Μπροστά στις προγραμματισμένες για το Μάη του 2019 ευρωεκλογές, αναθερμαίνονται όλο και περισσότερο οι συζητήσεις και οι διεργασίες για το μέλλον της ΕΕ, με φόντο τις σοβαρές γεωπολιτικές ανακατατάξεις που προχωρούν συνολικά στη διεθνή ιμπεριαλιστική πυραμίδα. Ενα φόντο στο οποίο επανεξετάζονται σε πολλά πεδία οι σχέσεις ΕΕ - ΗΠΑ, όπως και οι σχέσεις της ΕΕ με τα άλλα ισχυρά κέντρα του πλανήτη, την Κίνα, τη Ρωσία κ.τ.λ.

Στις 6 Σεπτέμβρη, ο Γάλλος Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν συνάντησε τους ηγέτες Λουξεμβούργου, Ολλανδίας και Βελγίου για να δηλώσει μαζί τους υπέρμαχος της «προοδευτικής» Ευρώπης, ενάντια στην «εθνικιστική υποχώρηση», με το βλέμμα στραμμένο στην ενίσχυση ευρωσκεπτικιστικών δυνάμεων, που εμφανίζονται μάλιστα έτοιμες να συντονίσουν πιο σχεδιασμένα τον βηματισμό τους. Στις 7 Σεπτέμβρη, ο Μακρόν συνάντησε και την Γερμανίδα καγκελάριο Αγκελα Μέρκελ, στη Μασσαλία, συζητώντας μεταξύ άλλων για τη θωράκιση του «προοδευτικού άξονα» στην ΕΕ, αλλά και το πώς θα δυναμώσει η δράση για την ενίσχυση της «κυριαρχίας» της ΕΕ, δηλαδή της θέσης της απέναντι σε άλλα ιμπεριαλιστικά κέντρα.

Την ίδια στιγμή, προχωρούν μια σειρά από επαφές και ανάμεσα σε δυνάμεις που ασκούν έντονη κριτική σε επιλογές της σημερινής ηγεσίας της ΕΕ, εκπροσωπώντας μερίδες του κεφαλαίου που εξετάζουν προσεκτικά τα οφέλη από «εναλλακτικές» συμμαχίες ή από μια επαναδιαπραγμάτευση των όρων συμμετοχής στην ΕΕ. Ανάμεσα σε αυτές ξεχωρίζει η «Λέγκα» από την Ιταλία, με ηγέτη τον σημερινό αντιπρόεδρο και υπουργό Εσωτερικών της κυβέρνησης Ματέο Σαλβίνι, ο οποίος σε πρόσφατη συνέντευξή του στο περιοδικό «TIME», ξεκαθάρισε ότι το κόμμα του δεν προτάσσει (τουλάχιστον προς το παρόν) την αποχώρηση από την ΕΕ, αλλά διαλέγει «να αλλάξουμε τα πράγματα από τα μέσα».

Σε αυτήν τη βάση, η ηγεσία της «Λέγκας» υποδέχτηκε στις 6 Σεπτέμβρη στη Βενετία τον πρώην στενό συνεργάτη του Αμερικανού Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ Στιβ Μπάνον και τον πρόεδρο του συντηρητικού βελγικού Λαϊκού Κόμματος, Μίχαελ Μοντρικαμέν (που αυτοπροβάλλεται ως διακεκριμένος νομικός σύμβουλος επιχειρήσεων στη χώρα του), για να ανακοινώσει ότι και η «Λέγκα» συμπαρατάσσεται με τις προσπάθειες ισχυροποίησης του ευρωπαϊκού «Κινήματος» (The Movement - Le Movement) που προωθεί ο Μπάνον.

Αυτό το νέο αστικό μόρφωμα λανσάρεται ως ένα είδος «πολιτικού κινήματος», που προσπαθεί να αποκτήσει τυπικά σάρκα και οστά τον τελευταίο ενάμιση χρόνο, απευθύνοντας έκκληση συσπείρωσης με στόχο «όχι να καταστρέψουμε την Ευρώπη, αλλά για να τελειώσουμε με μια (ευρωπαϊκή) Ενωση όπως λειτουργεί η σημερινή» (συνέντευξη Μοντρικαμέν στη γαλλική εφημερίδα «Λε Παριζιέν» στις 18/9/2018). Ο μεν Μοντρικαμέν εμφανίζεται ως πρόεδρος του «Κινήματος», ο δε Μπάνον συνεχίζει εδώ και μήνες πυρετώδεις συναντήσεις σε όλη την Ευρώπη, προβλέποντας μεταξύ άλλων το «θάνατο της σημερινής ΕΕ» και εκφράζοντας προσδοκίες ότι το «Κίνημα» θα βοηθήσει για «να αποκτήσουμε χωριστά έθνη - κράτη με τη δική τους ταυτότητα και τα δικά τους σύνορα».

