Μπροστά στην εκλογοαπολογιστική Γενική Συνέλευση του Συλλόγου, που θα γίνει την Κυριακή 9 Ιούνη, στις 10.30 π.μ., στα γραφεία του (Αγίας Φιλοθέης 5β, πλατεία Μητροπόλεως), η Ντίνα Γκογκάκη, πρόεδρος του Συλλόγου, ο Μιλτιάδης Κρητικός και ο Αχμετ Μουσταφά, αντιπρόεδρος και γραμματέας του Συλλόγου, αντίστοιχα, μιλούν στον «Ριζοσπάστη», συνοψίζοντας την εικόνα που έχει διαμορφώσει η αντεργατική επίθεση στον κλάδο. Δίπλα στην επίθεση αυτή, υπενθυμίζουν βασικές πλευρές της δράσης του σωματείου και μέτωπα διεκδίκησης που είναι ανοιχτά.

Καίριο μέτωπο πάλης για τον Σύλλογο είναι αυτό που αφορά στη διεκδίκηση υπογραφής κλαδικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας (ΣΣΕ).

Από το 2012, οπότε έληξε η ισχύς της κλαδικής ΣΣΕ μέχρι σήμερα, έχουν κυριαρχήσει οι ατομικές συμβάσεις, μέσα από τις οποίες το μόνο που «κατοχυρώνεται» είναι η πλήρης εφαρμογή της αντεργατικής νομοθεσίας, από τη «διευθέτηση» και τα ωράρια - «λάστιχο» μέχρι την «ενοικίαση» εργαζομένων.

Οι συνδικαλιστές έχουν πλήθος από παραδείγματα συμβάσεων με απαράδεκτους όρους. Μεταξύ αυτών, συμβάσεις που ορίζουν ότι τόπος παροχής της εργασίας του εργαζόμενου μπορεί να είναι «η έδρα, οι εκμεταλλεύσεις, τα υποκαταστήματα και όλες γενικότερα οι εγκαταστάσεις του εργοδότη καθώς και οποιοδήποτε άλλο μέρος του υποδείξει ο εργοδότης (...) οπουδήποτε εντός του νομού Αττικής». Οσον αφορά στο ωράριο εργασίας, ο εργοδότης και μέσα από την ατομική σύμβαση έχει λυμένα τα χέρια του, ώστε να μπορεί «να προβεί σε οποιαδήποτε νόμιμη διευθέτηση στον χρόνο εργασίας του εργαζόμενου (π.χ. αυξημένος χρόνος απασχόλησης για κάποια συγκεκριμένη περίοδο και ανάλογη μείωση του χρόνου εργασίας του σε άλλη περίοδο κ.ο.κ.)». Μέσα από ατομικές συμβάσεις προβλέπεται ακόμα και ότι ο εργοδότης έχει το ελεύθερο «να παραχωρεί και να δανείζει τον εργαζόμενο σε θυγατρικές, συνδεδεμένες ή καθοιονδήποτε άλλο τρόπον συνεργαζόμενες με τον εργοδότη επιχειρήσεις».

Κόντρα στις συνθήκες εργασιακού μεσαίωνα, ο Σύλλογος παλεύει για ΣΣΕ στον κλάδο αλλά και σε επιμέρους επιχειρήσεις, που να υπερασπίζονται και να διευρύνουν τα δικαιώματα των εργαζομένων. Οι εκπρόσωποι του σωματείου αναφέρουν ως παράδειγμα την προσπάθεια που κάνουν οι δυνάμεις του στην επιχείρηση «Σκλαβενίτης», έναν από τους μεγαλύτερους εργοδότες του κλάδου. Μετά από σύσκεψη που οργανώθηκε με τη συμμετοχή δεκάδων εργαζομένων από καταστήματα της επιχείρησης σε Αθήνα και Πειραιά, έχει διαμορφωθεί μια σειρά αιτημάτων για την επιχειρησιακή Σύμβαση. Μεταξύ άλλων, οι εργαζόμενοι διεκδικούν πλήρες ωράριο εργασίας για όλους, 5ήμερο - 8ωρο - 40ωρο και μετατροπή όλων των ελαστικών σχέσεων εργασίας σε πλήρους απασχόλησης, καθορισμό ειδικοτήτων και παροχή μέσων ατομικής προστασίας. Στην κατεύθυνση αυτή οι συνδικαλιστές της ΔΑΣ στο επιχειρησιακό σωματείο έχουν ζητήσει από τη διοίκηση να συγκαλέσει Γενική Συνέλευση, ώστε να γίνει η επιχειρησιακή Σύμβαση υπόθεση των εργαζομένων και όχι αντικείμενο διαβουλεύσεων πίσω από κλειστές πόρτες ανάμεσα στην πλειοψηφία του σωματείου και την εργοδοσία.

