Από παλιότερη κινητοποίηση μαθητών των Μουσικών Σχολείων

Την Κυριακή 25 Νοέμβρη, η Πανελλήνια Ενωση Γονέων Μουσικών και Καλλιτεχνικών Σχολείων προχωρά σε έκτακτη Γενική Συνέλευση, που γίνεται στο Μουσικό Σχολείο του Ιλίου, ενώ είχαν προηγηθεί στάσεις εργασίας, παραστάσεις διαμαρτυρίας κ.ά.

Με αφορμή τις εξελίξεις στα Μουσικά και Καλλιτεχνικά Σχολεία ο «Ριζοσπάστης» μίλησε με τον πρόεδρο της Πανελλήνιας Ενωσης Γονέων Μουσικών και Καλλιτεχνικών Σχολείων, Μενέλαο Μενελάου, και με την πρόεδρο του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων του Μουσικού Σχολείου Ιλίου, Αννα Χρονοπούλου.

Θυμίζουμε ότι στο νομοσχέδιο του υπουργείου Παιδείας για την Ανώτατη Εκπαίδευση που έχει πάρει το δρόμο του για τη Βουλή (συγχώνευση του ΤΕΙ και του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας κ.ά.) και συγκεκριμένα στο άρθρο 40, αλλάζουν οι διατυπώσεις για τον σκοπό και τον χαρακτήρα των Μουσικών Σχολείων. Ετσι, ενώ μέχρι τώρα ως σκοπός των Μουσικών Σχολείων οριζόταν η «προετοιμασία και η κατάρτιση των νέων που επιθυμούν να ακολουθήσουν την επαγγελματική κατεύθυνση της μουσικής», με τη νέα διατύπωση ορίζεται ως σκοπός «η ενθάρρυνση και στήριξη του ενδιαφέροντος των μαθητών για τη μουσική και η καλλιέργεια των δεξιοτήτων και κλίσεων που διαθέτουν». Πρόκειται για πολύ ουσιαστική αλλαγή, που απομακρύνει τα σχολεία αυτά από τον στόχο και το πάγιο αίτημα γονιών, εκπαιδευτικών, μαθητών και αποφοίτων τους να αναγνωρίζονται και να πιστοποιούνται οι σπουδές που κάνουν αυτά τα παιδιά μέσα στα σχολεία, να πιστοποιούνται το επίπεδό τους στα όργανα που μαθαίνουν, οι γνώσεις τους στη θεωρία της μουσικής κ.ο.κ.

Για το θέμα των πτυχίων και της πιστοποίησης η Αννα Χρονοπούλου μάς εξηγεί: «Πιστοποίηση θα πει να υπάρχει ένα χαρτί που να λέει σε ποιο επίπεδο βρίσκομαι στο όργανο που έχω κάνει ή στη μουσική (θεωρία, αρμονία κ.τ.λ.). Δηλαδή, να μπορώ να πάω με αυτό το χαρτί σε ένα ωδείο εφόσον θέλω να συνεχίσω τις σπουδές μου και να πω π.χ. "είμαι Α' Ανωτέρα με βάση τα δεδομένα τα ωδειακά, είστε υποχρεωμένοι να με αποδεχτείτε". Αυτήν τη στιγμή επαφίεται στην καλή διάθεση του ωδειάρχη το πού θα κατατάξει έναν απόφοιτο Μουσικού Σχολείου και αν θα δεχτεί τα μαθήματα που έχει διδαχθεί στο σχολείο. Οταν δεν τα δέχονται, υποχρεώνουν τους αποφοίτους σε επιπλέον χρόνια σπουδών προκειμένου να τους δώσουν το πτυχίο, ενώ κάποια ωδεία οργανώνουν κατατακτήριες εξετάσεις επιβαρύνοντας τους εξεταζόμενους με την αποζημίωση της επιτροπής των εξεταστών τους!

