Το ΚΚΕ είναι η μόνη ελπίδα

Δε θα ασχοληθώ με τις προσυνεδριακές θέσεις.

Εγώ ήδη τις ψήφισα. Το ΚΚΕ είναι το πιο Δημοκρατικό Κόμμα και μέλος του είμαι. Και προσπαθώ με τον δικό μου τρόπο να το κάνω καλύτερο και μεγαλύτερο. Καλά θα κάνει η ΚΕ να βγει έξω και να δει ότι η κυρά αδικία κυκλοφορεί όρθια στους δρόμους με προστάτες την κυβέρνηση, τη ΝΔ και συμπαραστάτες την Πολιτική Ανοιξη και τον "ΣΥΝ", που είναι όλοι τους υπέρ μιας Ενωμένης Ευρώπης και να πει στον ελληνικό λαό για ποιες καλύτερες μέρες μας μιλάνε, όταν στην ΕΕ υπάρχουν πάνω από 20 εκατομμύρια άνεργοι. Και να του το πούμε ξεκάθαρα όσο η κρίση θα ανεβαίνει στις πλούσιες χώρες της ΕΕ, στην Ελλάδα θα είναι πολύ χειρότερα. Γι' αυτό πρέπει να τα βρούμε με τους φυσικούς μας συμμάχους, με τις γειτονικές μας χώρες. Αυτό που ήθελαν η ΕΕ και οι ΗΠΑ το πέτυχαν. Η κυβέρνησή μας έχει παραγγείλει μεγάλο ποσό πολεμικού εξοπλισμού, σύμφωνα με τα λεγόμενά της. Και μας μιλάει για αξιόμαχο στρατό, μας λέει ότι ο πόλεμος ήδη έχει αρχίσει κι επομένως εσύ ελληνικέ λαέ πρέπει να σφίξεις το ζωνάρι σου και να μην ξεχνάς ότι είσαι καλύτερα από τον Αλβανό. ΝΤΡΟΠΗ, ζούμε σε εποχή μεγάλης υποκρισίας.

Για μένα σύντροφοι, υπάρχουν κάποιοι όροι απαράβατοι, όπως ο δημοκρατικός συγκεντρωτισμός, η δικτατορία του προλεταριάτου. Η εμπιστοσύνη είναι καλή, το κοντρόλ όμως καλύτερο. Αυτά είναι τα βασικά χαρακτηριστικά του ΚΚΕ. Ενα κόμμα μαρξιστικό - λενινιστικό ορθόδοξο. Αυτά έμαθα στο ΚΚΕ και αυτά θέλω να τηρήσω σε όλη μου τη ζωή.

Λοιπόν, σύντροφοι, το πιο σοβαρό είναι το μεγάλωμα του κόμματος. Η ζημιά που πάθαμε τα τελευταία 5 χρόνια είναι πολύ μεγάλη. Το ευτύχημα, όμως, είναι ότι υπάρχουμε, έστω με αυτό τον μικρό αριθμό. Μικρός αριθμός, όμως πολύ μεγάλο αγκάθι στα μάτια αυτών που θέλανε να μας διαλύσουν.

Για να μεγαλώσει το ΚΚΕ πρέπει πρώτα να κοιτάξουμε τους πιο κοντινούς μας, και μετά τους άλλους. Φυσικά κατά παραγγελία δε γίνεται κανένας κομμουνιστής. Ομως, υπάρχουν σύντροφοι που δεν ασχολούνται καθόλου με τα παιδιά τους, με τα ανίψια τους, με τα εγγόνια τους. Εγώ νομίζω ότι πρώτα θα πρέπει να δούμε τους κοντινούς μας και μετά τους φίλους μας, στην πλατεία, το καφενείο, στον τόπο εργασίας.

Η τηλεόραση παίζει τον πιο άσχημο ρόλο σε βάρος του ΚΚΕ. Γι' αυτόοισύντροφοι βουλευτές και άλλα στελέχη μας, όταν τους δίνεται ο λόγος στη Βουλή ή σε άλλες συνεντεύξεις να τα λένε δυνατά, επαναστατικά, Το δίκαιο είναι με το μέρος μας. Εμείς δε χρωστάμε σε κανέναν τίποτα για να απολογηθούμε για την κατάντια της χώρας. Γι' αυτό, να τα λέτε ζωηρά και όχι σιγά και ντροπαλά σαν το μουσαφίρη σε ξένο σπίτι.

Επίσης, υπάρχει και κάτι πολύ αρνητικό. Δεν είναι μόνο η στρατολογία, αλλά μετά τη στρατολογία τι γίνεται; Υπάρχει αδράνεια. Πολλές ΚΟΒ δε λειτουργούν σωστά. Δε γίνεται καταμερισμός δουλιάς, δε συνεδριάζουν κανονικά. Χρειάζεται ο έλεγχος από τα υπεύθυνα όργανα.

Γι' αυτούς που έφυγαν στη μεγάλη κρίση που περάσαμε, γι' αυτούς που πήγαν στο "ΣΥΝ", (εκτός από Φαράκους, Αντρουλάκηδες, Δαμανάκηδες, Καραγκουλέδες), μιλάω για τους απλούς συντρόφους που ξεγελάστηκαν, αν θέλουν αλλαγή, δημοκρατία, ισότητα, σοσιαλισμό, ας γυρίσουν πίσω στη μάνα τους, στο ΚΚΕ. Η πόρτα είναι ανοιχτή, είναι κρίμα να σας φάει ο λύκος της ολιγαρχίας σαν το πρόβατο που ξέκοψε από το κοπάδι.

Πολύ σωστά έχει βάλει το κόμμα το θέμα των συμμαχιών, το Α. Α. Δ. μέτωπο, όμως θέλει και πολλή προσοχή. Το ΚΚΕ, έχει στελέχη να αναδειχτούνε σε ανώτερες θέσεις. Το παρελθόν μάς δίδαξε αρκετά. Οποιος θέλει να δουλέψει μαζί μας για το καλό του λαού, θα πρέπει να ξέρει ότι μαζί θα δουλέψουμε, μαζί θα αναδειχτούμε. Δε μοιράζουμε πλέον θέσεις. Το κόμμα παραδίνει μαθήματα δημοκρατίας. Θέλει πολλή προσοχή, να μην περάσουν σε ανώτερες θέσεις σύντροφοι που έχουν αρχηγικές τάσεις ή αρνητική προσωπική φιλοδοξία. Δυστυχώς στο παρελθόν υπήρχαν τέτοιες περιπτώσεις.

Ο συναισθηματισμός είναι άσχημη αρρώστια και πρέπει να απαλλαχτούμε από αυτό, γιατί έχω δει σε διάφορες δουλιές ό,τι έρχεται από τα πάνω είναι πάντα σωστό. Αν ήταν έτσι, τότε δε χρειαζότανε να μας ρωτάνε.

Πρέπει να καταλάβουμε ότι στο ΚΚΕ είναι όλοι ίσοι και έχουν τις ίδιες υποχρεώσεις και δικαιώματα. Το κόμμα μας λειτουργεί με τον δημοκρατικό συγκεντρωτισμό και αυτό τα λέει όλα.

Στην ΚΟΒ ψήφισα θετικά όλες τις προσυνεδριακές θέσεις.

Τέλος, σύντροφοι, ο χρόνος δουλεύει για εμάς, αρκεί εμείς να τον εκμεταλλευτούμε σωστά. Στέλνω αγωνιστικό χαιρετισμό σε όλους τους συντρόφους, σε όλους τους οπαδούς και ιδιαίτερα στους μετανάστες μας στη Γερμανία.

Τελειώνοντας, θα ήθελα να πω στον ελληνικό λαό ότι η μόνη μας ελπίδα, είναι ένα ΚΚΕ δυνατό. Γι' αυτό προτείνω στην εκλογική αναμέτρηση, όποτε κι αν γίνει, να μπει το σύνθημα:

ΟΧΙ ΣΤΗ ΔΗΜΑΓΩΓΙΑ ΤΗΣ ΝΔ

ΟΧΙ ΣΤΗΝ ΥΠΟΚΡΙΣΙΑ ΤΟΥ ΠΑΣΟΚ

ΕΜΠΡΟΣ ΛΑΕ, ΤΩΡΑ ΚΚΕ.

ΤΑΣΟΣΑΘΑΝΑΣΙΟΥ

Αριδαία Ν. Πέλλας

Σκόπιμες διαστρεβλώσεις

Με το διάλογο ασχολήθηκαν πολλοί σύντροφοι, με εύστοχες και χρήσιμες παρατηρήσεις.

Και εγώ με την πείρα μου, θέλω να επιστήσω την προσοχή των Συνέδρων, στην ανάδειξη των στελεχών. Δυνατότητες για ανάδειξη νέων και ικανών στελεχών υπάρχουν.

Το ΚΚΕ, η μόνη φωνή της αλήθειας, έχει πολλές δυνάμεις και πλούσια πείρα.

Οπως πριν 55 χρόνια, οι δεσμώτες κομμουνιστές από τα μπουντρούμια και τα ανείπωτα βασανιστήρια έγιναν παράδειγμα πατριωτισμού και αυτοθυσίας, έτσι και σήμερα βρίσκονται στην πρωτοπορία των αγώνων.

Αντιστέκεται στην ΕΕ, το Μάαστριχτ, και σε όλους αυτούς που 'λεγαν: "ΕΟΚ και ΝΑΤΟ, το ίδιο Συνδικάτο", και συνεχίζουν να λένε "ο λαός δεν ξεχνά τη σημαίνει Δεξιά", για να ρίχνουν στάχτη στα μάτια των απλών ανθρώπων και να τους εγκλωβίζουν.

Το ΠΑΣΟΚ κάνει σήμερα ό,τι δεν μπορούσε να κάνει η Δεξιά.

Ξεπουλά τις κρατικές επιχειρήσεις, δημιουργώντας ανεργία.

Δεν είναι κρυφό πως όλα τα κόμματα μέσα στη Βουλή (ΠΑΣΟΚ, ΝΔ, Πολιτική Ανοιξη), και ο "Συνασπισμός" απέξω, αν πρόκειται να λασπολογήσουν ενάντια στο ΚΚΕ, είναι σύμφωνα. Από κοινού εκτοξεύουν τις συκοφαντίες, πως το ΚΚΕ είναι δογματικό, πως υποκινεί τις διαδηλώσεις - απεργίες, όπως έκανε πρόσφατα ο υπουργός κ. Τζουμάκας.

Λες και ο Σκυλλάκος ξεσήκωσε τους αγρότες και έδωσε 200 δραχμές στο γάλα, ενώ πέρυσι είχε 300.

Με σκόπιμες διαστρεβλώσεις, προσπαθούν για να αποπροσανατολίσουν το λαό από τα καυτά προβλήματά του.

Για το παναγροτικό συλλαλητήριο που οι αγρότες ήρθαν στην Αθήνα από όλη την Ελλάδα: Θράκη, Θεσσαλία, Ηπειρο, στις 13.3, τα ΜΜΕ μόνο ευκαιριακά έδωσαν την είδηση, ενώ για το Ωνάσειο τις ίδιες μέρες, έδιναν λεπτομερειακά και την παραμικρή είδηση.

Δε χρειάζεται φιλοσοφία να καταλάβουμε πως όλα τα αστικά κόμματα, δεν έχουν διαφορές μεταξύ τους, διότι όλοι είναι κάτω από τη σκεπή του Μάαστριχτ.

Οσο για τον κ. Τσοβόλα που έφτιαξε κόμμα με βροντερές, δήθεν, αντιθέσεις ενάντια στο ΠΑΣΟΚ, πρέπει να πούμε ότι δεν είναι τίποτα άλλο, παρά ανάχωμα για περισυλλογή αγανακτισμένων οπαδών του ΠΑΣΟΚ, ενόψει των εκλογών.

Μάλλον την ίδια κατάληξη με τον κ. Αρσένη θα 'χει.

Γιατί και ο Αρσένης καμωνόταν αντίθετος με το ΠΑΣΟΚ και έφτιαξε κόμμα το 1985, βάζοντας σαν έμβλημα βελανιδιά. Αλλά δε φτούρησε.

Για να σταδιοδρομήσουν στο πολιτικό τους ξεκίνημα προσποιούνται τον κομμουνιστή, το σοσιαλιστή, τον αριστερό, όπως πρόσφατα ο κ. Σημίτης παρουσιάστηκε σαν κεντοαριστερός.

Το κατά πόσο είναι σοσιαλιστές και αριστεροί, το 'δειξαν.

Οταν όργανα της σοσιαλιστικής τους κυβέρνησης ξυλοκόπησαν τους συνταξιούχους - παππούδες τους, πράγμα που δεν είχε γίνει σε κανένα κράτος στον κόσμο. Αυτούς, που τους αποκαλούσαν περήφανα γηρατειά και πως η ιστορία τους θα διδασκόταν στα σχολεία.

