ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σάββατο 29 Μάη 2004
Σελ. /40
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
ΜΕΓΑΛΑ ΕΡΓΑ
Μελέτη - κόλαφος για τις ληστρικές συμβάσεις

Αποκαλυπτική μελέτη του Κέντρου Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ)

Καταλυτική κριτική στις σκανδαλώδεις πολιτικές παράδοσης των μεγάλων έργων υποδομής (Αεροδρόμιο Σπάτων, Αττική Οδός, Γέφυρα Ρίου - Αντίρριου) στα ιδιωτικά επιχειρηματικά συμφέροντα, ασκεί άρθρο που δημοσιεύεται στο τελευταίο τεύχος του περιοδικού «Οικονομικές εξελίξεις», που εκδίδει το Κέντρο Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ).

Σύμφωνα με τη μελέτη του ΚΕΠΕ, τα κεφάλαια που συνεισέφεραν οι τρεις επιχειρηματικοί όμιλοι (πρόκειται για τη γερμανική «Χόχτιφ», τον όμιλο Μπόμπολα και τη γαλλική «Μπουίκ») στην κατασκευή των τριών αυτών έργων, είναι ελάχιστα. Καταρρίπτεται έτσι το επιχείρημα που προβάλλουν οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ ότι επιλέχτηκε το σχήμα των αποικιοκρατικών «συμβάσεων παραχώρησης», ώστε να κινητοποιηθούν ιδιωτικά κεφαλαία. Αντίθετα, η χρηματοδότηση των έργων στην πραγματικότητα έγινε από το ελληνικό δημόσιο, ενώ για τις επόμενες δεκαετίες θα τα πληρώνει ο ελληνικός λαός με τα διόδια και τα Σπατόσημα. Αμφισβητείται, επίσης, ένα άλλο επιχείρημα ότι το Δημόσιο από μόνο του δεν μπορεί να σχεδιάσει και να κατασκευάσει μεγάλα έργα υποδομής. Με τεκμηριωμένα στοιχεία, τέλος, το άρθρο αποδεικνύει ότι οι μεγάλοι ωφελημένοι, από την κατασκευή των τριών αυτών έργων, είναι οι κατασκευάστριες εταιρίες, οι οποίες αποσπούν δυσανάλογα υψηλές αποδόσεις από την εκμετάλλευση των έργων.

Βέβαια, καλό είναι να έχουμε υπόψη μας ότι ακόμα και αυτά τα ποσά που επίσημα φέρονται να τοποθετήθηκαν, δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι επενδύθηκαν. Στο σημείο αυτό επισημαίνουν και τον καταλυτικό ρόλο της Ευρωπαϊκής Ενωσης, η οποία ασκούσε αφόρητες πιέσεις στην κατεύθυνση να παραδοθούν τα έργα στους ιδιώτες. Οπως αναφέρουν «γίνεται σαφές από τα στοιχεία του πίνακα, ότι η συνεισφορά των ιδιωτών αναδόχων στη χρηματοδότηση των έργων ήταν σε όλες τις περιπτώσεις μικρή. Το ελληνικό Δημόσιο, εκτός από τους πόρους που συνεισέφερε, έχει εγγυηθεί και για τα δάνεια από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Ετσι από την άποψη της συμβολής των ιδιωτών στην αύξηση των διαθεσίμων πόρων για τη δημιουργία υποδομής, οι συμβάσεις που εξετάζονται εδώ είχαν περιορισμένη σημασία».

Αλλά και το επιχείρημα «της αξιοποίησης των επιχειρησιακών δυνατοτήτων των ιδιωτών» (το οποίο χρησιμοποιήθηκε για να δικαιολογηθεί η παράδοση των έργων) αμφισβητείται. Οπως αναφέρεται: «Κρίνοντας εκ του αποτελέσματος, το ελληνικό Δημόσιο έχει δημιουργήσει με αρκετή επιτυχία σχήματα εκτέλεσης μεγάλων έργων εξίσου φιλόδοξων και πολύπλοκων, όπως τα προαναφερθέντα. Παράδειγμα το Μετρό της Αθήνας». Και συνεχίζει. «Η εμπειρία αυτή μαρτυρεί ότι η σημασία της συμβολής των ιδιωτών με τη μορφή των αυξημένων επιχειρησιακών δυνατοτήτων μπορεί να μην είναι τόσο απαραίτητη όσο φαίνεται εκ πρώτης όψεως.

