Το πλήθος κρουσμάτων κορονοϊού που καταγράφονται σε εργοστάσια και άλλους μεγάλους χώρους δουλειάς, οι οποίοι μετατρέπονται σε εστίες υπερμετάδοσης, στην Αττική και σε άλλες περιοχές της χώρας, επιβεβαιώνει τις τεράστιες ευθύνες τόσο της μεγαλοεργοδοσίας, που με κριτήριο τα κέρδη της αφήνει εκτεθειμένους τους εργαζόμενους, όσο και της κυβέρνησης, που με διάφορους τρόπους «κάνει πλάτες» σε αυτήν.

Στους περισσότερους χώρους η εφαρμογή ουσιαστικών μέτρων προστασίας της υγείας των εργαζομένων είναι από ελλιπέστατη έως ανύπαρκτη. Τα ίδια τα υγειονομικά πρωτόκολλα είναι σε μεγάλο βαθμό κομμένα και ραμμένα στις ανάγκες της μεγαλοεργοδοσίας, που συχνά οχυρώνεται πίσω από αυτά για τις επικίνδυνες πρακτικές της. Η κυβέρνηση στηρίζει την ασυδοσία των εργοδοτών, μεταξύ άλλων, «κρύβοντας» το σε ποιους χώρους δουλειάς καταγράφονται μαζικά κρούσματα, το αν και τι μέτρα παίρνονται. Τεράστια είναι ταυτόχρονα η ευθύνη της για τη μη πραγματοποίηση ελέγχων στους χώρους δουλειάς από τις έτσι κι αλλιώς υποστελεχωμένες και υποβαθμισμένες αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες.

Για όλα τα παραπάνω, με αφορμή και την παράσταση διαμαρτυρίας στο υπουργείο Εργασίας την περασμένη Τρίτη από εκπροσώπους σωματείων, ο «Ριζοσπάστης» συζήτησε με συνδικαλιστές από διάφορους κλάδους της Βιομηχανίας στην Αττική.

Μέσα από τη συζήτηση επιβεβαιώνεται ότι σε κάθε μεγάλο χώρο δουλειάς κριτήριο για το αν θα εφαρμοστούν τα όποια μέτρα και το ποια θα είναι αυτά, δεν είναι η προστασία της υγείας των εργαζομένων αλλά η ανεμπόδιστη λειτουργία της παραγωγής και η κερδοφορία των επιχειρήσεων. Στη βάση αυτή, εφόσον τα μέτρα προστασίας σημαίνουν «κόστος», η εργοδοσία ή δεν τα εφαρμόζει ή προσπαθεί να μεταφέρει το κόστος στους εργαζόμενους. Εξίσου σημαντική είναι η σύνδεση των άθλιων συνθηκών εργασίας με τον αυξημένο κίνδυνο μετάδοσης, όπως π.χ. γίνεται με τους όρους δουλειάς που επιβάλλονται σε μετανάστες εργαζόμενους, με τις «ελαστικές» μορφές εργασίας, με την εντατικοποίηση κ.ο.κ.

Ο Γιάννης Σχοινάς, πρόεδρος του Συνδικάτου Εργαζομένων Γάλακτος - Τροφίμων - Ποτών Αττικής, επισημαίνει πως σε πολλά εργοστάσια είτε δεν εφαρμόζονται μέτρα είτε είναι ανεπαρκή. Να σημειωθεί ότι στην Αττική στο συγκεκριμένο κλάδο έχουν ήδη καταγραφεί περίπου 25 κρούσματα σε δύο επιχειρήσεις.

Στα περισσότερα εργοστάσια το μόνο μέτρο είναι η θερμομέτρηση εργαζομένων κατά την είσοδό τους στο χώρο δουλειάς. Από εκεί και πέρα, δεν δίνονται καθόλου ή δεν δίνονται σε τακτική βάση μέσα ατομικής προστασίας, όπως είναι οι μάσκες. Οι απολυμάνσεις δεν γίνονται σε καθημερινή βάση στην παραγωγή και στους κοινόχρηστους χώρους. Οπου γίνονται, η συχνότητα είναι μια φορά τη βδομάδα ή στις 15 μέρες.