Ολα αυτά και άλλα πολλά, βλέπουν οι δημοκράτες στο ΠΑΣΟΚ και νιώθουν τον εαυτό τους μειωμένο. Αλλο τόσο και οι εγκλωβισμένοι σύντροφοί μας και αριστεροί, που η θέση τους είναι να γυρίσουν στο χώρο τους, το χώρο της τιμής και της αξιοπρέπειας, στο ΚΚΕ.

Είναι αμάρτημα να ταυτίζουν τον εαυτό τους, με τους ενίοτε "αριστερούς" τύπου Λογοθέτη, δήμαρχο Πειραιά, που πριν 3 - 4 χρόνια έδωσε το κλειδί της πόλης στον παγκόσμιο εγκληματία Γιέλτσιν.

Και τον Σκοτινιώτη Νομάρχη Βόλου, στέλεχος του "Συνασπισμού", που έκανε πρόσκληση στον διεθνή χαφιέ Γκορμπατσόφ,

που η προδοσία του είναι συμφορά για το λαό του, έναν λαό που ζούσε αδελφωμένος, σε ειρήνη και ευημερία και που χάρη στην ύπαρξη της ΣΕ ζήσαμε σχεδόν 50 χρόνια χωρίς πόλεμο.

Ενώ, η νέα τάξη πραγμάτων του Γιέλτσιν, έχει οδυνηρές συνέπειες, - πείνα, ανεργία, πορνεία, ναρκωτικά, και πόλεμο.

Πριν 10 χρόνια, δεν περνούσε από σκέψη ανθρώπου πως θα γινόταν πόλεμοι και σφαγές μεταξύ των λαών τηςΣΕ και της Γιουγκοσλαβίας.

Τα θλιβερά αυτά γεγονότα, που προκαλούν οι Αμερικανοί και Γερμανοί, μεγαλώνουν την πίστη, όχι μόνο των λαών της Ευρώπης, αλλά και όλου του κόσμου, πως το μελλοντικό κοινωνικό σύστημα θα είναι ο σοσιαλισμός.

ΕΥΑΓΓΕΛΟΥ ΗΛΙΑΣ

Πεύκη

Για το ρόλο της επιστήμης και της τεχνολογίας

Η συνειδητοποίηση του καθοριστικού ρόλου της επιστήμης και της τεχνολογίας, τόσο στη διαμόρφωση της κατάστασης στο σύγχρονο καπιταλιστικό κόσμο, όσο και στην πορεία οικοδόμησης του σοσιαλισμού μετά τη σοσιαλιστική επανάσταση, διατρέχει το κείμενο του Σχέδιου Προγράμματος, από την αρχή ως το τέλος. Δείχνει, ίσως πιο καθαρά από κάθε άλλη φορά, ότι το ΚΚΕ δεν αντιλαμβάνεται την επιστήμη παθητικά, καταγράφοντας μόνο τις συνέπειες από την ανάπτυξή της στο καπιταλιστικό πλαίσιο, αλλά τη δένει οργανικά με τον αγώνα για την ανάπτυξη της νέας κοινωνίας, της κοινωνίας χωρίς εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, της κοινωνίας συμβίωσης των ελεύθερων παραγωγών, σε αρμονία με το φυσικό περιβάλλον. Μακριά από αταξικές και γι' αυτό ανούσιες και αντιδραστικές αναλύσεις, που οδηγούν σε επιστημοκεντρικές, αλλά αντεπιστημονικές θεωρήσεις για την κοινωνική εξέλιξη, η απερχόμενη ΚΕ προχωρεί σε καίριες παρατηρήσεις και επισημάνσεις που αρχίζουν από την "Εισαγωγή" και απλώνονται με ιδιαίτερες αναφορές σε τουλάχιστον δέκα από τις σαράντα τέσσερις παραγράφους του κειμένου.

Είναι αλήθεια ότι η αλματώδης ανάπτυξη της επιστήμης και τεχνικής στον 20ό αιώνα συνέπεσε με την ιστορική περίοδο κυριαρχίας του καπιταλισμού, ο οποίος καταφέρνει να την αξιοποιεί για να ξεγελά τους εκμεταλλευόμενους με... "χάντρες και καθρεφτάκια" την ίδια στιγμή που μεγαλώνει η απόσταση μεταξύ του βιοτικού επιπέδου των καπιταλιστών, από τη μια, και των εργατών και πλατιών λαϊκών στρωμάτων, από την άλλη. Ταυτόχρονα, ο σκληρός ενδοκαπιταλιστικός ανταγωνισμός αποτελεί, πράγματι, μια ισχυρή ώθηση για την ανάπτυξη ιδιαίτερα των εφαρμοσμένων επιστημών και της τεχνολογίας. Ομως, "ο καπιταλισμός, από τη μια, αναπτύσσει τις παραγωγικές δυνάμεις, αξιοποιώντας τα επιτεύγματα της επιστημονικο - τεχνικής επανάστασης, ενώ από την άλλη καταστρέφει παραγωγικές δυνάμεις, προκειμένου να αντιμετωπίσει την κρίση του και να αυξήσει τα κέρδη".

Σήμερα, "οι πρωτοφανείς δυνατότητες ανάπτυξης των παραγωγικών δυνάμεων, τα επιτεύγματα της επιστήμης και τεχνικής έχουν δημιουργήσει τις υλικές προϋποθέσεις για την εξάλειψη πολλών από τα προβλήματα που βασανίζουν τους λαούς και για την ικανοποίηση των σημερινών αναγκών τους". Φραγμός σ' αυτό μπαίνει το καπιταλιστικό σύστημα. Η επιστήμη θα είναι πάντα στην υπηρεσία της κυρίαρχης τάξης στην κοινωνία, όσο θα υπάρχουν τάξεις. Μόνο με την ανατροπή του καπιταλισμού, την οικοδόμηση του σοσιαλισμού και το άνοιγμα του δρόμου για την κομμουνιστική κοινωνία, η επιστήμη θα μπορέσει να περάσει στην υπηρεσία της πλειοψηφίας και τελικά στην υπηρεσία ολόκληρου του κοινωνικού συνόλου.

Η σύγχρονη επιστήμηδίνει στον άνθρωπο τεράστια δύναμη, που μπορεί να χρησιμοποιηθεί είτε για καταστροφικούς, είτε για δημιουργικούς σκοπούς. "Ποτέ μέχρι σήμερα δεν ήταν πιο μεγάλο το χάσμα ανάμεσα στις δυνατότητες της επιστήμης και της τεχνικής και στις καταστροφικές επιπτώσεις, εξαιτίας της ιδιοκτησίας και της χρήσης τους από τα μονοπώλια. Η διαδικασία της παραγωγής νέας γνώσης στα χέρια των πολυεθνικών, απειλεί με πυρηνικές, οικολογικές και γενετικές καταστροφές την ανθρωπότητα".

Επιστήμη και πολιτισμός είναι έννοιες όχι απλά αλληλένδετες, αλλά σύμφυτες. Ωστόσο, "στο σύγχρονο κόσμο και στις συνθήκες της ΕΤΕ οξύνεται με ταχύτερους ρυθμούς, σε σχέση με το παρελθόν, η αντίθεση ανάμεσα στη λαϊκή ανάγκη για περισσότερη μόρφωση και πολιτισμό, από τη μια, και στα στενά συμφέροντα του κεφαλαίου για κέρδος, από την άλλη. Οι νέες τεχνολογίες στα χέρια των μονοπωλίων όχι μόνο δεν αυξάνουν τις δυνατότητες πρόσβασης στη γνώση, αλλά χρησιμοποιούνται για μεγαλύτερο έλεγχο και χειραγώγηση. Είναι πια σαφής η αντιδραστική επιδίωξη του καπιταλισμού να προωθήσει τη δημιουργία μιας επιστημονικής ελίτ, που θα είναι ενσωματωμένη και υποταγμένη στα συμφέροντά του και μιας πλατιάς μάζας με περιορισμένη μόρφωση για φτηνό εργατικό δυναμικό".

Η αλματώδης πρόοδος στις νέες τεχνολογίες και ιδιαίτερα στην πληροφορική, ανοίγει νέες δυνατότητες στο σοσιαλισμό, το σύστημα που έχει το σχεδιασμό και την προγραμματισμένη ανάπτυξη στο επίκεντρο της λειτουργίας του. Στα πλαίσιά του, με την πλατιά αξιοποίηση των επιτευγμάτων της επιστημονικο - τεχνικής επανάστασης θα αναπτυχθούν παραπέρα οι παραγωγικές δυνάμεις και θα ανέβει η παραγωγικότητα της εργασίας, εξελίξεις απαραίτητες για το στερέωμα του σοσιαλισμού και την προετοιμασία του δρόμου για τον κομμουνισμό. Η εργαζόμενη διανόηση μπορεί και πρέπει να βρεθεί στο πλευρό της εργατικής τάξης και σ' αυτό θα βοηθήσει η διαβεβαίωση στο σοσιαλισμό θα "ικανοποιείται στη βάση αντικειμενικής εκτίμησης της κοινωνικής αξίας των παρεχόμενων υπηρεσιών της".

Ο σοσιαλισμός "για πρώτη φορά στην ιστορία της ανθρώπινης κοινωνίας, δίνει τη δυνατότητα να χρησιμοποιούνται ολόπλευρα οι αντικειμενικοί νόμοι και η επιστημονική πρόβλεψη με συνειδητό, σχεδιασμένο τρόπο, προς όφελος ολόκληρης της κοινωνίας... Κεντρικό πεδίο, στο οποίο κρίνεται η σοσιαλιστική οικοδόμηση είναι η σχεδιασμένη ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων και η τελειοποίηση των σοσιαλιστικών σχέσεων παραγωγής, ώστε να εξασφαλίζεται η ικανοποίηση των ανθρώπινων αναγκών σε συνεχώς ανώτερο επίπεδο. Στο κέντρο της προσοχής πρέπει να βρίσκεται η αξιοποίηση της επιστημονικο - τεχνικής επανάστασης σε πλατιά κλίμακα στην παραγωγή και στις υπηρεσίες, με σκοπό την ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων".

Μόνο στο σοσιαλισμό θα αντιμετωπιστούν οι αντιθέσεις, που δημιουργεί η εφαρμογή των νέων τεχνολογιών. "Με βάση την κοινωνική ιδιοκτησία στα βασικά μέσα παραγωγής, τα επιτεύγματα της επιστήμης και των νέων τεχνολογιών θα χρησιμοποιούνται για την ολόπλευρη ανάπτυξη της παραγωγικότητας της εργασίας και της κοινωνικής παραγωγής, για την εξασφάλιση δουλιάς σε όλους τους ικανούς προς εργασία, για τη συνεχή βελτίωση των συνθηκών ζωής των εργαζομένων, για την άνοδο του επιπέδου της κοινωνικής και πολιτιστικής ευημερίας του λαού με βάση τη σοσιαλιστική αρχή: Στον καθένα ανάλογα με την ποσότητα και την ποιότητα της εργασίας του".

Στο διάστημα από το 10ο Συνέδριο "έγιναν αλλαγές στη διαστρωμάτωση της εργατικής τάξης, στη βάση της ανάπτυξης των παραγωγικών δυνάμεων, των νέων τεχνολογιών, της πληροφορικής και της αύξησης των εργαζομένων στις υπηρεσίες, της μείωσης άλλων τμημάτων της, καθώς και της ένταξης νέων μισθωτών στρωμάτων στις γραμμές της". Μεγάλωσε το μέγεθος και το ειδικό βάρος των επιστημονικά και τεχνολογικά μορφωμένων στρωμάτων της εργατικής τάξης. Παράλληλα, τα μονοπώλια όλο και περισσότερο "συγκεντρώνουν και κατευθύνουν την έρευνα, υποτάσσουν στα συμφέροντά τους και στις διαδικασίες της αγοράς την παιδεία και την επιστήμη μέσα από την άμεση διασύνδεσή τους με τα εκπαιδευτικά και ερευνητικά ιδρύματα και την εξάρτηση των ερευνητών και επιστημόνων".

Υπάρχει ανάγκη ουσιαστικής κομματικής δουλιάς για την προσέγγιση ιδίως εκείνης της μερίδας του επιστημονικού δυναμικού, που ανήκει ή βρίσκεται κοντά στην εργατική τάξη. Το Σχέδιο Προγράμματος δίνει σωστή κατεύθυνση: Την προώθηση και υποστήριξη διεκδικητικών κινημάτων "ορθολογικής και με κοινωνικά κριτήρια ανάπτυξης της επιστήμης και της χρήσης των επιστημονικών επιτευγμάτων για την άνθηση του πολιτισμού και των τεχνών".

