- Με δεδομένη τη συνέχιση και την ένταση της αντιλαϊκής πολιτικής, ποιες είναι σήμερα οι συνέπειες για τους εργαζόμενους;

- Σήμερα οι εργαζόμενοι βιώνουν την ανεργία, την ακρίβεια, την ανατροπή των εργασιακών σχέσεων, των ασφαλιστικών δικαιωμάτων. Εξαναγκάζονται να δουλεύουν με μερική απασχόληση και ωρομίσθιοι, αυτό που λέμε «απασχολησιμότητα» και ελαστικές μορφές εργασίας. Ζουν στο πετσί τους την ανασφάλεια, την τρομοκρατία στους χώρους δουλιάς και έξω απ' αυτούς την εμπορευματοποίηση της Παιδείας, της Υγείας, την ακριβή κατοικία. Με δυο λόγια, βιώνουν την επίθεση του μεγάλου κεφαλαίου και την αντεργατική πολιτική της κυβέρνησης της ΝΔ που περπατά στα χνάρια της πολιτικής του ΠΑΣΟΚ.

Από τη συζήτηση των συντακτών του «Ρ»με τον Γ. Πέρρο

- Πράγματι, παρά το γεγονός ότι ήτανε χρονιά εκλογικών αναμετρήσεων, έγιναν σημαντικοί αγώνες σαν απάντηση στα προβλήματα τα οποία οξύνονται από την επίθεση που αναφέραμε προηγουμένως. Γιατί το 2004 δεν άλλαξε η μοίρα του εργαζόμενου. Οσοι είχαν αυταπάτες, γρήγορα διαψεύστηκαν. Στο κυβερνητικό τιμόνι καπετάνιος άλλαξε, η πορεία όμως παραμένει η ίδια.

Το ΠΑΜΕ πρωτοστάτησε και στις μορφές και στο πλαίσιο πάλης, κόντρα στις υποταγμένες ηγεσίες των ΓΣΕΕ, ΑΔΕΔΥ, οι οποίες με την πολιτική τους στηρίζουν το μεγάλο κεφάλαιο. Και επιχειρούν να υποτάξουν το εργατικό κίνημα στη λογική της ανταγωνιστικότητας, της επιχειρηματικότητας και της «αντοχής της οικονομίας».

Ηταν αγώνες που είχαν το πλαίσιο διεκδικήσεων του ΠΑΜΕ που αφορούσαν το εισόδημα, το θέμα της κοινωνικής ασφάλισης, της ανεργίας, τα ζητήματα της Υγείας και της Παιδείας. Δηλαδή με πλαίσιο αιτημάτων, που συμβάλλει στην αντίσταση και υπηρετεί τις πραγματικές, σύγχρονες ανάγκες του εργαζόμενου και της οικογένειάς του.

Νομίζουμε ότι το πλαίσιο και οι μορφές πάλης επηρέασαν χιλιάδες εργαζόμενους, τους μαχητικοποίησαν, έδωσαν προοπτική στην πάλη τους. Το γεγονός ότι σήμερα πολλοί εργαζόμενοι μιλάνε και διεκδικούν π.χ. βασικό μισθό 1.200 ευρώ, το οφείλουμε στη δράση του ΠΑΜΕ και των ταξικών συνδικάτων.

Δώσαμε τη μάχη για την επιτυχία της πανελλαδικής απεργίας στις 31 του Μάρτη, για την υπογραφή Εθνικής Συλλογικής Σύμβασης. Μια απεργία που το βάρος της το σήκωσαν κύρια οι δυνάμεις του ΠΑΜΕ, παρά την υπονομευτική και πολλές φορές απεργοσπαστική τακτική της ΠΑΣΚΕ, της ΔΑΚΕ και της «Αυτόνομης Παρέμβασης». Και δεν είναι τυχαίο ότι στις 31 του Μάρτη στα μπλοκ του ΠΑΜΕ συμμετείχε ένας σημαντικός αριθμός βιομηχανικών εργατών.

