ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σάββατο 27 Δεκέμβρη 2025 - Κυριακή 28 Δεκέμβρη 2025
Σελ. /40
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΚΚΕ 2026
Αφιερωμένο στη συμπλήρωση 80 χρόνων από την ίδρυση του ΔΣΕ

Να μη λείψει από κανένα σπίτι!

Κυκλοφόρησε το νέο Ημερολόγιο του ΚΚΕ για το 2026, με τα μέλη του Κόμματος και της ΚΝΕ, φίλους και οπαδούς να το διακινούν πλατιά, συμβάλλοντας και στους στόχους της Οικονομικής Εξόρμησης προς τιμήν του 22ου Συνεδρίου. Το φετινό Ημερολόγιο είναι αφιερωμένο στη συμπλήρωση 80 χρόνων από την ίδρυση του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας (ΔΣΕ).

Στις σελίδες της καλαίσθητης έκδοσης περιέχονται φωτογραφίες από το κινηματογραφικό συνεργείο του ΔΣΕ, που ήταν ενταγμένο στον τομέα της Διαφώτισης και επικεφαλής του ήταν ο σκηνοθέτης Γιώργος Σεβαστίκογλου. Μέλη του συνεργείου ήταν ο επίσης σκηνοθέτης Μάνος Ζαχαρίας και οι οπερατέρ Απόστολος Μουσούρης και Φώτης Ματσάκας, ενώ συμμετείχαν και άλλοι ως τεχνικοί.

Το κινηματογραφικό συνεργείο λειτούργησε την περίοδο 1948-'49 και έδρασε στις περιοχές όπου κορυφώθηκε η πάλη του ΔΣΕ στον Γράμμο και στο Βίτσι. Το μέρος του αρχείου που διασώθηκε έγινε προσφορά στο Αρχείο του ΚΚΕ από τους συγγενείς των δημιουργών Τάνια Μουσούρη, Αλέξη Χατζή και Νίκο Ματσάκα.

«Λαμποκοπά αναμένοντας το ραντεβού με την Ιστορία»

Στον πρόλογο του ημερολογίου σημειώνεται μεταξύ άλλων:

«Η αυγή χαράζει / πάνω στα βουνά / ο εχθρός λουφάζει / φτάνει η λευτεριά. Χτυπάτε τους αδέλφια / χτυπάτε δυνατά / σαν χτυπάει ο λαός μας / σειέται γη στεριά...».


Αυτοί οι στίχοι του Μίκη Θεοδωράκη, που τους γράφει το 1948 εξόριστος στην Ικαρία, όταν εξελίσσεται ο αγώνας του ΔΣΕ, αποτυπώνουν γλαφυρά τον ηρωικό αγώνα του ΔΣΕ. Την αυγή του ήλιου νομίζεις ότι μπορείς σχεδόν να την αγγίξεις από το ψηλότερο άκρο μιας βουνοκορφής... Ο ΔΣΕ, στις βουνοκορφές που πάτησε, έφτασε λίγο πιο κοντά στον ήλιο. Το φως του έκαψε τα πρόσωπα των ανταρτών του και φλόγισε τις καρδιές τους. Καθοδήγησε τον αγώνα τους και παραμένει να λαμποκοπά αναμένοντας το ραντεβού με την Ιστορία!

Ο αγώνας του ΔΣΕ, με μπροστάρηδες τους κομμουνιστές, τα μέλη και στελέχη του ΚΚΕ, αποτελεί την κορυφαία εκδήλωση της ταξικής πάλης στην Ελλάδα κατά τον 20ό αιώνα. Το ΚΚΕ μπροστά στο αμείλικτο δίλημμα «υποταγή ή νέος ξεσηκωμός» επέλεξε να βαδίσει τον δρόμο της σύγκρουσης κι έτσι το αστικό κράτος γνώρισε τον πιο μεγάλο μέχρι σήμερα κίνδυνο για την ύπαρξή του! Η μελέτη της Ιστορίας του ΚΚΕ και του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος έχει αποτελέσει για το Κόμμα μας πολύτιμο εφόδιο, για τη διαμόρφωση της στρατηγικής του. Ο τρίχρονος αγώνας του ΔΣΕ υπήρξε δίκαιος, ηρωικός και μεγαλειώδης. (...)

