Σάββατο 20 Μάρτη 2004
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 10
ΔΙΕΘΝΗ
ΤΑΪΒΑΝ: ΕΚΛΟΓΕΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑ
Μια κρίση που μπορεί(;) να περιμένει

«Κανονικά» διεξάγεται σήμερα η ψηφοφορία, μια μέρα μετά την απόπειρα δολοφονίας του Προέδρου και της αντιπροέδρου στην Ταϊβάν

Η αποτυχημένη απόπειρα δολοφονίας σε βάρος του Προέδρου της Ταϊβάν χτες, καθώς περιόδευε στη γενέτειρά του μαζί με την αντιπρόεδρό του, δεν αποκλείεται να σφραγίσει τον εκλογικό του θρίαμβο. Η αντιπολίτευση βλέπει τη στρατηγική της προσωπικής επίθεσής της εναντίον του να αποβαίνει εις βάρος της...

Στην τηλεοπτική συζήτηση των πολιτικών ηγετών του Φεβρουαρίου στην Ταϊβάν, ο ηγέτης της αντιπολίτευσης, Lien Chan, είχε εξαπολύσει μια μανιασμένη προσωπική επίθεση σε βάρος του απερχόμενου Προέδρου Chen Shui-bian, που κατέρχεται εκ νέου ως υποψήφιος με το Δημοκρατικό Προοδευτικό Κόμμα (DPP): Πρόκειται για πολιτικό «εκκεντρικό», «ανεύθυνο» και «αναξιόπιστο», είπε ο Λιεν Τσαν, υποψήφιος Πρόεδρος του Εθνικιστικού Κόμματος, γνωστότερου ως Κουομιντάνγκ (ΚΜΤ). Ο Πρόεδρος Τσεν Σούι-μπιαν είχε αντιπαρατάξει συντριπτικά επιχειρήματα: «Το στιλ της κόμμωσής μου δεν το έχω αλλάξει ούτε μια φορά εδώ και χρόνια, κι ούτε η αγάπη μου για τη γυναίκα μου άλλαξε», δήλωσε εμβριθώς. Οι κατοπινές σφυγμομετρήσεις έδειξαν άνοδο της απήχησης του «χαρισματικού» Τσεν, ενός φιλόδοξου γιου αναλφάβητων αγροτών και φέρελπι νεαρού δικηγόρου που παντρεύτηκε την κόρη ενός πλούσιου γιατρού, κι ως εφαλτήριο για την πολιτική χρησιμοποίησε μια δίκη εθνικιστών και την 8μηνη φυλάκισή του για «συκοφάντηση» του ΚΜΤ. Η δίψα του για εξουσία δεν ικανοποιήθηκε απ' την εκλογή του ως δημάρχου της Ταϊπέι το 1994. Μετά την ήττα του το 1998 στις δημοτικές εκλογές, ο Τσεν ...επιδεικνύοντας επιμονή, σκληρότητα και «αξιοσημείωτες ικανότητες ρήτορα/σόουμαν», κατάφερε να εκλεγεί στην Προεδρία, ύστερα από μια λαϊκιστική καμπάνια εθνικ(ιστικ)ής πλειοδοσίας. Αυτό επιχειρεί ξανά, χρησιμοποιώντας την τακτική των «διλημμάτων».

Σ' αυτήν την εκλογική μάχη, ο Τσεν τράβηξε το σχοινί. Στις κάλπες που άνοιξαν το πρωί σήμερα Σάββατο, πέραν της επιλογής Προέδρου, οι ψηφοφόροι στην Ταϊβάν κλήθηκαν να συμμετάσχουν και σ' ένα ταυτόχρονο δημοψήφισμα: Τα ερωτήματα είναι εάν [α] η χώρα θα πρέπει να ενισχύσει τις πυραυλικές της άμυνες και τις στρατιωτικές της δαπάνες, λόγω των «απειλών» της Κίνας, και [β] εάν η επόμενη κυβέρνηση θα πρέπει ή όχι να εμπλακεί σε πολιτικό διάλογο με το Πεκίνο για την επίλυση των διμερών θεμάτων. Το ΚΜΤ χαρακτηρίζει το δημοψήφισμα «αντισυνταγματικό» και καλεί τους πολίτες να μη συμμετάσχουν στην ψηφοφορία γι' αυτό. Από το αν η συμμετοχή στο δημοψήφισμα ξεπεράσει το 50%, το αν δηλαδή θα θεωρηθεί έγκυρο, και από την ετυμηγορία της κάλπης, θα κριθεί έτσι όχι μόνο το πολιτικό μέλλον της νήσου, αλλά και το αν επίκειται πολιτικοστρατιωτική κρίση με την Κίνα. Το Πεκίνο - περιττό να αναλυθεί - βράζει.