Πέρα από αυτό είχε θεσμοθετηθεί, αλλά δεν εφαρμόστηκε, να μπορούν να δίνουν οι απόφοιτοι των Μουσικών Σχολείων εξετάσεις για πτυχίο στην ευρωπαϊκή μουσική ή/και για πτυχίο βυζαντινής, καθώς και για πτυχίο στα παραδοσιακά όργανα, που μάλιστα δεν υπάρχει στα ωδεία γιατί δεν είναι αναγνωρισμένο. Γιατί τα σχολεία μας έχουν αλλάξει την εκπαίδευση στην παραδοσιακή μουσική εντελώς. Θα είχαμε δηλαδή ανθρώπους που θα είχαν πτυχίο σε παραδοσιακό όργανο, στον ταμπουρά, στο κανονάκι, στο σαντούρι... Αυτήν τη στιγμή δεν έχουμε αναγνωρισμένα τέτοια πτυχία στα ωδεία. Παρά τις υποσχέσεις όμως ότι φέτος θα οργανώνονταν οι εξετάσεις, δεν τις κάνουν».

Σημειώνοντας ότι υπάρχει μια κλιμάκωση από την πλευρά της κυβέρνησης αναφορικά με τα Μουσικά και Καλλιτεχνικά Σχολεία, ο Μ. Μενελάου εξηγεί:

«Κάθε χρόνο φτιάχνουν ένα ΦΕΚ για τη λειτουργία των Μουσικών κι άλλο ένα για τη λειτουργία των Καλλιτεχνικών Σχολείων. Αυτό που έφτιαξαν για τη φετινή σχολική χρονιά είχε πολλές παραλείψεις και διαφορετικές διατυπώσεις από τον υπάρχοντα νόμο. Αμέσως ως Πανελλήνια Ενωση ζητήσαμε συνάντηση από το υπουργείο για διευκρινίσεις και στη συνέχεια ενημερώσαμε τους γονείς. Οι απαντήσεις τους ήταν αρχικά καθησυχαστικές, όμως από εκεί άρχισε το ξήλωμα της Καλλιτεχνικής Επιτροπής, υπήρχαν ασάφειες για τις μετεγγραφές των παιδιών, άλλαξαν τα κριτήρια για τον καθορισμό των τμημάτων (μάλιστα, επειδή ήμασταν σε εγρήγορση καταφέραμε να μην έχουμε περικοπές τμημάτων), δεν έλεγε τίποτα για πτυχία και πιστοποιήσεις, όπως μας είχαν υποσχεθεί πέρσι, δεν ανέφερε τίποτα για παιδιά με ειδικές ανάγκες κ.ο.κ.

Μετά το ΦΕΚ λειτουργίας έρχεται η ΚΥΑ για τη μεταφορά μαθητών που ενώ μέχρι τώρα όλοι οι μαθητές των σχολείων μας δικαιούνταν δωρεάν μεταφορά, τώρα βάζει χιλιομετρικά όρια και προϋποθέσεις για να δικαιούνται τη μεταφορά από και προς το σχολείο τους. Για τα Μουσικά Σχολεία ορίζει ότι τα παιδιά δικαιούνται μεταφορά όταν κουβαλούν βαριά όργανα, ενώ αν κουβαλούν ελαφριά όργανα πρέπει να μένουν πάνω από 1,5 χλμ. από το σχολείο για να δικαιούνται δωρεάν μεταφορά. Αντίστοιχα, για τα Καλλιτεχνικά Σχολεία προβλέπει ότι για να δικαιούνται μεταφορά τα παιδιά του Γυμνασίου θα πρέπει να μένουν 3 χλμ. μακριά από το σχολείο και τα παιδιά του Λυκείου 5 χλμ. μακριά.

Και μετά από όλα αυτά έρχεται τώρα "κόκκινος" συναγερμός για τα Μουσικά και Καλλιτεχνικά Σχολεία με το άρθρο 40 του υπό κατάθεση νομοσχεδίου. Με αυτό κλιμακώνει και αλλάζει το σκοπό των σχολείων: Από σχολεία "κατάρτισης" γινόμαστε σχολεία "ενθάρρυνσης"!

Αντί δηλαδή να λύνουμε προβλήματα που υπάρχουν και ταλανίζουν τα Μουσικά Σχολεία, όπως κτιριακά προβλήματα, προβλήματα με τη μεταφορά μαθητών, με τη σίτισή τους που δεν εξασφαλίζεται παντού, με τις ελλείψεις καθηγητών, αντί να έχουν τα παιδιά μας τα πτυχία τους, την πιστοποίησή τους, πάμε ακόμα πιο πίσω και διαλύουμε ό,τι καλύτερο έχει να επιδείξει η δημόσια και δωρεάν Παιδεία στην Ελλάδα 31 χρόνια τώρα».