Μαζί με τις Συλλογικές Συμβάσεις παρελθόν έχουν γίνει το πλήρες ωράριο, ο σταθερός ημερήσιος χρόνος εργασίας, οι μέρες ανάπαυσης των εργαζομένων. Το 8ωρο έχει βρεθεί εδώ και χρόνια στο στόχαστρο, το ωρομίσθιο και η διευθέτηση του χρόνου εργασίας κυριαρχούν. «Μπορεί σήμερα να δουλεύεις 12ωρο και αύριο 4ωρο», εξηγούν οι συνδικαλιστές. Οπως υπογραμμίζουν, το σωματείο έχει δεχτεί καταγγελίες εργαζομένων για το «παζάρι» που στήνει η εργοδοσία όταν ζητούν να αυξήσουν τις ώρες της μερικής απασχόλησης και να γίνουν πλήρους ωραρίου. Μία «αντιπρόταση» που δέχονται είναι η μετατροπή των συμβάσεών τους σε 6ωρης εργασίας, για έξι όμως μέρες τη βδομάδα. Ακόμα χειρότερα, άλλοι εργαζόμενοι έχουν καταγγείλει «προτάσεις» να γίνουν 8ωροι χωρίς όμως να παίρνουν επιδόματα και τριετίες που δικαιούνται.

Η δουλειά - «λάστιχο» δεν αφορά μόνο το καθημερινό ωράριο αλλά την εργασία για επτά μέρες τη βδομάδα. Τον περασμένο μήνα ξεκίνησε, για τρίτη χρονιά φέτος, το άνοιγμα των καταστημάτων σε μια σειρά περιοχές όλες τις Κυριακές από το Μάη μέχρι το τέλος Οκτώβρη. Η επίθεση στην κυριακάτικη αργία, με τη λειτουργία των καταστημάτων 32 Κυριακές το χρόνο, αναγκάζει τους εμποροϋπαλλήλους σε ασταμάτητη δουλειά χωρίς μέρα ανάπαυσης. Το πρόβλημα γίνεται εκρηκτικό, καθώς οι εργοδότες δεν χορηγούν τα προβλεπόμενα ρεπό, ενώ οι εργαζόμενοι δίνουν πραγματική μάχη για να πάρουν τις άδειές τους. Την περίοδο αυτή, στον Σύλλογο έχουν φτάσει καταγγελίες για επιχειρήσεις που ενημερώνουν τους εργαζόμενους πως για να «βγουν» οι καλοκαιρινές άδειες, δεν θα παίρνουν ρεπό και το καθημερινό τους ωράριο θα παρατείνεται. Για τα ζητήματα αυτά, το σωματείο έχει κάνει παρεμβάσεις, βάζοντας σε αρκετές περιπτώσεις «φρένο» στα σχέδια της εργοδοσίας.

Ξεχωριστό πρόβλημα για τον κλάδο αποτελεί και το «σπαστό» ωράριο, που εξαναγκάζει εργαζόμενους να βρίσκονται στο δρόμο από το πρωί μέχρι το βράδυ. Ο Σύλλογος έχει ζητήσει από το υπουργείο Εργασίας την κατάργηση της διάταξης του νόμου 4093/12 (παρ. ΙΑ.10) που επιτρέπει την εργασία των εμποροϋπαλλήλων με διακεκομμένο ωράριο, χωρίς να έχει πάρει μέχρι σήμερα απάντηση στο αίτημά του. Το «σπαστό» ωράριο αποτελεί βραχνά για την πλειοψηφία των εμποροϋπαλλήλων, είναι όμως πραγματικός Γολγοθάς για τους εργαζόμενους στα εμπορικά κέντρα «Mc Arthur» και «Smart Park» στην περιοχή των Σπάτων. Στη δική τους περίπτωση, το «σπαστό» ωράριο τους αναγκάζει να είναι «στο πόδι» έως και 13 ώρες τη μέρα, λόγω της απόστασης που διανύουν από και προς τη δουλειά. Οσο για τις τρεις ώρες της υποτιθέμενης ανάπαυσης που χωρίζουν τις ώρες εργασίας τους, τις περνούν κι αυτές στο χώρο δουλειάς, αφού είναι αδύνατον να φύγουν και να επιστρέψουν λόγω της απόστασης και του κόστους μετακίνησης.

