ΤΙΡΑΝΑ .-

Απροσδόκητη τροπή έλαβαν χτες οι εξελίξεις στην Αλβανία, καθώς η κατάρρευση άλλης μιας εταιρίας που λειτουργούσε βάσει του "πυραμιδικού" μοντέλου προκάλεσε νέο ξέσπασμα οργής των εξαπατημένων πολιτών, οι οποίοι διαδήλωσαν και απωθήθηκαν βίαια από τις αρχές ασφαλείας στην Αυλώνα.

Περίπου 3.000 καταθέτες βγήκαν στους δρόμους ζητώντας επιστροφή των χρημάτων τους, φωνάζοντας συνθήματα εναντίον του Προέδρου της χώρας, Σαλί Μπερίσα. Η Αστυνομία δεν επενέβη, έως ότου οι διαδηλωτές επιχείρησαν να καταλάβουν την κεντρική πλατεία της πόλης. Τότε, οι δυνάμεις καταστολής χρησιμοποίησαν "κανόνια νερού" και πλαστικές σφαίρες για να τους διαλύσουν. Υπήρξαν τουλάχιστον τρεις (ο ένας σοβαρά) τραυματίες και 10 συλληφθέντες.

Οι αστυνομικοί πυροβόλησαν και εναντίον δημοσιογράφων, οι οποίοι κάλυπταν τα γεγονότα επί τόπου, και στη συνέχεια τους απομάκρυναν βιαίως, σύμφωνα με το πρακτορείο "Ασοσιέιτεντ Πρες".

Κατά την ίδια πηγή, ένας 28χρονος Αλβανός είναι πολύ πιθανό να έχασε τη ζωή του, όταν μασκοφόροι αστυνομικοί τον ξυλοκόπησαν μέχρι αναισθησίας. Ενας αστυνομικός, χωρίς μάσκα αυτός, προσπάθησε να τον επαναφέρει στα πόδια του, με καρδιακές μαλάξεις, αλλά δεν τα κατάφερε και ο διαδηλωτής απομακρύνθηκε με ασθενοφόρο, χωρίς να γίνει γνωστό αν επέζησε. Το υπουργείο Εσωτερικών, με ανακοίνωσή του, αρνήθηκε "οποιονδήποτε θάνατο".

Στο μεταξύ, στα Τίρανα και άλλες πόλεις, τραπεζικά καταστήματα άρχισαν να επιστρέφουν τα χρήματα των εξαπατηθέντων από τις εταιρίες "Ζαφέρι" και "Πόπουλι" καταθετών. Ομως, το γεγονός ότι στα 1,2 εκατομμύρια πολίτες επιστρέφονται μόνο το 52% και το 60% των χρημάτων αντίστοιχα από τις δύο εταιρίες, όπως επίσης και το ότι δεν υπάρχει αρκετό ρευστό, μετριάζει την απήχηση της κίνησης.

Η κυβέρνηση, στην προσπάθειά της να αποφύγει ενδεχόμενο ξέσπασμα του υπερπληθωρισμού, πρότεινε να δίδεται στους καταθέτες ένα βιβλιάριο εγγυημένο από το κράτος - αλλά είναι ίσως ενδεικτικό της έλλειψης εμπιστοσύνης των πολιτών προς το κράτος το ότι σχεδόν όλοι ζητούν ρευστό, το οποίο εξαντλείται ταχύτατα.

Εξάλλου, πολλοί αξιώνουν επιστροφή όλων των χρημάτων και "όχι των μισών". Κατά την άποψη ενός 77χρονου Αλβανού, "η κυβέρνηση επέτρεψε τη λειτουργία των παρατραπεζών κι είναι υπεύθυνη για την απώλεια των χρημάτων μας".

Μέρα πένθους η χτεσινή για το Ισραήλ, που θρηνεί τους δεκάδες νεκρούς του χειρότερου δυστυχήματος, που έχει, ποτέ, πλήξει την πολεμική αεροπορία της χώρας. Τα σχολεία παρέμειναν κλειστά, όπως και τα καταστήματα, ενώ οι σημαίες κυμάτιζαν μεσίστιες.

Ειδική επιτροπή του ισραηλινού στρατού έχει, ήδη, αρχίσει τις έρευνες για τις αιτίες της σύγκρουσης των δύο μεταγωγικών στρατιωτικών ελικοπτέρων, το απόγευμα της Τρίτης, η οποία στοίχισε τη ζωή σε 73 Ισραηλινούς στρατιώτες και αξιωματικούς. Το πολύνεκρο δυστύχημα έγινε πάνω από την περιοχή Σαάρ Γισούβ της άνω Γαλιλαίας και εξαιτίας της σφοδρής κακοκαιρίας που επικρατούσε εκείνη την ώρα στην περιοχή, τα σωστικά συνεργεία δεν κατάφεραν να επέμβουν άμεσα για να μεταφέρουν τους ελάχιστους τραυματίες στα νοσοκομεία. Και τα δύο ελικόπτερα, τύπου CH - 53 Σικόρσκι, μετέφεραν στρατιώτες στην, κατεχόμενη από το Ισραήλ, ζώνη του Νοτίου Λιβάνου.