Ο επιστημονικός τρόπος σκέψης πρέπει να μας διέπει, όχι μόνο στις πολιτικές αναλύσεις και επεξεργασίες, αλλά και στην καθημερινή κομματική δουλιά. Συχνά, ωστόσο, η προχειρότητα, η λογική του "παντογνώστη" - που έχει τις ρίζες της και στην αντικειμενική ανάγκη ανταπόκρισης σε καθήκοντα πάνω από τις γνώσεις και τις ικανότητές μας - και η έλλειψη σχεδίου, αποτελούν κυρίαρχα στοιχεία αποφάσεων - κατά κύριο λόγο μη συλλογικών - που παίρνονται σε όλη την κλίμακα της ιεραρχίας. Ενέργειες που πρέπει να γίνουν και υπάρχουν οι προϋποθέσεις γι' αυτό, καθυστερούν ή αναβάλλονται, ενώ αλλού προχωράμε βιαστικά και χωρίς το απαιτούμενο πρόγραμμα και σχεδιασμό. Οπωσδήποτε σημαντική και χρήσιμη πολύχρονη εμπειρία ανάγεται σε υπέρτατο προτέρημα και εκείνοι που την έχουν σε αμετακίνητους κρίκους, αντί να οργανώνεται η δουλιά έτσι που να υπάρχουν αυξημένες αντοχές και ασφάλειες.

Στα χρόνια μετά την εσωκομματική κρίση, το ΚΚΕ κατάφερε, παρά την έλλειψη στελεχών και τα σοβαρά οικονομικά προβλήματα, όχι μόνο να ξαναδραστηριοποιηθεί πολιτικά σε όλη την Ελλάδα, αλλά και να αντεπεξέλθει στις μεγάλες καταστροφές, που προκάλεσε η πλημμύρα στην έδρα της ΚΕ. Η πείρα που αποκτήθηκε από την οργάνωση της δουλιάς στο διάστημα αυτό, πρέπει να αναλυθεί και να αξιοποιηθεί. Παίρνοντας υπόψη τις μικρές οικονομικές δυνατότητες που υπάρχουν, αλλά επιλέγοντας μεθοδευμένα τους κατάλληλους κάθε φορά τομείς επένδυσης σε τεχνολογικά μέσα στον κομματικό μηχανισμό, να αξιοποιήσουμε στο μέγιστο τις δυνατότητες που αυτά δίνουν.

ΣΤΑΥΡΟΣ ΞΕΝΙΚΟΥΔΑΚΗΣ

Για το σχέδιο Προγράμματος και την Εκθεση Δράσης

Στο άρθρο 19, παράγραφος 1, οι θέσεις γράφουν: "... Στη χώρα μας υπάρχουν οι υλικές προϋποθέσεις για το σοσιαλιστικό μετασχηματισμό...".

Πράγματι αφού ο ελληνικός καπιταλισμός βρίσκεται στο τελευταίο στάδιο ανάπτυξής του, δηλαδή στην κρατικομονοπωλιακή του βαθμίδα, οι αντικειμενικές προϋποθέσεις για το σοσιαλιστικό μετασχηματισμό υπάρχουν, αφού όπως γράφει ο Λένιν: (τ.34 "Η καταστροφή που μας απειλεί"), "ο σοσιαλισμός δεν είναι τίποτε άλλο παρά το κρατικο - καπιταλιστικό μονοπώλιο, που χρησιμοποιείται προς όφελος του λαού και γι' αυτό το λόγο έπαψε να είναι καπιταλιστικό μονοπώλιο... Για δοκιμάστε - έγραφε - να βάλετε στη θέση του κράτους των καπιταλιστών... το επαναστατικό δημοκρατικό κράτος... (και) θα δείτε ότι σε ένα πραγματικό επαναστατικό κράτος... ο κρατικομονοπωλιακός καπιταλισμός σημαίνει αναπότρεπτα και αναπόφευκτα ένα βήμα ή πολλά βήματα προς το σοσιαλισμό".

Με αυτή την έννοια σωστά εκτιμάται πως (άρθρο 27, παρ. 1) η επαναστατική αλλαγή στην Ελλάδα θα είναι σοσιαλιστική.

Αμέσως όμως μετά στο κεφάλαιο, α-α-δ μέτωπο πάλης μέσα από τις εκτιμήσεις και τις βασικές προγραμματικές κατευθύνσεις και τους στόχους πάλης παρεμβάλλεται άτυπα μια φάση ή ένα στάδιο - όπως θέλει το λέει κάποιος- όπου το α-α-δ μέτωπο πάλης μπορεί να κατακτήσει την εξουσία με μια κυβέρνηση των α-α-δ δυνάμεων (άρθρο 31 παρ. 3). Το ερώτημα που δημιουργείται είναι: α) Το α-α-δ μέτωπο ποια προβλήματα θα λύσει; Από τον ίδιο τον τίτλο και τις θέσεις του φαίνεται ότι έρχεται να λύσει γενικότερα προβλήματα δημοκρατίας, οικονομικής και εθνικής ανεξαρτησίας και να ετοιμάσει τις προϋποθέσεις για το πέρασμα στο σοσιαλισμό. Αρα είναι εμβόλιμη κατάσταση πριν το σοσιαλισμό. Από την άποψη αυτή αναιρείται η θέση στο άρθρο 27, παρ. 1, "η επαναστατική αλλαγή θα είναι σοσιαλιστική". Υπάρχει λοιπόν αντίφαση.

β) Είναι δημοκρατική αλλαγή από την άποψη των προβλημάτων που θα λύσει ή από την άποψη των δυνάμεων - εργατικών, λαϊκών - που συμμετέχουν στη διαδικασία δρομολόγησης κυβερνητικών μέτρων κατά του πολυεθνικού κεφαλαίου, της εξάρτησης και της συμμετοχής της χώρας στις ιμπεριαλιστικές ενώσεις; Αν όμως, η εξουσία που θα προκύψει θα είναι όλων των δυνάμεων, δε θα είναι σοσιαλιστική. Αν είναι αυτή που θα ανοίξει το δρόμο για τη σοσιαλιστική, θα είναι προ-σοσιαλιστική ή καλύτερα προϋποθετική του σοσιαλισμού, αφού δημιουργεί προϋποθέσεις για τη λύση του προβλήματος της εξουσίας της εργατικής τάξης (ΕΤ) και των συμμάχων της, άρθρο 27.

Στη συνέχεια όμως, το ίδιο το περιεχόμενο των προγραμματικών κατευθύνσεων τονίζει πως αν επιτευχθούν οι στόχοι πάλης και δοθεί η εξουσία στο μέτωπο, ήδη ως εξουσία μπορεί να κάνει το άλμα. Και αφού θα βασίζεται στον πρωταγωνιστικό κοινωνικό - πολιτικό ρόλο της ΕΤ και του Κόμματός της, σε συμμαχία με τα άλλα λαϊκά (ποια;) στρώματα, παρ. 31, ήδη μπαίνει στην αρχή της σοσιαλιστικής αλλαγής. Ολη αυτή η αγωνιστική πορεία που θα προετοιμάσει τις υποκειμενικές προϋποθέσεις για το σοσιαλιστικό μετασχηματισμό της κοινωνίας μας, θα 'λεγα, μπορεί να χαρακτηριστεί ως ένα προ-σοσιαλιστικό στάδιο. Ετσι, τουλάχιστον μπορεί να αποκτήσει και λόγο ύπαρξης μια κυβέρνηση των α-α-δ δυνάμεων.

Στο άρθρο 27 παρ. 2 αναφέρεται: "... Πριν απ' όλα να συνειδητοποιήσει η πλειοψηφία της ΕΤ την ανάγκη της κοινωνικής επανάστασης και να είναι έτοιμη και ικανή να δράσει αποφασιστικά... Η α-α-δ πάλη είναι ο δρόμος που βοηθάει να συσπειρωθεί η μεγάλη πλειοψηφία του λαού...". Οι Μαρξ και Ενγκελς, μιλώντας για τις οικονομικές βάσεις των επαναστάσεων, θεωρούν πως στην κοινωνική επανάσταση που είναι η "ατμομηχανή" της ιστορίας, χρειάζονται 2 θεωρητικές βάσεις. α) Το προλεταριάτο πρέπει να παλεύει για να πάρει την εξουσία και β) Το προλεταριάτο μπορεί και πρέπει να πάρει την ηγεμονία της επανάστασης. Και ο Λένιν στον αριστερισμό τονίζει, "... απαραίτητα η τακτική πρέπει να χαραχτεί πάνω σε έναν ψύχραιμο και αντικειμενικό υπολογισμό όλων των ταξικών δυνάμεων στο δοσμένο κράτος και να παίρνει υπόψη την πείρα των επαναστατικών κινημάτων. Σε όλη αυτή τη διαδικασία ο ρόλος των Κομματικών Οργανώσεων και των ηγετών του Κόμματος είναι να μπορέσουν με την επίμονη, πολύμορφη και ολόπλευρη δουλιά των εκπροσώπων της δοσμένης τάξης, να επεξεργαστούν τις απαραίτητες γνώσεις, την πείρα και το πολιτικό αισθητήριο για να αντιμετωπίζουν και να απαντούν ή να λύνουν τα πολύπλοκα πολιτικά προβλήματα".

Αρα βασική δουλιά του Κόμματός μας είναι να δουλέψουμε προς την κατεύθυνση αυτή και να βγάλουμε το λαό από τη σημερινή αδράνεια, την παθητικότητα και τις αυταπάτες που τον ταϊζουν οι λάτρεις της καπιταλιστικής ευρωπαϊκής ιδέας!!! Για να μπορέσουν όμως οι μάζες να συνειδητοποιήσουν την ανάγκη της κοινωνικής αλλαγής, είναι απαραίτητο, το επαναστατικό κόμμα της ΕΤ να διεξάγει ασταμάτητα διαφωτιστική δουλιά μέσα στο λαό κι όχι μέσα στα κομματικά γραφεία και να διεξάγει πόλεμο κατά των αριστερίστικων και δεξιών παρεκκλίσεων. Αυτό, όμως, προϋποθέτει πως ο κάθε κομμουνιστής εξοπλίζεται καλά με τη θεωρία και τις θέσεις μας και υπερασπίζεται τις αρχές του ΚΚΕ. Γιατί καθήκον της συνειδητής πρωτοπορίας είναι να ξέρει να οδηγήσει τις πλατιές μάζες που είναι απαθείς και αδρανείς, σε αυτήν ακριβώς τη θέση της συνειδητότητας, ότι δεν μπορούν πια να ζουν κάτω από τις άθλιες συνθήκες του ηθικού αμοραλισμού, της ανεργίας, της εκμετάλλευσης και της απαξίας. Εχουμε λοιπόν, ιστορικό καθήκον να δουλέψουμε για να τραβήξουμε πρώτα πρώτα το προλεταριάτο με το μέρος της σοσιαλιστικής επανάστασης και της δικτατορίας του προλεταριάτου και ταυτόχρονα να οδηγούμε - με την πειστική δουλιά μας- τις λαϊκές μάζες σε τέτοια θέση που να ταυτίζουν τα συμφέροντά τους με τις αλλαγές που το Πρόγραμμα του ΚΚΕ προτείνει.

ΞΑΝΤΙΝΙΔΟΥ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ

Θεσσαλονίκη

Σχετικά με τις συμμαχίες και τη Δικτατορία του Προλεταριάτου

Οι συμμαχίες της εργατικής τάξης προήλθαν από την ύπαρξη των αγροτών και μικρομεσαίων στρωμάτων και την ανάγκη ευκαιριακών συμμαχιών της εργατικής τάξης με τα εν λόγω στρώματα, ενάντια στην οικονομική ολιγαρχία. Ιδιαίτερα η συμμαχία της εργατικής τάξης ήταν πολύ αναγκαία παλαιότερα, γιατί η αγροτιά και οι μικρομεσαίοι αποτελούσαν τη συντριπτική πλειοψηφία του ενεργού πληθυσμού, απέναντι στη μικρή σχετικά εργατική τάξη. Στις συνθήκες αυτές της απόλυτης πλειοψηφίας των εν λόγω στρωμάτων, τη συμμαχία της εργατικής τάξης με τα εν λόγω στρώματα την καθόριζε ο συσχετισμός των δυνάμεων και ήταν σε βάρος του ΚΚΕ. Σήμερα, στις συνθήκες του ανταγωνισμού τα εν λόγω στρώματα συντρίβονται, προλεταριοποιούνται και ο συσχετισμός δυνάμεων αποκλίνει υπέρ της εργατικής τάξης και τα στρώματα αυτά θα αποτελούν στο μέλλον παρελθόν.

Κατά συνέπεια, η συμμαχία της εργατικής τάξης με τα εν λόγω στρώματα πρέπει να μπει σε άλλα καλούπια και σύμφωνα με το νέο συσχετισμό των δυνάμεων. Οσο αφορά τη συνεργασία με το "Συνασπισμό" που συνιστά ο Β. Γεωργίου, θαρρώ πως υπάρχει μια παρεξήγηση. Οταν λέμε συνεργασία της εργατικής τάξης και μικρομεσαίων στρωμάτων, εννοούμε, κατά κανόνα, τους κομματικούς φορείς αυτών των στρωμάτων που εκφράζουν τα συμφέροντά τους. Στην περίπτωση του "Συνασπισμού" δεν έχουμε να κάνουμε με κάτι τέτοιο. Ο "Συνασπισμός" δεν ορίζει πως είναι κόμμα της εργατικής τάξης ή των μικρομεσαίων, αλλά ούτε σαν αγροτικό εμφανίζεται, ώστε με τα φόντα ενός υποστηριχτή μιας τάξης να γίνει αποδεκτός από το ΚΚΕ, σαν κάθε φορά σύμμαχος. Ενα κόμμα που θέλει να είναι συνεπές με τον εαυτό του, δηλώνει ευθαρσώς, όπως το ΚΚΕ, πως εκφράζει τα συμφέροντα ορισμένης τάξης. Διαφορετικά οι ιδεολογικές αοριστολογίες το καταχωρούν σε κόμμα - μαϊμού. Στα παραπάνω πρέπει να προστεθεί και η διαφορετική θέση του "Συνασπισμού" ως προς την ΕΟΚ. Η τυχόν προσέγγιση με το "Συνασπισμό", όπως προτείνει ο Β. Γεωργίου, συνεπάγεται υποχρεωτικά και με την αλλαγή της στάσης μας για την αποδέσμευσή μας από την ΕΟΚ.