Σε χρονιά Ολυμπιακών Αγώνων οι ξενοδοχοϋπάλληλοι της Αττικής έδωσαν έναν πολύμηνο και σκληρό αγώνα για την υπογραφή σύμβασης, για τα μεροκάματα και τις συνθήκες δουλιάς. Ξεκινήσαμε κάνοντας μια προσπάθεια συντονισμού κάτω από το πλαίσιο του ΠΑΜΕ και επιτεύχθηκε συντονισμός της πάλης 14 σωματείων του κλάδου στην Αθήνα. Απεγκλωβίστηκαν δυνάμεις μέσα από τη δραστηριότητα των ταξικών δυνάμεων και τη διαπάλη με τις δυνάμεις του κυβερνητικού εργοδοτικού συνδικαλισμού.

Δόθηκε αποφασιστική απάντηση στην τρομοκρατία της εργοδοσίας, που ξεκινούσε από την απευθείας παρέμβαση στους ίδιους τους εργαζόμενους, με απολύσεις και έφτασε ακόμα και σε παρεμβάσεις στις αρχαιρεσίες των σωματείων. Είχαμε τη δημιουργία νέων σωματείων σε μεγάλα ξενοδοχεία και τη δημιουργία σωματειακών επιτροπών, στην Αθήνα και σε άλλες περιοχές. Είχαμε επίσης μαζικοποίηση των συνδικάτων. Στην Αθήνα πάνω από 800 εργαζόμενοι γράφτηκαν στο συνδικάτο. Συγκροτήθηκε η Επιτροπή Νέων, για να παρεμβαίνει στα ζητήματα της νεολαίας.

Ολα αυτά αποδεικνύουν ότι όταν υπάρχει σταθερός ταξικός προσανατολισμός, όταν υπάρχει σχέδιο και προγραμματισμός, έχεις και τα αντίστοιχα αποτελέσματα.

- Και το 2004 ήταν χρονιά δοκιμασίας γενικά για τους εργαζόμενους, αλλά και ιδιαίτερα σε ορισμένους κλάδους, όπως στην κλωστοϋφαντουργία. Τι συμπεράσματα προκύπτουν από τους αγώνες που έγιναν;

- Ο ανταγωνισμός των καπιταλιστικών ομίλων στο συγκεκριμένο κλάδο έχει προκαλέσει χιονοστιβάδα απολύσεων. Τα ταξικά συνδικάτα των κλωστοϋφαντουργών και η ομοσπονδία απάντησαν στην πρόκληση των εργοδοτών, αλλά και των κυβερνήσεων, που τους κάνουν πλάτες, με σκληρούς αγώνες μέσα στα εργοστάσια και προχώρησε σε πανελλαδικές απεργιακές κινητοποιήσεις, οι οποίες είχαν αρκετά μεγάλη συμμετοχή και επιτυχία.

Το ποιοτικό στοιχείο σε αυτούς τους αγώνες, όπως στο παράδειγμα της Νάουσας απέναντι στην πολιτική του ομίλου Λαναρά, ήταν ότι σε αυτή την πάλη μπήκε σχεδόν όλη η πόλη. Δηλαδή, βγήκαν στην κοινή πάλη εργάτες, μικροέμποροι, μικροβιοτέχνες. Ακόμα και οι μαθητές των σχολείων. Και αυτό είναι κάτι που πρέπει να το κρατήσουμε.

Σημαντική ήταν και η αγωνιστική δράση των οικοδόμων. Με επικεφαλής την Ομοσπονδία, ο κλάδος μέσα στο Νοέμβρη προχώρησε σε πανελλαδική απεργία. Κατά τη διάρκεια του χρόνου δεκάδες ήταν οι κινητοποιήσεις, οι επισχέσεις σε συγκεκριμένες εργολαβίες και εργοτάξια, για την καταβολή μισθών, για μέτρα ασφαλείας, για αυξήσεις. Το συλλαλητήριο του ΠΑΜΕ για τους νεκρούς οικοδόμους εργάτες στα μεγάλα έργα στην πλατεία Συντάγματος ήταν μια σημαντική παρέμβαση που πήρε διεθνή δημοσιότητα.

