- Θα ήθελα να μου κάνετε ένα σχόλιο για τη διαφορά Μωάμεθ και Χριστού, με αφορμή αυτά που γίνονται στους Αγίους Τόπους.

ΠΑΣΚΑΛ: Ο Μωάμεθ δεν προαναγγέλθηκε, ο Χριστός προαναγγέλθηκε. Ο Μωάμεθ επιβλήθηκε σκοτώνοντας, ο Ιησούς Χριστός κάνοντας να σκοτώνονται οι δικοί του. Ο Μωάμεθ απαγόρευσε την ανάγνωση των Γραφών, οι Απόστολοι την καθιέρωσαν. Τελικά όλα αυτά είναι τόσο αντίθετα, ώστε, αν ο Μωάμεθ πήρε το δρόμο για να πετύχει ανθρώπινα, ο Ιησούς Χριστός τον πήρε για να χάσει ανθρώπινα. Και αντί να συμπεράνουμε ότι, επειδή ο Μωάμεθ πέτυχε, ο Ιησούς Χριστός μπόρεσε να πετύχει καλύτερα, πρέπει να πούμε ότι, επειδή ο Μωάμεθ πέτυχε, ο Ιησούς Χριστός έπρεπε να χάσει.

- Η τελειότητα του Ιησού χάνεται όταν απεικονίζεται στη Σταύρωση, και στο πρόσωπό του αποτυπώνεται η αγωνία, η αδυναμία.

ΠΑΣΚΑΛ: Ποιος δίδαξε στους Ευαγγελιστές τις ιδιότητες μιας ηρωικής ψυχής τόσο τέλειας για να τη ζωγραφίσουν με τόσο τέλειο τρόπο στον Ιησού Χριστό; (...) Δεν ξέρουν να παρουσιάζουν έναν θάνατο σταθερό; Να γιατί ο ίδιος ο Αγιος Λουκάς παρουσιάζει το θάνατο του Αγίου Στεφάνου περισσότερο δυνατό απ' ό,τι του Ιησού Χριστού. Τον έκαναν λοιπόν ικανό να δοκιμάζει φόβο πριν να έλθει η αναγκαιότητα του θανάτου, κι έπειτα πολύ ισχυρό. Αλλά, όταν τον παρουσιάζουν τόσο ταραγμένο, είναι όταν ταράζεται ο ίδιος, και, όταν τον ταράζουν οι άνθρωποι είναι πέρα για πέρα δυνατός.

- Ποιο είναι το πραγματικό νόημα της εις Αδου καθόδου;

ΠΑΣΚΑΛ: Ο Ιησούς Χριστός (...) είναι νεκρός και κρυμμένος στον τάφο. Ο Ιησούς Χριστός δεν έκανε κανένα θαύμα στον τάφο. Εκεί μέσα ο Ιησούς Χριστός παίρνει μια νέα ζωή, όχι πάνω στο σταυρό. Είναι το τελευταίο μυστήριο του πάθους και της λύτρωσης. Ο Ιησούς Χριστός διδάσκει ζωντανός, νεκρός, σαβανωμένος, αναστημένος. Ο Ιησούς Χριστός δεν είχε πουθενά μέρος πάνω στη γη να αναπαυθεί παρά μόνο στον τάφο. Οι εχθροί του μόνο στον τάφο σταμάτησαν να τον βασανίζουν.

- Μήπως οι άνθρωποι είναι τα Πάθη του Ιησού;

ΠΑΣΚΑΛ: Ο άνθρωπος δεν είναι τίποτα άλλο παρά ένα καλάμι, το πιο αδύνατο μέσα στη φύση. Ωστόσο είναι ένα καλάμι που στοχάζεται. Δε χρειάζεται να εξοπλιστεί ολόκληρο το σύμπαν για να το συντρίψει: Ενας ατμός, μια σταγόνα νερού αρκούν για να το σκοτώσουν. Αλλά, κι όταν το σύμπαν θα τον έλιωνε, ο άνθρωπος θα 'ταν ακόμα πιο ψηλά απ' αυτό που τον σκοτώνει, γιατί γνωρίζει ότι πεθαίνει και ξέρει ποιο είναι το πλεονέκτημα που έχει το σύμπαν σε σχέση μ' αυτόν: Το σύμπαν δεν ξέρει τίποτα. Ολη η αξιοπρέπειά μας θεμελιώνεται λοιπόν στη σκέψη. Πρέπει από δω και μόνο να υψώσουμε τον εαυτό μας και όχι από το διάστημα και τη διάρκεια, τα οποία δεν μπορούμε να γεμίσουμε. Ας εργαστούμε λοιπόν για να σκεφτόμαστε καλά: Ιδού η αρχή της ηθικής.