Δίπλα σε όλα τα παραπάνω, οι εμποροϋπάλληλοι καλούνται να σηκώσουν το βάρος των ανακαινίσεων καταστημάτων, στις οποίες προχωρούν μια σειρά από επιχειρήσεις. Στο πλαίσιό τους, αναλαμβάνουν εργασίες τόσο τις μέρες και ώρες λειτουργίας των καταστημάτων όσο και πέρα από αυτές. Το ζήτημα αυτό ανέδειξε ο Σύλλογος μαζί με το επιχειρησιακό σωματείο στα «Praktiker», όπου καταγράφηκαν και τραυματισμοί εμποροϋπαλλήλων στις ανακατασκευές των μαγαζιών. Μπροστά σε αντίστοιχα προβλήματα βρίσκονται τώρα εργαζόμενοι σε καταστήματα της επιχείρησης «Σκλαβενίτης». Μάλιστα, σε κατάστημα που η ανακαίνιση έχει προγραμματιστεί για τον Αύγουστο οι εργαζόμενοι ενημερώθηκαν πως οι άδειες «κόβονται» για τον συγκεκριμένο μήνα, προκειμένου να ολοκληρωθούν οι εργασίες.

Σταθερό μέτωπο έχει ο Σύλλογος απέναντι στις συνθήκες πίεσης και εντατικοποίησης που επιβάλλουν οι επιχειρήσεις καθώς και στην έλλειψη μέτρων για την προστασία της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων. Το προηγούμενο διάστημα, με αφορμή μια σειρά «ατυχημάτων» σε σούπερ μάρκετ, το σωματείο έκανε παρέμβαση στην Επιθεώρηση Εργασίας, με αιχμή την ανάγκη για μέτρα προστασίας των εργαζομένων.

«Τρέχουμε καθημερινά από κατάστημα σε κατάστημα για να μπαλώνουμε κενά. Τα ωράρια δεν τηρούνται, το ίδιο και τα κυλιόμενα ρεπό, αφού το προσωπικό δεν φτάνει. Εχουμε ατυχήματα γιατί δεν υπάρχει ο απαιτούμενος αριθμός εργαζομένων στις αποθήκες και στους χώρους παραλαβής», εξηγούν οι εκπρόσωποι του σωματείου. Οπως επισημαίνουν, στη μεγάλη πλειοψηφία των καταστημάτων δεν υπάρχει καμία υποδομή αλλά καλούνται να παραλαμβάνουν, να φορτώνουν και να ξεφορτώνουν καθημερινά δεκάδες τόνους προϊόντων στο δρόμο. Το αποτέλεσμα είναι οι πτώσεις, τα γλιστρήματα, οι τραυματισμοί να αποτελούν συχνά φαινόμενα. Οσο για τις μεγάλες αποθήκες, οι εργαζόμενοι επισημαίνουν ότι τα μεγάλα ύψη τοποθέτησης προϊόντων τούς αναγκάζουν να σκαρφαλώνουν για να τα ανεβοκατεβάζουν, χωρίς να διαθέτουν τον κατάλληλο τεχνολογικό εξοπλισμό. Τις συνθήκες δουλειάς επιδεινώνει το γεγονός ότι στις αποθήκες και σε μια σειρά από χώρους στους οποίους δουλεύουν δεν υπάρχει κλιματισμός και εξαερισμός.

«Μπορεί η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ να πανηγυρίζει για την "επιστροφή στην κανονικότητα", για το "τέλος των μνημονίων" και να κλίνει την πρόοδο σε όλες τις πτώσεις, αλλά το σύνολο των αντεργατικών μέτρων που ψηφίστηκαν από όλα τα αστικά κόμματα είναι ακόμα εδώ και εφαρμόζονται. Εμείς οι χιλιάδες εμποροϋπάλληλοι ζούμε στο πετσί μας την ισοπέδωση των δικαιωμάτων και κατακτήσεών μας, στο βωμό των κερδών και της ανταγωνιστικότητας της εργοδοσίας», σημειώνει ο Σύλλογος στην ανακοίνωσή του με την οποία καλεί στη συνέλευση. Στην κατεύθυνση αυτή, τονίζει την ανάγκη οι εργαζόμενοι να κάνουν το βήμα, ώστε «να γίνουμε περισσότεροι που θα αγωνιζόμαστε και θα διεκδικούμε, με βάση αυτά που σήμερα έχουμε ανάγκη, για να δουλεύουμε και να ζούμε με αξιοπρέπεια».

«Δυναμώνουμε το δικό μας όπλο, το κλαδικό μας σωματείο, το αποκούμπι μας, πιο αποφασιστικά, πιο μαχητικά, απορρίπτοντας με τον συλλογικό μας αγώνα τη βάρβαρη, αντεργατική πολιτική που μας θέλει φτηνούς, "ευέλικτους", χωρίς δικαιώματα για να θησαυρίζουν μια χούφτα παράσιτα - εργοδότες», καταλήγει ο Σύλλογος.