Η φερόμενη, έως πρόσφατα, μεγαλύτερη εταιρία παραγωγής ενέργειας παγκοσμίως, το «αστέρι» της Γουόλ Στριτ, η ENRON, κατέθεσε στις 2 του Δεκέμβρη αίτηση πτώχευσης. Χιλιάδες άνθρωποι απολύθηκαν και η τιμή της μετοχής κατέρρευσε. Θεωρείται ως η μεγαλύτερη πτώχευση στην ιστορία των ΗΠΑ. Φυσικά δεν αφορά τα ανώτατα στελέχη της Enron, που επωφελήθηκαν, πουλώντας τις μετοχές τους σε πολύ καλές τιμές, πριν από την ιλιγγιώδη πτώση της.

Η υπόθεση εξετάζεται από τις αρμόδιες αρχές των ΗΠΑ. Ο Τύπος μιλά για σκάνδαλο «Ενρονγκέιτ», καθώς η εταιρία ήταν ο μεγαλύτερος προεκλογικός χρηματοδότης του Μπους. Ο Λευκός Οίκος παραδέχτηκε ότι τουλάχιστον οι υπουργοί Οικονομικών και Εμπορίου είχαν ενημερωθεί από τον Οκτώβρη για την πορεία χρεοκοπίας.

Το συνταξιοδοτικό ταμείο των εργαζομένων της εταιρίας είχε επενδύσει μεγάλα κεφάλαιά του στις μετοχές της εταιρίας. Σήμερα έχουν μετατραπεί σε παλιόχαρτα και οι υπάλληλοι έχασαν τους κόπους πολλών χρόνων σκληρής δουλιάς.

Στις ΗΠΑ είναι σύνηθες, ασφαλιστικές εταιρίες, εταιρίες διαχείρισης κεφαλαίων, σύμβουλοι επενδύσεων, χρηματιστηριακές εταιρίες και λοιπά κοράκια να «συνεργάζονται» με φυσικά ή νομικά πρόσωπα (π.χ. ασφαλιστικά ταμεία, Ομοσπονδίες Εργαζομένων κλπ.) και να διαχειρίζονται τα χρήματά τους «επενδύοντας» σε μετοχές, ομόλογα κλπ. Ποια είναι η χασούρα τους;

Συνήθως αυτοί οι «επενδυτές» επιλέγουν τα πιο «σίγουρα» από τα λεγόμενα αναπτυξιακά αμοιβαία κεφάλαια, τα «Index Funds». Αποτελούνται από «βαριά χαρτιά», μετοχές εταιριών, οι τιμές των οποίων συνυπολογίζονται για να καθοριστούν οι τιμές των διαβόητων δεικτών. Δηλαδή, τα θύματα «επενδύουν» όχι σε εταιριούλες, αλλά στους ίδιους τους γενικούς δείκτες των μεγαλύτερων αγορών.

Οποιος στις αρχές του 2001 αγόρασε «Index Fund», που ακολούθησε το δείκτη «Dow Jones» της Νέας Υόρκης, τέλη του χρόνου έχανε 7,1% του αρχικού κεφαλαίου του. Για το δείκτη «Nasdaq», η χασούρα το 2001 έκλεισε στο 21,05%. Ο δείκτης «Xetra Dax» της Φρανκφούρτης έχασε 19,79%.

Οι μικρομεσαίοι δεν έχασαν μόνο το 2001. Σημειώστε: Στις 14/4/00 ο «Dow Jones» έχασε 5,66% της αξίας του. Στις 27/10/97 7,18%. Στις 31/8/98 6,37%. Στις 27/8/98 4,19% κ.ο.κ. Πέραν μιας ολιγάριθμης «εργατικής αριστοκρατίας», οι υπόλοιποι εργαζόμενοι και συνταξιούχοι πόση οικονομική άνεση νιώθουν να χάνουν 5, 6 ή 7% των χρημάτων τους μέσα σε μία μέρα; Και πόσες χιλιάδες είναι αυτοί που, παραμυθιασμένοι από την προπαγάνδα των κυρίαρχων κύκλων, συγκατένευσαν να επενδυθούν οι αποταμιεύσεις τους σε «ακόμα πιο σίγουρα χαρτιά», τα κρατικά ομόλογα της διαφημιζόμενης, τα τέσσερα τελευταία χρόνια και μέχρι προ δέκα μηνών, «ατμομηχανής της ανάπτυξης» στη Λατινική Αμερική, την Αργεντινή;

