Ο κίνδυνος της παραπέρα κλιμάκωσης και επέκτασης της ιμπεριαλιστικής σύγκρουσης μεταξύ ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ και Ρωσίας με επίκεντρο την Ουκρανία παραμένει σταθερά στο «τραπέζι», όπως φάνηκε και στις Συνόδους Κορυφής του ΝΑΤΟ, της ΕΕ και του G7 την Πέμπτη, ακριβώς έναν μήνα μετά τη ρωσική εισβολή.

Μπορεί ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ να ισχυρίζονται μέχρι στιγμής πως δεν σκοπεύουν να στείλουν στρατεύματα στην Ουκρανία ή να επιβάλουν μια ζώνη απαγόρευσης πτήσεων, όμως ενισχύουν την αποστολή εξοπλισμών, τοποθετούν χιλιάδες ΝΑΤΟικούς στρατιώτες στην Ανατολική Ευρώπη μια «ανάσα» από τα σύνορα της Ρωσίας, ενώ σταθερά «δουλεύεται» και ενδεχόμενη χρήση χημικών όπλων.

Οπως αποδείχτηκε και στις Συνόδους του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, υπάρχουν μεγάλες αντιθέσεις και διάφορες ως προς τη στάση απέναντι στη Ρωσία και ειδικά στο ζήτημα της Ενέργειας (βλέπε σελ. 13). Την ίδια ώρα, σε στρατιωτικό επίπεδο η κυβέρνηση της Πολωνίας πρωτοστατεί στην ανάπτυξη διεθνούς «ειρηνευτικής δύναμης» στην Ουκρανία, κάτι που θα μπορούσε να κλιμακώσει την αντιπαράθεση Ρωσίας και ΝΑΤΟ, μετά και τις σχετικές προειδοποιήσεις τις ρωσικής πλευράς.

Θυμίζουμε ότι ο Ρώσος ΥΠΕΞ, Σ. Λαβρόφ, είχε πει μέσα στη βδομάδα ότι αυτό θα σημαίνει «ευθεία αντιπαράθεση μεταξύ των Ρώσων και των ενόπλων δυνάμεων του ΝΑΤΟ» και συμπλήρωσε: «Ελπίζω να αντιλαμβάνονται τι λένε».

Την Παρασκευή ο Αμερικανός Πρόεδρος Τζο Μπάιντεν βρέθηκε στην Πολωνία, όπου στην πόλη Γιασιόνκα συναντήθηκε με Αμερικανούς στρατιώτες που σταθμεύουν εκεί, σε αεροπορική βάση, καθώς και με Ουκρανούς πρόσφυγες, ενώ στη συνέχεια είχε συνομιλίες με τον Πολωνό ομόλογό του, Αντρ. Ντούντα. Η Πολωνία αποτελεί τον βασικό «κόμβο» από όπου γίνονται οι περισσότερες αποστολές εξοπλισμού στην Ουκρανία και έχουν συγκεντρωθεί δεκάδες χιλιάδες ΝΑΤΟικά στρατεύματα.

Μέσα σ' αυτό το κλίμα, για «επικίνδυνη κλιμάκωση στην περιοχή», μετά την απέλαση 45 Ρώσων διπλωματών από τη Βαρσοβία με την κατηγορία της κατασκοπείας, έκανε λόγο το ρωσικό ΥΠΕΞ, προσθέτοντας πως η απόφαση αυτή είναι «οδηγούμενη όχι από τα εθνικά της συμφέροντα, αλλά από τις αρχές του ΝΑΤΟ». Η Ρωσία επιφυλάσσει «απάντηση που θα κάνει τους Πολωνούς προβοκάτορες να το σκεφτούν», αναφέρεται. Είχαν προηγηθεί αντίστοιχα μέτρα από τις χώρες της Βαλτικής και τη Βουλγαρία, απ' όπου απελάθηκαν συνολικά περίπου 20 Ρώσοι διπλωμάτες.

Η Μόσχα «έχει το δικαίωμα» να χρησιμοποιήσει πυρηνικά όπλα, αν δεχτεί επίθεση από το ΝΑΤΟ, επανέλαβε στο μεταξύ ο αναπληρωτής πρεσβευτής της Ρωσίας στον ΟΗΕ, Ντμ. Πολιάνσκι. «Δεν είναι σωστό να το λέει κανείς, αλλά ούτε είναι σωστό να απειλούν τη Ρωσία και να προσπαθούν να παρέμβουν. Οταν, λοιπόν, έχεις να κάνεις με μια πυρηνική δύναμη, φυσικά θα πρέπει να υπολογίσεις όλα τα πιθανά αποτελέσματα της συμπεριφοράς σου», είπε στο «Sky News».