Γενικά, είναι αδύνατη κάθε συνεργασία με τους φορείς που εντάσσονται στην ΕΟΚ, πολύ περισσότερο με τον "Συνασπισμό", που τα πρώην στελέχη του ΚΚΕ, που παρ' ολίγο να διαλύσουν από τα μέσα το Κόμμα μας, με ανέντιμες πράξεις, που δεν κατόρθωσαν να το πετύχουν οι αντίπαλοι στα χρόνια της μεταξικής και παπαδοπουλικής δικτατορίας! Παρ' όλες τις παραπάνω δυσκολίες για τις συμμαχίες δεν πρέπει να σταματήσει η προσπάθεια για σύμπηξη συμμαχιών.

Θαρρώ πως σαν αξιόπιστοι σύμμαχοι πρέπει να υπολογιστούν οι διάφορες ομάδες της Αριστεράς, που παρά τις όποιες διαφορετικότητες, διέπονται από καθαρά φιλεργατικά και αντικαπιταλιστικά αισθήματα. Αποτελούν μέρος του επαναστατικού δυναμικού και τυχόν προηγούμενες προκαταλήψεις μεταξύ μας πρέπει να ξεμπλοκαριστούν, διότι οι μικροδιαφορές σε αυτές τις δύσκολες συνθήκες δεν έχουν θέση.

ΔΙΚΤΑΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΛΕΤΑΡΙΑΤΟΥ: Ο όρος της δικτατορίας του προλεταριάτου απασχόλησε από παλιά το Κόμμα μας. Ο λόγος ήταν η ύπαρξη ισχυρών αγροτομεσαίων γενικά τάξεων, που ήταν φυσικό να αντιδρούν στον όρο της δικτατορίας, διότι στην περίπτωση προλεταριακής εξουσίας έθετε σε κίνδυνο την ύπαρξή τους. Πολύ περισσότερο είχε κάθε λόγο να αντιδρά το μεγάλο κεφάλαιο.

Το προλεταριάτο είχε και έχει ανάγκη των ευκαιριακών συμμαχιών με τα μεσαία στρώματα και την αγροτιά και είναι αλήθεια, πως ο όρος της δικτατορίας είναι ενοχλητικός για τα εν λόγω στρώματα. Παρ' όλα αυτά το Κόμμα μας, με τη σημαία της δικτατορίας του προλεταριάτου σημείωσε μεγάλες νίκες και δεν εμπόδισε, κυρίως την εποχή της Εθνικής Αντίστασης, να συσπειρώσει την τεράστια πλειοψηφία του λαού.

Ακόμη και με την ΕΔΑ, έχουμε μια τέτοια πλατιά συσπείρωση πλατιών μαζών, που έφτασε το 25% των ψήφων και θα ανέβαινε ακόμα, αν δε μεσολαβούσε η Καραμανλική τρομοκρατία, και παρ' όλο που ο κόσμος γνώριζε πως η ΕΔΑ ήταν υποκατάστατο του παράνομου τότε ΚΚΕ. Και παρά το προπαγανδιστικό όργιο της Δεξιάς, πως η ΕΔΑ είναι το ίδιο το ΚΚΕ. Θαρρώ πως οι υποψίες του Μ. Κωστόπουλου για το ζημιογόνο του όρου της δικτατορίας, στις σημερινές συνθήκες, δεν ευσταθεί. Το αντίθετο, μάλιστα, συμβαίνει, διότι ο μεγάλος ανταγωνισμός που υπάρχει σήμερα οδηγεί, εκ του ασφαλούς, στη συντριβή και προλεταριοποίηση των μικρομεσαίων και αγροτών, και δε θα χρειαστεί η δικτατορία του προλεταριάτου να τα εξαφανίσει!

Ας μην ανησυχεί ο Μ. Κωστόπουλος. Ταυτόχρονα, η όλο και επιταχυνόμενη συρρίκνωση των παραπάνω στρωμάτων δε δικαιολογεί και την ύπαρξη πολιτικών κομμάτων - φορέων των εν λόγω στρωμάτων, ώστε να χρειαστεί η δικτατορία του προλεταριάτου να τα καταργήσει.

Επομένως, στις συνθήκες της προλεταριακής εξουσίας, το προλεταριάτο θα έχει να κάνει με την απομείνασα από τον ανταγωνισμό ισχυρή οικονομική ολιγαρχία και θα ήταν αστείο να της επιτρέψει να εκφραστεί με κομματικούς σχηματισμούς. Στις ΗΠΑ π.χ. του ολοκληρωμένου καπιταλισμού, αλλά ακόμη και στην Ευρώπη των μονοπωλίων, δεν υπάρχουν σχεδόν τέτοια στρώματα και δε φταίει η δικτατορία του προλεταριάτου, γιατί τα αφάνισε ο ανταγωνισμός. Η ίδια τύχη περιμένει τα μικρομεσαία στρώματα και στη χώρα μας.

Η ολιγαρχία έχει κάθε λόγο να συκοφαντεί, για τη δικτατορία του προλεταριάτου, κραδαίνοντας στα μικρομεσαία στρώματα τον κίνδυνο αφανισμού τους από τη δικτατορία του προλεταριάτου, ενώ είναι γνωστό και το βλέπουμε κάθε μέρα πως στις συνθήκες του ανταγωνισμού που είναι το Α και το Ω της ελεύθερης οικονομίας, οι μικρομεσαίοι συντρίβονται, και γιγαντώνονται τα μονοπώλια. Οι θιασώτες της ελεύθερης οικονομίας δεν κόβονται για τα συμφέροντα των μικρομεσαίων και αγροτών, αλλά για την άσχημη τύχη που περιμένει την ολιγαρχία στις συνθήκες της προλεταριακής εξουσίας.

Εύχομαι οι εργασίες του 15ου Συνεδρίου να αποβούν προς το καλό της εργατικής τάξης.

ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΧΕΛΙΔΩΝΗΣ

Περιστέρι - Μαζαράκι Ιωαννίνων

030596r.418

Με τόλμη και θάρρος μπροστά

Το ΚΚΕ θα βγει απ' το 15ο Συνέδριο πολιτικά πιο έμπειρο, ιδεολογικά πιο εξοπλισμένο, οργανωτικά πιο ενωμένο, γερό και αξιόμαχο. Ωστε να εκπληρώσει άμεσα τα τρέχοντα καθήκοντά του και μακροπρόθεσμα την ιστορική του αποστολή. Το εγγυώνται η αυστηρή τήρηση των αρχών, η εσωκομματική δημοκρατική λειτουργία, η ενιαία θέληση, η συνειδητή πειθαρχία και η υψηλή ευθύνη των μελών και στελεχών.

Η γνώμη μου για τα προσυνεδριακά κείμενα είναι θετική. Εγκρίνω την Εκθεση Δράσης. Απ' το 14ο Συνέδριο έγιναν πολλά. Επαληθεύτηκε η ορθότητα της πολιτικής μας. Ανέβηκε το κύρος του Κόμματος και της ηγεσίας. Είχαμε καλά αποτελέσματα στους αγώνες, στο μαζικό κίνημα, στις εκλογές. Αναγνωρίζεται η συμβολή μας σε όλους τους τομείς. Είμαστε "η άλλη φωνή". Ο λαός το βλέπει, το ξέρει, το νιώθει. Δεν είμαστε "όλοι ίδιοι". Εχουμε αδυναμίες. Πώς να μην έχουμε; Είναι και γιατί μας πολεμάνε "θεοί και δαίμονες"!. Επισημάνσεις: 1. Η Εκθεση λέει (σελ. 9): "Δυνάμωσαν οι σχέσεις υποταγής και εξάρτησης στα πλαίσια ΕΕ και ΝΑΤΟ". Η αντίρρησή μου: Ποτέ η εξάρτηση απ' τους ξένους και η υποτέλεια των "δικών μας" δεν ήτανε μεγαλύτερη. Η ένταξη ισοδυναμεί με υποδούλωση. (Και φυσικά σωτήρια λύση η αποδέσμευση). 2. Ο "Ριζοσπάστης" είναι το πιο δυνατό όπλο μας. Και καλά κρατάει το ταμπούρι του. (Αστοχες οι κριτικές στο διάλογο ότι: "δεν είναι "επαναστατική εφημερίδα". Δεν ξεχωρίζει απ' τον αστικό Τύπο"). Το μεγάλο μας πρόβλημα η κυκλοφορία. Η ΚΕ δεν μπόρεσε να το αντιμετωπίσει. 3. Πού θα πάμε χωρίς "902 ΤV";

Συμφωνώ με το Σχέδιο Καταστατικού. Αποκαθιστά και "καλύπτει" ζητήματα (που βλέπαμε με ανησυχία στο 13ο Συνέδριο). Εχει βελτιωθεί. Θα πρότεινα να ξανακαθιερωθεί, (για ουσιαστικούς λόγους), σε όλα τα όργανα, ο θεσμός του αναπληρωματικού μέλους.

Στο ιδεολογικό μας μέτωπο: 1. Εκφράζω τη χαρά μου, για την αποκατάσταση της θεωρητικής ταυτότητας του Κόμματος. (Που το θεωρούσα πάντα θέμα ζωτικής σημασίας). Σωστά διατυπώνεται τώρα στα δύο σχέδια: "Το ΚΚΕ καθοδηγείται από την κοσμοθεωρία του μαρξισμού - λενινισμού". Ως γνωστό, στο 13ο Συνέδριο (που το Κόμμα κινδύνεψε "να τιναχτεί στον αέρα") ο όρος Μαρξισμός - Λενινισμός είχε καταργηθεί. Στα ντοκουμέντα (χάριν των "εκσυγχρονιστών" μας) πέρασε η όντως "πλουραλιστική" (!) διατύπωση: "Κοσμοθεωρία του ΚΚΕ είναι η κοινωνικο - πολιτική οικονομική και φιλοσοφική θεωρία που θεμελίωσαν οι Μαρξ, Ενγκελς, Λένιν, ο επιστημονικός σοσιαλισμός..." κλπ., κλπ.

2. Χαίρομαι που αποκαθίσταται (πλήρως "στα δικαιώματά του") και ο Προλεταριακός Διεθνισμός. Διότι, ναι μεν τον υπερασπιζόμασταν ακόμα και στα στρατοδικεία. Αλλά - λόγω "μόδας" και Περεστρόικα - τείναμε (επί το "ευρωπαϊκότερον") να τον συρρικνώσουμε σε απλή Διεθνιστική Αλληλεγγύη. (Οχι ότι κι αυτή είναι λάθος).

3. Για τη Δικτατορία του Προλεταριάτου. Δεν είμαι υπέρ της κατάργησής της. Αλλά το θέμα δεν είναι καινούριο. Είχε πολυσυζητηθεί στο 10ο Συνέδριο και μπήκε στο Πρόγραμμα σαν επεξήγηση της εξουσίας της εργατικής τάξης. ("Θα είναι, δηλαδή, δικτατορία του προλεταριάτου". Σελ. 44). Οσο για την "αρνητική της φόρτιση", δεν πιστεύω οι κλασικοί μας να μην την είχαν υποψιαστεί. Ομως, γιατί πάμε μακριά; Υπάρχει σήμερα, για τους αντιπάλους μας, κάτι το γνήσια κομμουνιστικό που να είναι "θετικά φορτισμένο";

Το Σχέδιο Προγράμματος στηρίζεται σε σοβαρή έρευνα και μελέτη. Θέτει με επιστημονικό τρόπο και τεκμηρίωση τα βασικά προβλήματα. Καθορίζει με σαφήνεια, στις δοσμένες συνθήκες, τη στρατηγική και την τακτική μας. Και αποτελεί όχι απλώς βάση συζήτησης, αλλά πλαίσιο που πληρεί τις αναγκαίες προϋποθέσεις για το Πρόγραμμα.

Αυτό δε σημαίνει ότι είναι τέλειο. Εχει ελλείψεις και κενά που γεννούν απορίες και ερωτήματα. Χρειάζεται βελτιώσεις. (Απαλλαγή από περιττές επαναλήψεις. Να ξεχωρίζουν τα βασικά από τα δευτερεύοντα). Η συζήτηση στις ΚΟ και ο δημόσιος διάλογος έφεραν στην επιφάνεια πλούτο σκέψεων, παρατηρήσεων, προτάσεων, που πρέπει να προσεχτούν.

