Εντείνεται η διαπραγμάτευση ΗΠΑ - Ιράν με επίκεντρο το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, μετά και τον τέταρτο γύρο έμμεσων διμερών διαβουλεύσεων στο Ομάν το Σαββατοκύριακο.

Ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών Αμπάς Αραγτσί δήλωσε πως ο τελευταίος γύρος συνομιλιών ήταν «πιο σοβαρός» και «πιο σαφής» από τους προηγούμενους, επισημαίνοντας πως αυτήν τη φορά συζητήθηκαν «λεπτομερώς» ορισμένα θέματα και πως οι δυο πλευρές «κατανοούν πλέον καλύτερα η μία τις απόψεις της άλλης». Επανέλαβε ότι η χώρα του θα συνεχίσει να εμπλουτίζει ουράνιο, αν και είναι ανοιχτή στον περιορισμό «της ποσότητας με στόχο την οικοδόμηση εμπιστοσύνης».

Αμερικανός αξιωματούχος, που μίλησε υπό τον όρο ανωνυμίας, δήλωσε ότι οι ΗΠΑ είναι «ενθαρρυμένες από τα αποτελέσματα των συνομιλιών» και περιμένουν «με ανυπομονησία την επόμενη συνάντηση». Ωστόσο, νωρίτερα, ο Αμερικανός μεσολαβητής Στιβ Γουίτκοφ μιλώντας στο Breibart News ανέφερε πως οι ΗΠΑ εναντιώνονται «σε οποιονδήποτε» εμπλουτισμό ουρανίου και πως αυτό σημαίνει «τη διάλυση, την απαγόρευση της στρατιωτικοποίησης. Το Νατάνζ, το Φορντό και το Ισφαχάν θα πρέπει να διαλυθούν». Απείλησε δε με ανάσχεση των παζαριών, δηλώνοντας πως εάν οι συνομιλίες δεν είναι παραγωγικές «δεν θα συνεχιστούν, θα πάρουμε άλλο δρόμο».

Σε άλλο μήκος κύματος κινήθηκε αργότερα χτες (στο πλαίσιο διαπραγματευτικής τακτικής) ο Πρόεδρος Τραμπ, αφού πριν αναχωρήσει για την περιοδεία στη Μ. Ανατολή δήλωσε πως «καλά πράγματα» γίνονται στο Ιράν και πως οι Ιρανοί «είναι πολύ λογικοί».

Ο μεσολαβητής των συνομιλιών, υπουργός Εξωτερικών του Ομάν Μπαντρ αλ Μπουσάιντι, χαρακτήρισε τις συνομιλίες «χρήσιμες και πρωτότυπες», εκτιμώντας πως αυτό «αντικατοπτρίζει» τη βούληση να καταλήξουν σε «μια έντιμη συμφωνία».

Παράλληλα με το παζάρι Αμερικανών και Ιρανών, το Ισραήλ ανακοίνωσε πως επανέλαβε τις επιθέσεις σε βάρος των Χούθι της Υεμένης, που συνεχίζουν τα αντίποινα λόγω του καταστροφικού πολέμου του Ισραήλ στη Γάζα. Την Κυριακή, στρατιωτικός αξιωματούχος κάλεσε τους κατοίκους να απομακρυνθούν από τις περιοχές «που είναι στο στόχαστρο», όπως τα λιμάνια Ρας Ισα, Χοντάιντα και Σαλίφ «για τη δική τους ασφάλεια». Η κατάσταση ωστόσο έγινε πιο περίπλοκη, καθώς στη συνέχεια ο επικεφαλής του πρακτορείου ειδήσεων SABA, Νασιρουντίν Αμερ, όχι μόνο αμφισβήτησε αλλά διέψευσε πως έγιναν νέες ισραηλινές επιδρομές.

Περιοδεία σε Σαουδική Αραβία, Κατάρ και Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα ξεκινά σήμερα μέχρι και την Παρασκευή 16 Μαΐου ο Αμερικανός Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ. Επιδιώκει να δώσει μεγαλύτερη βαρύτητα σε επιχειρηματικές και εμπορικές συμφωνίες. Στη Σαουδική Αραβία οι συμφωνίες αναμένεται να είναι και στρατιωτικές και ενεργειακές, καθώς η σαουδαραβική μοναρχία επιδιώκει την απόκτηση ενεργειακού πυρηνικού προγράμματος και νέων αμερικανικών αμυντικών συστημάτων στο φόντο των περιφερειακών και διεθνών γεωπολιτικών συγκρούσεων και ανακατατάξεων.

Ο Πρόεδρος Τραμπ, που επιλέγει να κάνει σε αυτές τις τρεις χώρες του Κόλπου την πρώτη του περιοδεία στο εξωτερικό, στο πλαίσιο της δεύτερης προεδρικής θητείας, ευελπιστεί πως θα εξασφαλίσει σημαντικές επενδύσεις εκατοντάδων δισεκατομμυρίων στις ΗΠΑ, στο πλαίσιο της προεκλογικής υπόσχεσης να κάνει... «την Αμερική σπουδαία ξανά». Η εμφάνισή του στη Σαουδική Αραβία συμπίπτει με το Επενδυτικό Φόρουμ ΗΠΑ-Σαουδικής Αραβία στο Ριάντ στις 13/5, που προσελκύει το ενδιαφέρον ισχυρών μονοπωλίων (οι εταιρείες BlackRock, Palantir, Citigroup, IBM, Qualcomm, Alphabet, and Franklin Templeton).