Χιλιάδες Ελληνες και μετανάστες οικοδόμοι συμμετείχαν στις δυο απεργιακές κινητοποιήσεις, στην κοινή πάλη και διαμορφώθηκε το έδαφος για την κλιμάκωση του αγώνα.

Στη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων, είχαμε την παρέμβαση στους εργαζόμενους των Ολυμπιακών εγκαταστάσεων. Και εδώ το ΠΑΜΕ και τα συνδικάτα έδωσαν μάχη με περιοδείες σε χώρους δουλιάς και κατέγραψαν νίκες, παρά τις αντιδράσεις της εργοδοσίας. Την ίδια περίοδο το ΠΑΜΕ μαζί με άλλες οργανώσεις και φορείς ξεδίπλωσε τη δράση του, ενάντια στους χαφιέδικους μηχανισμούς, τους τρομονόμους, τις χαφιεδοκάμερες. Και νομίζω ότι αυτοί οι αγώνες έδωσαν ένα χτύπημα στο κλίμα καταστολής και περιστολής των δημοκρατικών δικαιωμάτων, αλλά - και σε αυτό που εκφράζουν οι άλλες δυνάμεις - στο κλίμα μοιρολατρίας, στην υποταγή και το συμβιβασμό.

Εγινε ένα βήμα στο συντονισμό της δράσης των συνδικάτων ενάντια στις απολύσεις. Μπήκαν οι βάσεις, πάρθηκαν πρωτοβουλίες, χρειάζονται επίμονες προσπάθειες.

- Η δράση συνεχίστηκε και συντονίστηκε στις 9 Δεκέμβρη με πάνω από 50 συλλαλητήρια σε όλη τη χώρα. Τι συμπεράσματα βγήκαν από αυτή την κινητοποίηση;

- Τα συλλαλητήρια του ΠΑΜΕ σε όλη τη χώρα ήταν μια επίκαιρη και θετική παρέμβαση του ΠΑΜΕ μπροστά στα προβλήματα που οξύνονται. Ηταν ένα σημαντικό γεγονός στην προσπάθειά του να οργανώσει την πάλη ενάντια στην επίθεση που σήμερα δέχεται η εργατική τάξη, ανέδειξαν τις τεράστιες ευθύνες που έχει η πλειοψηφία της ΓΣΕΕ, αλλά και τις δυνατότητες που έχει σήμερα η εργατική τάξη, τα ταξικά συνδικάτα, να κάνουν ένα βήμα προς τα μπρος. Το γεγονός ότι σ' αυτά τα συλλαλητήρια έσμιξαν οι εργάτες με τους μικρομεσαίους επαγγελματοβιοτέχνες και τους αγρότες, είναι ένα θετικό στοιχείο που πρέπει να το ενισχύσουμε, να του δώσουμε προοπτική.

- Γιατί επιμένει το ΠΑΜΕ ότι τα αιτήματα των αγώνων πρέπει να διαμορφώνονται σύμφωνα με τις σύγχρονες ανάγκες των εργαζομένων;

- Γιατί το ΠΑΜΕ καθορίζει τα αιτήματα σύμφωνα με τα συμφέροντα των εργαζομένων και όχι σύμφωνα με τις ανάγκες της οικονομίας και των επιχειρήσεων. Αυτό είναι καθαρό. Οι ανάγκες του κεφαλαίου δεν είναι και δικές μας ανάγκες. Αυτό που λέει το ΠΑΜΕ είναι «ισχυρή Ελλάδα αλλά για ποιον». Και τελικά και τα προηγούμενα χρόνια και τώρα από τα κέρδη του κεφαλαίου και της πλουτοκρατίας αποδεικνύεται ότι η ισχυρή Ελλάδα είναι μόνο για αυτούς. Εμείς θέλουμε μια άλλη Ελλάδα που θα είναι ισχυρή για τους εργάτες του μόχθου, θα είναι ισχυροί οι εργαζόμενοι, συνολικά τα λαϊκά στρώματα, η νεολαία και οι γυναίκες. Αυτή την Ελλάδα θέλουμε εμείς. Γι' αυτήν παλεύουμε.