Εννοείται, έχουμε να κάνουμε με πρόγραμμα κόμματος και όχι με όποιο ντοκουμέντο. Θεμιτές ακόμα και οι διαφωνίες.

Δε θα συμφωνήσω όμως με όσους βγάζουν το σχέδιο άχρηστο.

Σωστός ο στρατηγικός σκοπός και ο άμεσος πολιτικός στόχος. Η επανάσταση, θα έχει σοσιαλιστικό χαρακτήρα. Εχει ξεπεραστεί ο αστικοδημοκρατικός χαρακτήρας. Οξύνονται όλες οι αντιθέσεις στον κρατικομονοπωλιακό καπιταλισμό. Υπάρχουν οι υλικές προϋποθέσεις για το σοσιαλισμό. Δεν υπάρχει ο υποκειμενικός παράγοντας. Επομένως, δεν πάμε αύριο για επανάσταση. Κατεύθυνση καθορίζουμε. Και προσανατολίζουμε σωστά την εργατική τάξη και τις άλλες κοινωνικές δυνάμεις.

Οι επαναστάσεις ξεσπούν όταν ωριμάσουν οι συνθήκες. Κι όχι όταν θέλουμε ή κατά παραγγελία. (Αυτό θα ήταν τυχοδιωκτισμός). Και γίνονται για να πετύχουν. (Τυχαίνει και να αποτύχουν). Είναι δυνατή σε μια χώρα η επανάσταση και σήμερα. (Παράδειγμα η Ν. Αφρική. Βέβαια είναι άλλου χαρακτήρα). Σε μας θα συνδυαστεί μάλλον με γενικότερα ξεσπάσματα.

Αντικειμενικά οι ανατροπές την απομάκρυναν. Δεν ευσταθεί η άποψη ότι τη φέρνουμε πιο κοντά, υπερπηδάμε στάδια, βιαζόμαστε! Ούτε νομίζω πρέπει να σπεύδουμε να αποφανθούμε ότι σχεδόν ταυτίζεται η βασική αντίθεση (κεφάλαιο - εργασία) με την κύρια αντίθεση (μονοπώλια από τη μια - λαός από την άλλη). Επιβάλλεται πειστικά να εξηγηθούν οι διαπλεκόμενες αντιθέσεις της χώρας μας σε σχέση με ΕΕ, ΗΠΑ κλπ. Και να γίνει κατανοητή η αλλαγή της θέσης του 12ου Συνεδρίου, "Αλλαγή με κατεύθυνση το Σοσιαλισμό".

Η τακτική - Αντιιμπεριαλιστικό - Αντιμονοπωλιακό - Δημοκρατικό Μέτωπο πάλης - είναι η ενδεδειγμένη. Ετσι θα προσεγγίσουμε το στρατηγικό σκοπό. Η πείρα(διεθνής και εσωτερική) είναι ο καλύτερος δάσκαλος. (Λαϊκά Μέτωπα εδώ και σε άλλες χώρες). Φοβάμαι δεν την έχουμε αφομοιώσει τόσο καλά. Ασφαλώς όλα τα προβλήματα του μετώπου θα ήταν αφέλεια να θέλουμε να τα λύσουμε από τώρα. Ομως είναι λαθεμένες οι αντιλήψεις όπως: α) Απόρριψη της τακτικής του Μετώπου εν ονόματι του στρατηγικού σκοπού.

β) Εναντίωση σε κυβέρνηση Μετώπου απ' το φόβο μην ξεφύγει απ' τον στρατηγικό σκοπό. ("Θα διαχειριστεί το σύστημα ή θα ανατραπεί!" Γιατί αποκλείουμε το ενδεχόμενο να προχωρήσει από καλύτερες θέσεις προς την κατεύθυνση του σοσιαλισμού;).

Στην τελευταία φάση, νομίζω, της αντιιμπεριαλιστικής πάλης, είναι πιθανό να μην ξεχωρίζουν τα όριά της απ' την επαναστατική διαδικασία.

Πρόβλημα - κλειδί: Κοινωνικές συμμαχίες, και πολιτικές συμμαχίες. Γενικά σωστά το τοποθετεί το Σχέδιο Προγράμματος. Μην κρίνουμε με τα σημερινά δεδομένα. Πάμε με προοπτική. Αλλά το παλεύουμε από τώρα. Στην πορεία, πιστεύω, θα υπάρξουν και πολιτικές συμμαχίες. (Είναι αδύνατο να μην υπάρξουν). Θα τις γεννήσει και θα τις επιβάλει η ίδια η ανάπτυξη της αντιιμπεριαλιστικής πάλης. Εμείς, σαν κόμμα, τι πρέπει να έχουμε καθαρό; Ας συμβουλευτούμε τον Λένιν: "Να κάνεις πόλεμο για την ανατροπή της διεθνούς αστικής τάξης, πόλεμο εκατό φορές πιο δύσκολο, πιο μακρόχρονο και περίπλοκο από το ότι ο πεισματοδέστερος από τους συνηθισμένους πολέμους ανάμεσα στα κράτη και να παραιτείσαι προκαταβολικά από τους ελιγμούς, από την εκμετάλλευση της αντίθεσης συμφερόντων (έστω και προσωρινής) μεταξύ των εχθρών, από τις συμφωνίες και τους συμβιβασμούς με τους ενδεχόμενους (έστω και προσωρινούς, ασταθείς, ταλαντευόμενους, συμβατικούς) συμμάχους, δεν είναι πράγμα σε αφάνταστο βαθμό γελοίο; " (Από τον "Αριστερισμό παιδική αρρώστια του κομμουνισμού").

Τέλος. (Για να μη θεωρηθεί "υπεκφυγή"!). Είναι σωστή η οριοθέτηση που κάνει το Κόμμα μας σχετικά με τα υπάρχοντα σήμερα πολιτικά κόμματα και τη γενική πολιτική τους. Από τη μια όλοι μαζί και ο "ΣΥΝ" στη "γραμμή" ΕΕ, Μάαστριχτ, κλπ. Κι από την άλλη το ΚΚΕ με τις δυνάμεις που το ακολουθούν. Ποιος το αμφισβητεί; Υπηρετούν γενικά το κατεστημένο και τις επιλογές του, από τη θέση που βρίσκονται, παρά τις διαφορές τους. Το σύνθημα λοιπόν "5 κόμματα - 2 πολιτικές" δεν κάνει τίποτα άλλο, παρά να εκφράζει αυτή την υπαρκτή κατάσταση. Αλλο ζήτημα, αν είναι σωστό από άποψη τακτικής. Γιατί; Ναι μεν επιτρέπει να διαλύονται αυταπάτες. Στερεί, όμως, τη δυνατότητα να ξεχωρίσεις κάθε φορά τον κύριο αντίπαλο. Να εκμεταλλευτείς τις αντιθέσεις (ακόμα και τις "χαραμάδες") των άλλων. Και το κυριότερο να προσελκύσεις στη δική σου πολιτική, στελέχη και οπαδούς τους. Δεν πρέπει να ξεχνάμε, ότι τα συνθήματα έχουν μεγάλη δύναμη, αλλά και κινδύνους (π. χ. το 1952 "Τι Παπάγος, τι Πλαστήρας";). Πάντως το "5 κόμματα - 2 πολιτικές" δεν αναφέρεται στα προσυνεδριακά κείμενα. Και όχι τυχαία, τα ΜΜΕ και ο αστικός Τύπος, το έκαναν σημαία στην ιδεολογική τους επίθεση ενόψει του Συνεδρίου μας.

ΓΙΩΡΓΗΣ ΜΩΡΑΪΤΗΣ

ΚΟΒ "ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗ"

Κριτική στο Σχέδιο Προγράμματος

Μετά από μια μακρόχρονη πορεία 18 χρόνων από την ψήφιση του προηγούμενου Προγράμματος, μετά από 2 μαζικές διασπάσεις και την ανατροπή των σοσιαλιστικών χωρών, ερχόμαστε να συζητήσουμε το νέο πρόγραμμα. Ολα τα κομματικά μέλη περίμεναν ορισμένα καθαρά λόγια, που θα μπορούσαν να καλύψουν όσο το δυνατόν πιο σωστά τις μακρόχρονες θεωρητικές και πολιτικές παλινωδίες της ΚΕ.

Αντ' αυτού βρισκόμαστε μπροστά σ' ένα Σχέδιο Προγράμματος όπου η ΚΕ μόνο καθαρά λόγια δε χρησιμοποιεί, αποσιωπώντας την προηγούμενη πορεία υλοποίησης του Προγράμματος του 10ου Συνεδρίου. Ενα καθήκον, που κάθε Κομμουνιστικό Κόμμα, που θα ήθελε να λέγεται Μαρξιστικό - Λενινιστικό, θα έπρεπε να κάνει. Το Προσχέδιο Προγράμματος αρνείται να το κάνει αυτό και το ερώτημα είναι για ποιο λόγο.

Το ΚΚΕ είχε στόχο την αντιιμπεριαλιστική - αντιμονοπωλιακή - δημοκρατική επανάσταση και την επαναστατική εξουσία της εργατικής τάξης, την εγκατέλειψε στο 12ο Συνέδριο, προσθέτοντας την "αλλαγή με κατεύθυνση το σοσιαλισμό", οδηγήθηκε στον πλέον οπορτουνιστικό εκφυλισμό μέσω του 12ου Συνεδρίου και σήμερα μας εμφανίζει το αντιιμπεριαλιστικό - αντιμονοπωλιακό μέτωπο, που μέσω πολιτικών συμμαχιών (πάντα όπως τόσα χρόνια υπό την "πίεση" του λαϊκού κινήματος) θα οδηγηθούμε σε μια κοινοβουλευτική πλειοψηφία και πιθανόν στη σοσιαλιστική επανάσταση.

Είχαμε αυτήν την εξέλιξη και τον οπορτουνιστικό κατήφορο γιατί υπήρχαν περιθώρια ερμηνειών στα Ντοκουμέντα του Κόμματος, επειδή οι πολιτικές γραμμές, πλατφόρμες δεν ήταν ολοκληρωμένες και έτσι ο καθένας ανάλογα με το πώς εννοούσε τη σχέση τακτικής ή στρατηγικής ερμήνευε αριστερότερα ή δεξιότερα τα ντοκουμέντα. Ετσι, αφού το γευτήκαμε αυτό έντονα στο παρελθόν, το ξαναβρίσκουμε μπροστά μας στο σημερινό Προσχέδιο Προγράμματος.

Ετσι, ο πυρήνας του προσχεδίου που είναι η Θέση 29, δηλαδή το Α - Α - Δ μέτωπο, όπου ενοποιούνται τα επιμέρους μέτωπα πάλης με "μπροστάρη πάντα την εργατική τάξη", μας παραπέμπει κατευθείαν στη Θέση 31, που είναι σαφέστατη. Οτι το αποτέλεσμα της δράσης αυτού του μετώπου θα είναι η "λαϊκή πλειοψηφία", που θα εκφραστεί κυβερνητικά. Παρ' όλα αυτά οι αναλύσεις στις ΚΟΒ αποσιωπούσαν τελείως τη Θέση 31, προσπαθώντας να δώσουν αριστερότερη έμφαση στο Προσχέδιο Προγράμματος.

Τι υποχρεώνει την ΚΕ να δίνει τέτοιου τύπου ερμηνείες και δεν το διατυπώνει καθαρά, όπως στην Εκθεση Δράσης του 10ου Συνεδρίου; "... πιστεύουμε ότι όσο υπάρχει η εξουσία των μονοπωλίων, είναι αδύνατη η πραγματοποίηση τέτοιων ριζικών μεταρρυθμίσεων, γιατί αυτές έχουν επαναστατικό χαρακτήρα και όπως διδάσκει ο Μ - Λ και επιβεβαιώνει η ζωή, επαναστατικοί κοινωνικοοικονομικοί μετασχηματισμοί μπορούν να γίνουν μόνο, αφού λυθεί το υπ' αριθμόν ένα πρόβλημα της επανάστασης... " (σελ. 76). Δηλαδή, ριζικές μεταρρυθμίσεις όπως αυτές που περιγράφονται σκόρπιες στους στόχους του Α - Α - Δ μετώπου δεν μπορούν να γίνουν μέσω οποιασδήποτε κυβέρνησης.

