Associated Press

Οι πολυήμερες ισραηλινές επιθέσεις έχουν προκαλέσει εκατοντάδες νεκρούς και χιλιάδες τραυματίες μεταξύ των Λιβανέζων αμάχων, που είναι εγκλωβισμένοι στο νότιο Λίβανο

Πιτσιρίκια συνωστίζονται γύρω μας. Η ζέστη είναι αφόρητη, όπως και η οσμή του συνωστισμού ανθρώπινων κορμιών. Στην πλατεία αλ Σάνα'α, τίποτε δε θυμίζει ότι παλαιότερα ήταν ένας τόπος αναψυχής και ηρεμίας, στο κέντρο της Βηρυτού. Τώρα, κατακλύζεται από εκατοντάδες ανθρώπους, κυρίως οικογένειες, παιδιά, νεαρά αγόρια και κορίτσια, ηλικιωμένους που αναζητούν λίγη σκιά στα λιγοστά μικρά δέντρα του. Λίγη ξεκούραση στα παγκάκια του.

Πρόχειρα νοικοκυριά, πάνω σε ένα σεντόνι στο γρασίδι. Ουρές στις δύο ή τρεις βρύσες του για λίγο νερό, για ένα, ας το πει κανείς, μπάνιο, για μια απέλπιδα προσπάθεια καθαριότητας. Μια ομάδα γυναικών σχηματίζει ένα ασφαλές καταφύγιο για μια άλλη, προκειμένου να αλλάξει ρούχα. Κλείνουν γύρω της σαν φρούριο. Τα παιδιά παίζουν στο γρασίδι και κοιτούν περίεργα τους νεοφερμένους ξένους. Ηλικιωμένοι αρκούνται αποκαμωμένοι να καπνίζουν ένα τσιγάρο, ανακούρκουδα καθισμένοι στο έδαφος. Το βλέμμα κενό και η σιωπή τους βαριά. Οι μανάδες αποπειρώνται να διατηρήσουν μια αίσθηση οικογένειας και κανονικότητας. Να ταΐσουν κάτι τα παιδιά τους, να πλύνουν κάποια ρούχα σε έναν κουβά, να τινάξουν το χώμα από την κουβέρτα.

«Δεν έχουμε τίποτε πια. Δεν έχουμε σπίτι, δεν έχουμε πού να πάμε. Μείναμε με αυτά που βλέπετε εδώ. Εμείς τι ήμασταν; Τρομοκράτες; Τι βομβαρδίζουν οι Ισραηλινοί; Σπίτια και παιδιά; Γιατί; Πού είναι όλος ο υπόλοιπος κόσμος; Γιατί οι μαχητές που τους πολεμούν είναι τρομοκράτες; Τότε είμαστε όλοι τρομοκράτες αφού θέλουμε τα σπίτια μας, τη γη μας, την πατρίδα μας, τη ζωή μας και θα παλέψουμε γι' αυτά».

Το σήμα της νίκης από δύο κοριτσάκια, στον πρόχειρο καταυλισμό που έχει στηθεί σε σχολείο της κεντρικής Βηρυτού. Νίκη για όλα όσα έχασαν σε λίγα δευτερόλεπτα από τις ισραηλινές βόμβες

Η εικόνα ίδια και σε ένα γειτονικό σχολείο, όπου έχει στηθεί άλλος ένας πρόχειρος καταυλισμός προσφύγων. Είναι άνθρωποι από τις νότιες συνοικίες της πρωτεύουσας. Εκεί που οι ισραηλινοί βομβαρδισμοί έχουν μετατρέψει σε κρανίου τόπο ολόκληρες συνοικίες. Ολοι έχουν μια ιστορία τρόμου να διηγηθούν. Για τον ήχο του βομβαρδιστικού, για τον αχό της έκρηξης, για το τρέμουλο της γης, για το γείτονα ή το γιο ή το συγγενή που χάθηκε σε μια λίμνη αίματος, για μια ολόκληρη ζωή που έγινε χαλάσματα σε δύο δευτερόλεπτα, για την αγωνία μέχρι να σφίξει στην αγκαλιά και πάλι τους αγαπημένους, για το κλάμα των μωρών.

