Οι γυναίκες στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης και της πρώην Σοβιετικής Ενωσης αντιμετωπίζουν, κατά πολύ περισσότερο από τους άνδρες, μεγάλα ποσοστά ανεργίας, χαμηλότερους μισθούς και επιδείνωση της υγείας τους μια και οι περισσότερες παροχές που είχαν επί σοσιαλισμού έχουν παρθεί πίσω.

Τα τελευταία δέκα χρόνια, έχουν καταργηθεί 14 εκατομμύρια θέσεις εργασίας γυναικών σε 27 χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης και στην Κοινοπολιτεία Ανεξαρτήτων Κρατών. Η σύγκριση είναι απλή: 12 εκατομμύρια θέσεις εργασίας ανδρών έχουν καταργηθεί στην ίδια περιοχή και την ίδια περίοδο. Τα στοιχεία αυτά τα έδωσε στη δημοσιότητα πρόσφατα μια έκθεση του Ταμείου των Παιδιών των Ηνωμένων Εθνών. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι τα περίπου 200 εκατομμύρια γυναικών και κοριτσιών της περιοχής λαμβάνουν χαμηλότερους μισθούς, σε γενικές γραμμές, απ' ό,τι οι συνάδελφοί τους άνδρες. Για παράδειγμα, στη Ρωσία οι γυναίκες λαμβάνουν 24% χαμηλότερους μισθούς, ενώ στην Ουγγαρία το ποσοστό αυτό ανέρχεται σε 15% χαμηλότερο των ανδρών.

Τη στιγμή που οι άνδρες κυριαρχούν στις νέες θέσεις εργασίας στον ιδιωτικό τομέα, οι γυναίκες βρίσκονται κυρίως σε θέσεις του δημόσιου τομέα, όπου οι ελάχιστοι πόροι που δίνονται έχουν μειώσει κατά πολύ τις θέσεις εργασίας. Η ίδια έκθεση αναφέρει επίσης ότι το κάπνισμα, η κατανάλωση αλκοόλ, η χρήση ναρκωτικών ουσιών και η μη ασφαλής σεξουαλική δραστηριότητα στις γυναίκες αυξάνονται, και κάλεσε τις κυβερνήσεις της περιοχής να αντιμετωπίσουν το ζήτημα της ανισότητας γυναικών και ανδρών στην εργασία στα πολιτικά τους θέματα.

«Οι γυναίκες αντιμετωπίζουν μεγαλύτερα ποσοστά ανεργίας, μείωση στις παροχές για τη φροντίδα του παιδιού, χειροτέρευση της εκπαίδευσης και των υγειονομικών υπηρεσιών, καθώς και αύξηση της βίας με βάση το φύλο, που συμπεριλαμβάνει βία από το οικογενειακό περιβάλλον μέχρι και βιασμό ως όπλο πολέμου», τόνισε ανώτερος υπάλληλος της Γιούνισεφ.

Φέρνοντας ένα παράδειγμα μπορούμε να επισημάνουμε ότι στη Μόσχα, μια έρευνα έδειξε πως περισσότερο από το ένα τρίτο των χωρισμένων γυναικών έχουν χτυπηθεί άγρια από τους συζύγους τους. Στο Αζερμπαϊτζάν το 26% των γυναικών έχουν υποστεί βία στα χέρια των συντρόφων τους και στην Αρμενία, στη Βουλγαρία και τη Γεωργία, η βία που προέρχεται μέσα από το οικογενειακό περιβάλλον δεν απαγορεύεται από το νόμο. Στη Σλοβενία, η βία στην οικογένεια δε θεωρείται εγκληματική πράξη σε περιπτώσεις «ελαφρών» τραυματισμών - ορισμός που συμπεριλαμβάνει «το σπάσιμο της μύτης, πλευρών, ελαφρούς μώλωπες και βγαλμένα δόντια», τονίζεται από την Γιούνισεφ.

Η αλλαγή του πολιτικο-οικονομικού συστήματος στις χώρες του πρώην σοσιαλισμού έχει φέρει την εξαθλίωση και τη φτώχεια. Ετσι, δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις των γυναικών που ψάχνουν για το «εύκολο χρήμα», με αποτέλεσμα να έχει αυξηθεί κατακόρυφα το ποσοστό των γυναικών που φεύγουν από τη χώρα τους για να βρεθούν κάπου στη Δύση, όπου, όταν τελικά φτάνουν, τους αναγκάζουν οι διάφοροι κύκλοι να εκπορνευτούν.

Πάντως, με βάση μια έρευνα που διεξήγαγε η Διεθνής Οργάνωση για τη Μετανάστευση σε 1.189 νεαρές γυναίκες από την Ουκρανία, το 53,4% απάντησε πως αναγκάζονται να φύγουν από τη χώρα τους για να αναζητήσουν καλύτερο μισθό, ενώ το 28,9% απάντησε πως φεύγουν προς αναζήτηση δουλιάς. Μόνο το 6,3% των ερωτηθεισασών απάντησε πως φεύγουν από την πατρίδα τους για να «απολαύσουν» το δυτικό τρόπο ζωής, ενώ ένα 5,3% απάντησε πως φεύγει για να μαζέψει συγκεκριμένο κεφάλαιο.

Τελειώνοντας, θα θέλαμε να αναφέρουμε πως συνολικά στην κοινωνία η θέση των γυναικών των χωρών αυτών έχει αλλάξει από τις ανατροπές στις σοσιαλιστικές χώρες. Αυτό φαίνεται και από το ρόλο που παίζουν οι γυναίκες στην πολιτική ζωή. Πολύ λίγες είναι οι γυναίκες που κατέχουν πολιτικές θέσεις και ελάχιστες είναι αυτές που κατέχουν ανώτατες κυβερνητικές θέσεις. Αξίζει να σημειώσουμε πως στη Σοβιετική Ενωση το 1984, οι γυναίκες κατείχαν το 31% των θέσεων στη Βουλή, ενώ σήμερα ο μέσος όρος του ποσοστού των γυναικών στα Κοινοβούλια των χωρών της Βαλτικής και της Κοινοπολιτείας Ανεξάρτητων Κρατών είναι λιγότερο του 10%, ποσοστό που φτάνει το 1% στην Κιργιζία...