Οι ΗΠΑ από την πλευρά τους - στοχεύοντας και στον πόλεμο της προπαγάνδας - έχουν εκπονήσει σχέδια έκτακτης ανάγκης σε περίπτωση που η Ρωσία χρησιμοποιήσει τα πιο ισχυρά και καταστροφικά της όπλα. Κομβικό ρόλο παίζει η λεγόμενη «Ομάδα Τίγρης» του Λευκού Οίκου, γράφουν οι «New York Times», μια ομάδα αξιωματούχων εθνικής ασφάλειας που προετοιμάζει την αντίδραση των ΗΠΑ αν η Ρωσία απελευθερώσει χημικά, βιολογικά ή πυρηνικά όπλα.

Η «Ομάδα Τίγρης», που ιδρύθηκε τέσσερις μέρες μετά τη ρωσική εισβολή, εξετάζει επίσης το σενάριο να φτάσει η Ρωσία στο έδαφος του ΝΑΤΟ, για να επιτεθεί σε αυτοκινητοπομπές που φέρνουν όπλα και βοήθεια στην Ουκρανία, αναφέρει το ρεπορτάζ, καθώς και πιθανή απάντηση, αν η Ρωσία επεκτείνει τον πόλεμο σε γειτονικές χώρες, όπως η Μολδαβία και η Γεωργία (μη μέλη του ΝΑΤΟ).

Γενικότερα η «Ομάδα Τίγρης» εξετάζει σενάρια που θα μπορούσαν να ωθήσουν την ευρωατλαντική συμμαχία να χρησιμοποιήσει στρατιωτική δύναμη στην Ουκρανία. Ταυτόχρονα, για πρώτη φορά εδώ και τρεις δεκαετίες, η Γαλλία έστειλε τρία πυρηνικά υποβρύχια να περιπολούν ταυτόχρονα σε περιοχές που δεν ανακοινώνονται, ως απάντηση στις ρωσικές απειλές για χρήση πυρηνικών όπλων.

Σε αυτό το φόντο «δουλεύεται» σταθερά από ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ ενδεχόμενη χρήση χημικών ή βιολογικών όπλων, αλλά και το ζήτημα των εγκλημάτων πολέμου από τη Ρωσία στην Ουκρανία, όπως φάνηκε και στις Συνόδους Κορυφής του ΝΑΤΟ, της ΕΕ και του G7. H Ρωσία από την πλευρά της ισχυρίζεται πως Ουκρανοί εθνικιστές σε συντονισμό με δυνάμεις του ΝΑΤΟ ενδέχεται να προετοιμάσουν μια προβοκάτσια με χημικά ή βιολογικά όπλα, ώστε να κατηγορηθεί η Ρωσία.

Σε κάθε περίπτωση, η συζήτηση αυτή προετοιμάζει την επόμενη μέρα και ένα περιστατικό μπορεί να αξιοποιηθεί ως πρόσχημα για μεγαλύτερη εμπλοκή στη σύγκρουση, για μακροχρόνια διατήρηση ή επέκταση των κυρώσεων ή και για απευθείας στρατιωτική σύγκρουση με τη Ρωσία.

Οι ΗΠΑ θα απαντήσουν αν η Ρωσία χρησιμοποιήσει χημικά όπλα στην Ουκρανία, δήλωσε ο Αμερικανός Πρόεδρος, Τζο Μπάιντεν, προσθέτοντας πως «η φύση της απάντησης θα εξαρτηθεί από τη φύση της χρήσης». Με αυτόν τον τρόπο «οι ΗΠΑ επιδιώκουν να αποσπάσουν την προσοχή από τα βιολογικά τους εργαστήρια στην Ουκρανία», σχολίασε το Κρεμλίνο.

Οπως αναμενόταν, και οι ηγέτες των κρατών του G7 προειδοποίησαν τη Ρωσία να μην χρησιμοποιήσει βιολογικά, χημικά ή πυρηνικά όπλα στον πόλεμό της κατά της Ουκρανίας.

Εξάλλου, η ουκρανική πλευρά έχει καταγγείλει βόμβες φωσφόρου από τον ρωσικό στρατό. Σε συνέχεια καταγγελιών από το ρωσικό υπουργείο Αμυνας, η Ρωσία έθεσε στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ το περιστατικό διαρροής τοξικής αμμωνίας στην πολιορκούμενη πόλη Σούμι της βορειοανατολικής Ουκρανίας, κατηγορώντας «ουκρανικές υπερεθνικιστικές ομάδες ενθαρρυμένες από χώρες της Δύσης» ότι «δεν θα διστάσουν να εκφοβίσουν συμπολίτες τους και να σκηνοθετήσουν ψεύτικες επιθέσεις για να κατηγορήσουν τη Ρωσία».

