Copyright 2019 The Associated

Από την έκτακτη συνάντηση στη Βιέννη

Εντείνονται, όσο περνά ο καιρός, οι αντιδράσεις (τουλάχιστον σε λεκτικό επίπεδο) των χωρών που είχαν υπογράψει το 2015 τη διεθνή συμφωνία για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα (τέσσερα από τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και η Γερμανία), απέναντι στις ΗΠΑ που αποχώρησαν μονομερώς το 2018. Σε έκτακτη σύνοδο των υφυπουργών Εξωτερικών και πολιτικών διευθυντών των υπουργείων Εξωτερικών των χωρών που υπέγραψαν τη διεθνή συμφωνία (γνωστή ως JCPOA) και η οποία πραγματοποιήθηκε την Κυριακή στη Βιέννη, μετά από γαλλογερμανικό αίτημα, επιβεβαίωσαν τη «σθεναρή υποστήριξή» τους και τη «συλλογική ευθύνη» στη διατήρηση της συμφωνίας.

Σε ανακοίνωση εκπροσώπου της ΕΕ αναφέρεται ότι οι αξιωματούχοι, στη διάρκεια της συνόδου στη Βιέννη, τόνισαν ότι η τήρηση των δεσμεύσεων, αλλά και η άρση των κυρώσεων που συνοδεύουν τη συμφωνία είναι «απαραίτητα τμήματά της», ζητώντας ουσιαστικά από τις ΗΠΑ να άρουν τις κυρώσεις. Συμφώνησαν επίσης να ξανασυζητήσουν «σύντομα» τα όποια νέα δεδομένα προκύψουν.

Στο Πεκίνο, από την άλλη, η εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών Χούα Τσανγίν, δήλωσε πως ουσιαστικά η αντιμετώπιση των αμερικανικών πιέσεων σε βάρος του Ιράν, μπορεί να οδηγήσει σε αποκλιμάκωση των εντάσεων στην περιοχή. «Οι χώρες που παραμένουν αφοσιωμένες στη διεθνή συμφωνία είναι ενήμερες για τα προβλήματα που προκάλεσαν οι αμερικανικές κυρώσεις», τόνισε, προσθέτοντας πως κάλεσαν τις ΗΠΑ «να μη δημιουργήσουν νέα εμπόδια» και να σταματήσουν την τακτική υπέρτατης πίεσης σε βάρος του Ιράν.

Στην Τεχεράνη, ο εκπρόσωπος του ιρανικού υπουργείου Εξωτερικών Αμπάς Μουσαβί σχολίασε ότι παρά τις διαφωνίες, οι συνομιλίες στη Βιέννη ήταν «ειλικρινείς και συμπερασματικές» και επέτρεψαν να «διευκρινιστούν πράγματα για τη συνέχεια της διαδικασίας». Δεν παρέλειψε ωστόσο να επισημάνει πως το Ιράν διαμαρτυρήθηκε «έντονα για τη στάση και την απραξία (των Ευρωπαίων), τη σύλληψη Ιρανών στην Ευρώπη «με παρακίνηση της Αμερικής» και την κατάληψη δεξαμενόπλοιου που μετέφερε ιρανικό πετρέλαιο, ανοικτά του Γιβραλτάρ στις αρχές Ιούνη.

Επιπλέον, ο Μουσαβί αποκάλυψε πως πριν λίγες βδομάδες, όταν μετέβη στη Ν. Υόρκη για να συμμετάσχει σε σύνοδο του ΟΗΕ, ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών Μοχάμαντ Τζαβάντ Ζαρίφ πρότεινε στις ΗΠΑ τη διενέργεια «πιο εμπεριστατωμένων επιθεωρήσεων» στο ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, με αντάλλαγμα την άρση των αμερικανικών κυρώσεων! Ωστόσο, η ιρανική πρόταση απορρίφθηκε, αποδεικνύοντας κατά την Τεχεράνη ότι οι ΗΠΑ «δεν είναι υπέρ των διαπραγματεύσεων, ή μιας συμφωνίας που θα έδινε ικανοποιητικά αποτελέσματα».

Νωρίτερα, ο Ιρανός Πρόεδρος Χασάν Ροχανί, με αφορμή την ανάληψη της πρωθυπουργίας στη Βρετανία από τον Μπόρις Τζόνσον, εξέφρασε την ελπίδα ότι η «εξοικείωση» του Βρετανού νέου πρωθυπουργού με το Ιράν «θα βοηθήσει να βελτιωθούν» οι διμερείς σχέσεις.

Θυμίζουμε πάντως ότι από πλευράς Βρετανίας ανακοινώθηκε πως τα πλοία με βρετανική σημαία που πλέουν στον Περσικό θα συνοδεύονται από βρετανικά πολεμικά σκάφη, ενώ επίσης επιβεβαιώθηκε η αποστολή μερικών εκατοντάδων Βρετανών στρατιωτικών στο Μπαχρέιν, ώστε να βοηθήσουν «στην αύξηση της προστασίας της κυκλοφορίας των εμπορικών πλοίων» στην περιοχή.

Σε αυτό το κλίμα, ο Ιρανός ναύαρχος επικεφαλής του Πολεμικού Ναυτικού Χοσεΐν Κανζάντι, από τη Μόσχα όπου μετέβη, ανήγγειλε πως «σύντομα» θα πραγματοποιηθούν ιρανορωσικά γυμνάσια στην ευρύτερη περιοχή του Περσικού Κόλπου και στον Ινδικό Ωκεανό.

Επίσης, οι Ιρανοί «Φρουροί της Ισλαμικής Επανάστασης» δημοσιοποίησαν ηχητικό ντοκουμέντο που αποδεικνύει πως η ιρανική ακτοφυλακή προειδοποίησε και πέτυχε την αποχώρηση του βρετανικού πολεμικού πλοίου «HSM Montrose» στις 19/7, στη διάρκεια αναχαίτισης και κατάληψης του υπό βρετανική σημαία πλοίου «Stena Imperio».

Τέλος, χτες, ο υπουργός Εξωτερικών του Ομάν Γιούσουφ μπιν Αμπντάλα ανακοίνωσε πως η χώρα του και το Ιράν «συνεργάζονται για τη ναυσιπλοΐα» στα Στενά του Ορμούζ.