Ο ΔΣΕ συγκροτήθηκε επίσημα τον Οκτώβρη του 1946, μέσα σε συνθήκες βαθιάς τρομοκρατίας του αστικού κράτους και παρακράτους, επιθέσεων, δολοφονιών και διώξεων σε βάρος των αγωνιστών της ΕΑΜικής Αντίστασης και του εργατικού - λαϊκού κινήματος. Αποτέλεσε την απάντηση εκείνων που δεν αποδέχτηκαν την αδικία, που αρνήθηκαν να γονατίσουν μπροστά στη βία και την καταστολή της αστικής εξουσίας και των ξένων συμμάχων της, της Μεγάλης Βρετανίας και των ΗΠΑ.

Στις χαράδρες του Γράμμου και του Βίτσι, στις άλλες βουνοκορφές που έδρασε ο ΔΣΕ, γεννήθηκε κάτι που δεν έσβησε ποτέ. Η αδημονία και ο πόθος της τελικής επικράτησης της κοινωνικής απελευθέρωσης. Εδραιώθηκε, με το όπλο στο χέρι, η αντίληψη ότι ο κόσμος μπορεί να αλλάξει, πως η καταπίεση δεν είναι η κοινή ανθρώπινη μοίρα, πως ο άνθρωπος έχει δικαίωμα να σταθεί όρθιος και να κοιτάξει τολμηρά προς το μέλλον που περιμένει.


80 χρόνια μετά, τα βουνά έχουν αλλάξει... Η αγριότητα της φύσης κυριαρχεί στο τοπίο, το αδίστακτο πέρασμα του χρόνου θολώνει τις απτές αποδείξεις μίας ασύγκριτης εποποιίας. Μα το χώμα θυμάται ακόμα! Το χώμα θυμάται ότι εκεί πάνω, μέσα στη σύγκρουση και στην έξαψη της ευθείας αμφισβήτησης της αστικής εξουσίας, της εξουσίας των λίγων, γεννήθηκε η πιο καθαρή μορφή αξιοπρέπειας και σχηματίστηκε το πρότυπο του λαϊκού ήρωα, του αλύγιστου πρωτοπόρου αγωνιστή.

Ο αγώνας του Δημοκρατικού Στρατού μπορεί να μην επικράτησε στρατιωτικά. Ευθύνονται γι' αυτό και οι αδυναμίες στην τότε στρατηγική του ΚΚΕ και του Διεθνούς Κομμουνιστικού Κινήματος που δεν επέτρεψαν την έγκαιρη έναρξη της πάλης του ΔΣΕ ως αγώνα για την ανατροπή της καπιταλιστικής εξουσίας. Ωστόσο ο αγώνας του ΔΣΕ έμεινε νικητής στην Ιστορία. Γιατί ο ΔΣΕ συμβολίζει το μεγαλείο της ανθρώπινης ψυχής που αντιστέκεται. Είναι η ζωντανή απόδειξη ότι κανένας λαός δεν μπορεί να υποταχθεί όταν πιστεύει στη δύναμή του, όταν κρατά ψηλά τα ιδανικά της επαναστατικής ανατροπής. Το ΚΚΕ είναι περήφανο για τη στρατιά ηρώων που διαπαιδαγώγησε. Χιλιάδες κομμουνιστές και κομμουνίστριες έδωσαν και την τελευταία ικμάδα των δυνάμεών τους, για να πάρει σάρκα και οστά η εποποιία του ΔΣΕ.

80 χρόνια μετά, ο ΔΣΕ είναι μια φλόγα που αντιστέκεται στο ψύχος της λήθης. Είναι το βλέμμα του ανθρώπου που επιμένει να πιστεύει στην αξιοπρέπεια, στη συλλογικότητα, στην πραγματική ελευθερία από τα δεσμά της εκμετάλλευσης.


