Αποφασιστικά κινούνται τα Ηνωμένα Εθνη και οι μεσολαβητές με στόχο την οριστική συμφωνία στο Κυπριακό στους επόμενους μήνες.

Σύμφωνα με πληροφορίες, Ηνωμένες Πολιτείες και Βρετανία έχουν επιστρατεύσει όλες τους τις δυνάμεις για να προχωρήσει η διαδικασία των απευθείας συνομιλιών και στα πλαίσια αυτά εντάσσεται και η απόφαση του ΓΓ του ΟΗΕ, Κόφι Ανάν, να έρθει στην Κύπρο για να προεδρεύσει της πρώτης συνάντησης Κληρίδη-Ντενκτάς, που χρονικά τοποθετείται στις 15 του Γενάρη. Για τις προθέσεις του Κ. Ανάν ενημέρωσε προχτές τον Πρόεδρο Κληρίδη και τον κατοχικό ηγέτη ο Αλβαρο ντε Σότο, κατά τη διάρκεια χωριστών συναντήσεων που είχε μαζί τους.

Πληροφορίες αναφέρουν πως κατά τη διάρκεια της διαδικασίας τα Ηνωμένα Εθνη θα καταθέσουν ολοκληρωμένο σχέδιο συμφωνίας, το οποίο έχει ετοιμαστεί από την ομάδα τεχνοκρατών του ΟΗΕ. Δε θα πρέπει να θεωρείται τυχαίο το γεγονός ότι ο Ελβετός συνταγματολόγος της ομάδας ντε Σότο, Τιτιέρ Φίλντερ, ήρθε στην Κύπρο για 24 ώρες και βρισκόταν στα παρασκήνια της συνάντησης. Ενημερωμένοι για τους βασικούς άξονες του σχεδίου αυτού είναι οι Αγγλοαμερικανοί.

Σύμφωνα με πληροφορίες, κατά τις απευθείας συνομιλίες θα πραγματοποιούνται τρεις συναντήσεις τη βδομάδα και σε αυτές θα λαμβάνουν μέρος οι διαπραγματευτικές ομάδες των δυο πλευρών, καθώς και οι τεχνοκράτες των Ηνωμένων Εθνών.

Ο Ραούφ Ντενκτάς, πάντως, κατά τη συνάντηση με τον Πρόεδρο Κληρίδη επιχείρησε να παρουσιάσει έγγραφο με τις θέσεις του, το οποίο δημοσιοποίησε. Στο έγγραφο αυτό εισηγείται τη σύσταση μεικτής επιτροπής με στόχο τη δημιουργία «κοινού εδάφους». Στην επιτροπή θα συζητούνται, σύμφωνα με τον Ντενκτάς, όλες οι πτυχές του Κυπριακού. Ο κατοχικός ηγέτης αναφέρει στις θέσεις του πως «στις δυο πλευρές λειτουργούν δημοκρατικοί θεσμοί, που αντανακλούν την πολιτική βούληση των δυο λαών». Συνεχίζοντας επισήμανε πως «λαμβάνουμε υπόψη τις πρόσφατες τοποθετήσεις από πλευράς των "15" ότι η ΕΕ θα προσαρμοστεί στους όρους της πολιτικής διευθέτησης που θα συμφωνηθεί από τα δυο μέρη. Εχοντας υπόψη αυτό το δεδομένο θα υποστηρίξουμε την ένταξη του συνεταιρικού κράτους της Κύπρου στην ΕΕ στο πλαίσιο των όρων αυτής της διευθέτησης».

Ο κατοχικός ηγέτης, επαναλαμβάνοντας εαυτόν, ανέφερε πως υποστηρίζει τη δημιουργία «ενός νέου συνεταιρισμού βασισμένου πάνω σε ένα ίσο καθεστώς και στην ίση κυριαρχία των δυο εταιρικών κρατών».

