Η κατάσταση στον Περσικό Κόλπο είναι και πάλι τεταμένη με την παρουσία αμερικανικών πολεμικών δυνάμεων στην περιοχή. Το Ιράν παραμένει σε επιφυλακή και από την αρχή της βδομάδας πραγματοποιεί διαδοχικά ναυτικά, αεροπορικά και χερσαία γυμνάσια προετοιμασίας για κάθε ενδεχόμενο, ιδιαίτερα μετά τις προσπάθειες του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάικ Πομπέο, να συνδέσει στα μέσα της βδομάδας την ιρανική κυβέρνηση με την «Αλ Κάιντα» (την οργάνωση του πρώην πράκτορά τους Οσάμα Μπιν Λάντεν).

Η προσπάθεια του Πομπέο τροφοδότησε τα σενάρια ακόμη και για μια ριψοκίνδυνη αμερικανική επίθεση εναντίον του Ιράν, δεδομένου ότι ο εκάστοτε Αμερικανός Πρόεδρος μπορεί να εξαπολύσει επίθεση στο εξωτερικό δίχως νέα απόφαση του Κογκρέσου βάσει της προ 20ετίας «λευκής επιταγής» που είχε δώσει η Γερουσία μετά το χτύπημα στους δίδυμους πύργους στη Νέα Υόρκη. Επιχειρησιακά μια τέτοια επίθεση θα μπορούσε να γίνει, δεδομένου ότι στον Περσικό εξακολουθούν να πλέουν εδώ και μήνες το αεροπλανοφόρο «Νίμιτς» καθώς επίσης αντιτορπιλικά και το πυρηνικό υποβρύχιο «USS Georgia».

Η απειλή φάνηκε, προσώρας, να ενισχύεται και από το αρχικό σχέδιο του Πομπέο να μεταβεί αιφνιδιαστικά στις 14 και 15 Γενάρη στην έδρα του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες, ταξίδι που όμως αναβλήθηκε.

Σε κάθε περίπτωση, το ζήτημα του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος και της συμφωνίας του 2015 παραμένει. Ο νέος Πρόεδρος, Τζο Μπάιντεν, έχει δηλώσει πως προτίθεται να ξαναδεί τη συμφωνία, μετά την αποχώρηση της χώρας του το 2018 με απόφαση της κυβέρνησης Τραμπ.

Η παλιά καραβάνα της αμερικανικής διπλωματίας, ο 97χρονος πρώην υπουργός Εξωτερικών και σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ Χένρι Κίσινγκερ, προέτρεψε για τη μη επαναφορά των ΗΠΑ στη συμφωνία. Μιλώντας τη Δευτέρα στο «Ινστιτούτο Πολιτικής του Εβραϊκού Λαού» επέκρινε τη συμφωνία του 2015 εξηγώντας πως «είναι διάτρητη λόγω των πολλών προθεσμιών που είναι θέμα χρόνου να εκπνεύσουν». Τόνισε πως «δεν εξασφαλίζει τίποτε άλλο παρά να φέρει τα πυρηνικά όπλα σε όλη τη Μέση Ανατολή». Πρόσθεσε πως δημιουργεί «μια λανθάνουσα ένταση που αργά ή γρήγορα θα ξεσπάσει» και κατηγόρησε την ιρανική ηγεσία για «ιμπεριαλιστική πολιτική».

Κάλεσε έτσι τη νέα κυβέρνηση Μπάιντεν να μην εγκαταλείψει τις λεγόμενες «συμφωνίες του Αβραάμ» που οδήγησαν στην ομαλοποίηση των σχέσεων του Ισραήλ με Εμιράτα, Μπαχρέιν, Μαρόκο και Σουδάν, τονίζοντας πως επιτεύχθηκαν επειδή αραβικές και μουσουλμανικές χώρες συνειδητοποίησαν ότι «τα εθνικά τους συμφέροντα ξεπερνούν τα ιδεολογικά». Κάλεσε τους Παλαιστίνιους να σταματήσουν να θέτουν μαξιμαλιστικούς στόχους και να επικεντρώσουν τις προσπάθειες σε «προσωρινά επιτεύγματα», τονίζοντας ότι ο ίδιος ποτέ δεν ήταν υπέρ μιας «μονοκόμματης» λύσης για όλη τη Μέση Ανατολή.

Την ίδια ώρα, το Ισραήλ θέλει να ενταθούν οι πιέσεις στο Ιράν. Χαρακτηριστικά η φιλοκυβερνητική εφημερίδα «Χαγιόμ» είχε πριν από λίγες μέρες πρωτοσέλιδο ρεπορτάζ που ανέφερε ότι ο ισραηλινός στρατός καταστρώνει σχέδια για επίθεση με στόχο το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα. Ανέφερε ότι ο επιτελάρχης Αβίβ Κοχαβί έχει στα χέρια του τρία εναλλακτικά σενάρια, εκ των οποίων το ένα είναι στρατιωτικό. Στο ίδιο ρεπορτάζ εμφανίστηκε ο υπουργός Εποικισμών (και ειδικός σε θέματα ασφάλειας), Τζάτσι Χανεγκμπί, που θύμισε ότι το Ισραήλ δεν δίστασε στο παρελθόν και σίγουρα δεν θα διστάσει και στο μέλλον να υπερασπιστεί τα συμφέροντά του ακόμη και εάν αφεθεί μόνο του, δίχως τη στήριξη των ΗΠΑ.