Με αυτό το διεκδικητικό πλαίσιο, που είναι σε αντιπαράθεση με την κυρίαρχη πολιτική και την κερδοφορία του κεφαλαίου, μπορείς να οργανώσεις την αντίσταση, να διεκδικήσεις κατακτήσεις, να απεγκλωβιστούν δυνάμεις από τη λογική του «εφικτού» που καλλιεργείται από τους επιχειρηματίες, τους πολιτικούς και συνδικαλιστικούς τους αντιπροσώπους.

-- Προχωράμε μπροστά με στόχο την ισχυροποίηση του ΠΑΜΕ. Και το κύριο, τη διεύρυνσή του με νέα σωματεία, με νέους συνδικαλιστές, με επιτροπές αγώνα. Παρότι έχουμε κάνει πολλά θετικά βήματα, σε σχέση και με το προηγούμενο χρονικό διάστημα, δεν επαναπαυόμαστε. Γιατί εμείς έχουμε βάλει τον πήχη ψηλά. Και προχωράμε με βάση τις ανάγκες της οργάνωσης της εργατικής τάξης, της ισχυροποίησης του ταξικού πόλου, που θα δώσει δύναμη στον αγώνα της.

Βεβαίως δημιουργήθηκαν και στην πορεία δημιουργούνται καινούριες Γραμματείες. Οι τοπικές Γραμματείες όμως πρέπει να αποκτήσουν πιο πλούσιο περιεχόμενο λειτουργίας. Να παρεμβαίνουν σε όλο το φάσμα των προβλημάτων και της ζωής του εργαζόμενου. Να δουλεύουν με προγραμματισμό και σχεδιασμό. Οπου πήγαμε έτσι, τα καταφέραμε καλά.

Παράδειγμα, στην Αθήνα πρέπει να γίνει πολύ μεγάλη δουλιά, γιατί εδώ έχεις έναν τεράστιο χώρο, ζει και εργάζεται το μεγαλύτερο κομμάτι της εργατικής τάξης και αναμφίβολα υπάρχουν τεράστιες δυνατότητες να παρέμβει το ΠΑΜΕ. Να χτίσεις καινούρια σωματεία, να συγκροτηθούν Γραμματείες του ΠΑΜΕ στους κλάδους, επιτροπές αγώνα στους χώρους δουλιάς.

-- Και με τη λειτουργία των σωματείων τι γίνεται;

-- Εχουμε πει πολλές φορές ότι τα στηρίγματα του ΠΑΜΕ είναι τα ίδια τα σωματεία. Χρειάζεται λοιπόν να έχουμε στο κέντρο της προσοχής μας τη δουλιά τους. Να βοηθάμε στο ξεπέρασμα των αδυναμιών τους. Εκεί που οι ταξικές δυνάμεις είναι πλειοψηφία στις διοικήσεις πρέπει να αποτελούν το παράδειγμα. Παράδειγμα στη λειτουργία, στη δράση, στον προσανατολισμό δουλιάς.

Ενα από τα σημαντικά ζητήματα είναι η μαζικοποίηση των συνδικάτων. Πότε συσπειρώνει τους εργαζόμενους το σωματείο; Οταν συγκεντρώνει δυνάμεις, απέναντι στο κεφάλαιο και στη στρατηγική του, όταν υπερασπίζεται τα δικαιώματα των εργαζομένων, όταν προωθεί τα συμφέροντα της εργατικής τάξης. Οταν αντιπαλεύει τη στρατηγική των υποταγμένων ηγεσιών. Οταν λειτουργεί και διαπαιδαγωγεί στις αρχές της ταξικής πάλης μέσα στην καθημερινή δράση και ταυτόχρονα προετοιμάζει την εργατική τάξη και τους εργαζόμενους για μεγάλες κοινωνικές και πολιτικές μάχες. Με αυτά τα κριτήρια βλέπουμε το ζήτημα της μαζικοποίησης.

