ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 9 Μάρτη 2003
Σελ. /24
ΔΙΕΘΝΗ
ΚΕΝΤΡΙΚΗ - ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΕΥΡΩΠΗ
Προς εγκατάσταση αμερικανικών βάσεων

ΑντιΝΑΤΟική διαδήλωση στη Βουλγαρία

Associated Press

ΑντιΝΑΤΟική διαδήλωση στη Βουλγαρία
Στα τέλη Φλεβάρη 2003 στα πολωνικά ΜΜΕ κυκλοφόρησε η είδηση ότι προετοιμάζεται η μεταφορά των αμερικανικών στρατιωτικών βάσεων από τη Γερμανία στα εδάφη της Πολωνίας, της Τσεχίας και, ίσως, της Ουγγαρίας. Μάλιστα, η πολωνική εβδομαδιαία εφημερίδα «Gazeta Wyborcza», δημοσιεύοντας τις πληροφορίες, επικαλέστηκε καλά πληροφορημένες πηγές στο Πεντάγωνο. Αν και προς το παρόν το υπουργείο Αμυνας της Γερμανίας δήλωσε ότι δε γνωρίζει τίποτα σχετικά με το θέμα της ...«μετακόμισης» των αμερικανικών στρατευμάτων σε άλλες χώρες της Κεντρικής Ευρώπης, η είδηση προκάλεσε έντονες συζητήσεις και αντιδράσεις και στις τρεις χώρες.

Ουγγαρία

Σύμφωνα με πληροφορίες του ουγγρικού Τύπου, η κυβέρνηση της χώρας δεν έχει λάβει μέχρι στιγμής σχετικό αίτημα από την κυβέρνηση των ΗΠΑ και ούτε έχει κάνει από τη μεριά της παρόμοια πρόταση προς τις ΗΠΑ. Παρ' όλα αυτά, αρμόδιος εκπρόσωπος του υπουργείου Αμυνας της Ουγγαρίας δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο, στο προσεχές διάστημα, να τεθεί αυτό το ζήτημα στις συνομιλίες μεταξύ των δύο χωρών. Να σημειώσουμε, πάντως, πως στην Ουγγαρία ήδη υπάρχει μια αμερικανική αεροπορική βάση στην περιοχή Τασζάρ, που είναι και η μεγαλύτερη αμερικανική βάση σε πρώην σοσιαλιστική χώρα της Ευρώπης.

Τσεχία

Ο εκπρόσωπος Τύπου του υπουργείου Αμυνας της Τσεχίας, Βλάντιμιρ Πάλαν, δήλωσε ότι δεν έχει στοιχεία που να επιβεβαιώνουν τις παραπάνω πληροφορίες. Από τη μεριά του, όμως, ο υφυπουργός Εξωτερικών της χώρας, Αλεξάντρ Μπόντρι, δήλωσε πως στις ΗΠΑ αυτό το διάστημα συζητείται έντονα το ζήτημα της παραμονής των αμερικανικών δυνάμεων στην Ευρώπη και ιδιαίτερα στη Γερμανία. Αν και ο ίδιος θεωρεί την αμερικανική ...«μετακόμιση» πρόωρη, την ίδια ώρα εκτίμησε ότι η Δημοκρατία της Τσεχίας, για λόγους ...«σταθερότητας», ενδιαφέρεται για την παραμονή των στρατιωτικών δυνάμεων των ΗΠΑ στην Ευρώπη.