Πατριδογνωμόνιο
Ρεσάλτα... καθαρών

Φεύγει και τούτη η χρονιά μ' ένα αίσθημα ότι στο τσάκα γλιτώσαμε, οι ζωντανοί και στοιχειωδώς σκεπτόμενοι, από το πέσιμο πειρατών σε κάθε έκφανση της κοινωνικής, πολιτικής, ακόμη και ιδιωτικής ζωής μας. Κι αυτό είναι περιορισμένα ανακουφιστικό συναίσθημα λόγω εορτών και ημιτεχνητής ευωχίας. Εδώ την έπεσαν πειρατές ρομπότ στα κάλαντα που λένε τα πιτσιρίκια. Ηθελα να ήξερα τη φάτσα αυτού ή αυτής που έστειλε σε παιδιατρική κλινική πανεπιστημίου παρακαλώ, ένα πλαστικό ρομποτίδιο μ' ένα τάμπλετ στο στέρνο του να παίξει κάλαντα τραγουδισμένα από χορωδία. Για να πάω να του αφήσω στην πόρτα του μουχλιασμένα μελομακάρονα φτιαγμένα από άχυρο. Τέτοια φαντασία! Τέτοια προσφορά! Σαν το ιδεολογικό πειρατικό της Ελεύθερης δήθεν Αγοράς, που σε κάνει να αισθάνεσαι εκατομμυριούχος άμα καταφέρεις να πληρώσεις είκοσι ευρώ για ένα κιλό μοσχαρίσιο κιμά.

Η πειρατεία, που μυθολογήθηκε μόνο όταν πέρασε στις θάλασσες, είναι τέτοιο εξευγενισμένο εξουσιαστικό όπλο, που φτάσαμε σήμερα να συζητάμε στα σοβαρά, «χωρίς μάλιστα φανατισμούς κι εξάρσεις» όπως λένε οι ψευτοδιανοούμενοι της εποχής, πως θα πάρει ο Τραμπ τη Γροιλανδία επειδή τη χρειάζεται και, κυρίως πίσω φτου κι απ' την αρχή, τις νοτιοαμερικάνικες πολιτικές μπανανίες των εκατό χρόνων ιμπεριαλιστικής μοναξιάς. Με πόλεμο ή χωρίς. Με αντιπροσώπους ή χωρίς. Γιατί όταν οι μάγοι με τα δώρα φέρνουν έναν τρομοκράτη και τον κάνουν πρόεδρο στη Συρία, τότε εκείνο το καβαφικό «τι θ' απογίνουμε χωρίς βαρβάρους» ακούγεται ως ειρωνεία και καθόλου ως ερωτηματική αυτογνωσία και σοφία.

Αυτά όμως είναι μεγάλα πειρατικά σχήματα. Τα ρεσάλτα των υπερδυνάμεων του χρήματος και των όπλων, των δουλεμπόρων και των αφεντάδων παλιών και σύγχρονων αποικιοκρατών, αυτής της αφόρητης χρηματιστηριακής κατσαπλιάδικης αριστοκρατίας είναι απλησίαστα στην καφενόβια διαλεκτική της κεντρικής μας πολιτικής και μιντιακής σκηνής. Εδώ οι αστοί κι οι μικροαστοί είμαστε αριστοφανικοί ορνιθολόγοι όλοι, οπότε ανοίγουμε το ζήτημα της «καθαρότητας» με όρους σωτηρίας της ψυχής, που είναι μεγάλο πράγμα όπως λέει και το τραγούδι. Κι έτσι κλείνουμε τον πολιτικό απολογισμό της χρονιάς με τέσσερα πέντε «θα» σε ό,τι αφορά την ίδρυση «νέων» κομμάτων. Κι αυτά με τη σειρά τους χωρίζονται σε δυο κατηγορίες θαυμάτων. Ναι θαυμάτων. Απ' αυτά που μόνο εδώ γίνονται αφού η οικονομία πάει υπέροχα και ο λαός που την παράγει και κινεί στριμώχνεται, δυσκολεύεται, ίσως πεινάει και μετράει πενταροσέντια (κατά το πενταροδεκάρες) αντί για άστρα.