Στους χώρους παραγωγής προκαλείται συνωστισμός. Οι περισσότεροι εργοδότες δεν παίρνουν μέτρα που θα μπορούσαν να τον αποτρέψουν, όπως η αύξηση του αριθμού των βαρδιών (για παράδειγμα, από δύο σε τρεις) ή ο καταμερισμός ίδιου αριθμού εργαζομένων ανά βάρδια. Στην περίπτωση της αύξησης των βαρδιών απαιτούνται προσλήψεις προκειμένου να συμπληρωθεί ο αναγκαίος αριθμός εργαζομένων για να μπορεί να δουλέψει η βάρδια και αυτό για την εργοδοσία σημαίνει κόστος, το οποίο δεν αναλαμβάνει. Στην περίπτωση του καταμερισμού βαρδιών, κριτήριο της εργοδοσίας είναι η προσαρμογή της παραγωγής στις ανάγκες της αγοράς.

Απέναντι σε αυτήν την κατάσταση, όπου υπάρχουν σωματεία που μπαίνουν μπροστά για την υπεράσπιση των αναγκών των εργαζομένων, τα μέτρα που παίρνονται είναι καλύτερα και οι συνθήκες πιο βελτιωμένες.

Ο Θανάσης Φωτόπουλος, πρόεδρος του Συνδικάτου Εργαζομένων Τύπου - Χάρτου, αναφέρει πως οι εργοδότες δεν κάνουν καθόλου προληπτικά τεστ στους εργαζόμενους ή σε κάποιες περιπτώσεις έχουν κάνει μόνο μια φορά. Τεστ δεν γίνονται σε όλους τους εργαζόμενους ούτε όταν εντοπίζονται κρούσματα, παρά μόνο μπαίνει σε απομόνωση ένας μικρός αριθμός εργαζομένων που θεωρείται ότι είχαν άμεση επαφή με το κρούσμα. Επίσης, δεν γίνονται απολυμάνσεις σε καθημερινή βάση και όταν γίνονται δεν γίνονται από εξειδικευμένα συνεργεία. Σε πολλές επιχειρήσεις η εργοδοσία πιέζει τους εργαζόμενους να πληρώνουν από την τσέπη τους την αγορά μάσκας.

Και εδώ όπου υπάρχουν Επιτροπές για την Υγεία και την Ασφάλεια υπάρχει καλύτερη δυνατότητα παρέμβασης των εργαζομένων για τη λήψη μέτρων και βελτίωση των συνθηκών εργασίας.

Ακόμα πιο εκτεθειμένοι, όπως επιβεβαιώνεται και από την ίδια την εξέλιξη της πανδημίας, είναι οι μετανάστες εργαζόμενοι, καθώς γίνονται αντικείμενο ακόμα μεγαλύτερης εκμετάλλευσης.

Ο Βασίλης Σταμούλης, πρόεδρος της Ομοσπονδίας Εργαζομένων Κλωστοϋφαντουργίας - Ιματισμού - Δέρματος Ελλάδας (ΟΕΚΙΔΕ), επισημαίνει ότι η κατάσταση στον κλάδο του Ιματισμού είναι δραματική.

Ιδιαίτερα στα φασονατζίδικα, οι εργάτες, μετανάστες στη συντριπτική τους πλειοψηφία, υποχρεώνονται να δουλεύουν στριμωγμένοι σε χώρους όπου δεν τηρούνται στοιχειώδεις κανόνες για την υγεία και την ασφάλειά τους. Είναι χώροι χωρίς επαρκή εξαερισμό, με μία τουαλέτα για δεκάδες ή και εκατοντάδες εργαζόμενους, χωρίς τακτική καθαριότητα, χωρίς απολυμάνσεις. Για τεστ ούτε λόγος.

Καθώς οι μετανάστες εργάτες είναι κυριολεκτικά έρμαια της εργοδοτικής ασυδοσίας, δουλεύουν 10ωρα και 12ωρα, πολλές φορές ανασφάλιστοι, παίρνοντας τόσο χαμηλούς μισθούς που είναι αναγκασμένοι να ζουν πολλά άτομα μαζί, σε μικρά σπίτια, προκειμένου να αντεπεξέλθουν στα έξοδα. Το γεγονός αυτό και οι συνθήκες εργασίας είναι παράγοντες που διευκολύνουν τη μετάδοση του ιού.

Πρόσφατη είναι η περίπτωση καταγραφής 25 κρουσμάτων σε εταιρεία ανακύκλωσης στον Ασπρόπυργο, όπου δουλεύουν περίπου 80 εργαζόμενοι, στην πλειοψηφία τους μετανάστες. Σε εξόρμηση που έκανε το Συνδικάτο Ιδιωτικών Υπαλλήλων Δυτικής Αττικής την Παρασκευή 18/9, ένα από τα ζητήματα που αναδείχθηκαν από τους εργαζόμενους είναι ο μεγάλος συνωστισμός που παρατηρείται στα μέσα μαζικής μεταφοράς τα οποία χρησιμοποιούν για να πάνε και να φύγουν από τη δουλειά.