Πολωνία

Πιο απροκάλυπτα είναι τα πράγματα στην Πολωνία. Ο υπουργός Αμυνας της Πολωνίας, Εζι Σμαϊτζίνσκι, δήλωσε: «Αποφασιστικά τάσσομαι υπέρ της εγκατάστασης των αμερικανικών βάσεων στην Πολωνία». «Κάτι τέτοιο - συνέχισε - θα αυξήσει την ασφάλεια της χώρας μας». Δεν είναι, βέβαια, ξεκάθαρο τι εννοούσε ο υπουργός, αλλά να σημειώσουμε ότι αυτά λέγονται τη στιγμή που η πολωνική κυβέρνηση περνά μια νέα κρίση, ενώ στη χώρα ξεσπούν μαζικές κινητοποιήσεις των αγροτών. Υπολογίζεται πως μόνο στο διάστημα του τελευταίου μήνα Πολωνοί αγρότες έστησαν προσωρινά μπλόκα διαμαρτυρίας σε 1.000 περίπου οδικούς άξονες της χώρας, διαμαρτυρόμενοι για την αντιαγροτική πολιτική της κυβέρνησης και για τα χειρότερα που ήδη προβλέπονται από την ένταξη της χώρας στην ΕΕ. Οπως σημειώνουν μια σειρά πολωνικά ΜΜΕ, ήδη υπάρχουν σχέδια για τη μεταφορά από τη Γερμανία στην Πολωνία τουλάχιστον 4 αμερικανικών βάσεων, μεταξύ των άλλων και της μεγαλύτερης αεροπορικής βάσης των ΗΠΑ στην Ευρώπη, που βρίσκεται στη Φρανκφούρτη. Εχουν επιλεγεί και οι σχετικές τοποθεσίες στην Πολωνία. Σε 3 από αυτά τα σημεία υπάρχουν ήδη στρατιωτικά αεροδρόμια. Οι δύο βάσεις θα είναι ανατολικά, πολύ κοντά στα σύνορα με τη Λευκορωσία και την Ουκρανία, η τρίτη βάση στην Κεντρική Πολωνία, ενώ μια ακόμη βάση θα δημιουργηθεί στα νοτιοδυτικά της χώρας. Σύμφωνα με τις δημοσιογραφικές πληροφορίες, εδώ και μεγάλο διάστημα γίνονται σχετικές συνομιλίες μεταξύ των δύο χωρών, αν και οι υπουργοί Αμυνας και Εξωτερικών της χώρας αρνούνται να δώσουν περισσότερες πληροφορίες, κάνοντας λόγο για παραπληροφόρηση από τον Τύπο. Την ίδια ώρα τη σοβαρότητα του θέματος δείχνει η αντίδραση της Ρωσίας.

Ρωσικές αντιδράσεις

Στο πρόσφατο ταξίδι του στα τέλη Φλεβάρη 2003 στη Βαρσοβία ο πρωθυπουργός της Ρωσίας, Μιχαήλ Κασιάνοφ, τάχθηκε δημόσια ενάντια στην εγκατάσταση στην Πολωνία αμερικανικών στρατιωτικών βάσεων. Ο εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών, Α. Γιακοβένκο, απαντώντας σε σχετική ερώτηση για το ενδεχόμενο μετακίνησης των αμερικανικών βάσεων από τη Γερμανία στην Πολωνία ή σε άλλες χώρες της Κεντρικής Ευρώπης, σημείωσε ότι τόσο στη «Θεμελιώδη Πράξη», που ρυθμίζει πλέον τις σχέσεις Ρωσίας-ΝΑΤΟ, όσο και στη Διακήρυξη της Ρώμης, για τη «νέα ποιότητα των σχέσεων Ρωσίας-ΝΑΤΟ», στη φόρμουλα «19+1», οι χώρες του ΝΑΤΟ ανέλαβαν την υποχρέωση να μην προχωρήσουν σε μετακίνηση των σημερινών βάσεων στις νέες χώρες-μέλη του ΝΑΤΟ. Υποστήριξε επίσης ότι αντίστοιχη υπόσχεση δόθηκε στη Ρωσία στη Σύνοδο του Συμβουλίου Ρωσίας-ΝΑΤΟ στις 22/11/2002 στην Πράγα. Ο ίδιος Ρώσος αξιωματούχος υπογράμμισε μάλιστα ότι η εμφάνιση τέτοιων βάσεων σε Πολωνία, Ουγγαρία και Τσεχία έρχεται επίσης σε αντίθεση με τη Συμφωνία της Κωνσταντινούπολης του 1999, δηλαδή της «Συμφωνίας για τις συμβατικές στρατιωτικές δυνάμεις στην Ευρώπη». Να σημειωθεί επίσης ότι το ΝΑΤΟ χρηματοδοτεί την εγκατάσταση, μέσα στο 2003, των 6 κατασκοπευτικών βάσεων ραντάρ στα σύνορα της Πολωνίας με Ρωσία (Καλίνινγκραντ), Λευκορωσία, Ουκρανία! Πρόσφατα ο Ανατόλι Λόμπσκι, διοικητής του ρωσικού Πολεμικού Ναυτικού της Βαλτικής, που σταθμεύει στο Καλίνινγκραντ, χαρακτήρισε την απόφαση αυτή του ΝΑΤΟ «αβάσιμη και ενέργεια που έρχεται σε αντίθεση με τις αρχές της καλής γειτονίας». Ανάλογες ΝΑΤΟικές βάσεις σχεδιάζεται να δημιουργηθούν στις πρώην Βαλτικές Σοβιετικές Δημοκρατίες.