Απευθυνόμενος μέσω βιντεοδιάσκεψης στις Συνόδους Κορυφής ΕΕ και ΝΑΤΟ, ο Ουκρανός Πρόεδρος Β. Ζελένσκι ζήτησε να μην υπάρχουν περιορισμοί στην αποστολή όπλων, ενώ έγγραφο που επικαλείται το CNN δείχνει νέα εκτενή λίστα για πρόσθετη στρατιωτική βοήθεια που ζητάει η Ουκρανία από τις ΗΠΑ.

Μέχρι τις 7 Μάρτη ΗΠΑ και άλλα μέλη του ΝΑΤΟ είχαν στείλει - επίσημα - 17.000 αντιαρματικούς πυραύλους «Javelin»και 2.000 αντιαεροπορικούς πυραύλους «Stinger», με τον Ζελένσκι να ζητάει να αυξηθούν οι παραδόσεις στις 500 καθημερινά από κάθε είδος. Επίσης η βρετανική κυβέρνηση έχει δηλώσει ότι θα στείλει 6.000 περισσότερους πυραύλους, μαζί με 33 εκατ. δολάρια για τον ουκρανικό στρατό.

Δημόσια και μέχρι στιγμής δεν συζητιέται η αποστολή μαχητικών αεροσκαφών, ενώ δεν έχει ξεκαθαριστεί κατά πόσο είναι εφικτή σε αυτήν τη φάση η αποστολή πυραυλικών συστημάτων αεράμυνας «S-300». Η Ρωσία έχει ξεκαθαρίσει πως κάθε αποστολή εξοπλισμού στην Ουκρανία αποτελεί «νόμιμο στόχο» της.

Πάντως, στην πρόταση που έχει πέσει στο τραπέζι, η Τουρκία να δεχτεί να παραδώσει το ρωσικό πυραυλικό σύστημα «S-400» στην Ουκρανία, με αντάλλαγμα να ενταχθεί στο πρόγραμμα των αμερικανικών μαχητικών «F-35» και την προμήθεια πυραύλων «Patriot», ο Τούρκος Πρόεδρος Ρ.Τ. Ερντογάν σχολίασε ότι «τέτοιες προτάσεις στοχεύουν να δημιουργήσουν προβλήματα στη χώρα μου». Ωστόσο ο διευθυντής επικοινωνίας της τουρκικής προεδρίας σε άρθρο στην «Wall Street Journal» κάλεσε τις ΗΠΑ «να παραδώσουν "χωρίς προϋποθέσεις" τα μαχητικά "F-35" και το σύστημα "Patriot" και μετά να συζητηθούν όλα τα σενάρια που αφορούν τους ρωσικούς "S-400", όπως η αποστολή τους στην Ουκρανία».

Στο μέτωπο των διπραγματεύσεων, οι επαφές μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας, αν και καθημερινές σχεδόν μέσω τηλεδιάσκεψης, δεν έχουν μέχρι τώρα να παρουσιάσουν κάτι απτό. «Το ΝΑΤΟ πρέπει να ενεργήσει ρεαλιστικά και στρατηγικά. Υποστηρίζουμε τις διαπραγματεύσεις Ρωσίας και Ουκρανίας και καλωσορίζουμε την πρόοδο σε αυτές με προσεκτική αισιοδοξία», δήλωσε ο Τούρκος Πρόεδρος, Ρ. Τ. Ερντογάν, συμπληρώνοντας πως η Αγκυρα θα συνεχίσει τις διαπραγματεύσεις με τον Πούτιν και τον Ζελένσκι και τις προσπάθειες να οργανωθεί συνάντηση των δύο ηγετών.

Τον ρόλο του Ισραήλ ως μεσολαβητή μεταξύ της Ρωσίας και της Ουκρανίας θα συζητήσει από την πλευρά του ο ΥΠΕΞ των ΗΠΑ, Αντ. Μπλίνκεν, κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στη χώρα το Σαββατοκύριακο.

Την ίδια ώρα, η Ουκρανία ζήτησε από την ΕΕ «να κλείσει τα σύνορά της με τη Ρωσία και τη Λευκορωσία, να αποκλείσει πλήρως χερσαίες και θαλάσσιες διασυνδέσεις με τη Ρωσία και τη Λευκορωσία», για να «σταματήσει η προμήθεια της επιτιθέμενης χώρας με αγαθά που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για στρατιωτικούς σκοπούς».