Αναφορικά με αυτά τα προβλήματα και τις ελλείψεις, η εικόνα που μας δίνει η Αννα Χρονοπούλου για το Μουσικό Σχολείο του Ιλίου είναι χαρακτηριστική: «Δεν έχουμε βιβλία, τα πληρώνουμε από την τσέπη μας. Δεν ορίζονται διορισμοί εκπαιδευτικών μέσα από αυτό το πρόγραμμα που φτιάχνουν. Εμείς έχουμε φοβερές ελλείψεις σε καθηγητές. Δεν ορίζεται καθόλου στις ρυθμίσεις που φέρνουν ποια μαθήματα είναι ατομικά. Ο ταμπουράς π.χ., που είναι ένα μουσικό όργανο βασικό για να κάνεις βυζαντινή μουσική, ενώ θα έπρεπε να είναι ατομικό, έχουμε φτάσει να τον διδάσκονται 7 μαθητές παράλληλα. Στο Ιλιον έχουμε 172 ώρες κενό ανά βδομάδα αν μετρήσουμε με τη λογική των δύο μαθητών ανά μάθημα. Αν το μετρήσουμε ως ατομικό - που θα έπρεπε να είναι όλα τα μαθήματα των οργάνων - είναι πολύ περισσότερες. Μας λείπουν ακόμα καθηγητές για ακορντεόν, βιόλα, για βασικά όργανα... Πέρσι ήρθαν καθηγητές ταμπουρά μετά τις διακοπές του Πάσχα! Ελλείψεις παρουσιάζονται και σε μουσικά όργανα, γιατί τα όργανά μας παλιώνουν, βάλε τις χορδές που πρέπει να αλλάζουν»...

Μια ακόμα διατύπωση που αλλάζει στο άρθρο 40 του νομοσχεδίου και ανησυχεί έντονα τους γονείς είναι αυτή που αφορά το αναλυτικό πρόγραμμα των σχολείων, απ' όπου έχει απαλειφθεί ότι αυτό περιλαμβάνει μαθήματα αισθητικής παιδείας. Οπως εξηγεί η Αννα Χρονοπούλου, η αισθητική παιδεία πέρα από τα μουσικά μαθήματα περιλαμβάνει τον θεωρητικό κορμό «Ιστορία της τέχνης, Ιστορία της μουσικής, Θεατρολογία, τα μαθήματα δηλαδή με τα οποία θα έχει ένα παιδί ένα θεωρητικό υπόβαθρο και θα μπορέσει να καλλιεργήσει, να στήσει μια προσωπικότητα. Ολα αυτά είναι στη λογική των περικοπών. Δεν ορίζεται, επίσης, πουθενά ότι τα μουσικά μαθήματα είναι υποχρεωτικά και είναι ενταγμένα στο αναλυτικό πρόγραμμα. Θα πηγαίνουν κατά το δοκούν, ανάλογα με το πόσο θα μπορούν να δώσουν π.χ. για προσωπικό, ενώ κλείνουν το μάτι και στον ιδιωτικό τομέα για να συμπληρώνουν π.χ. τις ελλείψεις. Υπάρχει ασάφεια που ανοίγει πολλές πόρτες... Επιπλέον, εάν δεν ορίζεται ότι το αναλυτικό πρόγραμμα περιλαμβάνει τα μαθήματα μουσικής παιδείας, αίρεται η υποχρέωση της πολιτείας να παρέχει για τα μαθήματα αυτά αναλυτικό πρόγραμμα, διδακτικό και εποπτικό υλικό, το οποίο δεν το έχουμε γιατί εμείς τα βιβλία τα μουσικά τα αγοράζουμε, δεν υπάρχει εγχειρίδιο μελέτης, αλλά προτεινόμενη βιβλιογραφία στην ευχέρεια του εκπαιδευτικού. Ετσι όμως δεν μας λύνουν το πρόβλημα και δεν υπάρχει ένας ενιαίος εκπαιδευτικός χαρακτήρας, τα παιδιά δεν μαθαίνουν το ίδιο πράγμα σε όλα τα σχολεία».