Ολες οι αίθουσες έχουν μετατραπεί σε καταλύματα, όπως και οι διάδρομοι και τα μπαλκόνια. Οι γυναίκες και τα μικρά παιδιά έχουν το ...προνόμιο να βρίσκονται στις αίθουσες. Τα θρανία έχουν μαζευτεί το ένα πάνω στο άλλο δίπλα στους τείχους. Στους πίνακες τα παιδιά ζωγραφίζουν για να περάσει η ώρα. Πρόχειρα στρώματα και σεντόνια καλύπτουν το πάτωμα, ενώ σε μια γωνιά έχει στηθεί μια κατσαρόλα. Φωτογραφίες αγαπημένων, ζωντανών ή νεκρών, αλλά και φωτογραφίες πολιτικών, κυρίως του ηγέτη της «Χεζμπολάχ», Σέικ Χασάν Νασράλαχ, έχουν καρφωθεί στους τοίχους. Οι πρόσφυγες, άλλωστε, προέρχονται από τις συνοικίες της «Χεζμπολάχ».

Δεν αρνούνται τις φωτογραφίες ή το φακό. Δεν έχουν όμως και πολλή διάθεση για κουβέντα. Λένε ότι μας ευχαριστούν που βρεθήκαμε δίπλα τους, που κάποιος νοιάζεται, που κάποιος αντιδρά στην ισραηλινή βαρβαρότητα. Αυτά, όμως, δε φέρνουν πίσω τους αγαπημένους, το σπίτι, την καθημερινότητά τους. Η ατμόσφαιρα πνιγηρή και τα λόγια ανήμπορα.

Μια νεαρή μάνα, με το μωρό της τυλιγμένο σε πετσέτα μετά από ένα πρόχειρο μπάνιο στις τουαλέτες του σχολείου, μας κοιτά απορημένα με τα μεγάλα της μάτια. Μας κάνει νόημα να μη μιλήσουμε γιατί το μικρό μόλις κοιμήθηκε. Περνά σιγανά και προσεχτικά πάνω από τα κορμιά των ανδρών που κοιμούνται στο διάδρομο σε διάφορες γωνίες. Παραπέρα, μια μικρή Λιβανέζα που τρεκλίζει στην προσπάθειά της να μάθει να περπατά, προσπαθεί να σκαρφαλώσει σε ένα θρανίο. Τη βοηθάμε. Χαμογελά χαρούμενη. Μόλις εξασφάλισε ένα παγωτό και θέλει να το απολαύσει. Ο χώρος μικρός. Ασφυκτικά μικρός για τόσες ψυχές, για τόση οργή, για τόσα γιατί.

Στην πλατεία αλ Σάνα'α και στο διπλανό της σχολείο στοιβάζονται περισσότερα από 400 άτομα. Παρά τη βοήθεια από τις οργανώσεις αρωγής, άλλες δυνάμεις αλλά και όλους τους κατοίκους της περιοχής, το κάθε ξημέρωμα θυμίζει τον πόνο και κάνει αφόρητη την υπόλοιπη ημέρα. Κανείς δεν ξέρει πόσον καιρό θα χρειαστεί να μείνουν εκεί. Κανείς δεν ξέρει πού θα πάνε μετά.

Τέτοιοι πρόχειροι καταυλισμοί έχουν στηθεί σε διάφορα σημεία της βόρειας, δυτικής, και κεντρικής Βηρυτού. Πολλά σπίτια έχουν ανοίξει τις πόρτες να δεχτούν τους, μέχρι χτες, εντελώς αγνώστους συνανθρώπους. Οι κάτοικοι εδώ, εκμεταλλευόμενοι το γεγονός ότι οι ισραηλινοί βομβαρδισμοί δεν είναι συντριπτικοί, επιμένουν να τηρούν την καθημερινότητά τους. Οι δρόμοι είναι μποτιλιαρισμένοι και τα πεζοδρόμια πλημμυρισμένα από κόσμο. Αυτοκίνητα, μηχανάκια, κορνάρουν μανιωδώς. Τα καταστήματα ανοιχτά και όλοι πάνε στις δουλιές τους, δηλώνοντας με τον τρόπο αυτό ότι δε φοβούνται, όπως μας λένε.