Προχτές το Εθνικό Συμβούλιο, το οποίο συνήλθε για να ενημερωθεί από τον Πρόεδρο Κληρίδη, συζήτησε τις εξελίξεις και σύμφωνα με πληροφορίες διαπιστώθηκαν διαφορές απόψεων και προσεγγίσεων. Οι διαφορετικές απόψεις και οι επιφυλάξεις που διατυπώθηκαν αφορούν τόσο στην απόφαση του Προέδρου να παραβρεθεί προχτές σε δείπνο στο «προεδρικό» του Ντενκτάς, όσο και στο πλαίσιο της διαδικασίας των απευθείας συνομιλιών που συμφωνήθηκε. Πρωτίστως όμως στην απουσία αναφοράς στα ψηφίσματα και στην άποψη ότι το ανακοινωθέν στηρίζεται στη δήλωση Ανάν της 12ης του Σεπτέμβρη 2000.

Ο Πρόεδρος Κληρίδης και ο Ραούφ Ντενκτάς συναντήθηκαν προχτές για 2,5 ώρες σε μια συνάντηση που χαρακτηρίστηκε ιστορική για τις προσπάθειες προετοιμασίας του εδάφους για τις απευθείας συνομιλίες, που προγραμματίζονται για τα μέσα Γενάρη στη Λευκωσία.

Η συνάντηση έγινε στο πλαίσιο δείπνου που παρέθεσε ο Ραούφ Ντενκτάς προς τιμήν του ειδικού συμβούλου του ΓΓ των Ηνωμένων Εθνών, Αλβαρο ντε Σότο. Η συνάντηση άρχισε στις 8 το βράδυ και ολοκληρώθηκε λίγο μετά τις 10.30. Μετά τη συνάντηση ο Πρόεδρος Κληρίδης και ο Ραούφ Ντενκτάς δεν έκαναν δηλώσεις για το περιεχόμενο της συνάντησης.

Ο Πρόεδρος Κληρίδης όταν ρωτήθηκε πώς πήγε το δείπνο απάντησε μονολεκτικά, «εξαιρετικά», ενώ ο Ραούφ Ντενκτάς είπε ότι δε θα έκανε δηλώσεις. Σε δηλώσεις δεν προέβη ούτε ο Αλβαρο ντε Σότο.

Αναχωρώντας από την οικία του Ραούφ Ντενκτάς ο Πρόεδρος Κληρίδης τον αποχαιρέτισε με χειραψία.

Ο Πρόεδρος Κληρίδης πρόσφερε στον Τουρκοκύπριο ηγέτη ένα κιβώτιο με ζιβανία (κυπριακό τσίπουρο), ενώ ο κατοχικός ηγέτης πρόσφερε στον Γλ. Κληρίδη εκμέκ και καταΐφι.

Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Μιχάλης Παπαπέτρου, τόνισε ότι στόχος της αποδοχής από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας της πρόσκλησης του Ραούφ Ντενκτάς για δείπνο στα Κατεχόμενα ήταν η ενίσχυση του εποικοδομητικού κλίματος, το οποίο επικράτησε στην πρώτη συνάντηση, έτσι ώστε να δημιουργηθούν ακόμα καλύτερες συνθήκες για την προσπάθεια που αρχίζει το Γενάρη με τις απευθείας συνομιλίες για το Κυπριακό.

Ο Μ. Παπαπέτρου απέκλεισε το ενδεχόμενο να έχουν συζητηθεί θέματα ουσίας στο δείπνο. Αυτό που πιθανά να συζητήθηκε, πρόσθεσε, είναι διαδικαστικά θέματα. Εξέφρασε επίσης την εκτίμηση ότι είναι επαρκής ο χρόνος έως τις 15 του Γενάρη για κατάλληλη προετοιμασία, ώστε να είναι όλα έτοιμα για απρόσκοπτη έναρξη των συνομιλιών.

Είπε επίσης ότι στόχος της ελληνοκυπριακής πλευράς είναι να υπάρξει εντατικός ρυθμός στις συνομιλίες και προσανατολισμός είναι να διεξάγονται τρεις συναντήσεις τη βδομάδα.

Ο Μ. Παπαπέτρου δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο στην έναρξη των συνομιλιών να παρίσταται ο ΓΓ των Ηνωμένων Εθνών, Κόφι Ανάν, προσθέτοντας ωστόσο ότι αυτό δεν έχει επιβεβαιωθεί.

Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος αναφέρθηκε ιδιαίτερα στην ενέργεια των Τουρκοκυπρίων γυναικών, οι οποίες υποδέχτηκαν τον Πρόεδρο Κληρίδη με αναμμένα κεριά και συνθήματα για ειρήνη σε μια κοινή πατρίδα και τόνισε ότι αυτός είναι ο στόχος του αγώνα μας. Τέτοιες ενέργειες, πρόσθεσε, ενθαρρύνουν την προσπάθειά μας για μια Κύπρο ενωμένη χωρίς σύνορα και στρατούς κατοχής.

Είπε επίσης ότι πρέπει να αποδεικνύουμε πως η προσπάθειά μας είναι ειλικρινής και τόνισε ότι δεν πρέπει να δίδονται λανθασμένα μηνύματα. Προειδοποίησε ότι αν αφήσουμε έστω και υποψίες ότι κάνουμε πίσω και ότι δε θέλουμε λύση, τότε θα καταστρέψουμε ό,τι με τόσους κόπους και προσοχή κτίσαμε όλα αυτά τα χρόνια.

Ο Μ. Παπαπέτρου επιβεβαίωσε ότι στην πρώτη συνάντηση Κληρίδη-Ντενκτάς ο Τουρκοκύπριος ηγέτης επιχείρησε να αναγνώσει έγγραφο με τις θέσεις του, αλλά ο Πρόεδρος δεν τον άφησε, τονίζοντας ότι τα οποιαδήποτε θέματα θα πρέπει να συζητηθούν στις συνομιλίες.

Κληθείς να σχολιάσει το έγγραφο που δημοσίευσε προχτές η τουρκική εφημερίδα «Τέρκις Ντέιλι Νιους», ο εκπρόσωπος ανέφερε ότι δε γνωρίζει αν είναι αυτό που επιχείρησε να διαβάσει ο Ντενκτάς. Πρόσθεσε ωστόσο ότι σ' αυτό υπάρχουν ορισμένα στοιχεία τα οποία δε μας βρίσκουν σύμφωνους και πολλά άλλα τα οποία χρειάζονται συζήτηση, διαπραγμάτευση και διευκρίνιση. Είπε επίσης ότι αποφεύγεται η χρησιμοποίηση ορισμένων όρων τους οποίους ο Ντενκτάς χρησιμοποιούσε στο παρελθόν, όπως η συνομοσπονδία και τα δύο κράτη.

Ο Μ. Παπαπέτρου διευκρίνισε ότι δεν υπάρχει οποιαδήποτε πληροφόρηση για αμερικανικό σχέδιο. Το μόνο που υπάρχει, είπε, είναι κάποιες πληροφορίες ότι τα Ηνωμένα Εθνη έχουν προχωρήσει στη διατύπωση κάποιου σχεδίου για να βοηθήσουν τις δύο πλευρές. Πρόσθεσε ωστόσο ότι η κυβέρνηση ούτε έχει δει ούτε έχει ερωτηθεί για οτιδήποτε.

Ο ειδικός αντιπρόσωπος των Ηνωμένων Εθνών για το Κυπριακό, Αλβαρο ντε Σότο, εξέφρασε απόλυτη ικανοποίηση για τα αποτελέσματα της συνάντησης του Προέδρου της Δημοκρατίας, Γλαύκου Κληρίδη, με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη, Ραούφ Ντενκτάς. Σε δηλώσεις χτες το πρωί στο αεροδρόμιο Λάρνακας λίγο πριν την αναχώρησή του, ο κ. Ντε Σότο τόνισε ότι η εντύπωση που αποκόμισε από τη συνάντηση Κληρίδη-Ντενκτάς είναι πως οι ηγέτες των δύο κοινοτήτων εμφανίζονται αποφασισμένοι να εργαστούν για λύση του Κυπριακού μέσα στους επόμενους έξι μήνες, γεγονός που τον κάνει αισιόδοξο.

Ο Περουβιανός διπλωμάτης είπε ακόμα ότι ο Πρόεδρος Κληρίδης προσκάλεσε τον Ραούφ Ντενκτάς για δείπνο στην κατοικία του στα μέσα του προσεχούς Γενάρη, πρόσκληση η οποία και έγινε αποδεκτή από τον Τουρκοκύπριο ηγέτη.