Τριμερή συνάντηση είχαν την περασμένη Τετάρτη στο Ισλαμαμπάντ οι υπουργοί Εξωτερικών Τουρκίας, Πακιστάν και Αζερμπαϊτζάν, τέσσερα χρόνια μετά από εκείνη που είχε γίνει στο Μπακού το 2017. Στο πλαίσιο της τριμερούς, ο Αζέρος ΥΠΕΞ επισκέφτηκε επίσημα το Πακιστάν μετά από 10 χρόνια.

Η «Διακήρυξη του Ισλαμαμπάντ» που εκδόθηκε αναφέρει ότι οι τρεις πλευρές συμφώνησαν να ενισχύσουν κοινές προσπάθειες - ειδικά σε διεθνή και περιφερειακά φόρουμ - για την «αντιμετώπιση της ισλαμοφοβίας, των διακρίσεων και των διώξεων κατά των μουσουλμανικών μειονοτήτων», ενώ εξέφρασαν ανησυχίες για σοβαρά «εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας» που υφίστανται μουσουλμανικές κοινότητες ανά τον κόσμο, όπως σημειώνεται.

Η Διακήρυξη αναφέρεται μεταξύ άλλων και στο Κυπριακό, για τη διευθέτηση του οποίου οι τρεις πλευρές «συμφώνησαν να στηρίξουν μία δίκαιη, βιώσιμη, ρεαλιστική και αμοιβαία αποδεκτή λύση, όπως και στα ζητήματα του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου».

Σημειωτέον, η τριμερής συνέπεσε και με επίσημη επίσκεψη που έκανε ο Τούρκος ΥΠΕΞ Μ. Τσαβούσογλου στο Πακιστάν, το οποίο αποκάλεσε «δεύτερο σπίτι μας». Αξιοποιώντας τη μουσουλμανική ταυτότητα και το θρησκευτικό στοιχείο, η Τουρκία εντείνει τις προσπάθειές της να αναπτύξει συμμαχίες για διάφορα ζητήματα. Αλλωστε η πακιστανική κυβέρνηση του Ιμράν Καν - ο οποίος «φλερτάρει» και με την Κίνα - ακούγεται εδώ και καιρό ότι εξετάζει την αναγνώριση του ψευδοκράτους στην Κύπρο ως «Τουρκικής Δημοκρατίας Βόρειας Κύπρου». Αντίστοιχα σενάρια ισχύουν και για την ηγεσία του Αζερμπαϊτζάν.

Να καταγραφεί τέλος ότι η Διακήρυξη εξέφρασε τη «σοβαρή ανησυχία» των τριών για τις «προσπάθειες αλλαγών στη δημογραφική δομή της περιοχής Τζαμού και Κασμίρ», όπου τον τελευταίο χρόνο έχει αναζωπυρωθεί σοβαρά η αντιπαράθεση μεταξύ Πακιστάν και Ινδίας.

Σε τεστ αντοχής για την κυβέρνηση Κόντε εξελίσσονται οι ενδοαστικές διεργασίες στην Ιταλία, μετά από την απόφαση της «Ζωντανής Ιταλίας» (Italia Viva - IV) του Ματέο Ρέντσι να αποσύρει την εμπιστοσύνη του στο σημερινό κυβερνητικό συνασπισμό, διαφωνώντας με το σχέδιο αξιοποίησης των κονδυλίων που διαθέτει το «Ταμείο Ανάκαμψης» της ΕΕ για τη χώρα.

Την Πέμπτη, ο πρωθυπουργός Τζουζέπε Κόντε συναντήθηκε με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Σέρτζιο Ματαρέλα, χωρίς να υποβάλει παραίτηση και ενώ τα άλλα τρία κόμματα που συμμετέχουν σε αυτή εξακολουθούν να στηρίζουν την κυβέρνηση, δηλαδή το Δημοκρατικό Κόμμα, τα «Πέντε Αστέρια» και οι «Ελεύθεροι και Ισοι» (LeU).

Αυτό που θεωρείται πιθανότερο είναι ο Κόντε να απευθυνθεί αναλυτικά την επόμενη βδομάδα σε Βουλή και Γερουσία, θέτοντας τα νέα δεδομένα και ζητώντας ψήφο εμπιστοσύνης.

Από τη μεριά της αντιπολίτευσης, ο επικεφαλής της «Λέγκας», Ματέο Σαλβίνι, ζήτησε εκλογές, καλώντας τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να «δράσει γρήγορα» για να μη μείνει η χώρα χωρίς κυβέρνηση.

Τα σενάρια συνεργασιών είναι διάφορα, μεταξύ άλλων ότι ακόμα και μέρος της «Φόρτσα Ιτάλια!» (που έως τώρα συνεργαζόταν με τη «Λέγκα») μπορεί να δώσει ψήφο εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση, αλλά και ότι ακόμα και εντός του IV υπάρχουν βουλευτές που εξετάζουν τη στήριξή τους στην κυβέρνηση. Αλλωστε, και ο Ρέντσι δήλωσε ότι «δεν υπάρχει μόνο ένα όνομα για την πρωθυπουργία της χώρας», αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο συμμετοχής σε άλλο κυβερνητικό σχήμα...