Ο λάβρος υποστηρικτής της πλήρους ανεξαρτησίας της Ταϊβάν Τσεν προβαίνει έτσι σε μια πρόκληση που η Κίνα δύσκολα μπορεί να ανεχθεί, προσβλέποντας σε στήριξη των ΗΠΑ αν το παιγνίδι πάρει επικίνδυνη τροπή. Αλλά η κυβέρνηση Μπους, παρά το ότι στο αμερικανικό Κογκρέσο κυκλοφορούν επιστολές «υποστήριξης της άμεσης ανεξαρτητοποίησης» με υπογραφές διάσημων ρεπουμπλικανών γερουσιαστών, έστειλε μεν το αεροπλανοφόρο Κίτιχοκ στη νότια θάλασσα της Κίνας, σε ένα είδος «απάντησης» στα κοινά γαλλοκινεζικά αεροναυτικά γυμνάσια τις μέρες αυτές, αλλά δε μοιάζει να επιζητεί - ή τουλάχιστον, να επιζητεί σε αυτή τη χρονική συγκυρία- κλιμάκωση της έντασης με το Πεκίνο, που έχει αποσπάσει στο θέμα τη φραστική, έστω, στήριξη της Μόσχας, του Παρισιού και του Βερολίνου, μεταξύ άλλων. Μια σύγκρουση τώρα μοιάζει εκτός σχεδίου, κι έτσι η αμερικανική διπλωματία «έπεισε» τον Τσεν να μετριάσει τη φρασεολογία των ερωτημάτων του δημοψηφίσματος. Οσο για τις επιθετικές δηλώσεις της αντιπροέδρου του, τρεις μέρες πριν από τις εκλογές στην Ταϊβάν, ότι η Κίνα αποτελεί «ένα τεράστιο τρομοκρατικό κράτος», αυτές προορίζονταν πιθανότατα για εσωτερική πολιτική κατανάλωση.

Η επιθεώρηση Economist σημείωνε το Φεβρουάριο ότι Κινέζοι και Αμερικανοί διπλωμάτες κατ' ιδίαν συμφωνούσαν στο ότι μια νίκη του ΚΜΤ θα «ευνοούσε τη σταθερότητα». Αν το DPP κερδίσει, ο Τσεν σχεδιάζει νέο Δημοψήφισμα το 2006, με διακύβευμα, πλέον, το Σύνταγμα, πράγμα που, ουσιαστικά, θέτει θέμα διακήρυξης de jure ανεξαρτησίας της νήσου. Η εναλλακτική αμερικανική στρατηγική «πίσω» από μια νίκη του ΚΜΤ θα μπορούσε να συνίσταται στην ενίσχυση των εμπορικών σχέσεων Ταϊβάν - Κίνας, που καθίστανται όλο και σημαντικότεροι, και τη «σταδιακή» επαναπροσέγγιση, με την προοπτική της επανένταξης της νήσου στην κυριαρχία του Πεκίνου να καθυστερείται και να παραμένει ανεπίλυτη αλλά «πιθανή», και τις ΗΠΑ να επωφελούνται πολλαπλώς του status quo. Με δεδομένη την (και προεκλογική) σκοπιμότητα της κυβέρνησης Μπους να αποφευχθεί μια επικίνδυνη διάρρηξη των σχέσεων με την Κίνα (που προχώρησε, στο Συνέδριο του ΚΚΚ προ ημερών, σε ευπρόσδεκτες στην Ουάσιγκτον μεταρρυθμίσεις υπέρ της ιδιωτικής ιδιοκτησίας και της διακίνησης κεφαλαίων), αλλά και τριβές με τη Ρωσία και την Ευρώπη, ακόμη κι αν ο Τσεν νικήσει, πρέπει να θεωρείται πιθανότερη η επιλογή της παρελκυστικής πολιτικής «ειρηνικής συνύπαρξης», και διατήρησης της υποκριτικής ρητορικής περί «μιας Κίνας». Τμήματα της αμερικανικής πολιτικής ελίτ - με ισχυρότερο εκφραστή τους το Ντόναλντ Ράμσφελντ - επιμένουν όμως στα σχέδια ένταξης της Ταϊβάν υπό μια περιφερειακή «πυραυλική ομπρέλα». Από την έκβαση της σημερινής πολιτικής μάχης στην Ταϊβάν θα κριθεί αν η «κρίση εν αναμονή» θα περιμένει ή όχι. Πάντως, η δολοφονική απόπειρα σε βάρος του Τσεν και ο τραυματισμός του μοιάζει να γέρνουν καθοριστικά την πλάστιγγα υπέρ του...


Μπ. Γ.


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