Κι όμως... Οι νέοι κάθε γενιάς, παρά τα πολυπλόκαμα δίκτυα μηχανισμών, μπορούν να μεταφέρουν τη σκυτάλη της αντίστασης και του ξεσηκωμού

Σε λίγες μέρες οι νέοι ετοιμάζονται να ρίξουν την ψήφο τους στους υποψήφιους-ες για την Ευρωβουλή. Με ποια κριτήρια και με πόσο ενδιαφέρον; Με ποια ενημέρωση; «Δεν ξέρω ακόμα τι θα ψηφίσω», ακούς πολλούς νέους να λένε. Από τι όμως θα εξαρτηθεί μια ψήφος που θα «αποφασιστεί» την τελευταία στιγμή; Από την οικογενειακή παράδοση, απ' αυτό που θα ψηφίσει ο πατέρας και η μητέρα; Από τις επιρροές των φίλων; ΄Η μήπως οι πολιτικές επιλογές θα συσχετιστούν με κάποιες υποσχέσεις για δουλιά - έστω με μερική απασχόληση;

Θα ήταν κοινοτοπία να επαναλάβει κανείς ότι ένα μεγάλο μέρος των νέων αδιαφορεί για τα κοινά. Ερευνες του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών έχουν δείξει ότι αυτό που συγκινεί αγόρια και κορίτσια είναι η οικογένεια, οι φίλοι τους, η εκκλησία και η καριέρα τους.

Τα πολιτικά, και κυρίως οι πολιτικοί, δε συγκεντρώνουν την εκτίμησή τους. Ο τρόπος που βλέπουν να προβάλλονται από την TV τους απωθεί ή δεν τους προκαλεί την εμπιστοσύνη, τα έργα τους συχνά προκαλούν την απαξίωση. Κι όμως, τους ψηφίζουν και ας λένε «όλοι το ίδιο είναι»!

Μια ισοπεδωτική λογική, που διαμορφώνεται από τους αστούς πολιτικούς και την άγνοια για το ποιοι αποφασίζουν για το μέλλον αυτής της χώρας και αυτής της γενιάς που είναι αλληλένδετο με το παρελθόν, το παρόν και το απώτερο μέλλον. Ομως και πάλι δεν είναι λίγοι οι νέοι που διακηρύσσουν σ' όλους τους τόνους: «Δε μ' ενδιαφέρει το παρελθόν, αλλά μόνο το παρόν και το μέλλον». Ετσι, πολύ εύκολα, το σύστημα μπορεί να διαστρέψει, να παραχαράξει την ιστορία αυτού του τόπου και να παρουσιάσει το μαύρο - άσπρο... Χρειάζεται να ξέρουμε από πού ερχόμαστε ή πού πάμε.

Γιατί οι Σειρήνες σήμερα καραδοκούν και τα πρότυπα που προβάλλονται από παντού - και κυρίως την τηλεόραση - έχουν στο στόχαστρο τους νέους και ιδιαίτερα τις νέες κοπέλες, ήδη από την εφηβική ηλικία: φαγάδικα, φαστ φουντ, μπαρ, ντίσκο, κόμικς της αποχαύνωσης, είδωλα του σταρ σίστεμ, εκτυφλωτικά εναλλασσόμενα φώτα, μονότονοι εκκωφαντικοί ρυθμοί, κραυγές, ναρκωτικά. Γρήγορες μηχανές, κινητά και διαδίκτυο, όχι για επικοινωνία, αλλά για ανταλλαγές μηνυμάτων και ρηχές συζητήσεις. Συναντήσεις για «νταβαντούρι» και «χαβαλέ», όλα για το θεαθήναι. Σε αντίθεση με τη στέρηση του παρελθόντος, το σεξ σαν ναρκωτικό. Καταναλωτικά πρότυπα, μόδες που η μια διαδέχεται την άλλη, αστρολογία, η πορνεία με διάφορες φανερές και συγκαλυμμένες μορφές. Αμερικανικός τρόπος ζωής, που πολιορκεί τους νέους και κυρίως τα κορίτσια, τεχνητές ανάγκες μακριά από την πραγματικότητα. Οδομαχίες για το ποδόσφαιρο, αντί για τις διαδηλώσεις της προηγούμενης γενιάς. Αργκό αντί για την ομορφιά της γλώσσας μας. Καναπές και ξενυχτάδικα αντί για συλλογικές προσπάθειες και διεκδικήσεις.

Εκεί θέλουν να οδηγήσουν τη νεολαία για να την έχουν του χεριού τους. Είναι ο τρόπος ζωής, το εκπαιδευτικό σύστημα, που δεν αφήνει τους νέους να πάρουν μια ανάσα, να έχουν λίγο ελεύθερο χρόνο, να διαβάσουν εξωσχολικά βιβλία, να παίξουν, να ανακαλύψουν την ομορφιά της τέχνης, να «πετάξουν».

Κάτω από τη δαμόκλειο σπάθη της ανεργίας και του ανταγωνισμού της ελεύθερης αγοράς γονείς και παιδιά έχουν επιδοθεί στη βαθμοθηρία, την «ατομική επιτυχία» στο όνομα ενός καλύτερου, αλλά άπιαστου μέλλοντος και τον «επικίνδυνο ατομικό ανταγωνισμό». Το πτυχίο ακολουθεί μεταπτυχιακό, το μεταπτυχιακό ντοκτορά. Οι σπουδές παρατείνονται, το ίδιο και η οικονομική εξάρτηση από τους γονείς. Αυτοί, καθώς έχουν υποστεί στερήσεις θα κάνουν το παν για να δώσουν «το καλύτερο στο παιδί».

