Eurokinissi

Τα παραπάνω είναι λίγα μόνο από τα μέτρα που αποφάσισε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο (ΕΣ) της ΕΕ, στη συνεδρίασή του στις Βρυξέλλες στις 4-5 του Νοέμβρη, όπου και υιοθέτησε το λεγόμενο Πρόγραμμα της Χάγης. Προηγήθηκε η διαπίστωσή τους ότι «κατά τα τελευταία έτη, η ΕΕ ενέτεινε το ρόλο της για τη διασφάλιση της αστυνομικής, της τελωνειακής και της δικαστικής συνεργασίας και για την ανάπτυξη συντονισμένης πολιτικής όσον αφορά το άσυλο, τη μετανάστευση και τους ελέγχους των εξωτερικών συνόρων».

Οπως παρουσιάζει ο «Ρ» από την Κυριακή, με σχετικά δημοσιεύματα, τις βάσεις για τα παραπάνω έθεσαν οι αποφάσεις του ΕΣ στο Τάμπερε της Φινλανδίας, το 1999. Δηλαδή, πολύ πριν το χτύπημα στους «Δίδυμους Πύργους» της Ν. Υόρκης. Ο βασικός στόχος που έθεσαν, η ανάπτυξη «ενός κοινού χώρου ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης», εξυπηρετήθηκε από τις Συνθήκες του Μάαστριχτ, του Αμστερνταμ και της Νίκαιας, όπως και την πρόσφατα υπογεγραμμένη από τους αρχηγούς των κρατών-μελών Συνθήκη για τη θέσπιση Συντάγματος της Ευρώπης (σ.σ.: εννοούν το διαβόητο, αντιδραστικό «ευρωσύνταγμα»).

«Η Συνθήκη αυτή καθώς και οι προηγούμενες δημιούργησαν προοδευτικά ένα κοινό νομικό πλαίσιο στον τομέα της δικαιοσύνης και των εσωτερικών υποθέσεων, και την ενσωμάτωση αυτού του τομέα πολιτικής σε άλλους τομείς πολιτικής της Ενωσης», σημειώνει χαρακτηριστικά το ΕΣ. Εξηγεί όμως ότι «πέντε έτη μετά τη σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Τάμπερε, είναι καιρός να τεθεί νέο θεματολόγιο ώστε να μπορέσει η Ενωση να στηριχτεί στα επιτεύγματα αυτά και να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τις νέες προκλήσεις που θα παρουσιαστούν. Προς τούτο, το ΕΣ ενέκρινε αυτό το νέο πολυετές πρόγραμμα, γνωστό ως Πρόγραμμα της Χάγης».

Eurokinissi

Στο χτεσινό φύλλο είδαμε αρκετές ρυθμίσεις που αφορούν στη «διαχείριση» των μεταναστευτικών ρευμάτων, κατά τις βουλές του μεγάλου κεφαλαίου και με γνώμονα την υποδοχή μόνο τόσων προσφύγων, όσων τους χρειάζονται για να καλύψουν «κενά» σε φτηνό εργατικό δυναμικό. `Η να ρίξουν κι άλλο τα μεροκάματα των ιθαγενών. Για τη ρύθμιση των «μεταναστευτικών ροών» είδαμε τον τρόπο που η ΕΕ προσανατολίζεται στην άσκηση πίεσης προς τις χώρες προέλευσης των περισσότερων μεταναστών, προκειμένου να ανακόπτονται εκεί τα κύματα των προσφύγων, πολύ πριν δηλαδή χτυπήσουν τις πύλες των κρατών-μελών. `Η πώς θα υλοποιούν τις «επαναπροωθήσεις» και την «επανεγκατάσταση» των συλληφθέντων φτωχοδιάβολων πίσω στις πατρίδες τους.

Ομως, εκτός από τις χώρες καταγωγής, δουλιά επιφυλάσσουν και για τις «χώρες διέλευσης»: Το ΕΣ «υπογραμμίζει την ανάγκη εντατικοποιημένης συνεργασίας και δημιουργίας υποδομών, τόσο στα νότια όσο και στα ανατολικά σύνορα της ΕΕ. Προκειμένου να μπορούν οι χώρες αυτές να διαχειρίζονται καλύτερα τη μετανάστευση και να παρέχουν κατάλληλη προστασία στους πρόσφυγες, θα παρασχεθεί στήριξη για τη δημιουργία υποδομών σε εθνικά συστήματα ασύλου, για τον έλεγχο των συνόρων και για την ευρύτερη συνεργασία σε θέματα μετανάστευσης στις χώρες που επιδεικνύουν ειλικρινή δέσμευση στην εκπλήρωση των υποχρεώσεών τους δυνάμει της Σύμβασης της Γενεύης για τους Πρόσφυγες».

Τι είναι αυτές οι «υποδομές» που θέλουν να στήσουν σε χώρες νότια και νοτιανατολικά της ΕΕ; Πέρα από τα μεγάλα λόγια περί σεβασμού στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια και στα δημοκρατικά δικαιώματα, οι κυβερνήσεις, π.χ., Ιταλίας, Γερμανίας και Βρετανίας, στηρίζουν ανοιχτά τη σύσταση στρατοπέδων συγκέντρωσης προσφύγων στη Βόρεια Αφρική. Εκεί θα ξεχωρίζουν σε πόσους και ποιους θα προσφέρουν καταφύγιο σε χώρες της ΕΕ.