Η ηλεκτροδότηση είναι δύσκολη και με διακοπές, ενώ ο απόηχος από τους βομβαρδισμούς στις νότιες συνοικίες διαρκής. Οι γεννήτριες, όμως, δουλεύουν στο μέγιστο και κανείς δε φαίνεται διατεθειμένος να αλλάξει το πρόγραμμά του ή να κρύψει το χαμόγελό του. Ιδια, άλλωστε, ήταν και η αίσθηση καθ' όλη τη διάρκεια της φρενήρους διαδρομής μας, κατά μήκος της εθνικής οδού, από το βόρειο Λίβανο μέχρι τη Βηρυτό. Μόνο τα χαλάσματα, στο λιμάνι της Τρίπολης ή σε κάποια φυλάκια του στρατού, θύμιζαν ότι ποτέ τίποτε δεν είναι ασφαλές ακόμη και αν επικρατεί απόλυτη ηρεμία.

«Εχουμε ξαναζήσει το ίδιο πράγμα», μας λένε. «Το ξέρουμε, το αντέξαμε και το νικήσαμε. Το ίδιο θα κάνουμε και τώρα. Αν νομίζουν ότι θα λυγίσουμε, κάνουν λάθος. Μπορούμε να αντέξουμε πολλά... Η ζωή θα συνεχίσει να κατοικεί στη Βηρυτό και σε όλο το Λίβανο όπως ακριβώς και πριν, είτε τους αρέσει είτε όχι. Δε θα κάνουμε τη χάρη σε κανέναν να φοβηθούμε. Η ζωή συνεχίζεται...».

Από την επίσκεψη της αντιπροσωπείας του ΚΚΕ, με επικεφαλής την ΓΓ της ΚΕ, Αλέκα Παπαρήγα, σε καταυλισμό προσφύγων στη Βηρυτό

Οι συνομιλητές της, ανεξαιρέτως, εξήραν την πρωτοβουλία του ΚΚΕ να αποστείλει αντιπροσωπεία, με επικεφαλής την ΓΓ, στη δοκιμαζόμενη χώρα υπό συνθήκες πολέμου, υποστηρίζοντας ότι είναι μια εξαιρετικά σημαντική κίνηση, που, όπως υπογράμμιζε και ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚ Λιβάνου, δεν έχει γίνει με τον τρόπο αυτό από ολόκληρες κυβερνήσεις. Οπως, επίσης, επισημάνθηκε, η επίσκεψη αυτή έχει μεγάλη σημασία και γιατί, σε μια περίοδο που διά μέσου της ιμπεριαλιστικής προπαγάνδας το θύμα εμφανίζεται σαν θύτης, μέσα από τέτοιου είδους πρωτοβουλίες ανοίγεται μια χαραμάδα καλύτερης ενημέρωσης για τη διεθνή κοινή γνώμη έτσι ώστε να συνειδητοποιήσει την πραγματικότητα για τα τεκταινόμενα στο Λίβανο, να εντοπίσει τους πραγματικούς ενόχους και τις αληθινές αιτίες της καθαρά ιμπεριαλιστικής ισραηλινής επέμβασης.

Απόψεις για τις εξελίξεις ανταλλάχτηκαν με αντιπροσωπεία του ΑΚΕΛ, με επικεφαλής τον Φάνη Χριστοδούλου, μέλος του ΠΓ και της γραμματείας του κόμματος, κατά τη διάρκεια της σύντομης παραμονής της αντιπροσωπείας του ΚΚΕ στο αεροδρόμιο της Λάρνακας. Ανάλογες σύντομες συναντήσεις είχε η αντιπροσωπεία του ΚΚΕ, αμέσως μετά την άφιξή της στη Δαμασκό, με τον ΓΓ της ΚΕ του Συριακού ΚΚ, Αμάρ Μπαγκντάς, και με τον Πρώτο Γραμματέα της ΚΕ του ΚΚ Συρίας, Χάιν Νέφερ.