Ενδιαφέρουσες επισημάνσεις υπάρχουν, τέλος, στο κεφάλαιο «συμβάσεις παραχώρησης και κοινωνικό όφελος». Επισημαίνεται συγκεκριμένα: «Καθώς διανύουμε περίοδο όπου πολλά από τα εργαλεία για την άσκηση αναπτυξιακής πολιτικής δε μας είναι πλέον διαθέσιμα, διότι έχουν παραχωρηθεί στην ΕΕ και την ΟΝΕ, η διατήρηση κάποιων βαθμών ελευθερίας στη διαχείριση της υποδομής αποκτά αυξημένη σημασία». Στη συνέχεια, δίνεται εξήγηση για τα αυξημένα τέλη (διόδια, εισιτήρια) που έχουν επιβληθεί σήμερα στα έργα αυτά, αλλά και την ανάληψη δεσμευτικών όρων από το ελληνικό Δημόσιο, επ' ωφελεία των ιδιωτών. Οπως αναφέρεται: «Βασικό κριτήριο κατά τον προσδιορισμό των τελών χρήσης των σχετικών έργων σύμφωνα με τις σχετικές συμβάσεις είναι η εξασφάλιση συγκεκριμένης ετήσιας απόδοσης στο μετοχικό κεφάλαιο» (όρα απαγορευτικά εισιτήρια Αεροδρομίου Σπάτων, διόδια Αττικής Οδού και Ρίου - Αντιρρίου).

Στις συμβάσεις, όμως, «περιλαμβάνονται και άλλοι όροι που είτε δεσμεύουν το ελληνικό Δημόσιο να μην προβεί σε δημιουργία υποδομών που θα μπορούσαν να επηρεάσουν αρνητικά τα έσοδα των αναδόχων είτε, αν το πράξει, να καταβάλει σχετική αποζημίωση. Παραδείγματα: Η απαγόρευση στο Δημόσιο να ενισχύσει τη δημιουργία άλλου αεροδρομίου σε ακτίνα 100 χλμ. από το αεροδρόμιο «Ελ. Βενιζέλος» επί μια 20ετία, να επιτρέψει τη λειτουργία άλλης παράλληλης ζεύξης σε απόσταση έως και 60 χλμ. ανατολικά και 80 χλμ. δυτικά της γέφυρας Ρίου - Αντίρριου καθώς και να επιδοτήσει τη λειτουργία πορθμείου στην περιοχή ή η υποχρέωση του Δημοσίου σε αποζημίωση προς την εταιρία Αττική Οδό, λόγω της λειτουργίας του προαστιακού σιδηροδρόμου».

Στη μελέτη, τέλος, υποστηρίζεται ότι το Δημόσιο θα μπορούσε να λειτουργήσει τα έργα πολύ φθηνότερα από τους ιδιώτες. Επισημάνει ότι «κρίσιμης σημασίας δεδομένο είναι ότι η απόδοση που απαιτείται για να προκύψει θετικό τελικό αποτέλεσμα για έργα που κατασκευάζει και διαχειρίζεται το κράτος είναι αρκετά μικρότερη από εκείνη που διεκδικεί ο ιδιώτης. Ειδικότερα, ο ιδιώτης δεν αρκείται στο επιτόκιο μακροχρόνιου δανεισμού του ελληνικού κράτους. Οπως προκύπτει και από τις σχετικές συμβάσεις, οι απαιτήσεις του είναι πολύ μεγαλύτερες. Το ιδιωτικό κεφάλαιο δεν αναλαμβάνει επιχειρηματικές πρωτοβουλίες απλά και μόνο για να εκτοκίζει τα ποσά που επενδύονται».