`Η σε Βρυξέλλες και Στρασβούργο (σε Κομισιόν και Ευρωκοινοβούλιο αντίστοιχα) συζητείται ακόμα και η θεσμοθέτηση κοινών αεροπορικών πτήσεων, μεταξύ γειτονικών χωρών-μελών της ΕΕ, προκειμένου να τους έρχεται φτηνότερα η αεροπορική απέλαση προσφύγων από χώρες εκτός «κοινότητας».

Οσο για τον «έλεγχο των συνόρων» και για την «ευρύτερη συνεργασία σε θέματα μετανάστευσης» με γειτονικές χώρες, στις 25 του Οκτώβρη 2004 στο συμβούλιο των υπουργών Δικαιοσύνης και Εσωτερικών της ΕΕ στο Λουξεμβούργο, η γαλλική κυβέρνηση κατέθεσε πρόταση για σύσταση «Ευρωπαϊκής συνοριακής αστυνομίας». Το ζήτημα αυτό τέθηκε - με παραπλήσια μορφή - και στο άτυπο ευρωμεσογειακό φόρουμ, το οποίο συνεδρίαζε εκείνες τις μέρες στο Παρίσι. Εξι υπουργοί και υφυπουργοί Εξωτερικών από χώρες της ΕΕ και έξι από χώρες της Βόρειας Αφρικής και την Τουρκία, ανάμεσα σε άλλα μίλησαν και για τη σύσταση «ευρωπαϊκής ακτοφυλακής». Οπως δήλωσε σχετικά ο εκπρόσωπος της ελληνικής κυβέρνησης, ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Γ. Βαληνάκης, μια ενιαία δύναμη ακτοφυλακής θα βοηθούσε στον έλεγχο και στην πρόληψη μέχρις ενός βαθμού της λαθρομετανάστευσης...

Στην υποενότητα «Πολιτική επιστροφής και επανεισδοχής», το ΕΣ μιλά ακόμα πιο καθαρά: «Οι μετανάστες που δεν έχουν ή δεν έχουν πλέον το δικαίωμα να παραμείνουν νομίμως στην ΕΕ πρέπει να επιστρέφουν οικειοθελώς ή, αν χρειάζεται, υποχρεωτικώς. Το ΕΣ ζητά την εκπόνηση, πάνω σε κοινά πρότυπα, μιας αποτελεσματικής πολιτικής απομάκρυνσης και επαναπατρισμού ατόμων που θα επαναπατρίζονται με ανθρώπινο τρόπο και με πλήρη σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της αξιοπρέπειάς τους».

Εξ ου και τα συχνά διαβούλια το τελευταίο διάστημα για το πώς θα απελαύνουν τους ανεπιθύμητους (με κοινό θεσμικό πλαίσιο, ακόμα και με κοινές επιχειρήσεις). Οσο για το σεβασμό των δικαιωμάτων τους και τα λοιπά εύηχα, πώς τα σέβεται όποιος υποχρεώνει - κατανοούμε όλοι με τι μέσα - ανθρώπους εξαθλιωμένους, απελπισμένους από τις συνθήκες επιβίωσης στους τόπους καταγωγής τους, να επιστρέψουν εκεί;

Πάντως, το ΕΣ ορίζει αρχές του 2005, να ξεκινήσουν συζητήσεις «σχετικά με τους στοιχειώδεις κανόνες για τις διαδικασίες επιστροφής στους οποίους θα περιλαμβάνονται στοιχειώδεις κανόνες για τη στήριξη αποτελεσματικών εθνικών προσπαθειών απομάκρυνσης. Στις προτάσεις θα πρέπει επίσης να λαμβάνονται υπόψη ειδικά μελήματα όσον αφορά τη διαφύλαξη της δημόσιας τάξης και της ασφάλειας». Ο γνωστός μπαμπούλας θα χρησιμοποιηθεί και για την απέλαση ή, πιο κομψά, την απομάκρυνση όσων δε χρειάζονται ως φτηνά εργατικά χέρια.

Και επειδή οι κοινές επιχειρήσεις απομάκρυνσης απαιτούν και κοινό κορβανά, το ΕΣ ζητά τη δημιουργία ευρωπαϊκού ταμείου «επιστροφών» μέχρι το 2007.

Μπορεί κάποιος να σκεφτεί ότι όλα αυτά αφορούν μόνο πρόσφυγες. Οντως η πρώτη ανάγνωση δείχνει ότι οι κυρίαρχες δυνάμεις της ΕΕ, αφού ρήμαξαν τρίτες χώρες, με πόλεμο και λεόντειες συμβάσεις με κυβερνήσεις-ανδρείκελα, πλέον απαγορεύουν στους απελπισμένους κατοίκους των χωρών αυτών, ακόμα και το να αναζητήσουν ένα κομμάτι ψωμί αλλού.