Αλλά αυτό που περιμένει τους νέους και για το οποίο μάλλον δεν έχουν ιδέα είναι η υπερεκμετάλλευση, η εντατικοποίηση της δουλιάς, η μερική απασχόληση χωρίς δικαιώματα, η ιδιωτικοποίηση της υγείας, το ξέφτισμα της κοινωνικής πολιτικής, νέα βάρη, αντιασφαλιστικοί και αντεργατικοί νόμοι, καταναλωτικά δάνεια, διαφθορά, χρηματισμός, ιδιοτέλεια, η νοοτροπία που συνοψίζεται στο «να πιάσουμε την καλή» και «το μεγάλο ψάρι τρώει το μικρό». Ηδη από την προηγούμενη κυβέρνηση είχαν εκπέμψει το μήνυμα που αφορά τη νέα γενιά: Εκπαίδευση προσαρμοσμένη στις ανάγκες της αγοράς, διά βίου εκπαίδευση. Ας μη μιλάμε για παιδεία...

Ομογενοποίηση, ισοπέδωση, άγνοια ή ημιμάθεια, μοιρολατρία - αυτός είναι ο στόχος: Να συνηθίσουν οι νέοι στα λίγα και στα άσχημα, στην υποκουλτούρα, να γίνουν οι ίδιοι θεατές της ζωής τους ώστε να γίνουν πιο εύκολα αναλώσιμοι εργαζόμενοι. Ξεζουμισμένοι από την καπιταλιστική εκμετάλλευση, χωρίς οράματα, χωρίς εξάρσεις, χωρίς κανένα λυρισμό στην καθημερινή τους ζωή, ελεγχόμενοι και φοβισμένοι σήμερα, ρατσιστές και ραγιάδες αύριο. Χωρίς όνειρα... Ρομπότ που έχουν μια ψευδαίσθηση ελευθερίας, άνθρωποι ανιστόρητοι, που δε θα γνωρίζουν τις ρίζες τους ούτε τον πολιτισμό της πατρίδας τους. Ευάλωτοι στην επιρροή κάποιων που θα το παίζουν «Μεσσίες». Ανευροι, χωρίς καμιά διάθεση για ανατροπές... Τέτοιους τους θέλει το σύστημα.

Κι όμως... Οι νέοι κάθε γενιάς μπορούν να μεταφέρουν τη σκυτάλη της αντίστασης και του ξεσηκωμού. Παρά τα «πολυπλόκαμα δίκτυα μηχανισμών, τα σύγχρονα και διεισδυτικά» που φιλοδοξούν να αλώσουν τη συνείδησή τους, μπορούν ακόμα να δουν το φως. Φαίνεται αυτό στις εκθέσεις, στα γράμματά τους, στον τρόπο που εκδηλώνουν τα συναισθήματά τους, στις προσπάθειες και το φιλότιμό τους. Φάνηκε στις τελευταίες αντιπολεμικές διαδηλώσεις, όταν μερικές φορές ακόμη και ανοργάνωτα και αυθόρμητα ξεχύθηκαν στους δρόμους. Φαίνεται στην ειλικρίνεια και στην κρίση τους.

Οι νέοι άνθρωποι είναι ό,τι πολύτιμο έχουμε, γι' αυτό αξίζουν να τους προσφέρουμε ό,τι καλύτερο σαν πνευματική κληρονομιά που θα τους θωρακίσει απέναντι στην επέλαση του καπιταλισμού. Γιατί δεν είναι βέβαια οι μόδες που έρχονται και παρέρχονται που θα βοηθήσουν τη νέα γενιά να ατσαλωθεί για τους αγώνες που έρχονται, ούτε τα είδωλα, αλλά μια αγωνιστική στάση: που καλλιεργείται, δεν είναι ευκαιριακή, αλλά συνειδητή και γιγαντώνει μέσα από ποικίλα ερεθίσματα και εμπνεύσεις. Μέσα από συλλογικές προσπάθειες, διεκδικήσεις και ανάληψη ευθυνών, μέσα από τη μνήμη και τη γνώση, την ιστορία του λαού μας, την επαφή με τον πολιτισμό της χώρας μας, τη γλώσσα και την παράδοσή της, λαϊκή και έντεχνη. Και ο τόπος μας έχει τόση πολυμορφία σ' αυτή την παράδοση! «Πολεμάμε και τραγουδάμε» ήταν το σύνθημα στη διάρκεια της κατοχής, όπου η ανάγκη, αλλά και η έξαρση οδήγησε στον αγώνα και την πολιτική χιλιάδες ανθρώπους - και γυναίκες, για πρώτη φορά. Η νέα γενιά με την αυτενέργεια και την ερασιτεχνική δημιουργία μπορεί να δημιουργήσει το δικό της πολιτισμό, μακριά από τους καναπέδες και τη χειραγώγηση που προσπαθούν να της επιβάλουν.

Επιδιώκουν να μας κρατήσουν κοιμισμένους, συντηρητικούς, απολιτικούς-ες. Το κίνημα μπορεί να απαντήσει σ' αυτούς που κατέχουν την εξουσία με τα δικά του όπλα: Τη συλλογικότητα, την αλληλεγγύη, την αγωνιστικότητα, την έρευνα, την τέχνη σε κάθε μορφή της. Τις αξίες και τα ιδανικά για έναν κόσμο χωρίς εκμετάλλευση που προβάλλει το ΚΚΕ και η ΚΝΕ. Κάθε μέρα, όχι μόνο πριν από τις εκλογές...