Οσο για την οριακή κατάσταση στην οποία βρίσκονται οι χιλιάδες αυτοαπασχολούμενοι και μικροί ΕΒΕ, χαρακτηριστικά είναι όσα αποτυπώνονται στην εξαμηνιαία έρευνα της ΓΣΕΒΕΕ, αφού 4 στις 10 μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις (42,4%) έχουν ταμειακά διαθέσιμα το πολύ για ένα μήνα ενώ 1 στις 5 (21,4%) έχει μηδενική ρευστότητα. Ενδεικτικό είναι επίσης το στοιχείο που δείχνει αύξηση ληξιπρόθεσμων οφειλών προς τους παρόχους ηλεκτρισμού, αφού το 15,2% έχει ήδη «φέσι», ενώ ένα ποσοστό 16,5% δηλώνει αδυναμία εξόφλησης λογαριασμών το επόμενο εξάμηνο.

Είναι δεδομένο ότι το κύριο πρόβλημα επιβίωσης το έχουν οι πολύ μικρές και ατομικές επιχειρήσεις, οι οποίες πλήττονται από την αντιλαϊκή πολιτική αντίστοιχα με το σύνολο των εργαζόμενων λαϊκών στρωμάτων που βλέπουν τα εισοδήματά τους να μειώνονται και να μην μπορούν να ανταποκριθούν στις στοιχειώδεις υποχρεώσεις.

Στον αντίποδα δε των ανατιμήσεων στην ηλεκτρική ενέργεια, που πλήττουν ειδικά τους μικρούς βιοτέχνες, η κυβέρνηση επιδοτεί το κόστος του ηλεκτρικού ρεύματος για τις ενεργοβόρες βιομηχανίες (μέσω του μέτρου της διακοψιμότητας) για επιπλέον έξι μήνες αφού το τρέχον πρόγραμμα λήγει στις 31 Σεπτέμβρη. Ενώ, την ίδια στιγμή που οι βιοπαλαιστές ζουν με τον εφιάλτη των χρεών που θα προσθέσει ο επόμενος λογαριασμός ρεύματος, οι μεγάλοι όμιλοι διευκολύνονται και για την αυτοπαραγωγή «πράσινης» Ενέργειας που προωθεί αυτό το διάστημα η κυβέρνηση, στο πλαίσιο της λεγόμενης «πράσινης βιομηχανίας».

Ανάμεσα στις ανατιμήσεις που πλήττουν τους αυτοαπασχολούμενους είναι και το ψωμί. Είναι χαρακτηριστικά τα όσα υπογράμμισε στον «Ριζοσπάστη» ο Χάρης Μάνος, πρόεδρος του Συλλόγου Αρτοποιών Αθήνας και Περιχώρων, σχετικά με τις αυξήσεις στις πρώτες ύλες. Οπως είπε, «οι ανατιμήσεις στα άλευρα έρχονται σε μια περίοδο που οι φούρνοι στις φτωχές λαϊκές συνοικίες της Αθήνας είχαν ήδη αρχίσει να ανοίγουν "τεφτέρια" και να δίνουν ψωμί βερεσέ. Αυτήν τη στιγμή προμηθευόμαστε πρώτη ύλη αυξημένη κατά 30% από την αρχή του χρόνου, ποσοστό αύξησης που είναι πραγματικά αδύνατον για τον αυτοαπασχολούμενο αρτοποιό να απορροφήσει ο ίδιος. Ολα τα προηγούμενα χρόνια για να αντεπεξέλθουν οι μικροί φούρνοι στα αυξημένα κόστη λειτουργίας των μικρών ατομικών επιχειρήσεων, σε πολύ μεγάλο βαθμό το κατάφερναν μέσω της δικής τους υπερεργασίας ή της υπερεργασίας των μελών της οικογένειάς τους».

Ο Χ. Μάνος υπογραμμίζει ότι είναι αυτονόητο πως οι αυξήσεις στην πρώτη ύλη και την Ενέργεια «συμπαρασύρουν τις τιμές του συνόλου των προϊόντων μας και καταλαβαίνετε τι αλυσιδωτές συνέπειες θα προκληθούν στον τζίρο μας, συνυπολογίζοντας το χαμηλό εισόδημα των εργαζόμενων λαϊκών στρωμάτων που κυρίως είναι η πελατεία μας. Ταυτόχρονα έχουμε να αντιμετωπίσουμε και τις μεγάλες αλυσίδες και τα σούπερ μάρκετ που πωλούν έτοιμο ψωμί, χαμηλής διατροφικής αξίας αλλά αρκετά φθηνότερο, έχοντας επίσης τη δυνατότητα από άποψη άμεσης ρευστότητας να απορροφούν αυξήσεις για αρκετό χρονικό διάστημα, κερδίζοντας έτσι ολοένα και μεγαλύτερο κομμάτι από τη συνολική καταναλωτική δαπάνη για ψωμί και είδη αρτοποιείου. Αυτό που σε πρώτη φάση θα κάνουμε είναι να ενημερώνουμε τον κόσμο για την κατάσταση τονίζοντας τις τεράστιες ευθύνες της κυβέρνησης που διατηρεί τον ΦΠΑ στο ψωμί στο 13%, αλλά και τις ευθύνες μεγαλεμπόρων και βιομηχάνων. Αυτοί είναι που ακριβαίνουν το ψωμί και όχι εμείς που πρέπει να κρατήσουμε ανοιχτά τα μαγαζιά μας».