Με ανάλογο πνεύμα αντιμετωπίζουν οι δυνάμεις μας και το θέμα της συλλογικής λειτουργίας των σωματείων. Η εξασφάλιση συλλογικότητας στο σχεδιασμό, στην οργάνωση της δουλιάς έχει μεγάλη σημασία. Γιατί μόνο μέσα στη συλλογική λειτουργία μπορεί να βρει ο εργαζόμενος τη θέση του, να συμβάλλει στη λήψη και στην υλοποίηση των αποφάσεων. Μέσα στις συλλογικές διαδικασίες θα προωθείται η συσπείρωση δυνάμεων στην ταξική γραμμή, θα αναπτύσσεται η διαπάλη με τη γραμμή του συμβιβασμού.

-- Πού πρέπει να οδηγεί αυτή η διαπάλη;

-- Πρέπει να οδηγεί στον απεγκλωβισμό δυνάμεων. Επιμένουμε σ' αυτό γιατί πιστεύουμε ότι η ταξική γραμμή, η συγκέντρωση δυνάμεων ενάντια στην πολιτική του κεφαλαίου, στους πολιτικούς του εκφραστές, στη ΝΔ, το ΠΑΣΟΚ και των κομμάτων του ευρωμονόδρομου, όπως είναι ο Συνασπισμός, είναι η γραμμή που βοηθάει τον εργαζόμενο να πολιτικοποιεί τη συνείδησή του. Εμείς εκεί θέλουμε να συμβάλουμε. Δηλαδή ο εργάτης να καταλάβει ποιοι είναι οι αντίπαλοί του. Να καταλαβαίνει ποιες είναι οι αιτίες που δημιουργούν τα προβλήματα. Ποια είναι η μήτρα για την κατάσταση που βιώνει.

Γι' αυτό επιμένουμε σταθερά στην ανάγκη απεγκλωβισμού και απόρριψης συνολικά αυτής της πολιτικής, Γιατί π.χ. ας υποθέσουμε ότι σήμερα μέσα από κάποιους αγώνες κατάφερνες ν' αποσπάσεις μια καλή αύξηση στο μεροκάματο. Φτάνει αυτό; Δε φτάνει. Γιατί έρχεται από την άλλη μεριά η πολιτική της κυβέρνησης και της ΕΕ και με την εμπορευματοποίηση της Υγείας, της Παιδείας και στα παίρνει πίσω.

Και το βασικότερο, να διαμορφώνει σωστή άποψη για το ποια είναι η διέξοδος. Και αυτό είναι το κύριο.

-- Και η διέξοδος πού βρίσκεται;

-- Βρίσκεται στην αντιμονοπωλιακή και αντιιμπεριαλιστική συσπείρωση, συμμαχία και πάλη. Εμείς θεωρούμε ότι οι αγώνες της εργατικής τάξης θα είναι ποιο αποτελεσματικοί όσο δυναμώνει αυτή η συμμαχία. Οσο θα δυναμώνει η συσπείρωση και η συμμαχία για τη διεκδίκηση βαθιών αλλαγών και στην κοινωνία και στο επίπεδο της εξουσίας. Μόνο όταν η εξουσία ασκείται από την εργατική τάξη και τους συμμάχους της, μόνο όταν ο πλούτος που παράγουν οι εργαζόμενοι γίνει κτήμα τους, μπορεί να λυθούν τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν, να ικανοποιηθούν οι ανάγκες τους.

Αντιστεκόμαστε στις απολύσεις, διεκδικούμε μέτρα για την προστασία των ανέργων, αλλά για να λυθεί το πρόβλημα της ανεργίας απαιτούνται ριζικές αλλαγές, απαιτείται αλλαγή του σκοπού οργάνωσης της οικονομίας, της κοινωνίας.

- Γιατί η πλειοψηφία της ΓΣΕΕ όχι μόνο προπαγανδίζει ανοιχτά, τις «αξίες» και τους στόχους του ΣΕΒ, του μεγάλου κεφαλαίου, αλλά και με την πρακτική της υπονομεύει τα συμφέροντα των εργαζομένων. Δέστε τη στάση της στην υπογραφή της διετούς Εθνικής Συλλογικής Σύμβασης. Οταν έχεις μια ΕΓΣΣΕ που κινείται στα όρια του πληθωρισμού και μερικές φορές, κάτω απ' αυτόν. Τότε είναι πασιφανές ότι αυτό στέκεται εμπόδιο στην πάλη και στις διεκδικήσεις της εργατικής τάξης.