Τόσο ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου, όσο και ο Πρόεδρος Εζέρ Βάιζμαν συλλυπήθηκαν τις οικογένειες των νεκρών και χαρακτήρισαν το δυστύχημα "τη μεγαλύτερη αεροπορική καταστροφή που έπληξε ποτέ το Ισραήλ". Τη λύπη του εξέφρασε και ο ηγέτης του αντιπολιτευτικού Εργατικού Κόμματος, Σιμόν Πέρες, ο οποίος απηύθυνε έκκληση να βρεθεί άμεση λύση στο πρόβλημα του Νοτίου Λιβάνου και να επιτευχθεί ειρήνη με τη Συρία και το Λίβανο γιατί η χρόνια εμπόλεμη κατάσταση έχει στοιχίσει, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, στο Ισραήλ εκατοντάδες ζωές.

Τη βαθιά του θλίψη για το δυστύχημα εξέφρασε στον Μπέντζαμιν Νετανιάχου ο Παλαιστίνιος ηγέτης Γιάσερ Αραφάτ, καθώς και ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Κόφι Ανάν, ο Αμερικανός Πρόεδρος Μπιλ Κλίντον, αλλά και η Ευρωπαϊκή Ενωση.

Επιβεβαίωσε τις καταγγελίες των ανθρωπιστικών οργανώσεων, ο Παλαιστίνιος υπουργός Δικαιοσύνης, Φρεϊχ Αμπού Μεντέιν, ο οποίος με δηλώσεις του παραδέχτηκε ότι, τουλάχιστον, ένα άτομο έχει χάσει τη ζωή του στις παλαιστινιακές φυλακές εξαιτίας των σκληρών βασανιστηρίων που υπέστη. Οι δηλώσεις του Μεντέιν αφορούν τον 32χρονο Γιουσέφ Ισμαϊλ αλ Μπάμπα, ο οποίος άφησε την τελευταία του πνοή στη Ναμπλούς ενώ ήταν φυλακισμένος αρκετές μέρες χωρίς να υπάρχει σχετικό ένταλμα της Αστυνομίας ή του γενικού εισαγγελέα, γεγονός που χαρακτηρίστηκε από τον Μεντέιν ως "κατάφωρη παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων" και οδήγησε στη διενέργεια ειδικής έρευνας για τη διαλεύκανση της υπόθεσης. Την ίδια στιγμή, άλλος ένας κρατούμενος, που παραμένει φυλακισμένος επί μήνες χωρίς να του έχουν απαγγελθεί κατηγορίες, άρχισε απεργία πείνας ζητώντας την άμεση αποφυλάκισή του.

Οι δηλώσεις του Μεντέιν δε φάνηκαν να προκαλούν ιδιαίτερη έκπληξη, καθώς είναι πολλές οι καταγγελίες, τόσο της αντιπολίτευσης της Παλαιστινιακής Αρχής, όσο και πολλών ανθρωπιστικών οργανώσεων σχετικά με τις συνθήκες σύλληψης και κράτησης πολλών κρατουμένων. Υπολογίζεται ότι περισσότερα από 12 άτομα έχουν χάσει τη ζωή τους από βασανιστήρια στις παλαιστινιακές φυλακές, ενώ σύμφωνα με στοιχεία της Παλαιστινιακής Εταιρείας για την Προστασία των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και του Περιβάλλοντος, τουλάχιστον, 700 άτομα από το σύνολο των 1.600 που βρίσκονται στις παλαιστινιακές φυλακές, κρατούνται χωρίς να τους έχει απαγγελθεί συγκεκριμένη κατηγορία για χρονικό διάστημα ίσο ή και μεγαλύτερο των 15 μηνών.

ΗΝΩΜΕΝΑ ΕΘΝΗ (του ανταποκριτή μας ΧΡ. ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΥ). -

Αρχισε στο Ναϊρόμπι της Κένυας στις 27/1 και θα συνεχιστεί επί δύο βδομάδες η δέκατη ένατη Σύνοδος του Κυβερνητικού Συμβουλίου του Περιβαλλοντικού Προγράμματος του ΟΗΕ (UNEP), στην οποία παίρνουν μέρος υπουργοί και άλλοι κυβερνητικοί αξιωματούχοι 100 και πλέον χωρών, καθώς και παρατηρητές.

Οπως ανακοινώθηκε, για όλα τα θέματα που αφορούν το περιβάλλον, το 1997 θ' αποτελέσει ορόσημο. Τον Ιούνη θα πραγματοποιηθεί ειδική σύνοδος της Γενικής Συνέλευσης του Οργανισμού με στόχο μια εκτίμηση για τα αποτελέσματα που έφερε έως τώρα η εφαρμογή της "Ατζέντας 21", δηλαδή του προγράμματος δράσης που είχε υιοθετηθεί το 1992 στη Συνδιάσκεψη του ΟΗΕ στο Ρίο ντε Τζανέιρο της Βραζιλίας για το Περιβάλλον και την Ανάπτυξη, που είναι γνωστή και ως συνάντηση Κορυφής για τη Γη.