Τα της αριστερής οδύσσειας υπό ίδρυση κάνουν φασίνα σε πρόσωπα που τα ίδια είχαν διαλέξει και ανδρώσει. Μετά έρχεται το μακιγιάζ σε κουρέλια που τραγουδούν ακόμη. Κι ύστερα θα κριθεί το πόσα νομίσματα με τη φάτσα του αρχηγού θα κοπούν κι αν θα είναι λιγότερα από τα αντίτυπα. Ο τίτλος του πειράματος είναι ήδη πειρατικός αλλά λογοτεχνικά νόμιμος αν σκεφτεί κανείς τι αποπειράθηκε ένας Τζέιμς Τζόις με τον δικό του Οδυσσέα.

Τα της δεξιάς κεντροκάτι περιπλάνησης, αν δεν αρκεί στον χώρο τους ένα καλό πλύσιμο της βαρκούλας του ψαρά και πέταμα του άχρηστου έρματος, επιλέγουν τις τραγωδίες ως καλογυαλισμένο εκλογικό κύβο του Ρούμπικ. Οποιος τον λύσει πρώτος κερδίζει δημοσκοπήσεις και τη δυναμική τη σχεδόν μεταφυσική της... απώλειας προσφιλούς. Δεν ξέρω αν το πένθος σιδερώνεται, προσωπικά απεχθάνομαι την ιδέα και μόνο, αλλά αυτό που θαρρώ ότι θέλει προσοχή είναι η σκοταδιστική του εκδοχή. Είναι επικίνδυνο να διαπερνά τον κοινωνικό ιστό η αντίληψη ότι ο πόνος και δη ο ανείπωτος μιας μάνας που χάνει παιδί, είναι καθαρτήριας αξίας τέτοιας, που την κάνει πιο καθαρή πολιτικά από όλους μας. Την εξάρει σαν να περπατάει μισό μέτρο πάνω από τον βούρκο της πολιτικής τρέχουσας ζωής. Κι όμως θα βουτήξει μέσα σ' αυτόν μαζί με άλλους καθαρούς, να μας πιάσει να μας πλύνει να μας σώσει...

Η πειρατική προσέγγιση της κοινής λογικής, που με τη βοήθεια της επικοινωνιακής επιστήμης και του διαφημιστικού διαδεδομένου λεξιλογίου είναι ο πραγματικός κίνδυνος για τις σύγχρονες κοινωνίες. Οχι τα κόμματα που εμφανίζονται κι εξαφανίζονται. Αλλά η διατρητική ιδεολογική ενθάρρυνση όσων ανδρών και γυναικών έρχονται κατά πάνω μας όχι γιατί έχουν καλύτερες ιδέες και προτάσεις εργασίας και ζωής και οργάνωσης της παραγωγής, αλλά γιατί είναι αυτοτοποθετημένοι ψηλότερα από μας και βλέπουν τα κριτικά κακά μας ως εναλλακτικό καύσιμο εξουσίας. Η αλχημεία του πολιτικού λεξιλογίου όχι πολύ παλιά θυμίζω πως οδήγησε σε μια «εργασία που απελευθερώνει»... Μια απλοϊκή στην ουσία επιγραφή, σε μια πύλη, μια δύναμη εν τέλει του απόλυτου ανθρώπινου κακού που ιδεολογικοποιήθηκε κι έφτασε να ζητάει θύματα παντού ακόμη και σήμερα. Και το χειρότερο είναι πως παγιδεύει σε ζοφερούς καιρούς εκείνους τους πολλούς που δουλεύουν μέρα νύχτα και δεν απελευθερώνονται από τ' αφεντικά, τους πειρατές του μόχθου τους. Προσοχή στις λέξεις κι εκείνες τις περίτεχνες φρασούλες, που μας λένε πως οι ανθρωποφάγοι παλεύουν για του κόσμου το ψωμί με μπροστάρηδες τους βετζετέριανς, τρομάρα μας. Καλή Χρονιά με υγεία κι αγωνιστική χαρά.


Της
Λιάνας ΚΑΝΕΛΛΗ



Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