Πάντως, ρωσικές δυνάμεις κατάφεραν μερικώς να δημιουργήσουν έναν χερσαίο διάδρομο προς την Κριμαία από εδάφη του Ντονέτσκ, ανακοίνωσε το ουκρανικό υπουργείο Αμυνας. Επίσης, σε μια ακόμη κίνηση προς την αναγνώριση των «ανεξάρτητων Δημοκρατιών» του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ, η Ρωσία θα ενισχύσει την ανάπτυξη των επαφών μεταξύ των «δημοκρατιών» και της Αμπχαζίας, του εδάφους που αποσπάστηκε από τη Γεωργία το 2008, δήλωσε ο Ρώσος ΥΠΕΞ, που συναντήθηκε με τον Αμπχάζιο Πρόεδρο.

Με πληροφορίες από τη Δύση να κάνουν λόγο για «στασιμότητα» των ρωσικών δυνάμεων και αντεπιθέσεις της ουκρανικής πλευράς, σφοδρές μάχες και βομβαρδισμοί συνεχίζονται στα περίχωρα του Κιέβου, στη Μαριούπολη, στο Χάρκοβο και την περιοχή του Ντονμπάς στα ανατολικά.

Η Ουκρανία ανακοίνωσε ότι κατέστρεψε το μεγάλο ρωσικό αποβατικό πλοίο «Orsk», που ήταν αγκυροβολημένο στο κατεχόμενο από τις ρωσικές δυνάμεις λιμάνι Μπερντιάνσκ, στην Αζοφική Θάλασσα. Το υπουργείο Αμυνας της Ρωσίας ανακοίνωσε ότι τα ρωσικά στρατεύματα ελέγχουν πλήρως την πόλη Ιζιούμ, νότια του Χάρκοβο στη διαδρομή προς το Ντονέτσκ, που αποτελεί στρατηγικό σημείο.

Στη Μαριούπολη συνεχίζονται οι αλληλοκατηγορίες για παρεμπόδιση αμάχων να εγκαταλείψουν την υπό πολιορκία πόλη και οι ανθρωπιστικοί διάδρομοι δεν έχουν λειτουργήσει. Οι αρχές στη Μαριούπολη υποστηρίζουν ότι περίπου 15.000 πολίτες έχουν μεταφερθεί παράνομα στη Ρωσία. «Οι κάτοικοι της συνοικίας στην αριστερή όχθη αρχίζουν να μεταφέρονται μαζικά στη Ρωσία», ανακοίνωσε το δημοτικό συμβούλιο.

Σύμφωνα με τη Ρωσία, και το υπουργείο Αμυνας στον απολογισμό για τον έναν μήνα του πολέμου, ανέφερε την Παρασκευή ότι «η σημαντική μείωση του ουκρανικού στρατιωτικού δυναμικού θα επιτρέψει να επικεντρωθούμε στον κύριο στόχο: Την απελευθέρωση του Ντονμπάς, ενώ η επιχείρηση θα συνεχιστεί μέχρι να επιτύχουμε το σύνολο των στόχων μας». Επίσης ανακοινώθηκε ότι ανοίχτηκε ένας διάδρομος απεγκλωβισμού για 67 ξένα πλοία από 15 χώρες που παρέμεναν παγιδευμένα στα ουκρανικά λιμάνια, επειδή «νάρκες και απειλή βομβαρδισμού» από τις ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις τα εμποδίζουν να φύγουν με ασφάλεια.

Την ίδια ώρα, ο επικεφαλής της αυτοανακηρυχθείσας «δημοκρατίας» του Ντονέτσκ, Ντ. Πουσίλιν, ισχυρίστηκε την Πέμπτη ότι έφτασε στη Μαριούπολη, για να επιβλέψει τη διανομή ανθρωπιστικής βοήθειας, εν μέσω καταγγελιών για την επίθεση στο Θέατρο της Μαριούπολης, με 300 νεκρούς, την οποία έχει αρνηθεί η Ρωσία.

Σύμφωνα εξάλλου με τη UNICEF, 4,3 εκατ. παιδιά - περισσότερα από τα μισά της Ουκρανίας - έχουν ξεσπιτωθεί. Τουλάχιστον 1.081 είναι οι άμαχοι νεκροί, σύμφωνα με τον ΟΗΕ, ανάμεσά τους 90 παιδιά. H Ρωσία από την πλευρά της αναγνώρισε πως 1.350 στρατιώτες έχουν σκοτωθεί από την έναρξη της εισβολής, ενώ σε ό,τι αφορά τους πρόσφυγες που έχουν βρει καταφύγιο στη Ρωσία, αναφέρει ότι ήταν μέχρι την Παρασκευή περισσότεροι από 422.000, συμπεριλαμβανομένων γύρω στα 88.000 παιδιά.