Σε μία ακόμα παρέμβαση - κρίκο στην αλυσίδα των εντεινόμενων ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών και συγκρούσεων στην κρίσιμη γεωπολιτικά περιοχή του Νότιου Καυκάσου, οι ΗΠΑ καταθέτουν «πρόταση» να πάρουν τον έλεγχο του εμπορικού «Διαδρόμου Ζανγκεζούρ», ο οποίος προβλέπεται να συνδέει το Αζερμπαϊτζάν με τον αζέρικο θύλακα Ναχιτσεβάν - και στη συνέχεια με την Τουρκία - διασχίζοντας την περιοχή Σιουνίκ της Αρμενίας.

Το ζήτημα του ελέγχου και της διαχείρισης του «Διαδρόμου Ζανγκεζούρ» αποτελεί βασικό «αγκάθι» στις εξελισσόμενες διαπραγματεύσεις μεταξύ Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν για την «εξομάλυνση» των σχέσεών τους, καθώς το Γερεβάν θέλει να έχει τον αποκλειστικό έλεγχό του, κάτι που αποκλείει το Μπακού.

Την αμερικανική «πρόταση» παρουσίασε ο πρέσβης των ΗΠΑ στην Τουρκία Τομ Μπαράκ, επιβεβαιώνοντας τον πολύ ευρύτερο ρόλο που του έχει αναθέσει η Ουάσιγκτον στην περιοχή, καθώς είναι ταυτόχρονα ο ειδικός απεσταλμένος του Λευκού Οίκου για τη Συρία και αυτός που πραγματοποιεί τις επαφές στον Λίβανο για την αμερικανική απαίτηση να αφοπλιστεί η Χεζμπολάχ.

Μιλώντας σε δημοσιογράφους ο Μπαράκ είπε ότι Αρμενία και Αζερμπαϊτζάν, με την εμπλοκή και της Τουρκίας, «τσακώνονται για έναν δρόμο 32 χιλιομέτρων (...) εδώ και δέκα χρόνια».

Ως «λύση» που θα δώσει ώθηση συνολικότερα στις διαπραγματεύσεις Αρμενίας - Αζερμπαϊτζάν παρουσίασε το να περάσει ο έλεγχος του στρατηγικής σημασίας διαδρόμου στις ίδιες τις ΗΠΑ: «Και τότε η Αμερική έρχεται και λέει: "Εντάξει, θα αναλάβουμε εμείς τη διαχείριση. Δώστε μας 32 χιλιόμετρα δρόμου με μίσθωση για 100 χρόνια και μπορείτε να τον μοιράζεστε με όλους», ανέφερε.

Σύμφωνα με ορισμένα ΜΜΕ, όπως το «Middle East Eye», η πρόταση προήλθε αρχικά από την Τουρκία και είχε λάβει προκαταρκτική έγκριση από το Γερεβάν και το Μπακού - κάτι που δεν επιβεβαιώθηκε ωστόσο από την Αγκυρα και διαψεύστηκε από την Αρμενία μετά τις δηλώσεις του Μπαράκ.

Υπενθυμίζεται ότι ρόλο «εγγυητή» διεκδικούσε να έχει κατά μήκος του «Διαδρόμου Ζανγκεζούρ» και η Ρωσία (κάτι που φαίνεται ωστόσο να απομακρύνεται στις τελευταίες διαπραγματεύσεις μεταξύ Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν), ενώ ενδεχόμενος έλεγχός του από τις ΗΠΑ απειλεί να διακόψει τη δυνατότητα χερσαίας διασύνδεσης μεταξύ Ρωσίας και Ιράν μέσω αρμενικού εδάφους.

Η Αρμενία «δεν έχει συζητήσει και δεν συζητά την εξωτερική ανάθεση της διαχείρισης του κυρίαρχου εδάφους της σε τρίτους. Κανένα τμήμα του εδάφους της Δημοκρατίας της Αρμενίας δεν μπορεί να βρίσκεται εκτός της εδαφικής ακεραιότητας, της κυριαρχίας ή της δικαιοδοσίας της», δήλωσε ο Ν. Μπαγκντασαριάν, εκπρόσωπος του Αρμένιου πρωθυπουργού Ν. Πασινιάν, μιλώντας στο κρατικό πρακτορείο «Armenpress» σχετικά με τις δηλώσεις του Τ. Μπαράκ.

Αναφορικά με την πρόταση του Αμερικανού διπλωμάτη για εκατονταετή μίσθωση του διαδρόμου από τις ΗΠΑ, δήλωσε ότι «το εν λόγω λεξιλόγιο δεν είναι αποδεκτό για την Αρμενία». Επανέλαβε ότι το Γερεβάν «συζητά το θέμα της απεμπλοκής των περιφερειακών υποδομών αποκλειστικά στο πλαίσιο της κυριαρχίας, της εδαφικής ακεραιότητας και της δικαιοδοσίας της Αρμενίας», προσθέτοντας ότι μίσθωση εδαφών προβλέπεται μόνο για αγροτικές δραστηριότητες «και ως εκ τούτου, η επιλογή που ανέφερε ο πρέσβης των ΗΠΑ είναι αδύνατη».

Εκπρόσωπος της τουρκικής κυβέρνησης δήλωσε στο ρωσικό πρακτορείο «Ria Novosti» ότι η Αγκυρα δεν έχει ενημέρωση γι' αυτές τις προτάσεις των ΗΠΑ, συνεπώς δεν μπορεί να τις σχολιάσει.

Υπενθυμίζεται ότι την περασμένη Πέμπτη ο Αρμένιος πρωθυπουργό Ν. Πασινιάν και ο Αζέρος Πρόεδρος Ιλ. Αλίεφ βρέθηκαν στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα προκειμένου να συνεχίσουν τις διαπραγματεύσεις για μια «Συνθήκη ειρήνης», χωρίς ωστόσο να ανακοινωθεί δημόσια κάποια σημαντική εξέλιξη.

Στο μεταξύ, με φόντο τη συνεχιζόμενη «στροφή» του Γερεβάν προς την ΕΕ και τη «Δύση», τη Δευτέρα ο Πασινιάν συναντήθηκε στις Βρυξέλλες με τους προέδρους του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Αντ. Κόστα, και της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, για «να επιβεβαιώσουν και να προωθήσουν την αναπτυσσόμενη εταιρική σχέση μεταξύ της ΕΕ και της Αρμενίας», όπως ανέφερε το δελτίο της ΕΕ.

Επισημαίνεται ακόμα ότι ο Κόστα και η φον ντερ Λάιεν «εξέφρασαν την ικανοποίησή τους για το φιλόδοξο πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων της Αρμενίας και εξέφρασαν την υποστήριξή τους στην κυριαρχία, στην εδαφική ακεραιότητα και στις δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις της», ενώ αναγνώρισαν τη «συνεχιζόμενη συμμετοχή» της Αρμενίας «στις ειρηνευτικές συνομιλίες με το Αζερμπαϊτζάν και τα βήματα προς την εξομάλυνση των σχέσεων με την Τουρκία».