Πώς η ΚΕ, αφού αναγνωρίζει - και καλά κάνει - ότι η κυρίαρχη αντίθεση μονοπώλια - λαός δεν ισχύει και ότι η αντίθεση κεφαλαίου - εργασίας μπαίνει προς λύση, από πού και ως πού παρουσιάζει ως μονόδρομο το Α - Α - Δ μέτωπο και προδικάζει το κίνημα στη στενότητα και μόνο του κοινοβουλευτικού αγώνα; Γιατί επιμένει σε μια "εφεύρεση" που δεν μπορεί να υλοποιηθεί σε μια καπιταλιστική χώρα, σαν την Ελλάδα, που όπως λέει και το Προσχέδιο: "εντάσσεται στις περιφερειακές χώρες της ΕΟΚ, που αποκομίζουν ένα τμήμα των υπερκερδών και παίζουν το ρόλο περιφερειάρχη" (Θέση 5); Γιατί ονειρεύεται μια νέα Χιλή σε μια σημερινή καπιταλιστική χώρα οργανικά δεμένη με την ΕΟΚ, όπως η Ελλάδα, που προσπαθεί ταχύτατα ν' αναπτύξει παραπέρα τον καπιταλισμό και τα καταφέρνει χωρίς σοβαρές αντιστάσεις;

Η ύπαρξη μικροαστικών - οπορτουνιστικών απόψεων, που θυσιάζουν τα μακροχρόνια συμφέροντα της εργατικής τάξης στο καθημερινό δήθεν όφελός της, είναι φυσιολογικό να υπάρχουν μέσα στο Κόμμα. Αυτό που δεν είναι αντικειμενικό να υπάρχει είναι η επικράτησή τους πάντα σαν πλειοψηφία και η αποτύπωσή τους με διαφορετική ένταση κάθε φορά (ανάλογα και με την "εξωτερική" πίεση της ταξικής πάλης) στα Ντοκουμέντα του ΚΚΕ.

Η μακρόχρονη κοινοβουλευτική "δημοκρατική" περίοδος και η υποταγή όλης της πάλης του εργατικού κινήματος στην κοινοβουλευτική πάλη, το χτύπημα των εργατικών ΚΟΒ από το 1984 και μετά πιο έντονα, η ριζική αλλαγή της κοινωνικής σύνθεσης του Κόμματος, προς όφελος των καλοπληρωμένων και ανώτερων υπαλλήλων, κατεστραμμένων ΕΒΕ και εις βάρος του προλεταριάτου (εργοστασιακός - βιομηχανικός εργάτης), που αγνοεί σαν τέτοιο το Προσχέδιο και διαχέει τον πολιτικό του ρόλο στην εργατική τάξη και το λαό γενικά, είχε αντανάκλαση στη διαμόρφωση των Θέσεων του Κόμματος. Στη συνέχεια οι θέσεις του ΚΚΕ οδηγούσαν σ' ένα νέο ξέκομμα εργατών, όπως αυτό αντανακλόταν έντονα στις εκλογικές αναμετρήσεις στη Β Αθήνα, τη Β Πειραιά, τη Μαγνησία, χώροι συγκέντρωσης προλεταριάτου, με την κατακόρυφη πτώση του ΚΚΕ.

Και όλα αυτά γίνονταν στα πλαίσια μιας τακτικής που "έχτιζε" το κοινοβουλευτικό προφίλ του ΚΚΕ και εγκλώβιζε στα πλαίσια που θέτει η "δημοκρατική νομιμότητα".

Η κατοχύρωση αυτής της τακτικής, που εκφράζεται και σήμερα μέσα από το Προσχέδιο Προγράμματος, όσο και αν η λέξη εργατική τάξη αναφέρεται και ξαναναφέρεται αρκετές φορές, σημαίνει άρνηση του επαναστατικού δρόμου, που μπορεί να υλοποιείται και να προπαγανδίζεται καθημερινά. Το Προσχέδιο χωρίς να μας δείχνει τη σημερινή κατάσταση του εργατικού κινήματος, το μεταχειρίζεται, στα δύο μόνο σημεία που το αναφέρει στη Θέση 28 και 31, σαν ένα μέτωπο πάλης ισάξιο του λαϊκού και άλλων κινημάτων (ειρήνη, παιδεία... ). Δεν αναγνωρίζεται σαν τη βασική κινητήρια δύναμη που θα συγκρούεται με την αστική τάξη όχι μόνο για οικονομικά ζητήματα, αλλά και για πολιτικούς επαναστατικούς στόχους (γιατί υπάρχουν και ρεφορμιστικοί πολιτικοί στόχοι), συγκροτώντας όχι κάποια "νέα λαϊκά όργανα" για μια "νέα λαϊκή πλειοψηφία", αλλά τα δικά της όργανα τύπου Σοβιέτ, για την εξουσία του δικού της κράτους της δικτατορίας του προλεταριάτου και της φτωχής αγροτιάς. Ενός επαναστατικού δρόμου που θα επιβάλλει τη συμμετοχή του ΚΚΕ στο Κοινοβούλιο όχι μόνο για να κάνουμε κριτική στο α ή το β νομοσχέδιο και να αποδείχνουμε ότι η α ή η β κυβέρνηση μας κλέβει από παντού, αλλά για να ξεσκεπάζει καθημερινά τη χρεοκοπία του κοινοβουλευτισμού ως συστήματος και θα αντιπαραθέτει στην κοινοβουλευτική δημοκρατία το δημοκρατισμό της δικτατορίας του προλεταριάτου.

Θα δείχνει τον άλλο δρόμο της εξουσίας "τύπου Σοβιέτ", που θα καταργεί την επίφαση εκλογών με βάση την εδαφική περιφέρεια και θα προβάλλει τις εκλογές σε παραγωγική - εδαφική βάση μέσω εργατικών αντιπροσώπων που θα συγκροτούν το νέο εργατικό κράτος. Που θα προτείνει την αντικατάσταση της σημερινής εξαγορασμένης δικαιοσύνης, στυλοβάτη του αστικού κράτους και την επιβολή δικαιοσύνης μέσω εκλεγμένων λειτουργών της εργατικής τάξης, που θα ξεσκεπάζει το ρόλο της αστυνομίας και του στρατού, τη διάβρωση και το σάπισμά τους, θα προτείνει την αντικατάστασή τους με νέους θεσμούς πολιτοφυλακής του εργατικού κινήματος.

Που θα ξεσκεπάζει το ρόλο της σημερινής δημόσιας διοίκησης και των ανώτερων στρωμάτων της υπαλληλοκρατίας και θα ζητάει την κατάργηση όλου αυτού του μηχανισμού, που απορροφά τεράστια χρηματικά ποσά και θα δείχνει τον τρόπο τσακίσματός του.

Που θα οργανώνει την καθημερινή πάλη του στη βάση της απαλλαγής από τα δεσμά της αστικής τάξης, ντόπιας, ΕΟΚικής και αμερικανικής. Στη βάση αυτή μπορεί να υπάρξει εργατικό κίνημα, που δε θα είναι δέσμιο των κοινοβουλευτικών του αυταπατών και θα πιάνει τόπο στα χαμηλόμισθα τμήματα της εργατικής τάξης και του προλεταριάτου, που δεν έχει να περιμένει από τον καπιταλισμό ούτε την καριέρα του, ούτε τη μισθολογική του ανέλιξη σε υψηλές αποδοχές.

Που θα μπορεί να αντιπαρατεθεί από ισχυρές θέσεις με την εργατική αριστοκρατία που έχει εξαγοράσει σήμερα η άρχουσα τάξη, δίνοντάς της χρήματα όχι από την τσέπη της, αλλά κλέβοντας μεγάλες κατηγορίες εργατών, ανέργων, συνταξιούχων.

Τότε τα άλλα στρώματα της πόλης και του χωριού θα έχουν μια δύναμη να ακολουθήσουν και να εμπιστευτούν. Τότε η οργάνωση του εργάτη θα είναι μέρος μιας μεγάλης οργάνωσης, που το καθημερινό του σύνθημα θα είναι οργάνωση της πάλης για τη δική του πολιτική εξουσία.

Υπό αυτό το πρίσμα θα βγει και το πρόγραμμα των καθημερινών διεκδικήσεων της εργατικής τάξης, που θα διαπαιδαγωγεί και θα βάζει νέες μάζες στην ταξική πάλη.

ΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ ΚΩΣΤΑΣ

Αχτίδα Βορείων Προαστίων

Σχετικά με το Σχέδιο Προγράμματος

Πάνω στα ζητήματα που θέτει το Σχέδιο Προγράμματος έχω να κάνω τις εξής παρατηρήσεις:

- Ενώ σωστά αναγνωρίζεται ότι ο ελληνικός καπιταλισμός είναι στο τελευταίο στάδιο ανάπτυξης και η κυρίαρχη αντίθεση είναι αυτή μεταξύ κεφαλαίου και μισθωτής εργασίας, σε ορισμένα σημεία της ανάλυσης παρουσιάζεται σαν να ήταν αυτή μεταξύ μονοπωλιακής ολιγαρχίας και λαού. Για παράδειγμα στη Θ. 9 αναφέρεται ότι "τα μονοπώλια αξιοποιούν το σύγχρονο κράτος". Ομως δεν το αξιοποιούν μόνο τα μονοπώλια. Το κράτος λειτουργεί σαν οργανωτής του αστικού συνασπισμού εξουσίας και προωθεί πάντα - κάτω από τους ιδιότυπους όρους της κυριαρχίας της μονοπωλιακής μερίδας πάνω στις άλλες μερίδες της αστικής τάξης - την ανάπτυξη του συνόλου του κεφαλαίου.

Δεν υπάρχουν περιθώρια για αντίθεση μεταξύ του κράτους και του μη μονοπωλιακού κεφαλαίου.

Ακόμα σε αρκετές περιπτώσεις χρησιμοποιείται, αντί για τον επιστημονικά προσδιορισμένο όρο αστική τάξη, ο όρος ολιγαρχία. Π. χ. Θ. 20 "Η ελληνική ολιγαρχία διατηρεί δεσμούς και με τα τρία ιμπεριαλιστικά κέντρα" και Θ 21. "οξύνεται ο ανταγωνισμός ανάμεσα στην ελληνική και τουρκική ολιγαρχία".

Αυτό ο όρος πρέπει να απορριφθεί όχι μόνο γιατί είναι ασαφής, αλλά και γιατί, ίσως ακριβώς γι' αυτό, είναι ιδεολογικά χρωματισμένος από τον ευρωκομμουνισμό και την πρώιμη σοσιαλδημοκρατία.

Πάνω στο ζήτημα των κοινωνικών κινημάτων, που στοιχειοθετούν το Α - Α - Δ μέτωπο, πρέπει να γίνεται σαφές στο Πρόγραμμα ότι το εργατικό κίνημα είναι το κυρίαρχο και όχι απλά ένα από τα επιμέρους κινήματα.

Το ΚΚΕ πρέπει να επικεντρώνει τη δράση του στο εργατικό πεδίο και να δίνει βάθος στους στόχους των εργατών, κάνοντάς τους σαφώς αντικαπιταλιστικούς, από την πρώτη στιγμή της σύγκρουσης του μετώπου.

Η πραγματοποίηση των κοινωνικών συμμαχιών δεν μπορεί να γίνει με υποβάθμιση του εργατικού μετώπου και των αιτημάτων που μπαίνουν σ' αυτό. Στα ζητήματα της πολιτικής δράσης δεν ισχύουν τα απλά μαθηματικά. Δεν ισχύει δηλαδή το ότι με το να κάνουμε 10% πιο μετριοπαθή τα αιτήματα της εργατικής τάξης, θα κερδίσουμε 10% των μικροαστών. Μόνο με την ολομέτωπη (βαθιά αντικαπιταλιστική) επίθεση της εργατικής τάξης μπορεί να συρθούν μαζί της (με τους αναγκαίους μετασχηματισμούς στη συνείδησή τους: προπαγάνδιση της κολεκτίβας παραγωγών κλπ.) και τα μικροαστικά στρώματα.

Σε σχέση με το παραπάνω ζήτημα πρέπει να ειπωθεί πως η χρήση των όρων "μεσαία στρώματα" και "μικρομεσαίες επιχειρήσεις" είναι απαράδεκτοι, καθώς αυτοί πηγάζουν από το ιδεολογικό οπλοστάσιο της αστικής τάξης και συσκοτίζουν τη διαφοροποίηση των μικροαστών από το κεφάλαιο. Η μικρή ιδιοκτησία και παραγωγή, που δεν είναι φαινόμενο εντελώς διαφορετικό από το κεφάλαιο. Ενα φαινόμενο που στηρίζεται στην επιβίωση, κάτω από την κυριαρχία του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής, προκαπιταλιστικών τρόπων παραγωγής.

Ετσι ο μικροαστός δεν είναι ο μικρός αστός. Αυτό πρέπει να γίνει σαφές, γιατί ενώ η συμμαχία των εργατών με τους μικροαστούς είναι ως ένα βαθμό απαραίτητη, η συμμαχία τους με οποιοδήποτε τμήμα ή μερίδα του κεφαλαίου είναι καταστρεπτική για τη σοσιαλιστική στρατηγική.