Αλλωστε τον Ιανουάριο, ο Σαουδάραβας πρωθυπουργός και πρίγκιπας διάδοχος στον θρόνο Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν ήταν ο πρώτος ξένος ηγέτης, που συνομίλησε με τον Τραμπ μετά την ορκωμοσία του, υποσχόμενος να επενδύσει 600 δισ. δολαρίων στις ΗΠΑ.

Το σαουδαραβικό Ταμείο Δημοσίων Επενδύσεων (PIF) διαθέτει κεφάλαια για επενδύσεις ύψους 925 δισ. δολαρίων, εκ των οποίων ένα σημαντικό μέρος αφορά ήδη επενδύσεις στις ΗΠΑ, όπως οι εταιρείες (μεταφορών υπηρεσιών ταξί) Uber, (εταιρεία ηλεκτρονικών παιχνιδιών) Electronic Arts, (η εταιρεία ηλεκτροκίνησης) Lucid κ.α. Σύμφωνα με χτεσινό ρεπορτάζ του BBC, τα ΗΑΕ, ένας από τους επόμενους σταθμούς της περιοδείας του Τραμπ, έχουν δεσμευτεί να επενδύσουν στις ΗΠΑ 1,4 τρισ. δολάρια μέσα στην προσεχή 10ετία. Διόλου τυχαία, το Κατάρ, λίγες μέρες πριν την περιοδεία του Τραμπ στην περιοχή, προκάλεσε έντονες συζητήσεις στις ΗΠΑ, όταν διαδόθηκε πως «δανείζει» ένα πολυτελές αεροσκάφος τύπου Boeing 747-8 Jumbo, αξίας περίπου 400 εκατ. δολαρίων, στον Τραμπ. Το Κατάρ σε ανακοίνωση διευκρίνισε πως προσφέρεται για «προσωρινή χρήση» στο πλαίσιο διμερών συζητήσεων. Πάντως νωρίτερα, σε σχετική ανάρτησή του στο Truth Social, ο Τραμπ αναφέρθηκε στο επίμαχο αεροπλάνο, κάνοντας λόγο για «δώρο» στο πλαίσιο «μιας εντελώς δημόσιας και διαφανούς» επιχείρησης προς όφελος του υπουργείου Αμυνας.

Οπως όλα δείχνουν, και εξαιτίας της επιλογής του Ισραήλ να κλιμακώσει μέχρις ισοπέδωσης και πλήρους γενοκτονίας των Παλαιστινίων στη Γάζα, δεν θα καταστεί εφικτή η ανακοίνωση μίας νέας «συμφωνίας του Αβραάμ». Τουλάχιστον όχι με τη Σαουδική Αραβία όπως ήλπιζε αρχικά ο Πρόεδρος Τραμπ και ο προκάτοχός του Τζο Μπάιντεν.

Σύμφωνα με πρόσφατο ρεπορτάζ της εφημερίδας «Washington Post», το ταξίδι του Τραμπ έρχεται τη στιγμή που η οικογενειακή επιχείρηση του Τραμπ επεκτείνεται σε μερικές από τις περιοχές που θα ταξιδέψει ο Πρόεδρος. Την περασμένη βδομάδα, ο Οργανισμός Τραμπ ανακοίνωσε νέα έργα που περιλαμβάνουν ένα μεγάλο ξενοδοχείο και πύργο στο Ντουμπάι και ένα γήπεδο γκολφ έξω από την Ντόχα. Τα έργα προχωρούν σε συνεργασία με την εταιρεία ακινήτων «Dar Global», που συνεργάζεται με τον οργανισμό Trump στη Σαουδική Αραβία. Από το κάδρο δεν πρέπει να λείψει και το σχέδιο για το «Trump International Hotel & Tower» στο Ντουμπάι, που ανακοινώθηκε στις 30/4, με στόχο στους 80 ορόφους που θα έχει να επαναπροσδιορίσει «την έννοια της αποκλειστικής πολυτέλειας».

Τριμερή συνάντηση στην Αγκυρα πραγματοποίησαν την Κυριακή οι υπουργοί Εξωτερικών Τουρκίας, Συρίας και Ιορδανίας στο πλαίσιο τριμερών διαβουλεύσεων για τη βελτίωση της κατάστασης ασφαλείας στα σύνορά τους και την καταπολέμηση της τρομοκρατίας. Χτες, ακολούθησε και η διμερής συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών Τουρκίας - Συρίας με στόχο τη συνεργασία σε θέματα «κοινού ενδιαφέροντος».

Στο μεταξύ, προσχέδιο εγγράφου της ΕΕ που επικαλέστηκε χτες το πρακτορείο Reuters χαρακτηρίζει την κατάσταση στη Συρία επισφαλή, εκτιμώντας πως «θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο» την ασφάλεια για την Ευρώπη. Προειδοποιεί έτσι ότι το επίπεδο τρομοκρατικής απειλής στην Ενωση παραμένει υψηλό.

Τέλος χτες ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Ντ. Τραμπ πριν αναχωρήσει για την περιοδεία στη Μέση Ανατολή άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο άρσης κυρώσεων σε βάρος της Συρίας για να κάνει η χώρα μία «νέα αρχή». Δεν έκρυψε πως του έχει κάνει σχετικό αίτημα και ο Τούρκος Πρόεδρος Ρ.Τ. Ερντογάν, που στηρίζει την κυβέρνηση τζιχαντιστών.