Απαλείφεται, επίσης, η οποιαδήποτε αναφορά στην ανάγκη ύπαρξης «τεχνικού εξοπλισμού των Μουσικών Σχολείων σε συμβατικά ευρωπαϊκά και ελληνικά παραδοσιακά μουσικά όργανα και τεχνικά μέσα» καθώς και στην υποχρέωση του κράτους να εξασφαλίζει αυτόν τον εξοπλισμό. «Ο νόμος που υπήρχε προέβλεπε ότι πρέπει τα σχολεία αυτά να έχουν αίθουσα που να έχει μέσα ηχητικό σύστημα, βίντεο, κονσόλα, για να μπορούν να γίνονται απρόσκοπτα οι συναυλίες τους κ.τ.λ. Τι Μουσικό Σχολείο είσαι χωρίς μουσικά όργανα και ηλεκτρονικά συστήματα;», σχολιάζει ο Μ. Μενελάου και προσθέτει πως όταν δεν ορίζει ο νόμος ότι θα έχουν τα απαραίτητα όργανα, δεν υπάρχει εμπιστοσύνη για το πώς αυτά θα εξασφαλιστούν: «Με βάση μια τέτοια διάταξη η προμήθεια των οργάνων μπορεί να μη θεωρηθεί επιλέξιμη δαπάνη από το υπουργείο. Εδώ το Μουσικό της Αθήνας και το Καλλιτεχνικό του Περιστερίου, που είναι καινούργια σχολεία με ΣΔΙΤ, πήγαν να λειτουργήσουν και δεν είχαν καρέκλες»...

Στις νέες διατυπώσεις του, το άρθρο 40 μιλάει για τα Μουσικά Σχολεία της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και απαλείφθηκε η παρένθεση που ακολουθούσε και όριζε ότι αυτά περιλαμβάνουν Γυμνάσιο και Λύκειο. «Αυτό εμείς το θεωρούμε επικίνδυνο. Γιατί μπορεί αύριο να σου πουν ότι δεν υπάρχει ενδιαφέρον για τις λυκειακές τάξεις και να πάνε σε σχολεία μόνο με γυμνασιακές τάξεις», επισημαίνει η Α. Χρονοπούλου.

Καταργούνται, ακόμα, τα απογευματινά μαθήματα και συναντήσεις με δημοτικά σχολεία. Στον νόμο που υπήρχε μέχρι τώρα προβλεπόταν ότι στα Μουσικά Γυμνάσια «μπορεί να οργανώνονται μαθήματα μουσικής παιδείας προαιρετικής παρακολούθησης για μαθητές δημοτικών σχολείων για την ανίχνευση των κλίσεων και ενδιαφερόντων στη μουσική». Αυτό τώρα καταργείται. Οπως σχολιάζει χαρακτηριστικά ο Μ. Μενελάου, «οι συναντήσεις και τα μαθήματα αυτά ήταν μια γνωριμία των Μουσικών Σχολείων με την τοπική κοινωνία σε επίπεδο νομού κι ακόμα, τα Δημοτικά είναι το φυτώριο, από εκεί έρχονται οι νέοι μαθητές των Μουσικών». Και η Α. Χρονοπούλου προσθέτει ότι αυτά τα μαθήματα είχαν και τη λογική να προετοιμάζουν, δωρεάν, παιδιά των Δημοτικών που επιθυμούσαν να συνεχίσουν στα Μουσικά Σχολεία για τις εξετάσεις εισαγωγής σε αυτά.

Για την κατάργηση της Καλλιτεχνικής Επιτροπής που φέρνει το νομοσχέδιο, οι γονείς επίσης εκφράζουν ανησυχίες γιατί είναι στον «αέρα» το νέο όργανο που θα την αντικαταστήσει και οι αρμοδιότητες που θα αναλάβει, ενώ πλήρης ασάφεια υπάρχει και για το πώς θα επηρεάσουν αυτές οι εξελίξεις τα Καλλιτεχνικά Σχολεία.