Οσον αφορά τις επιδιώξεις των ιδρυτών του «Κινήματος», το περιοδικό «Politico» δημοσίευσε πριν από κάποιο καιρό αντίγραφο της ιδρυτικής αίτησης που κατατέθηκε το Γενάρη του 2017 στην αρμόδια βελγική υπηρεσία. Στο έγγραφο, στο άρθρο 3 με τίτλο «Στόχοι και δραστηριότητες», αναφέρεται ότι στόχος του «ιδρύματος» - όπως περιγράφεται εκεί το «Κίνημα» - είναι (σ.σ. οι υπογραμμίσεις δικές μας): «Να προωθήσει τον σεβασμό στο κράτος δικαίου, την ελεύθερη επιχείρηση, την κυριαρχία των εθνών, την αποτελεσματικότητα των εθνικών συνόρων, τη λαϊκή διαβούλευση, τον αγώνα ενάντια στο ριζοσπαστικό Ισλάμ, μια επιστημονική και όχι δογματική προσέγγιση των κλιματικών φαινομένων». Επίσης, ως στόχος αναφέρεται και η «υπεράσπιση του Ισραήλ ως κυρίαρχου κράτους στα ιστορικά του εδάφη».

Μάλιστα, δηλώνεται ρητά πως το «ίδρυμα» «επιθυμεί να είναι ο σύνδεσμος ανάμεσα στο Κίνημα που εγκαινίασε ο Πρόεδρος Ντ. Τραμπ στις ΗΠΑ και τους πολίτες και τα πολιτικά κινήματα που δραστηριοποιούνται σε άλλες χώρες, ανάμεσα στους οποίους περιλαμβάνονται και οι πρωταγωνιστές της εκστρατείας για την έξοδο της Βρετανίας από την ΕΕ...».

Ενδιαφέρον έχουν πληροφορίες που έδωσε ο Μοντρικαμέν σε πρόσφατη συνέντευξή του για ζητήματα όπως η απόκτηση πόρων για το «Κίνημα», αλλά και οι πολιτικοί χώροι στους οποίους θα αναζητήσει εταίρους και στήριξη. Στην ερώτηση «ποιοι θα είναι οι τρόποι εξεύρεσης πόρων;», ο Βέλγος αποκρίθηκε: «Σε αυτό το ερώτημα μου αρέσει να απαντώ με ειρωνεία: Ενα τρίτο (σ.σ. των πόρων θα το βρούμε) από τη CIA, ένα τρίτο από τη Μοσάντ και το άλλο τρίτο θα είναι ρωσικό και κρατάμε το Κατάρ σε ετοιμότητα». Ενώ, αφού γέλασε με το αστείο του και ...«σοβαρεύτηκε», εξήγησε: «Με αυτά ασχολείται ο Μπάνον. Εχει επαφές, τα ζητήματα του προϋπολογισμού δεν φαίνεται να αποτελούν κανένα πρόβλημα». Πάντως, ήδη πολλοί παραλληλίζουν την ίδρυση του «Κινήματος» με μια προσπάθεια να φτιαχτεί ένα πιο συντηρητικό - εθνικιστικό «Open Society», αναφερόμενοι στο γνωστό «ίδρυμα» του Αμερικανού μεγαλοεπιχειρηματία Τζορτζ Σόρος, που μέσα από πλήθος δραστηριοτήτων παρεμβαίνει σε κρίσιμες κόντρες, γεωπολιτικές, επενδυτικές κ.τ.λ. σε όλες τις μεριές του πλανήτη.

Ενδιαφέρουσες είναι και οι διευκρινίσεις για τις δυνάμεις που το «Κίνημα» θα μπορούσε να ενώσει, αναδεικνύοντας επαφές που ίσως προχωρούν ήδη, με το σημερινό «ευρωπαϊκό κατεστημένο», που επίσης αναζητά αλλαγές στην ΕΕ. Οπως είπε, λοιπόν, στην ίδια συνέντευξη ο Μοντρικαμέν, εκτός από «φυσικούς συμμάχους» όπως είναι το κόμμα του Μ. Σαλβίνι στην Ιταλία και του Β. Ορμπαν στην Ουγγαρία, «υπάρχουν επίσης και ηγέτες από πιο "παραδοσιακά" κόμματα. Αυτή είναι η περίπτωση ενός Βοκέζ στη Γαλλία (σ.σ. είναι ο σημερινός ηγέτης των Ρεπουμπλικάνων, του μεγαλύτερου κόμματος της "δεξιάς"), ενός Ζεεχόφερ στη Γερμανία (σ.σ. του κυβερνητικού συνεταίρου της Μέρκελ, ηγέτη των Χριστιανοκοινωνιστών) ή του νέου Αυστριακού καγκελαρίου Σεμπάστιαν Κουρτς...».