Ενα ακόμη κομμάτι του παζλ

Γίνεται λοιπόν φανερό πως οι συζητήσεις για την αποχώρηση των αμερικανικών στρατιωτικών βάσεων από τη Γερμανία και η μετεγκατάστασή τους στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη δεν είναι απλώς μια απόρροια της τελευταίας όξυνσης των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων, αλλά και ένα ακόμα κομμάτι του παζλ της επιθετικής πολιτικής «περικύκλωσης» της Ρωσίας, άλλων κρατών που προέκυψαν από τη διάλυση της ΕΣΣΔ, αλλά και της Κίνας, της ΛΔ της Κορέας, που ακολουθούν οι ΗΠΑ ιδιαίτερα τα δύο τελευταία χρόνια.


Ιρίνα ΠΕΤΡΟΒΑ

Πτυχές της γαλλο-πολωνικής σύγκρουσης

Πολλοί πολιτικοί αναλυτές έχουν καταγράψει την κόντρα του Γάλλου Προέδρου, Ζακ Σιράκ, με τις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης σχετικά με τον επικείμενο πόλεμο κατά του Ιράκ. Δεν είναι λίγοι, όμως, αυτοί που υποστηρίζουν ότι όταν ο Σιράκ κατακρίνει αυτές τις χώρες, στην ουσία αναφέρεται στην Πολωνία, αφού αφ' ενός η χώρα αυτή των 40 εκατομμυρίων ανθρώπων έχει μεγαλύτερο ειδικό βάρος ανάμεσα στις υπό ένταξη χώρες, ενώ, παράλληλα, είναι καιρός τώρα που εξελίσσεται μια κόντρα ανάμεσα στις δύο χώρες.

Ολα ξεκίνησαν τον περασμένο χρόνο, κατά τη διάρκεια των τελικών διαπραγματεύσεων για την ένταξη στην ΕΕ, όταν οι χώρες συγκρούστηκαν για το θέμα των αγροτικών επιδοτήσεων.

Στην Πολωνία οι άνθρωποι που ζουν από την αγροτική παραγωγή είναι περίπου 2 εκατομμύρια (το 20% του πληθυσμού). Μετά την παρέμβαση της Γαλλίας (που πέτυχε να διατηρήσει τις επιδοτήσεις για τους δικούς της αγρότες στα σημερινά επίπεδα μέχρι το 2013) η συμφωνία που υπογράφηκε προβλέπει για τους Πολωνούς αγρότες επιδοτήσεις της τάξης του 25%, 30% και 35% των επιδοτήσεων που θα λαμβάνουν οι Γάλλοι αγρότες, για τα έτη 2004, 2005, 2006, αντίστοιχα. Τελικά, μετά από «σκληρές» διαπραγματεύσεις, αυτό που κατάφερε η πολωνική κυβέρνηση ήταν να έχει το «δικαίωμα» να αυξήσει τις επιδοτήσεις με χρήματα από τον κρατικό προϋπολογισμό για να φτάσει το ποσοστό στο 55%, 60%, 65%. Παράλληλα, η ΕΕ θέλει να συναρτήσει μεγάλο κομμάτι των επιδοτήσεων με την παραγωγικότητα των αγροτών. Ομως, η πολωνική κυβέρνηση δηλώνει τώρα ότι είχε την εντύπωση (!) πως οι επιδοτήσεις θα δίνονταν ανάλογα με το μέγεθος του κάθε αγροτικού νοικοκυριού. Λεπτομέρεια αυτής της «άγνοιας» είναι ότι το σχέδιο της ΕΕ θα σημάνει 5 δισεκατομμύρια ευρώ λιγότερα για τους Πολωνούς αγρότες, για 2 χρόνια...

Η κόντρα φούντωσε όταν στα τέλη του 2002 η πολωνική κυβέρνηση αποφάσισε να αγοράσει 48 F-16 από την αμερικανική «Lockheed Martin», σε ένα συμβόλαιο-μαμούθ για τα δεδομένα της περιοχής, αξίας 3,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Επιλέγοντας την αμερικανική εταιρία η πολωνική κυβέρνηση απέρριψε προσφορά της γαλλικής εταιρίας «Dassault» και τα γαλλικά Mirage-2000. Μετά από λίγες βδομάδες η «Peugeot-Citroen» αποφάσισε να μη φτιάξει το εργοστάσιό της στη Σιλεσία της Πολωνίας αλλά στη Σλοβακία. Ο λόγος; Κόντρα μεταξύ των Γάλλων κεφαλαιούχων και των εκπροσώπων της κυβέρνησης. Αλλά μάλλον η απόρριψη των Mirage έπαιξε και αυτή το ρόλο της.