Επίσης, στο Αμμάν της Ιορδανίας, η αντιπροσωπεία του ΚΚΕ είχε σύντομη συνάντηση, στο αεροδρόμιο, κατά τη διάρκεια της εκεί παραμονής της καθ' οδόν προς την Αθήνα, με αντιπροσωπεία του ΚΚ Ιορδανίας, με επικεφαλής τον ΓΓ της ΚΕ, Λέιλα Μουνίρ Αμάρε. Στις συναντήσεις αυτές επισημάνθηκε ότι η διαμορφωθείσα κατάσταση, εκτός από την πλευρά της ανθρωπιστικής τραγωδίας, είναι εξαιρετικά κρίσιμη, γι' αυτό και είναι επείγουσα η ανάγκη περαιτέρω συντονισμού και δράσης των κομμουνιστικών κομμάτων, κατ' αρχάς της περιοχής, για να αναδειχτεί ο χαρακτήρας της επίθεσης και να σταματήσει άμεσα η ωμή ιμπεριαλιστική επέμβαση στο Λίβανο.

Στη Βηρυτό, η αντιπροσωπεία του ΚΚΕ συναντήθηκε με αντιπροσωπεία του ΚΚ Λιβάνου, με επικεφαλής τον ΓΓ της ΚΕ, Χάλεντ Χαντάτα, ο οποίος ενημέρωσε για τους 4 στόχους που έχει θέσει το ΚΚ Λιβάνου, στην παρούσα φάση: Ενημέρωση της διεθνούς κοινής γνώμης για το τι πραγματικά συμβαίνει στο Λίβανο προκειμένου να μην υπόκειται στην προπαγάνδα περί αυτοάμυνας του Ισραήλ, διατήρηση της ενότητας του λιβανικού λαού (καθώς προφανώς η πρόκληση διχόνοιας ήταν ένας από τους βασικούς στόχους της ισραηλινής επίθεσης).

Επίσης, το ΚΚ Λιβάνου στοχεύει στην παροχή κάθε δυνατής βοήθειας και υποστήριξης προς τους πρόσφυγες που κατακλύζουν τη Βηρυτό, ενώ έχει δώσει εντολή στα μέλη του που ζουν στις εμπόλεμες ζώνες να συμμετάσχουν στην ένοπλη αντίσταση και να υπερασπιστούν τα λιβανικά εδάφη απέναντι στους Ισραηλινούς εισβολείς. Μάλιστα, όπως ενημέρωσε, μέχρι την Τετάρτη το απόγευμα, τουλάχιστον 11 μέλη του ΚΚ είχαν σκοτωθεί σε μάχες στο Νότιο Λίβανο. Υπό αυτές τις συνθήκες, ο Χαλέντ Χαντάτα υπογράμμισε τη μέγιστη σημασία που έχει η δυναμική έκφραση διεθνούς αλληλεγγύης.

Από τις επαφές αυτές, προέκυψε ως κοινός στόχος ο περαιτέρω συντονισμός των κομμουνιστικών κομμάτων. Μια πρώτη κίνηση είναι η κοινή ανακοίνωση που έχουν υπογράψει, μέχρι στιγμής, 65 κομμουνιστικά κόμματα (δημοσιεύτηκε στο «Ρ»), ενώ προετοιμάζεται σύνοδος των κομμουνιστικών κομμάτων της περιοχής μέσα στον Αύγουστο, πιθανότατα στην Αθήνα, με πρωτοβουλία του ΚΚΕ.

Την εκτίμησή τους για την πρωτοβουλία της αποστολής αντιπροσωπείας στην παρούσα φάση στην περιοχή, αναγνωρίζοντας τους κινδύνους που εμπεριείχε αυτή η απόφαση, εξέφρασαν στην αντιπροσωπεία του ΚΚΕ όλοι οι συνομιλητές της από τις διάφορες πολιτικές παρατάξεις του Λιβάνου, όπως και ο Β΄ Γραμματέας του συριακού κόμματος Μπάαθ. Στο Λίβανο συναντήσεις έγιναν με 4μελή κοινοβουλευτική αντιπροσωπεία του - κατά κύριο λόγο -σιιτικού κόμματος «Αμάλ», του οποίου ηγείται ο πρόεδρος της Λιβανικής Βουλής Ναμπίχ Μπέρι, με τον πρώην πρωθυπουργό του Λιβάνου και σημαίνουσα προσωπικότητα στα πολιτικά πράγματα της χώρας, σουνίτη, Σαλίμ αλ Χος, τον βουλευτή και μέλος της ηγεσίας της σιιτικής «Χεζμπολάχ», Γκάλεμπ Αμπού Ζάιναμπ και τον χριστιανό Μαρωνίτη στρατηγό, επικεφαλής τώρα του Ελεύθερου Εθνικού Κινήματος, Μισέλ Αούν.

