Μία πραγματικά παράπλευρη απώλεια «μετράει» ήδη ο νέος πόλεμος εναντίον του Ιράκ... πριν ακόμη ξεκινήσει. Πρόκειται για τις αρχαιολογικές ανασκαφές που ήδη έχουν σταματήσει, όχι μόνο στο Ιράκ, αλλά και σε όλη τη Μέση Ανατολή, λόγω της κλιμακούμενης έντασης.

Τους φόβους των αρχαιολόγων για το αρχαιολογικό πλιάτσικο και τις καταστροφές που θα σημάνει η έναρξη του πολέμου, δεν μπόρεσε να κρύψει ούτε η εφημερίδα «New York Times». Σε δημοσίευμά της αναφέρεται, ότι οι αρχαιολόγοι δε φοβούνται μόνο τις αρχαιολογικές καταστροφές από τους βομβαρδισμούς, αλλά είναι βέβαιοι ότι οι αρχαιοκάπηλοι θα επωφεληθούν από το χάος που θα προκληθεί και από μία ενδεχόμενη αλλαγή στην κυβέρνηση του Ιράκ, για να «επελάσουν» στους αρχαιολογικούς θησαυρούς. Πικρή εμπειρία υπάρχει από τον πρώτο πόλεμο στον Κόλπο, μετά τον οποίο οι διεθνείς αγορές γέμισαν με κλεμμένα έργα τέχνης.

Ηδη, όλες οι ευρωπαϊκές αρχαιολογικές αποστολές έχουν εγκαταλείψει τις έρευνες αφήνοντας στη μέση ανασκαφές στον Τίγρη και στον Ευφράτη, σε περιοχές της Ασσυρίας, στο όρος Νεμρούτ κ.ά. Σε αυτές τις περιοχές είναι σχεδόν αδύνατον να διασφαλιστεί η ακεραιότητα των εργαζομένων και των φοιτητών που συμμετέχουν στις ανασκαφές.

Πάντως, οι Αμερικανοί αρχαιολόγοι έδωσαν στην κυβέρνησή τους χάρτες με τους σπουδαιότερους αρχαιολογικούς χώρους του Ιράκ, μήπως και καταφέρουν να τους σώσουν. Παραδέχονται όμως ότι οι χάρτες τους δεν μπορούν να σώσουν και πολλά, αφού όλο το Ιράκ είναι ένας απέραντος αρχαιολογικός χώρος. Αλλωστε, είναι ανώφελο να προσπαθείς να «ευαισθητοποιήσεις» για τις αρχαιότητες τους δολοφόνους αμάχων. Να σημειωθεί, ότι ισχύει η Συνθήκη της Χάγης του 1954, που προβλέπει την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς σε περίπτωση ένοπλης σύρραξης.