Ωστόσο, σε δεύτερο επίπεδο προβάλλει η παραπέρα αντιδραστικοποίηση της ΕΕ, με τη σύσταση και νέων υπηρεσιών αστυνόμευσης και καταστολής. Υπηρεσιών που έρχονται να προστεθούν στους ήδη γιγαντωμένους μηχανισμούς: Των κατά κράτος αστυνομιών. Των συνοριοφυλάκων και του λιμενικού. Των εθνικών στρατών, με τις νέου τύπου ασκήσεις περί αντιμετώπισης «εσωτερικών ταραχών». Του «ευρωστρατού», με έργο του τις επεμβάσεις όπου Γης - όπου απειλούνται τα συμφέροντα των κυρίαρχων δυνάμεων της ΕΕ. Της Ευρωπόλ και της Ευρωτζάστ, με τις δυνατότητες παρακολούθησης κάθε Ευρωπαίου και ανταλλαγής των πληροφοριών που συλλέγουν με τη CIA.

Και πέρα από το θεωρητικό της υπόθεσης: Με την επίκληση λόγων ασφάλειας και τάξης, λίγες φορές χρησιμοποιήθηκαν λιμενοφύλακες για να ματώσουν απεργοί ναυτεργάτες; Πυροσβέστες στέλνονται ή όχι να βοηθήσουν με τις μάνικες στη διάλυση διαδηλώσεων; Δεν είναι αλήθεια ότι δημόσιοι υπάλληλοι, εργαζόμενοι του ΥΠΕΧΩΔΕ, κλήθηκαν από αξιωματικούς της ΕΛ.ΑΣ. να στρέψουν κάμερες «διαχείρισης της κυκλοφορίας» προς διαδηλωτές για να καταγράψουν πρόσωπα και συνθήματα; Εκατοντάδες συνοριοφύλακες δεν αναπτύχθηκαν πέριξ της Αθήνας, να διαφυλάξουν την «ακριτική» Αττική;

Ο,τι στήνεται σε επίπεδο ΕΕ μας αφορά όλους, και αργά ή γρήγορα χρησιμοποιείται για να χτυπηθεί το λαϊκό κίνημα. Ελληνες και ξένους εργαζομένους, όποτε ορθώνουν κεφάλι και διεκδικούν έστω και ένα μικρό κομμάτι απ' ό,τι δικαιούνται και τους στερούν.

Πίσω στο «Πρόγραμμα της Χάγης»: Το ΕΣ παρακινεί τα αρμόδια όργανα να λάβουν όλα τα απαιτούμενα μέτρα με στόχο την περαιτέρω βαθμιαία καθιέρωση του «ολοκληρωμένου συστήματος διαχείρισης των εξωτερικών συνόρων και της ενίσχυσης των ελέγχων και της επιτήρησης των εξωτερικών συνόρων της Ενωσης». Εκφράζει δε την ικανοποίησή του για την εγκαθίδρυση του «Ευρωπαϊκού Οργανισμού για τη Διαχείριση της Επιχειρησιακής Συνεργασίας στα Εξωτερικά Σύνορα», την 1η του Μάη 2005 (σ.σ.: μα επιλέγουν κάτι ημερομηνίες...). Καλεί την Κομισιόν να υποβάλει αξιολόγηση του Οργανισμού στο Συμβούλιο πριν από τα τέλη του 2007.

Σημειώνει: «Ο έλεγχος και η επιτήρηση των εξωτερικών συνόρων εμπίπτει στη σφαίρα καθηκόντων των εθνικών συνοριακών αρχών. Ωστόσο, προκειμένου να παρασχεθεί στήριξη στα κράτη-μέλη όσον αφορά τις ειδικές απαιτήσεις ελέγχου και επιτήρησης μακρών ή δυσχερών τμημάτων των εξωτερικών συνόρων, και στις περιπτώσεις κατά τις οποίες τα κράτη-μέλη αντιμετωπίζουν ειδικές και απρόβλεπτες περιστάσεις λόγω εκτάκτων μεταναστευτικών πιέσεων στα σύνορα αυτά», το ΕΣ ζητά να δημιουργηθούν ομάδες εθνικών εμπειρογνωμόνων οι οποίες θα παρέχουν ταχεία τεχνική και επιχειρησιακή συνδρομή στα κράτη-μέλη που τη ζητούν. Επίσης, καλεί την Κομισιόν να συστήσει το αργότερο μέχρι τα τέλη του 2006 κοινοτικό ταμείο διαχείρισης των συνόρων.

Ορίζει ότι στην επανεξέταση των καθηκόντων του «Ευρωπαϊκού Οργανισμού για τη Διαχείριση της Επιχειρησιακής Συνεργασίας στα Εξωτερικά Σύνορα», και δη στην αξιολόγηση της λειτουργίας των ομάδων εθνικών εμπειρογνωμόνων, θα πρέπει να συμπεριλαμβάνεται η σκοπιμότητα της δημιουργίας ευρωπαϊκού συστήματος συνοριακών φρουρών, κάτι που, όπως είδαμε λίγο παραπάνω, ζητείται ήδη από κυβερνήσεις της ΕΕ.

Αύριο η συνέχεια