Στις σύντομες αυτές συναντήσεις, παρά τις, μεταξύ τους πολιτικές διαφορές, οι εκπρόσωποι των λιβανικών πολιτικών δυνάμεων συμφωνούν ότι η ισραηλινή επίθεση στο Λίβανο στοχεύει στην ενότητα του λαού της χώρας και εξυπηρετεί συμφέροντα πέραν αυτών της ισραηλινής ηγεσίας, που σχετίζονται περισσότερο με τα ευρύτερα σχέδια της Ουάσιγκτον για την περιοχή. Εμφανίστηκαν αποφασισμένοι να διατηρήσουν την ενότητά τους και εξέφρασαν την πεποίθηση ότι προτεραιότητα δεν μπορεί να είναι παρά η άνευ όρων κατάπαυση του πυρός και μια, συνδυαζόμενη, ανταλλαγή αιχμαλώτων. Υποστήριξαν ότι δεν μπορεί να βοηθήσει η ανάπτυξη διεθνούς δύναμης, αν δε γίνει σεβαστό το δικαίωμα των Λιβανέζων να αποφασίζουν για τα τεκταινόμενα της χώρας τους χωρίς εξωτερικές παρεμβάσεις (εσωτερικός διάλογος για τον αφοπλισμό ή όχι της «Χεζμπολάχ» και την ανάπτυξη του λιβανικού στρατού στα ισραηλινο-λιβανικά σύνορα).

Από την πλευρά του, ο Β΄ Γραμματέας του κόμματος Μπάαθ, Αμπντουλάχ αλ Αχμαντ, στη Δαμασκό, επισήμανε τον κίνδυνο επέκτασης της κρίσης σε ολόκληρη την περιοχή και κατηγόρησε την ισραηλινή ηγεσία ότι προσπαθεί διά της βίας να επιβάλει τα σχέδιά της λειτουργώντας ως μοχλός των αμερικανικών σχεδίων.

Η ΓΓ της ΚΕ, Αλέκα Παπαρήγα, τόνισε σε όλους τους συνομιλητές της ότι το ΚΚΕ στέκεται αλληλέγγυο στο λιβανικό λαό και τις πολιτικές του δυνάμεις στην αντίστασή τους απέναντι στην ισραηλινή επίθεση, που αποτελεί μέρος ενός αμερικανόπνευστου ευρύτερου σχεδίου, αυτού της «ευρείας Μέσης Ανατολής», ασχέτως των ιδεολογικών ή πολιτικών διαφορών που μπορεί να έχει με επιμέρους πολιτικές δυνάμεις. Υπογράμμισε ότι είναι δικαίωμα κάθε λαού η διαχείριση των εσωτερικών του υποθέσεων χωρίς ξένες παρεμβάσεις, όπως και η αντίσταση, ακόμη και ένοπλη, απέναντι σε εισβολείς.

Επέκρινε και την ΕΕ, επισημαίνοντας ότι μπορεί να παρέμβει, αλλά δε θέλει, επιδιώκοντας νομή από την «πίτα» της περιοχής που γίνεται προσπάθεια να ξαναμοιραστεί. Κατέληξε, δε, διαβεβαιώνοντας ότι το ΚΚΕ θα εντείνει τις εκδηλώσεις και δραστηριότητες αλληλεγγύης, θα αναλάβει περαιτέρω πρωτοβουλίες και ταυτόχρονα θα δώσει τη δική του μάχη για την αποκατάσταση στην κοινή γνώμη της αλήθειας έτσι ώστε να μη θεωρείται «φυσικό» ότι ο θύτης που αιματοκυλίζει, στο βωμό γενικότερων σχεδίων, έναν ολόκληρο λαό θα θέτει και όρους στο θύμα. Ορους, όπως η απελευθέρωση των 2 Ισραηλινών στρατιωτών, ο αφοπλισμός της «Χεζμπολάχ», η δομή και ο τρόπος ανάπτυξης μιας διεθνούς δύναμης που ακριβώς θα παίξει το ρόλο του μοχλού επιβολής μιας άδικης λύσης στο λιβανικό λαό.