«Ο(σωστός) εκπαιδευτικός βλέπει στις νέες ψυχές τη δυνατότητα μιας καλύτερης ανθρωπότητας και θέτει ολόκληρο τον εαυτό του υπηρέτη της δημιουργίας της, βρίσκονται σ' αυτή του την ενέργεια τη βαθύτατη ικανοποίηση τού είναι του».(Δ. Γληνός)...

Και συμπληρώνοντας, ο ρόλος του εκπαιδευτικού όχι μόνο δεν περιορίζεται στην απλή μετάδοση πληροφοριών και γνώσεων, αλλά αποσκοπεί - κυρίως - στη διαπαιδαγώγηση των νέων ανθρώπων και στη διαμόρφωση ολοκληρωμένων προσωπικοτήτων. Ο εκπαιδευτικός θα πρέπει να εμπνέει, να αποτελεί ένα «φωτεινό μονοπάτι», με τη στάση ζωής του να καλλιεργεί στους νέους αξίες και ιδανικά, όπως η συλλογικότητα, η πάλη για τα δικαιώματα κ.ά. η συνειδητή άρνηση σε κάθε είδους υποκατάστατα και τόσα άλλα. Δε θα πρέπει να λειτουργεί ως παιδονόμος, ως στυγνός επαγγελματίας. Ενας εκπαιδευτικός, με λίγα λόγια, θα πρέπει να θεωρείται και να είναι και ΠΑΙΔΑΓΩΓΟΣ.

Η παιδαγωγική επιστήμη, λοιπόν, ακριβώς επειδή ο σκοπός της είναι να μας μάθει πώς να διαπαιδαγωγούμε τον άνθρωπο, είναι αναπόσπαστο κομμάτι των σπουδών ενός ανθρώπου που θα κληθεί αύριο να διδάξει σε μια σχολική ή πανεπιστημιακή αίθουσα. Είναι αναγκαία και γιατί κάθε νέος άνθρωπος μπορεί και πρέπει να διαπαιδαγωγηθεί, να διαμορφώσει την προσωπικότητά του και γιατί κάποιος πρέπει να επιτελέσει τούτο το έργο.

Παράλληλα, όμως, το αποφασιστικό στο παιδαγωγικό έργο δεν είναι απλά και μόνο η μέθοδος του εκπαιδευτικού, του παιδαγωγού ή του σχολείου, μα η οργάνωση της παιδαγωγικής δραστηριότητας, του ίδιου του εκπαιδευτικού συστήματος. Βέβαια, δε θα πρέπει να ξεχνάμε ότι οι αξίες που κάθε φορά κυριαρχούν στην παιδεία ενός λαού (άρα και στο παιδαγωγικό έργο) είναι οι αξίες της τάξης που έχει την εξουσία και επιδιώκει όλες οι κοινωνικές λειτουργίες να προσαρμόζονται στα συμφέροντά της. Ετσι και στην ελληνική κοινωνία, δε θα μπορούσε, παρά να ισχύει κάτι ανάλογο.

Με βάση τα παραπάνω θα πρέπει να αναζητήσουμε πάνω σε ποια βάση είναι δομημένο το σημερινό εκπαιδευτικό σύστημα - όπως προκύπτει και από το νέο καθεστώς που επιχειρεί να διαμορφώσει η εκπαιδευτική «κοσμογονία» που ευαγγελίζεται η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ με τους νόμους 2525/97 - 2640/98 κ.λ.π.- καθώς και το πώς αντιλαμβάνεται η άρχουσα τάξη το μοντέλο του αυριανού εργαζόμενου, που μέσα από την εκπαιδευτική διαδικασία επιδιώκει να διαμορφώσει.

Ο σκοπός της σημερινής κυβέρνησης που ευθυγραμμίζεται πλήρως με τη «Λευκή βίβλο» της ΕΕ για την παιδεία είναι η προσαρμογή της παιδείας στις ανάγκες του κεφαλαίου και της αγοράς. Να πώς παρουσίαζε ο πρώην υπουργός Παιδείας Γ.Αρσένης, το μοντέλο: «Οι προπτυχιακές σπουδές σημαίνουν κυρίως τη γενική γνώση... ενώ οι μεταπτυχιακές είναι εκείνες που θα καθοδηγήσουν αργότερα το φοιτητή σε μια εμβάθυνση και εξειδίκευση». Επιδίωξη, λοιπόν, του μεγάλου κεφαλαίου, δεδομένου ότι οι βασικές σπουδές θα παρέχουν στους αποφοίτους «κατάρτιση» και τίποτα παραπάνω, είναι η υποβάθμιση των πτυχίων.

1)Μεταφορά βασικών μαθημάτων από το προπτυχιακό στο μεταπτυχιακό επίπεδο. Πλέον η γνώση θα κατακτιέται, από λίγους βέβαια, στο τελευταίο αυτό στάδιο.

2)Κύρια επιδίωξη τα μεταπτυχιακά να αποτελούν τις βασικές σπουδές. Τα προπτυχιακά πλέον δε θα αρκούν.

3)Η δημιουργία νέων τμημάτων (π.χ. Φιλοσοφία Πάτρας ) με το μέλλον τους να διαγράφεται αμφίβολο και το αντικείμενό τους να είναι ανύπαρκτο, αλλά και των ΠΣΕ, συμβάλλουν στην παραπάνω επιδίωξη.

4)Η απόφαση των υπουργών παιδείας Αγγλίας -Γαλλίας-Γερμανίας για τη διαβάθμιση της γ/βάθμιας εκπαίδευσης είναι και αυτή ενδεικτική. Προβλέπεται λοιπόν: α) α΄κύκλος σπουδών, διάρκειας 3 περίπου ετών, με διάφορα πασαλείμματα γνώσεων και πληροφοριών. β) β` κύκλος σπουδών, διάρκειας 2 περίπου ετών, στον οποίο θα χορηγείται το master. γ) γ` κύκλος, 3 περίπου ετών, απαραίτητων για την απόκτηση του διδακτορικού διπλώματος.

5)Αποσύνδεση πτυχίου - επαγγέλματος.

Με άλλα λόγια, οι σπουδές πρέπει να έχουν τα εξής χαρακτηριστικά: α) Στέρεα γενική μόρφωση από τα πρώτα κιόλας έτη, β) Εμβάθυνση και ειδίκευση, μέσω της συστηματικής μελέτης και έρευνας. Από εδώ απορρέει και η αναγκαιότητα ύπαρξης κατευθύνσεων μέσα στα προβλεπόμενα έτη σπουδών, γ) Σύνδεση της επιστήμης με την εργασία, η οποία θα πρέπει να γίνεται οργανωμένα και καθ' όλη τη διάρκεια των σπουδών. Ετσι μπορεί ο φοιτητής να κατανοήσει καλύτερα τη θέση του στην παραγωγή. Ετσι και ο παιδαγωγός θα είναι ένας επιστήμονας με ολοκληρωμένη μόρφωση για να επιτελέσει το έργο του.