Η γαλλο-πολωνική κόντρα λοιπόν δεν έχει να κάνει μόνο με την απόφαση για το Ιράκ αλλά είναι ενδεικτική της ευρύτερης σύγκρουσης μεταξύ των αστικών δυνάμεων των δύο χωρών. Βέβαια, την ίδια στιγμή η Γαλλία είναι ο μεγαλύτερος ξένος επενδυτής στην Πολωνία. Σύμφωνα με την οικονομική εφημερίδα «Warsaw Business Journal», υπάρχουν περίπου 100 μεγάλες γαλλικές εταιρίες στην Πολωνία και αντιπρόσωποι άλλων 700, ενώ το γαλλικό μεγάλο κεφάλαιο έχει ξοδέψει περίπου 11,5 δισεκατομμύρια δολάρια στη χώρα. Οπότε το μήνυμα του Σιράκ αποκτά ιδιαίτερο νόημα για την αστική τάξη της Πολωνίας.

Γεγονός είναι ότι οι αστικές δυνάμεις της Πολωνίας επιθυμούν διακαώς να εντάξουν τη χώρα στην ΕΕ. Θα προτιμούσαν βέβαια να γίνει αυτό με λιγότερα προβλήματα (συνεχείς αγροτικές κινητοποιήσεις), ωστόσο δεν είναι διατεθειμένες να βγουν από αυτή την πορεία. Οπότε η κόντρα με τους Γάλλους θα συνεχιστεί, αλλά, όπως υπονόησε και ο Γάλλος Πρόεδρος, είναι οι Γάλλοι που έχουν τους άσους στο μανίκι.

Συνεχίζουμε στο δρόμο του αγώνα

Τώρα, τι; Αυτή η εναγώνια ερώτηση βρίσκεται στα χείλη εκατομμυρίων, απλών ανθρώπων στον πλανήτη. Η καταπληκτική διεθνής κινητοποίηση των λαών στις χώρες της Γης κατά του πολέμου αποδεικνύει τη θέλησή τους να αντισταθούν σε έναν καινούριο πόλεμο με αρχή το Ιράκ. Ταυτόχρονα, αποδεικνύει τα μεγάλα ερωτήματα που τους συγκλονίζουν. Η πολεμική επέμβαση στο Ιράκ είναι ένα ποιοτικό βήμα, ένας κρίκος ιδιαίτερης σημασίας στην αλυσίδα των επεμβάσεων.

Προετοιμάστηκε από την ολοκληρωμένη επέμβαση των ευρω-ατλαντισμών στη Γιουγκοσλαβία, για να σκοντάψει σε ενδο-ιμπεριαλιστικές αντιθέσεις, Γαλλο-Γερμανών και ΗΠΑ, την τελευταία στιγμή. Τα εμπόδια θα ξεπεραστούν με κάθε τρόπο. Εκείνο που θα απομείνει είναι η ενιαία συμμαχική θέληση αυτής ή εκείνης της μορφής που θα επιβεβαιώνει τη συνέχιση της Νεο-ταξικής επιβολής. Οι λαοί της Γης αντιδρούν και αντιστέκονται.

Οι ανά κράτος κυβερνήσεις κι επίσημες πολιτικές ηγεσίες βραχυκυκλώνουν το λαϊκό κίνημα και τη λαϊκή συνείδηση στους δαιδάλους των ενδο-ιμπεριαλιστικών αντιθέσεων, σαν να πρόκειται περί φιλοπόλεμων κατά φιλειρηνιστών. Λέγεται ότι η ιστορία επαναλαμβάνεται μόνο ως φάρσα. Αυτό θα μπορούσε να είναι παρήγορο μόνο από την άποψη ότι δε θα επαναληφθούν τα δραματικά έως κι εγκληματικά λάθη του αντιπολεμικού, αντιιμπεριαλιστικού λαϊκού κινήματος που προηγήθηκαν των δυο παγκόσμιων (όπως λέγεται) ιμπεριαλιστικών πολέμων του εικοστού αιώνα. Σήμερα μετά την πλανητική κινητοποίηση των λαών, το πρόβλημα παρουσιάζεται πάλι. Τα εκατομμύρια των ανθρώπων της Γης φωνάζουν στους δρόμους κατά του πολέμου. Ομως το πρόβλημα θα κριθεί, τελικά, από το βαθμό που γνωρίζουν τα αίτια του πολέμου. Κυρίως, όμως, να γνωρίζουν τις δυνάμεις που με ποικίλους τρόπους τον ενισχύουν.