Εξάλλου, είναι σαφές ότι κάθε αλλαγή ή «αναπροσαρμογή» στις σχέσεις μιας χώρας με την ΕΕ δεν είναι ένα απλό θέμα. Και οι ευρωσκεπτικιστές δεν μπορούν να παραβλέψουν τα οφέλη που για χρόνια άντλησαν μεγάλοι ευρωπαϊκοί όμιλοι από την ένταξη στην ΕΕ.

Ενδεικτικά είναι όσα επισήμανε στο «ΤΙΜΕ» και ο Σαλβίνι, αναδεικνύοντας ότι κάθε αλλαγή στην ΕΕ δεν είναι απλή υπόθεση. Είπε ανάμεσα σε άλλα: «Το να αλλάξουμε την Ευρώπη είναι ένας μεγάλος στόχος... Εργαζόμαστε για να επανιδρύσουμε το ευρωπαϊκό πνεύμα που έχουν προδώσει πολλοί από τους κυβερνήτες αυτής της Ενωσης (σ.σ. ΕΕ)... Διαλέγω να αλλάξω τα πράγματα από τα μέσα (σ.σ. όχι να αποχωρήσει από την ΕΕ). Ισως είναι πιο δύσκολο, απαιτείται πιο μακρόχρονη δουλειά και πιο σύνθετη, αλλά είναι μια πιο συγκεκριμένη λύση. Να δουλέψεις από μέσα για να αλλάξεις τη δημοσιονομική, χρηματοπιστωτική, αγροτική, εμπορική, βιομηχανική πολιτική... Μεγαλώνουμε (ως κόμμα) και συμμαχούμε με δυνάμεις από άλλες ευρωπαϊκές χώρες για να αλλάξουμε την ΕΕ από τα μέσα. Αν φύγουμε, θα τελειώσει η ελπίδα...». Μεταξύ άλλων, ο Σαλβίνι είπε ότι «η προστασία των εξωτερικών συνόρων (σ.σ. της ΕΕ) θα μας επέτρεπε να ανοίξουμε πάλι τα εσωτερικά σύνορα (σ.σ. ανάμεσα στα κράτη - μέλη) που τώρα έχουν κλείσει».

Δεν παρέλειψε να εκφράσει την εκτίμησή του για τον Πρόεδρο των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, απαντώντας ως εξής σε σχόλια που τον παρομοιάζουν με τον Αμερικανό ηγέτη: «Προφανώς, (ΗΠΑ και Ιταλία) είμαστε διαφορετικές χώρες, με διαφορετικές ιστορίες, διαφορετικές οικονομίες και είμαστε (ο Τραμπ κι εγώ) δύο διαφορετικοί άνθρωποι. (Αλλά) εκτίμησα τις προτάσεις του για την ασφάλεια και ειδικά για την οικονομία και το ότι τήρησε τις δεσμεύσεις του μετά τις εκλογές - ακόμα και με "καυτά" θέματα, όπως η αναγνώριση της Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσας του Ισραήλ...».

Ηδη, πολλοί παρακολουθούν με ανησυχία την ανάπτυξη του «Κινήματος» και όσων πρωταγωνιστούν για την ενίσχυσή του, παράλληλα με τη μεγάλη συζήτηση που δυναμώνει εντός της ΕΕ, για την ίδια την πορεία, την αναβάθμιση και την αξία της Ενωσης.

Αρκετοί λένε φωναχτά τον προβληματισμό τους. Για παράδειγμα, ο σοσιαλδημοκράτης υπουργός για την Ευρώπη της Γερμανίας, Μίχαελ Ροθ, δήλωσε στην «Die Welt»: «Τώρα, πρέπει να δώσουμε μάχη, με καλά επιχειρήματα, με εμπιστοσύνη και ειλικρίνεια...». Η Ευρώπη δεν πρέπει να φοβηθεί «τις εθνικιστικές εκστρατείες με τις οποίες ο κ. Μπάνον θα ήθελε να την αναγκάσει να γονατίσει...». Ενώ το στέλεχος της Ενωσης των Χριστιανοκοινωνιστών (CSU), του κόμματος που συγκυβερνά με τη CDU της Αγκ. Μέρκελ στη Γερμανία, Φλοριάν Χαν, υποστήριξε ότι «πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη» η απειλή που συνιστά η επιρροή του Μπάνον στην Ευρώπη και ότι όλη η Ενωση πρέπει να επαγρυπνεί «ενάντια σε κάθε απαράδεκτη εξωτερική εκλογική ανάμειξη». Αλλά και οι Γερμανοί «Ελεύθεροι Δημοκράτες» (FDP) έχουν χαρακτηρίσει τα σχέδια του Μπάνον για την Ευρώπη «κατά μέτωπο επίθεση στην ΕΕ και τις ευρωπαϊκές αξίες...».