Δεν πρέπει να κάνει εντύπωση το γεγονός ότι πολλά Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης έκαναν το «βαποράκι» της ENRON (όπως κι άλλων επιχειρήσεων) αναπαράγοντας πιστά ανακοινώσεις της. Π.χ. στις 17 και 18 του Απρίλη 2001 αρκετά - και ελληνικά ΜΜΕ - δημοσίευαν αβίαστα ανακοίνωσή της για 20% αύξηση των κερδών του πρώτου τριμήνου. Δημοσίευαν επίσης ότι η εταιρία αναθεώρησε προς τα πάνω τις προβλέψεις της για την κερδοφορία του 2001! Εξι μήνες μετά η εταιρία βούλιαξε.

Αυτά τα ΜΜΕ συνειδητά προάγουν το συγκεκριμένο μοντέλο ασφάλισης. Ουσιαστικά προπαγανδίζουν την προσπάθεια του κράτους και των εργοδοτών να αποποιηθούν ολοκληρωτικά της ευθύνης τους για την ασφάλιση των εργαζομένων. Και, επιπλέον, ακόμα και αυτές οι οικονομίες των εργαζομένων να γίνουν λεία στα γρανάζια της παγκόσμιας χρηματαγοράς. Κάτι που πασχίζουν να επεκτείνουν και στην εδώ πλευρά του Ατλαντικού η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και οι κυβερνήσεις των χωρών-μελών της ΕΕ.

Και εδώ κατοικοεδρεύουν φωστήρες με ανάλογα σχέδια. Π.χ., στον ΟΤΕ, η κυβέρνηση, η διοίκηση του Οργανισμού και συμβιβασμένοι συνδικαλιστές προωθούν την ιδιωτική ασφάλιση των εργαζομένων. ΠΑΣΚΕ, ΔΑΚΕ και «Αγωνιστική Συνεργασία» (πρόσκειται στο ΣΥΝ) δημιούργησαν τον Ειδικό Λογαριασμό Επικουρικής Αποζημίωσης (ΕΛΕΑ) των μελών της Πανελλήνιας Ενωσης Τεχνικών (ΠΕΤ) ΟΤΕ. Στον ΕΛΕΑ μπήκαν τα 400 εκατ. δρχ. που έχει ως αποθεματικό ο Λογαριασμός Αλληλοβοήθειας της ΠΕΤ και μηνιαία εισφορά των μελών της, με 0,3% του βασικού μισθού. Το αμοιβαίο αυτό κεφάλαιο θα «παίζεται» στο Χρηματιστήριο και αν υπάρχουν υπεραξίες θα μπαίνουν στο λογαριασμό κάθε εργαζομένου. Επιπλέον, στον ΟΤΕ έχουμε και την Εταιρία Διαχείρισης Ειδικού Κεφαλαίου του Ταμείου Ασφάλισης Προσωπικού ΟΤΕ. Προϊόν κυβερνητικού νόμου, στόχο έχει χρήματα του δημοσίου, του ΟΤΕ και των εργαζομένων του, να «επενδύονται» σε ομόλογα, αμοιβαία κεφάλαια και μετοχές.

Φυσικά, την κατεύθυνση την έχει δώσει εδώ και καιρό η κυβέρνηση, ρίχνοντας αποθεματικά ασφαλιστικών ταμείων στο χρηματιστηριακό τζόγο. Στις 9 του Γενάρη αποφάσισε να αυξήσει από 20% σε 23% το ποσοστό των αποθεματικών που θα μπορεί να παίζει στο χρηματιστήριο, ενώ παράλληλα ενεργοποιείται η λειτουργία της ΑΕΔΑΚ των ΙΚΑ, ΟΓΑ, ΟΑΕΕ, σε μια γενικότερη προσπάθεια αναθέρμανσης του ΧΑΑ και τοποθέτησης εκεί ζεστού χρήματος - που απαιτούν οι μεγαλοκαρχαρίες - από τις εισφορές των εργαζομένων.