ΦΘΙΩΤΙΔΑ
Ζημιές από πλημμύρες

Ανακοίνωση της ΝΕ Φθιώτιδας του ΚΚΕ

Σε δεινή οικονομική κατάσταση έχουν περιέλθει εκατοντάδες αγροτικά νοικοκυριά της επαρχίας Δομοκού στη Φθιώτιδα, μετά και τις τελευταίες έντονες βροχοπτώσεις, που πλημμύρισαν και «έπνιξαν» χιλιάδες στρέμματα βαμβακοκαλλιέργειας, ιδιαίτερα στο Δήμο Θεσσαλιώτιδας, στο βορρά του νομού. Μικρότερης έκτασης ζημιές από τις βροχοπτώσεις, σημειώθηκαν νοτιότερα, στον κάμπο της Λαμίας, στην Ανθήλη, πάλι στη βαμβακοπαραγωγή και στη βιομηχανική ντομάτα.

Ακόμα, το χτύπημα γίνεται αισθητό στους αγρότες της περιοχής και στους ελαιοπαραγωγούς της Κεντρικής και Ανατολικής Φθιώτιδας, που εξολοθρεύτηκαν τα ελαιόδεντρά τους από δύο απανωτούς παγετούς τα τελευταία τρία χρόνια, χωρίς να έχουν πληρωθεί, ακόμα, στο σύνολό τους οι αποζημιώσεις. Αυτές τις καταστροφές στην παραγωγή, έρχεται να συμπληρώσει η αντιαγροτική αναθεώρηση της ΚΑΠ και οι αντίστοιχες κυβερνητικές πολιτικές του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ, επιστρέφοντας το τελειωτικό χτύπημα, στους ελαιοπαραγωγούς, καπνοπαραγωγούς και βαμβακοπαραγωγούς.

Πιο συγκεκριμένα, από τις πρόσφατες βροχοπτώσεις - λόγω της έλλειψης έργων και υποδομής - φούσκωσε ο χείμαρρος «Κακάρα», στο Δήμο Θεσσαλιώτιδας και πλημμύρισε 7.000 στρέμματα βαμβακοκαλλιέργειας στις περιοχές Ν. Μοναστήρι, Σοφιάδα, Εκκάρα κ.ά., ενώ λιγότερες εκτάσεις (2.000-3.000 στρ.) κάλυψε το νερό που έπεσε, στην περιοχή της Ανθήλης. Στο Δήμο Θεσσαλιώτιδας δε, πολλοί βαμβακοπαραγωγοί αναγκάστηκαν να σπείρουν δύο και τρεις φορές τα χωράφια τους τη φετινή χρονιά. Στην Ανατολική και Κεντρική Φθιώτιδα οι αγρότες ελαιοπαραγωγοί περνάνε μαύρες μέρες, αφού ο παγετός του 2001 έπληξε το σύνολο σχεδόν των ελαιόδεντρων που δεν έχουν αποζημιωθεί στο σύνολό τους, ενώ η νέα παγοπληξία το Φλεβάρη του 2004, βρίσκεται ακόμα στο στάδιο της προεκτίμησης από τις αρμόδιες υπηρεσίες και τον ΕΛΓΑ.

Η Νομαρχιακή Επιτροπή Φθιώτιδας του ΚΚΕ καταγγέλλει στους αγρότες του νομού τις κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ, για την έλλειψη έργων υποδομής εγγειοβελτιωτικών έργων, που, σε συνδυασμό με την αναθεωρημένη ΚΑΠ και τ' άλλα αντιαγροτικά μέτρα της ΕΕ που πρόθυμα εφαρμόζουν οι κυβερνήσεις, οδηγούν στο οικονομικό αδιέξοδο και στο ξεκλήρισμα, εντέλει της αγροτιάς. Η ΝΕ Φθιώτιδας καλεί τους αγρότες του νομού, εν όψει των ευρωεκλογών, να τιμωρήσουν τα κόμματα του ευρωμονόδρομου που τους εμπαίζουν και τους κοροϊδεύουν χρόνια τώρα και να ενισχύσουν αποφασιστικά το ΚΚΕ που είναι πάντα δίπλα τους, για να δυναμώσει το μπλοκ της αντίστασης, της απειθαρχίας και της ανυπακοής.



Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