Το ίδιο και με την Κοινωνική Ασφάλιση. Συμφωνεί με τον αντιασφαλιστικό νόμο του ΠΑΣΟΚ, προσπαθεί να κλείσει τα μάτια των εργαζομένων.

Η αντιπαράθεση με την τακτική και τη στρατηγική της πλειοψηφίας, έχει κορυφαία σημασία για τους ίδιους τους αγώνες των εργαζομένων. Οι δυνάμεις μας πρέπει να ανοίξουν πιο καλά το μέτωπο απέναντι σ' αυτές τις ηγεσίες, να αντιπαρατίθενται επί της ουσίας.

Και νομίζω ότι όπου προχωρήσαμε έτσι, με την αντιπαράθεση αυτής της μορφής, το ΠΑΜΕ και τα ταξικά συνδικάτα κατάφεραν να απεγκλωβίσουν δυνάμεις. Γιατί μόνο αυτή η αντιπαράθεση και η αποκάλυψη της τακτικής και της λογικής τους μπορεί να απεγκλωβίσει κόσμο. Γιατί π.χ. πώς μπορείς να είσαι με το 35ωρο - 7ωρο - 5ήμερο, όταν είσαι με την ανταγωνιστικότητα; Δεν μπορείς να είσαι. Πώς μπορείς να είσαι με την αύξηση των μισθών, με ουσιαστική αύξηση των μισθών, όταν, από την άλλη μεριά, είσαι με αυτό που λένε «δεν αντέχει η οικονομία, να μη θίξουμε τα κέρδη του εργοδότη»;

Από το συλλαλητήριο στις 9 Δεκέμβρη

Είναι προς όφελος των εργαζομένων η όξυνση της διαπάλης ανάμεσα στις δύο γραμμές στο συνδικαλιστικό κίνημα. Δηλαδή, της γραμμής της υποταγής και του συμβιβασμού και βεβαίως της γραμμής που θέλει αυτή η κατάσταση να αλλάξει, που πιστεύει ότι σήμερα τα συνδικάτα πρέπει να πάνε με γραμμή ανατροπής. Να πορευτούν με γραμμή διεκδίκησης των σύγχρονων αναγκών της εργατικής τάξης, κόντρα στην ανταγωνιστικότητα, την επιχειρηματικότητα και το «δεν αντέχει η οικονομία». Και βεβαίως κόντρα και στις λογικές και της Λισαβόνας και τις συμφωνίες της ΕΕ το Μάρτη του 2004, γιατί πάνω εκεί στηρίζονται και η πλειοψηφία της ΓΣΕΕ και βεβαίως και τα κόμματα που τις υπηρετούν, ΠΑΣΟΚ, ΝΔ και ΣΥΝ.

Εχουμε σκληρές μάχες μπροστά μας. Οι απολύσεις αγκαλιάζουν κάθε μέρα και περισσότερους κλάδους. Η ανεργία αυξάνεται. Η κυβέρνηση, οι δυνάμεις του κεφαλαίου οργανώνουν νέα επίθεση ενάντια στα ασφαλιστικά δικαιώματα. Το παράδειγμα στο χώρο των τραπεζών είναι χαρακτηριστικό. Επεκτείνεται η φτώχεια. Οξύνεται το σύνολο των προβλημάτων. Η εργατική τάξη χρειάζεται δυνατό, ταξικά προσανατολισμένο συνδικαλιστικό κίνημα. Εδώ πρέπει να συγκεντρώσουμε την προσοχή μας, τις δυνάμεις μας. Οσο δυναμώνει το ταξικό κίνημα, όσο αλλάζουν οι συσχετισμοί, θα δυναμώνει η ενότητα, η πάλη της εργατικής τάξης.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ: Περικλής ΚΟΥΡΜΟΥΛΗΣ Γιάννης ΖΑΧΑΡΟΠΟΥΛΟΣ