Ομως το θεμελιώδες ζήτημα που τίθεται με τρόπο προβληματικό στο Σ. Π. είναι αυτό του Α - Α - Δ μετώπου ως μέσου περάσματος στο σοσιαλισμό. Εδώ θέλω να εκφράσω τη διαφωνία μου με τον προσδιορισμό του μετώπου ως δημοκρατικού. Ο κοινοβουλευτισμός, η παραχώρηση νομιμότητας στο Κομμουνιστικό Κόμμα και η όχι άμεση καταστολή των εκδηλώσεων της εργατικής τάξης αποτελούν το ανώτερο σημείο δημοκρατικότητας που μπορεί να παραχωρήσει η αστική τάξη. Παραπέρα "εκδημοκρατισμός" μπορεί να επιτευχθεί μόνο με το τσάκισμα του αστικού κράτους και των κοινοβουλευτικών θεσμών μαζί. Δηλαδή, με το πέρασμα στη δικτατορία του προλεταριάτου. Επομένως, ο όρος "δημοκρατικός" ως ένδειξη της πρόθεσης βαθέματος της δημοκρατίας δεν έχει νόημα, παρά μόνο ως στοιχείο τακτικής σε μελλοντικές καταστάσεις, όταν η αστική τάξη θα περάσει σε άμεση καταστολή του κομμουνιστικού κινήματος. Ως στοιχείο του προγράμματος, όμως, δεν έχει καμιά θέση.

- Στη συνέχεια πρέπει να αναφερθεί η θεμελιώδης αντίφαση που διαπερνά την ανάλυση του Α - Α - Δ μετώπου. Ενώ αναφέρεται ότι το μέτωπο θα βαθαίνει την αντικαπιταλιστική συνείδηση, θα αναπτύσσει τη δράση της Ε. Τ., φτάνοντας σε σκληρές ταξικές συγκρούσεις κτλ. υποστηρίζει ταυτόχρονα ότι η επαναστατική διαδικασία θα αρχίσει μέσω της ανάπτυξης επιμέρους μεταρρυθμιστικών μετώπων, που θα συγκλίνουν στην αλλαγή του πολιτικού συσχετισμού δυνάμεων και την κατάληψη της κυβερνητικής εξουσίας. Και όλα αυτά χωρίς να ξεκαθαρίζεται ο ίδιος ο χαρακτήρας (βίαιος ή ειρηνικός) της σοσιαλιστικής επανάστασης που υποτίθεται ότι θα προκύψει. Σε πείσμα της συσσωρευμένης πείρας του κομμουνιστικού κινήματος, ο φετιχισμός της δημοκρατίας και η Χρουστσοφική αντίληψη περί δυνατότητας ειρηνικού περάσματος στο σοσιαλισμό ελπίζουν. Στην ουσία η άποψη για κατάληψη της κυβερνητικής εξουσίας, όπως και η προγραμματική θέση για ενίσχυση των αρμοδιοτήτων της Βουλής δεν αποτελούν παρά αυταπάτες. Αυταπάτες, που πηγάζουν από μικροαστικές ελπίδες για επιστροφή στο δυνατό Κοινοβούλιο του πρώιμου καπιταλισμού, όταν δεν ψήφιζαν ακόμα οι εργάτες. Ομως στις συνθήκες του ΚΜΚ, με την ανάπτυξη της μαζικής δημοκρατίας (βλέπε ιδεολογική νομιμοποίηση του καπιταλισμού μέσω αντιπροσωπευτικών θεσμών) και τη μετάθεση της ντε φάκτο εξουσίας στη γραφειοκρατία του εκτελεστικού και των υπερεθνικών οργανισμών, αυτές οι ελπίδες θα οδηγήσουν το κίνημα σε αδιέξοδα. Ακόμα και αν αγνοούσαμε το ότι οι αστοί διαμορφώνουν τους κοινοβουλευτικούς συσχετισμούς με το εκλογικό σύστημα, το ότι ο εγκλωβισμός στην αστική νομιμότητα γεννά κινδύνους ιδεολογικής διάβρωσης του Κόμματος, καθώς και τον κίνδυνο πραξικοπήματος, θα 'πρεπε και πάλι να απορρίψουμε την ιδέα περί κυβερνητικής εξουσίας. Θα μας οδηγούσε - στην πιο ευνοϊκή περίπτωση -στον εξευτελισμό να ψηφίζουμε νόμους που μένουν ανενεργοί. Κι αυτό γιατί η πραγματική εξουσία βρίσκεται στα παρασκήνια.

Ομως το ζήτημα δε βρίσκεται στο αν είναι ρεαλιστική η κατάκτηση της κυβερνητικής εξουσίας, ούτε στην πολιτική πρακτική, που θα ακολουθήσουμε για να φτάσουμε εκεί. Βρίσκεται στο ποια πολιτική πρακτική δε θα ακολουθήσουμε. Μέσα από τη Θ. 30 και τη Θ. 31 η σταδιοποίηση της επαναστατικής διαδικασίας ενώ καταργείται τυπικά, ωστόσο επανεισάγεται μέσα από την αντίληψη ότι πρώτα γίνεται κυβέρνηση το μέτωπο και μετά αρχίζει η επαναστατική διαδικασία - δράση. Η ανάλυση αυτών των δυο Θέσεων αφήνει ανοιχτή μια προοπτική, μέσα από την οποία οι μαζικοί αγώνες θα αναπτύσσονται με βάση την αλλαγή του πολιτικού (βλέπε κοινοβουλευτικού) συσχετισμού δυνάμεων. Δηλαδή, χωρίς να υπερβαίνουν, όταν χρειάζεται, την αστική νομιμότητα, κάνοντας στην πράξη, ανενεργό την ανάπτυξη των αγώνων, σύμφωνα με τη Θέση 29.

Ενα άλλο βασικό ζήτημα, που τίθεται από την ανάλυση της Θ. 30, είναι αυτό της διαλεκτικής σχέσης μεταρρύθμισης και επανάστασης. Οι μεταρρυθμίσεις που προβάλλονται (με εξαίρεση μικρομεταρρυθμίσεις που αφορούν την περιφέρεια του κράτους - ΟΤΑ - παιδεία, τη βελτίωση των όρων πώλησης της εργατικής δύναμης - ΑΤΑ, το εργατικό δίκαιο κ. ά.) έχουν επαναστατικό νόημα μόνο όταν είναι καταδικασμένες να αποτύχουν στα καπιταλιστικά πλαίσια και γίνονται έτσι εργαλεία επαναστατικής προπαγάνδας.

Σε αντίθετη περίπτωση η προβολή μεταρρυθμίσεων γίνεται κωμικοτραγική, αν όχι επικίνδυνη. Ομως στη Θ. 30 υποστηρίζεται ότι είναι δυνατή, με την αποδέσμευση από την ΕΕ, φιλολαϊκή παραγωγική ανάπτυξη της χώρας στα πλαίσια πάντα των καπιταλιστικών σχέσεων παραγωγής.

Γίνεται λόγος για περιορισμό της ασυδοσίας του μεγάλου (μόνο αυτό είναι ασύδοτο;) κεφαλαίου, χωρίς καν να μπαίνει σαν προϋπόθεση η κατάργηση της ίδιας της θέσης του με την κοινωνικοποίηση των επιχειρήσεων. Το Σ. Π. φτάνει μέχρι το σημείο να προβάλλει το προγραμματικό αίτημα για "εκδημοκρατισμό" του σκληρού πυρήνα του αστικού κράτους (Σ. Ασφάλειας και Στρατός). Η μόνη επαναστατική πρακτική προς αυτούς τους μηχανισμούς είναι η αποδιοργάνωσή τους, έτσι ώστε να διευκολυνθεί η κατάληψη της πολιτικής εξουσίας από την εργατική τάξη. Κατάληψη της εξουσίας που σημαίνει συντριβή των μηχανισμών καταστολής και όχι ειρηνική μεταρρύθμισή τους.

Καταλήγοντας, έχω να προτείνω στο Συνέδριο, πρώτα, το ξεκαθάρισμα του λεξιλογίου και της αντίληψης που έχουμε για την ταξική οριοθέτηση και πάλη, και δεύτερο, την απάλειψη της Θ. 31, όπως και την επαναδιατύπωση της Θ. 30 έτσι που να συνταιριάζει με τη σοσιαλιστική στρατηγική.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΣ

ΟΒ ΚΝΕ Παντείου

Το πρώτο ...στάδιο της επανάστασης!

Πριν 12 χρόνια ήμουν συντάκτης του "Οδηγητή". Τότε ετοιμάσαμε ένα πολυσέλιδο αφιέρωμα στην Οχτωβριανή Επανάσταση, το οποίο σχεδιάστηκε ως εξής: Να περιγράψουμε με αφηγηματικό τρόπο, αλλά βασισμένο σε συγκεκριμένα γεγονότα, τη συμμετοχή - και συμβολή - των κύριων κοινωνικών δυνάμεων στην Επανάσταση.

Στον γράφοντα ανατέθηκε να καταγράψει τη συμμετοχή της αγροτιάς. Ανάμεσα στα βιβλία που ξεσκονίστηκαν ήταν και κάποιο με την αφήγηση ενός μπολσεβίκου, που περιέγραφε τι έκανε ο Λένιν το πρώτο βράδυ της Επανάστασης (7 προς 8 Νοέμβρη 1917).

Ηταν μεσάνυχτα, όταν γύρισαν στο σπίτι του μπολσεβίκου και έπεσαν να κοιμηθούν. Ξαφνικά άναψε το φως στο δωμάτιο του Λένιν, ο οποίος άρχισε να εργάζεται πυρετωδώς. Και το πρωί, όταν κάθισαν στο τραπέζι για το τσάι, ο Λένιν έβγαλε απ' την τσέπη του δύο φύλλα χαρτί με το περίφημο "Διάταγμα για τη γη".

- Μα αυτό ήταν των Εσέρων. Θα πουν ότι το δανειστήκαμε απ' αυτούς, είπε κάποιος.

- Ας πουν ό,τι θέλουν, απάντησε ο Λένιν. Οι αγρότες θα καταλάβουν καθαρά ότι πάντα θα υποστηρίζουμε όλα τα δίκαια αιτήματά τους. Πρέπει να πλησιάσουμε τους αγρότες, στη ζωή τους, στους πόθους τους. Κι αν γελάσουν μερικοί ηλίθιοι, άστους να γελάνε. Ποτέ δε σκεφτήκαμε ν' αφήσουμε στους Εσέρους το μονοπώλιο για τους αγρότες. Εμείς είμαστε το πρώτο κόμμα στην κυβέρνηση κι ύστερα απ' τη δικτατορία του προλεταριάτου, το αγροτικό ζήτημα είναι το σπουδαιότερο.

Και στις 28 Νοέμβρη 1917, στο Σμόλνι, σε έκτακτη συνεδρίαση του Αγροτικού Συνεδρίου, ο γεροντότερος απ' τους αριστερούς Εσέρους, με τρεμουλιαστή φωνή και με δάκρυα στα μάτια, διάβασε την ανακοίνωση για την αδελφική συμμαχία των αγροτικών σοβιέτ με τα σοβιέτ των εργατών και των στρατιωτών. Κάθε φορά - περιγράφει ο Τζον Ριντ - που πρόφερε τη λέξη (συμμαχία) η αίθουσα τρανταζόταν από βροντερά χειροκροτήματα.

Αυτή η πολιτική τόλμη του Λένιν εκφράστηκε μετά την πρώτη μέρα της Επανάστασης. Αλλά αυτό δε σημαίνει ότι δεν αποτελεί οδηγό δράσης στις καθημερινές συνθήκες.

Το ΚΚΕ έχει στις ιστορικές του αποσκευές τις μεγαλύτερες αξίες για τον άνθρωπο και πρέπει να τις διαφυλάξει, μπροστά στην επέλαση της καπιταλιστικής βαρβαρότητας, ως παρακαταθήκη για τις επόμενες γενιές. Αλλά δε φτάνει μόνο αυτό. Χρειάζεται και η πολιτική τόλμη - όχι βέβαια η τόλμη της αγοραίας πολιτικής, που προβάλλουν οι καναλάρχες και οι πομπώδεις οικοδεσπότες των τοκ σόου.

Χρειάζεται εκείνη η καθημερινή πολιτική τόλμη της ανάδειξης και αναστήλωσης της συλλογικής προσπάθειας ως βασικής προϋπόθεσης για την επίλυση των βασανιστικών προβλημάτων των εργαζομένων, των συνταξιούχων, των νέων, των επιστημόνων, των παιδιών που πέφτουν στα ναρκωτικά, των αποκλεισμένων γενικά.

Συνταγές δεν υπάρχουν. Υπάρχουν όμως δυνατότητες που στηρίζονται στις πραγματικές και βασανιστικές ανάγκες του κόσμου. Κι αν δεν αφουγκραστούμε τον κόσμο και δεν ανιχνεύσουμε αυτές τις πλευρές, θα μείνουμε μετέωροι σαν εκείνο το σκαπτικό μηχάνημα, που ενώ εργάζεται πυρετωδώς, η τσάπα του δεν πιάνει χώμα.

Κάπως έτσι μοιάζει εκείνη η προβληματολογία με τα συνθήματα που περιέχουν δυο - τρεις διατυπώσεις κατά του Μάαστριχτ και καταγγέλλουν ταυτόχρονα τους άλλους ως υποταγμένους και συμβιβασμένους. Αυτή η τυποποιημένη οριζόντια διατύπωση της συνευθύνης ΠΑΣΟΚ - ΝΔ - Πολιτικής Ανοιξης - "ΣΥΝ" δεν ανταποκρίνεται στην απ' τα κάτω πραγματικότητα. Οχι πως αυτό δεν ισχύει για βασικές επιλογές των ηγεσιών των παραπάνω κομμάτων. Ισχύει και πρέπει να στιγματίζεται.