Αυτό το 3%, σημαίνει ότι η κυβέρνηση μπορεί να «παίξει» επιπλέον περίπου 150 δισ. δρχ., με δεδομένο ότι η κινητή περιουσία των Ταμείων ανέρχεται στα 5,2 τρισ. δρχ.

Ομως, σύμφωνα με τα στοιχεία του λεγόμενου Κοινωνικού Προϋπολογισμού του 2001, στη διετία 1999-2000 τα αποθεματικά που είχαν τοποθετηθεί στο «ναό του τζόγου» είχαν απώλεια της τάξης του 25,96% και ανέρχονται στα 467,3 δισ. δρχ. Ο υπολογισμός της αξίας του χαρτοφυλακίου των ασφαλιστικών ταμείων (συνολικής αξίας 1,332 τρισ. δρχ.) έγινε με χρηματιστηριακές τιμές του 2000, όταν ο δείκτης του XAA ήταν περί τις 3.360 μονάδες. Από τότε κατρακύλησε κι άλλο, άρα αυξήθηκε και η χασούρα των Ταμείων.

Προσθέστε στα παραπάνω και την πρόταση κυβέρνησης, ΝΔ, ΣΕΒ, πλειοψηφίας ΓΣΕΕ για κεφαλαιοποιητικό σύστημα, δηλαδή τα κεφάλαια των επικουρικών ταμείων να τα «παίξουν» στο χρηματιστήριο.

Σ' αυτή την πραγματικότητα αντιτίθεται κατηγορηματικά το Πανεργατικό Αγωνιστικό Μέτωπο. Απαιτεί το σταμάτημα του τζόγου και χαρακτηρίζει «προκλητικό να υποχρεώνονται οι ασφαλιστικοί οργανισμοί σε σίγουρες απώλειες σημαντικών πόρων τους, μόνο και μόνο για να έχουν ευκαιρίες να κερδοσκοπήσουν οι ισχυροί του τζόγου. Την ίδια ώρα οι ασφαλιστικοί οργανισμοί προσφεύγουν σε επαχθείς δανεισμούς για να ανταποκριθούν στις ταμειακές ανάγκες τους».

Η Γραμματεία του ΠΑΜΕ εκτιμά ότι η ενέργεια αυτή εντάσσεται στη γενικότερη προσπάθεια των δυνάμεων του κεφαλαίου για ανατροπή των ασφαλιστικών δικαιωμάτων, ένταση της προσπάθειας εκμετάλλευσης και καταλήστευσης των πόρων των Ταμείων και σημειώνει πως «η νέα απόφαση δείχνει το πραγματικό αντεργατικό αντιασφαλιστικό πρόσωπο της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ, που, σε πλήρη σύμπλευση με τη ΝΔ, υπηρετεί μια χούφτα εκλεκτών της οικονομικής ολιγαρχίας».

Καταγγέλλει και τις πλειοψηφίες σε ΓΣΕΕ- ΑΔΕΔΥ που σιγοντάρουν την κυβέρνηση. Υπογραμμίζει ότι τα χρήματα των Ταμείων είναι για τις ανάγκες των ασφαλισμένων, για να δίνονται σε συντάξεις, νοσήλια, φάρμακα και όχι για να ρίχνονται στον τζόγο του χρηματιστηρίου.

Απέναντι σ' αυτή τη θέση η στάση της κυβέρνησης είναι τουλάχιστον προκλητική. Διά στόματος υφυπουργού Εργασίας στη Βουλή, την Παρασκευή, όχι μόνο υπερασπίστηκε την ολέθρια απόφασή της για την αύξηση του ποσοστού των αποθεματικών των ασφαλιστικών ταμείων που παίζουν στον χρηματιστηριακό τζόγο αλλά ισχυρίστηκε ότι αυτό το ζήτησαν οι ίδιοι οι εργαζόμενοι!

Μάλιστα, ο Ρ. Σπυρόπουλος - απαντώντας σε σχετική Επίκαιρη Ερώτηση του βουλευτή του ΚΚΕ Δ. Τσιόγκα - έφτασε στο σημείο να ισχυριστεί ότι με το τζογάρισμα των αποθεματικών των Ταμείων στο χρηματιστήριο συμφωνούν και οι συνδικαλιστές του ΠΑΜΕ!