Την μεγάλη ηθοποιό αποχαιρετά με θλίψη το ΚΚΕ
Λιτή, αρχαϊκή, δωρική μορφή, ενσάρκωσε σημαντικούς γυναικείους ρόλους του θεάτρου και του κινηματογράφου.
Η Ειρήνη Παπά γεννήθηκε στις 3 Σεπτεμβρίου 1926 στο Χιλιομόδι Κορινθίας, ως Ειρήνη Λελέκου, και ήταν ένα από τα τέσσερα κορίτσια της οικογένειάς της, που ήταν δάσκαλοι και την επηρέασαν στη μόρφωσή της.
Στο θέατρο πρωτοεμφανίστηκε το 1948, στην επιθεώρηση των Σακελλάριου - Γιαννακόπουλου «Ανθρωποι Ανθρωποι», στη Λυρική Σκηνή και στον κινηματογράφο στην ταινία «Χαμένοι άγγελοι» του Νίκου Τσιφόρου.
Αξέχαστες θα μείνουν οι ερμηνείες της στις αρχαίες τραγωδίες «Ηλέκτρα» και «Ιφιγένεια», στο «Ζ», όπου υποδύθηκε την γυναίκα του Λαμπράκη, και στον «Ζορμπά».
Τρεις από τις ταινίες στις οποίες πρωταγωνίστησε προτάθηκαν για Οσκαρ Ξενόγλωσσης Ταινίας, με το «Ζ» του Κώστα Γαβρά να το κατακτά. Επίσης βραβεύτηκε με τον Χρυσό Λέοντα της Μπιενάλε Θεάτρου της Βενετίας για την ερμηνεία της στην «Οδύσσεια», σε σκηνοθεσία Φράνκο Ρόσι.
Το 1962 συνεργάστηκε με τον Μιχάλη Κακογιάννη και πρωταγωνίστησε στην κινηματογραφική μεταφορά της «Ηλέκτρας» του Ευριπίδη, μαζί με τον Γιάννη Φέρτη, την Αλέκα Κατσέλη και τον Μάνο Κατράκη. Η ταινία συνολικά κέρδισε 24 βραβεία και τιμητικές διακρίσεις, ανάμεσά τους και τα βραβεία καλύτερης κινηματογραφικής μεταφοράς και ηχητικής επένδυσης στο Φεστιβάλ των Καννών (1962).
Η Ειρήνη Παπά είχε συμμετάσχει σε πολλές ξένες παραγωγές, μεταξύ των οποίων και χολιγουντιανές, όπως «Τα κανόνια του Ναβαρόνε», «Ανω, κάτω και πλαγίως», «Ο Χριστός σταμάτησε στο Εμπολι», «Το μαντολίνο του λοχαγού Κορέλι» κ.λπ.
Είχε πάρει μέρος σε περισσότερες από 80 ταινίες, με γυρίσματα σε όλο τον κόσμο (Τσινετσιτά, Χόλιγουντ, Γιουγκοσλαβία, Λίβανο, Μαρόκο, Βραζιλία, Αυστραλία, Πορτογαλία κ.α.), έχοντας στο πλευρό της συμπρωταγωνιστές μεταξύ άλλων τους Μάρλον Μπράντο, Ιβ Μοντάν, Γκρέγκορι Πεκ, Αντονι Κουίν, Ρίτσαρντ Μπάρτον, Τζιάν Μαρία Βολοντέ, Τζέιμς Κάγκνεϊ.
Το θεατρικό της ντεμπούτο στη σκηνή του Μπρόντγουει πραγματοποιήθηκε το 1967, με το έργο «Εκείνο το καλοκαίρι, εκείνο το φθινόπωρο», στο πλευρό του Τζον Βόιτ, ενώ αργότερα ερμήνευσε την Ελένη στις «Τρωάδες» (1972) και την Κλυταιμνήστρα στην «Ιφιγένεια» (1977), αμφότερες σε σκηνοθεσία Μιχάλη Κακογιάννη.
Στις «Τρωάδες», που γυρίστηκε στα Αγγλικά με ξένους ηθοποιούς, η Παπά γνώρισε την συμπρωταγωνίστριά της Κάθριν Χέμπορν, η οποία σε δηλώσεις της χαρακτήρισε την Παπά μία από τις καλύτερες ηθοποιούς του σινεμά.
Σε ανακοίνωσή του για τον θάνατο της Ειρήνης Παπά, το Γραφείο Τύπου της ΚΕ του ΚΚΕ σημειώνει:
«Αποχαιρετούμε με θλίψη την μεγάλη ηθοποιό Ειρήνη Παπά, πρέσβειρα των παρακαταθηκών του κλασικού πολιτισμού και της μεσογειακής αισθητικής σε όλο τον κόσμο.
Γεννημένη το 1926 στο Χιλιομόδι Κορινθίας, η Ειρήνη Παπά διαμορφώθηκε από τις αφηγήσεις της "σπουδαίας παραμυθατζούς" γιαγιάς της, από την αγάπη για την αρχαία ελληνική γραμματεία που της εμφύσησαν οι δάσκαλοι γονείς της και από τα νερά, τα πουλιά, το φεγγάρι και τους ίσκιους του χωριού της, που όπως αφηγήθηκε η ίδια "μου έμαθε τον τρόπο να παίζω".
Η "ζωντανή Καρυάτιδα", όπως την αποκαλούσε ο διεθνής Τύπος, με τη δωρική κατατομή και την υψηλή υποκριτική, που αντανακλούσε τη βαθιά καλλιεργημένη προσωπικότητά της και το ήθος της, ενσάρκωσε πλήρως τη δύναμη της αρχαίας τραγωδίας, ενώ κατέκτησε το διεθνές θεατρικό και κυρίως κινηματογραφικό στερέωμα με σπουδαίους ρόλους, μεταξύ αυτών στην "Ηλέκτρα" και στον "Ζορμπά" του Μ. Κακογιάννη και στο "Ζ" του Κ. Γαβρά.
Εχοντας συμμετάσχει σε περισσότερες από 80 ταινίες διεθνώς, σε όλα τα μήκη και πλάτη της Γης, δίπλα σε μεγάλους σκηνοθέτες και ηθοποιούς, η Ειρήνη Παπά στη μακρόχρονη καριέρα της τιμήθηκε με πολλά διεθνή βραβεία.
Το ΚΚΕ εκφράζει τα συλλυπητήριά του στους οικείους της».