Το UNEP εδρεύει στο Ναϊρόμπι και διευθύνεται από την Ελίζαμπεθ Ντάουντεσβελ. Τα 58 μέλη του συμβουλίου εκλέγονται για θητεία 4 χρόνων από τη Γενική Συνέλευση πάνω στην εξής βάση: 16 έδρες για την Αφρική, 13 για την Ασία, 6 για την Ανατολική Ευρώπη, 13 για τη Δυτική Ευρώπη και άλλες χώρες και 10 για τη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική.

Ενα από τα βασικά καθήκοντα του UNEP είναι η ανάπτυξη της περιβαλλοντικής επιστήμης και πληροφορικής. Συχνά δίνει στη δημοσιότητα εκθέσεις για το περιβάλλον και έχει σημαντικά συμβάλει στην ενημέρωση του κοινού πάνω σε επείγοντα προβλήματα του περιβάλλοντος.

Στις 27/1 κυκλοφόρησε μια τέτοια έκθεσή του, στην οποία υπογραμμίζεται ότι "η χρήση από τον άνθρωπο και η ρύπανση του νερού, του εδάφους, των δασών, των ιχθυοτροφείων και του αέρος των αστικών κέντρων, καταστρέφουν τους ανανεούμενους αυτούς πόρους ταχύτερα από ό,τι μπορούν να αναλάβουν με φυσικό τρόπο".

"Αν επιτρέψουμε να συνεχιστούν αυτές οι τάσεις", προειδοποίησε η Ντάουντεσβελ, "τελικά θα εξαντλήσουμε τα βασικά αυτά συστατικά για τη ζωή πάνω στον πλανήτη μας", και πρόσθεσε: "Ισως να μη γνωρίζουμε πότε θα γίνει αυτό, είναι όμως καθαρό ότι βρισκόμαστε σε μια αφόρητη τροχιά".

Η πιο πάνω έκθεση αναφέρει, επίσης, ότι οι διαρροές αερίου από τα θερμοκήπια εξακολουθούν να ξεπερνούν κατά πολύ τα συμφωνημένα διεθνή επίπεδα, η βιολογική διαφοροποίηση συνεχίζει να αφανίζεται με ανησυχητικούς ρυθμούς και οι επιβλαβείς χημικές ουσίες συνεχίζουν να μολύνουν το περιβάλλον και να παραβλάπτουν την ανθρώπινη ζωή. Υπολογίζεται ότι το ένα τέταρτο του παγκόσμιου πληθυσμού θα υποφέρει από χρόνιες ελλείψεις νερού στις αρχές του επόμενου αιώνα.

Η έκθεση καταλήγει: "Από μια παγκόσμια άποψη, το περιβάλλον συνέχισε να ξεπέφτει στη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας και σημαντικά περιβαλλοντικά προβλήματα παραμένουν βαθιά προσδεμένα στην κοινωνικο - οικονομική δομή των χωρών όλων των περιοχών".

ΜΠΟΓΚΟΤΑ.-

Διαπραγματεύσεις με τους αντάρτες της οργάνωσης "Επαναστατικές Ενοπλες Δυνάμεις της Κολομβίας" (FARC), θα αρχίσει η κυβέρνηση του Κολομβιανού Προέδρου, Ερνέστο Σάμπερ, προκειμένου να επιτύχει την απελευθέρωση 70 στρατιωτών που κρατούνται όμηροι σε περιοχές της βόρειας Κολομβίας.

Ενα 24ωρο μετά τις προχτεσινές αιματηρές συγκρούσεις κυβερνητικών στρατευμάτων και ανταρτών της οργάνωσης FARC έξω από το χωριό Σαν Χουανίτο, που βρίσκεται μόλις 45 χλμ. νοτιοανατολικά της πρωτεύουσας, ο υπουργός Αμυνας, Οράσιο Σέρπα, δήλωσε ότι στις διαπραγματεύσεις με τους αντάρτες δε θα τεθεί κανένα άλλο θέμα παρά μόνον ο τρόπος, ο χρόνος και ο τόπος παράδοσης των στρατιωτών που κρατούνται όμηροι. "Με κανένα τρόπο η συγκεκριμένη υπόθεση δε θα πάρει τις διαστάσεις της ομηρίας στο Περού", σημείωσε ο υπουργός Αμυνας, προσθέτοντας ωστόσο πως η διαδικασία ειρήνευσης με τις ανταρτικές οργανώσεις της χώρας του είναι πρωτεύων στόχος της παρούσας κυβέρνησης.

Σύμφωνα με το ειδησεογραφικό πρακτορείο "Ασοσιέιτεντ Πρες", οι αντάρτες της οργάνωσης FARC προτίθενται να παραδώσουν τους 70 στρατιώτες υπό την προϋπόθεση ότι η κυβέρνηση θα αποσύρει όλες τις στρατιωτικές δυνάμεις της από τη νότια περιοχή Ρεμολίνος δε Καγκάν.