Ανάλογη είναι η εικόνα που μεταφέρει ο Δημήτρης Φλώκος, πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξύλου, ενός κλάδου όπου το τελευταίο διάστημα καταγράφονται αυξήσεις της τάξης έως και 100% στη μασίφ ξυλεία (π.χ. αμερικάνικη καρυδιά, πόπλαρ), έως και 40% σε κόντρα πλακέ, 30% σε βερνίκια και μελαμίνες, 25% σε αφρολέξ, 15% σε υφάσματα κ.λπ., με αποτέλεσμα οι αυτοαπασχολούμενοι του χώρου να ζημιώνονται από ήδη συμφωνημένες δουλειές, αφού πολλές από αυτές είχαν προϋπολογιστεί με τις παλιές τιμές των πρώτων υλών. Οπως σημειώνει χαρακτηριστικά, «ήδη από τις αρχές του καλοκαιριού, έχουν ξεκινήσει ανατιμήσεις στις τιμές των πρώτων υλών. Δεν ήταν λίγοι οι συνάδελφοι που έκλειναν δουλειές έχοντας στο μυαλό τους τις τιμές που προμηθεύονταν όλο το προηγούμενο διάστημα και πηγαίνοντας στους προμηθευτές έβλεπαν αυξήσεις με διψήφια ποσοστά, σε σημείο που οι ίδιοι οι έμποροι μας έλεγαν να μην κλείσουμε δουλειές πριν πάρουμε τηλέφωνο και ενημερωθούμε γιατί είχαμε αυξήσεις μέρα με τη μέρα. Σε αυτό το κλίμα βλέπουμε ότι η θέση απέναντι στους μεγάλους ομίλους έχει γίνει ακόμη χειρότερη, διότι εκείνοι είναι σε θέση να απορροφούν μεγάλο μέρος των αυξήσεων, σε αντίθεση με εμάς. Με λίγα λόγια, οι ανατιμήσεις και η στάση της κυβέρνησης οδηγούν σε όξυνση του ανταγωνισμού σε βάρος του αυτοαπασχολούμενου επαγγελματία. Και μέσα σε όλα αυτά θα πρέπει να υπολογίσουμε και την αύξηση του κόστους της Ενέργειας, αφού ακόμη δεν έχουμε δει τους λογαριασμούς ρεύματος. Δίχως υπερβολή, αυτήν τη στιγμή χιλιάδες μικρομάγαζα, και στον κλάδο μας αλλά και σε άλλους επαγγελματικούς κλάδους, είναι σε οριακό σημείο από άποψη οικονομικών αντοχών και σε όλα αυτά δεν υπολογίζουμε την αύξηση του γενικότερου κόστους διαβίωσης που επίσης επηρεάζει αρνητικά χιλιάδες νοικοκυριά που επιβιώνουν από την αυτοαπασχόληση του ενός ή περισσότερων μελών τους».

Οπως διαμορφώνεται η κατάσταση στην αγορά, η επιβίωση των αυτοαπασχολούμενων εξαρτάται και από τον βαθμό αγωνιστικής τους συσπείρωσης στα συνεπή σωματεία του χώρου τους και τη συστράτευσή τους με τα ταξικά εργατικά σωματεία, είπε ο Σάκης Στρουμπούλης, πρόεδρος του Συνδέσμου Εγκαταστατών και Υδραυλικών Αθήνας. Η εικόνα που έρχεται και από τον δικό του κλάδο είναι ανάλογη: «Το σύνολο των αυτοαπασχολούμενων του κατασκευαστικού κλάδου έχει πληγεί το τελευταίο διάστημα από τις υπέρογκες αυξήσεις στις πρώτες ύλες που χρησιμοποιεί», μας είπε και συνέχισε:

«Υλικά που χρησιμοποιούμε στη δουλειά μας, όπως οι σωληνώσεις, εξαρτήματα, αλλά και τα θερμαντικά σώματα και μια σειρά άλλα απαραίτητα αναλώσιμα εργαλεία της δουλειάς έχουν ακριβύνει, ανεβάζοντας πολύ υψηλά τα κόστη μας και κατά συνέπεια και τα κόστη των τελικών προσφορών που δίνουμε για να κλείσουμε κάποια δουλειά. Το προηγούμενο διάστημα, μετά τη λήξη του λοκντάουν, υπήρξαν σημάδια ότι θα κινούνταν ανοδικά η δουλειά μας, να βγάζαμε ως ένα βαθμό τη χασούρα ή στασιμότητα του προηγούμενου διαστήματος, όμως οι ανατιμήσεις "ροκανίζουν" τις όποιες δυνατότητες υπήρχαν και πάλι βρισκόμαστε, η συντριπτική πλειοψηφία των επαγγελματιών, με την ψυχή στο στόμα για να αντεπεξέλθουμε στις υποχρεώσεις. Γίνεται ξεκάθαρη για μια ακόμη αφορά η ανάγκη αγωνιστικής συσπείρωσης των αυτοαπασχολούμενων επαγγελματιών στα συνεπή τους σωματεία γιατί μόνο με ενωτικούς μαχητικούς αγώνες μπορούμε να βγούμε από το σημερινό αδιέξοδο».

Οπως αναδεικνύουν οι συνδικαλιστές αυτοαπασχολούμενοι, αυτές είναι οι συνθήκες ανταγωνισμού στην καπιταλιστική οικονομία, με τις κρίσης και τα παράγωγά της, τον οξυμένο ανταγωνισμό, που πάντα οδηγεί το μεγάλο ψάρι να τρώει το μικρό. Είναι φανερό ότι «ανακούφιση» δεν πρόκειται να δουν οι αυτοαπασχολούμενοι από τις «παροχές» - κοροϊδία μιας χρήσης. Γι'αυτό απαιτούνται μακροπρόθεσμα μέτρα, όπως αυτά που διεκδικούν με τις κινητοποιήσεις και τις αγωνιστικές παρεμβάσεις που οργανώνονται αυτές τις μέρες και κλιμακώνονται το επόμενο διάστημα.