Μόνο αυτή η γνώση που αποκτιέται, κυρίως, μέσα στην εμπειρία και στα ιστορικά διδάγματα θα δώσει τη δυνατότητα στους λαούς και στις επαναστατικές δυνάμεις του να ανατρέψουν αυτό που από το 1990, μετά τη διάλυση της ΕΣΣΔ, μοιάζει σαν αναπότρεπτη μοίρα. Η θέληση του διεθνούς ιμπεριαλιστικού καπιταλισμού είναι σταθερά ευθυγραμμισμένη στην υποταγή του Ιράκ και στην υποδούλωση του λαού του με πόλεμο ή χωρίς πόλεμο. Αυτό είναι ένα σταθερό ποιοτικό βήμα στην πλανητική επιβολή της Νέας Ιμπεριαλιστικής Τάξης. Είναι, δηλαδή, το σταθερό ποιοτικό βήμα της σύγχρονης διεθνούς πολιτικής του καπιταλισμού. Απέναντί του και σε πείσμα του δείχνει να ορθώνεται σταθερά ένα αναπτυσσόμενο διεθνές λαϊκό κίνημα.

Το χνάρι της περπατησιάς του δόθηκε στις 15 Φλεβάρη 2003 με καταπληκτικό τρόπο. Μπροστά στον ήδη αναπτυσσόμενο διεθνή διχασμό μεταξύ λαών και εξουσιών, κορυφαία προκύπτει μια παλιά καθοριστικής ιστορικής σημασίας ερώτηση: «Ποιος ποιον θα νικήσει»; Είναι η ερώτηση που επαναλαμβάνεται σε κρίσιμες στιγμές της ανθρωπότητας. Ο διεθνής ιμπεριαλιστικός καπιταλισμός έχει ρότα προδιαγεγραμμένη, ξέρει τον εχθρό του και ξέρει τι θέλει. Μοναδική αδυναμία του, αλλά με τεράστια πολιτική σημασία, είναι οι εσωτερικές έντονες αντιθέσεις που τον οδήγησαν σε δύο ιμπεριαλιστικούς πολέμους. Αντίθετα, το διεθνές λαϊκό κίνημα δείχνει ακόμη έρμαιο στις ιστορικά επαναλαμβανόμενες αυταπάτες. Ετσι, παγιδευμένο στο χτες, υποχρεώνεται να αποτινάξει από πάνω του τα χαλκεία της ανημπόριας και προδοσίας και να ανασυγκροτήσει τις νέες του δυνάμεις και ιδέες σε κάθε χώρα σύμφωνα με τις εθνικές παραδόσεις πολιτισμού. Αυτή είναι η αναγκαία απελευθερωτική προϋπόθεση μιας επαναστατικής νέας πορείας διεθνισμού, κόντρα στην υπερεθνική χαβούζα του ιμπεριαλιστικού καπιταλισμού. Στην Ελλάδα οι... Λακεδαιμόνιοι του ΚΚΕ την ονόμασαν Αντι-ιμπεριαλιστικό Αντιμονοπωλιακό Μέτωπο, κρίνοντας τις συγκεκριμένες εσωτερικές συνθήκες. Η τύχη του θα κριθεί από την αποδοχή του στο ευρύτερο λαϊκό κίνημα κι αυτό την ικανότητά του να ενσωματώνει στις γραμμές του τη λαϊκή εμπειρία. Επίσης κι από την ικανότητά του να συμβάλλει στο νέο επαναστατικό διεθνισμό. Η αισιόδοξη διεθνής κινητοποίηση των λαών του πλανήτη συνοδεύεται από την εναγώνια ερώτηση εκατομμυρίων απλών ανθρώπων: «Τώρα, τι»; Η απάντηση μόνο μία μπορεί να είναι: Συνεχίζουμε...


Αντώνης ΔΑΜΙΓΟΣ



Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