Αλλά, αν σε ένα συνδικάτο δεν ψηφίστηκε η πρόταση με τις δύο - τρεις αντι-μααστριχτικές διατυπώσεις της παράταξης, που υποστηρίζει το ΚΚΕ, δεν καθαρίζεις με έναν, σαν τον παραπάνω, αφορισμό. Και τότε φταίνε μόνο οι άλλοι ή πρωτίστως εμείς που δε φροντίσαμε να αποκαλύψουμε τις αλυσίδες - δε μιλάμε πια για νήματα - που δένουν την καθημερινή ζωή όλων με τις αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης; Κι έπειτα είναι οι εδώ "νομάρχες" των Βρυξελλών, που διαλαλούν κυνικά τις εξαρτήσεις τους.

Υπάρχουν εκείνοι που το καταλαβαίνουν - όπως οι συνταξιούχοι - και το καταγγέλλουν ευθέως. Υπάρχουν, όμως, και εκείνοι που δεν τους αρκεί η κυνική ομολογία. Και εδώ χρειάζεται η τέχνη της πολιτικής πειθούς, που θα απελευθερώνει το λανθάνοντα σοσιαλισμό του ανθρώπου, όπως τον περιέγραψε ο Ενγκελς, και η οποία θα τον οδηγεί στη σφαίρα της συλλογικής δράσης, μέσα απ' την οποία θα έχει τις δικές του διαφοροποιήσεις. Γι' αυτό δε θα πρέπει να μας "ξενίζουν" οι προβληματισμένοι και οι τίμιοι άνθρωποι, όποιο Θεό κι αν πιστεύουν. Ακόμα ακόμα θα πρέπει να προσπαθούμε να πείσουμε και εκείνους τους "ρεαλιστές" του εφικτού και να τους τραβάμε "απ' το μανίκι". Ετσι, θα μπορέσουμε - για να θυμηθούμε και τον Λένιν - να βρούμε εκείνο τον κρίκο της αλυσίδας, ο οποίος θα μας επιτρέπει να "κρατάμε" στα χέρια μας ολόκληρη την αλυσίδα.

Πρέπει, λοιπόν, να βρούμε τους δρόμους της ενότητας στη δράση, αλλά και να αποφασίσουμε να τους βαδίσουμε με ειλικρίνεια, χέρι χέρι με τους άλλους εργαζόμενους. Και αυτό στις σημερινές συνθήκες να μπορεί ν' αποτελέσει - ας επιτραπεί μια αφαίρεση - το πρώτο στάδιο της... επανάστασης!

Σ' αυτό το δύσκολο δρόμο βασικό όργανο είναι ο "Ριζοσπάστης". Σήμερα, οι δυνατότητές του είναι περιορισμένες, τόσο εξαιτίας εγγενών αδυναμιών, όσο και του γενικότερου κλίματος. Αλλά, απ' την εμπειρία μου στον τομέα που δουλεύω, ο "Ριζοσπάστης" έχει σταθεί πολύτιμος σύμβουλος στη λύση προβλημάτων. Δε θα αναφερθώ στα προβλήματα των εργαζομένων, που έτσι κι αλλιώς βρίσκονται καθημερινά στις σελίδες του, αλλά και στη λύση προβλημάτων γενικότερου χαρακτήρα. "Εμένα, ο "Ρ" με τα δημοσιεύματά του, μου έλυσε το βασικότερο πρόβλημα της χρηματοδότησης), ομολογούσε πρόσφατα στέλεχος μεγάλου νοσοκομείου.

Πολλά και βασικά θέματα, που ανέδειξε ο "Ρ" στον τομέα της υγείας τα "πήρε" από ανθρώπους που ανήκουν σε άλλους πολιτικούς χώρους. Τα "πήρε", γιατί τον εμπιστεύονται, ως την εφημερίδα που μπορεί να προβάλει θέματα ευρύτερου ενδιαφέροντος, μέσα στη σημερινή λαλίστατη... συνωμοσία των διάφορων Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης. Πρωτίστως, λοιπόν, τα μέλη και οι φίλοι του ΚΚΕ δεν πρέπει να ξεχνούν το "Ρ", γιατί στη συνέχεια θα τους βοηθήσει στην καθημερινή τους δουλιά.

Τέλος, οι περισσότεροι δημοσιογράφοι του "Ρ" είναι νέα παιδιά και μάλιστα χωρίς σοβαρές πολιτικές εμπειρίες. Παλιότερα, κάποιοι από μας ίσως αισθανόμαστε ως "ζυγό" τις κατευθύνσεις των διάφορων επιτροπών του Κόμματος. Μακάρι, λοιπόν, σήμερα να υπήρχε αυτός ο "ζυγός". Δε λέω ότι είναι ανύπαρκτη η βοήθειά τους, αλλά δεν είναι ο "επί της ημέρας" καθοδηγητής, όπως τη χρειάζεται η εφημερίδα.

Και θα περάσει πολύς καιρός για να βρεθούν οι κνίτες - σαν κι αυτούς που γνωρίσαμε μετά τη μεταπολίτευση - οι οποίοι θα επανδρώσουν δημοσιογραφικά το "Ρ". Οι δυνατότητες, δηλαδή και εδώ, έχουν τις ίδιες αναλογίες των δυνατοτήτων - και των αδυναμιών - που έχει το ΚΚΕ στους υπόλοιπους χώρους.

Γιώργος ΜΟΥΣΓΑΣ

Πρώην μέλος του ΚΚΕ

Δημοσιογράφος του "Ρ"

Ποιος έχει το όνομα και ποιος τη χάρη

Ερχόμαστε σήμερα να κουβεντιάσουμε το καινούριο Σχέδιο Προγράμματος. Να συζητήσουμε για το Πρόγραμμα, σημαίνει να επεξεργαστούμε την πραγματικότητα της δοσμένης στιγμής και τα χαρακτηριστικά της, να δούμε τη θέση των κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων σ' αυτήν και κύρια της εργατικής τάξης, φορέα της επαναστατικής προόδου της κοινωνίας, να εξετάσουμε τη θέση και την επιρροή μας, να καθορίσουμε και να περιγράψουμε καθαρά τον κεντρικό μας στόχο, τους τρόπους, να πείσουμε γι' αυτόν.

Απ' αυτά θα καθοριστεί η άμεση και η μακρόχρονη πορεία του Κόμματος, η ίδια η φυσιογνωμία του και θα έχουν βέβαια άμεση αντανάκλαση στο κίνημα. Το βάρος και η σημασία του Προγράμματος είναι λοιπόν δικαιολογημένα, όχι όμως και αυτονόητα. Αντίθετα, αυτό εξαρτάται από τις απαντήσεις που θα δώσει στα ζητήματα που μπαίνουν, από το πόσο μέσα από αυτές θα δημιουργηθούν οι συνθήκες για την επαναστατική αλλαγή.

Ωστόσο, όταν η ΚΕ αναλύει την κατάσταση, μένει σε μια γενική περιγραφή των προβλημάτων, που θα ταίριαζε περισσότερο σε ιστορικούς αναλυτές, παρά σε δρώντες κομμουνιστές. Ενώ αφήνει την ασάφεια να πλανάται στα βασικά ζητήματα της πάλης ή δεν τα πιάνει καθόλου.

Συμπεραίνει ότι ο ιμπεριαλισμός βρίσκεται σε βαθιά κρίση και ανταγωνισμό, όμως οι "7" ενιαιοποιούν την πολιτική τους και απορροφούν τους κραδασμούς της κρίσης τους. Δεν κάνει τον κόπο να εξηγήσει τους μηχανισμούς συγκέντρωσης του παγκόσμιου πλούτου στα χέρια των ιμπεριαλιστών (ειδικά μετά και την ανατροπή στις πρώην σοσιαλιστικές χώρες). Μέσα από τις ζώνες της βαθιάς υπερεκμετάλλευσης με τα ελάχιστα μεροκάματα και τους ασύλληπτους ρυθμούς εντατικοποίησης (π.χ. Ταϊβάν). Μέσα από την καταλήστευση του πλουτοπαραγωγικού πλούτου, που σήμερα μεγαλώνει με την καταρράκωση των εθνικοαπελευθερωτικών κινημάτων. Με το βάθεμα της πολιτικοοικονομικής εξάρτησης στις χώρες της "περιφέρειας", για να τις μετατρέψει σε ελεγχόμενες διόδους, μεταφέροντας εκεί βασικό μέρος των συγκρούσεών του (π.χ. Βαλκάνια, Αιγαίο). Αλλά, ταυτόχρονα, καταστρέφοντας τεράστιο αριθμό παραγωγικών δυνάμεων (και κύρια της ε.τ.) και μέσα στις ιμπεριαλιστικές χώρες με έξαρση ανεργίας και φτώχειας και τη δημιουργία αυτών που οι ίδιοι οι αστοί πολιτικοί ονομάζουν "κοινωνίες των 2/3", μετρώντας όμως ανάποδα τα ποσοστά.

Για την κατάσταση στην Ελλάδα, η ΚΕ εκτιμάει ότι "είναι πιο οργανικά δεμένη σήμερα στον ιμπεριαλισμό", όμως βρίσκεται και στις χώρες της "εξαρτημένης περιφέρειας". Χωρίς να ξεχωρίζει μέχρι πού ευθύνονται για τα προβλήματα οι ιστορικοί λόγοι της καθυστέρησης της ανάπτυξης της χώρας και πού αυτά δεν είναι παρά αντικειμενικές εκφράσεις της ανισόμετρης ανάπτυξης του ιμπεριαλισμού, που χωρίς αυτόν δεν μπορεί να υπάρξει σήμερα ο καπιταλισμός.

Διαπιστώνει την αύξηση των υπηρεσιών, χωρίς να την εξηγεί. Είναι ένα φαινόμενο προόδου ή αποτέλεσμα της εξάρτησης και της κρίσης, χωρίς μονιμότητα και προοπτική (οι απολύσεις του ιδιωτικοποιημένου ΟΤΕ, σε λίγο καιρό, θα αναδείξουν τέτοια προβλήματα); Μειώθηκε το εργοστασιακό προλεταριάτο, γιατί άλλαξε η δομή της παραγωγής και των παραγωγικών σχέσεων(άρα και η δυναμική και το βάρος του) ή γιατί τροφοδοτεί με την αιμορραγία του τις τεράστιες στρατιές της ανεργίας, της φτώχειας, της πρόσκαιρης αυτοαπασχόλησης και της ημιαπασχόλησης; Πόσο πιο κοντά το φέρνουν αυτά σε άμεσες επαναστατικές αλλαγές, για να μη διασυρθεί περισσότερο μέσα σε ακόμα πιο βάρβαρες συνθήκες επιβίωσης; Ακόμα, πόσο σήμερα, στρώματα της ε. τ. παίζουν το ρόλο του εξαγορασμένου υπηρέτη των συμφερόντων της αστικής τάξης (βασικό χαρακτηριστικό του ιμπεριαλισμού) και τι καθήκοντα βγαίνουν απ' αυτό για το εργατικό κίνημα; Ποιος ο ρόλος των κεντρικών συνδικαλιστικών οργάνων (π.χ. ΓΣΕΕ); Πώς πρέπει να δοθεί η πάλη μέσα στο εργατικό κίνημα, αλλά, πώς θα παλέψει η ε. τ. για ταξικά συνδικάτα;

Το κείμενο στέκεται μόνο να εκτιμήσει τη μη ωρίμανση του υποκειμενικού παράγοντα (δηλ. της ε.τ.). Ωστόσο, η ε. τ. έχει αποδείξει στις κρίσιμες στιγμές τη δυναμική και την αποφασιστικότητά της. Οταν το εργατικό κίνημα έφτανε να βάζει ζητήματα, που έθιγαν άμεσα στην ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής (όπως εκφράστηκε αυτό στις λεγόμενες προβληματικές, ή νωρίτερα σε αγώνες, όπως της BARCO ή της ΛΑΡΚΟ), ή παρέμβαινε στη διαδικασία της παραγωγής (στον αγώνα ενάντια στην εντατικοποίηση), ή έκανε αγώνα για το σπάσιμο κεντρικών επιλογών εισοδηματικής πολιτικής (στην πάλη για το άρθρο 4). Ηταν η εποχή της μεγάλης ανόδου της οργανωμένης σε σωματεία ε. τ. και, μάλιστα, για πρώτη ίσως φορά τόσο μαζικά, του εργοστασιακού προλεταριάτου, όταν οι οργανώσεις μας στα μεγάλα εργοστάσια και τόπους δουλιάς μετρούσαν σε δεκάδες τα μέλη τους, σε εκατοντάδες τον αριθμό τους. Οταν το Κόμμα αύξαινε την επιρροή και τη δυναμική του και στην κοινωνία γενικότερα.

Στα ΓΙΑΤΙ που μας έφεραν από εκείνη την εποχή, στο σήμερα της απομαζικοποίησης των σωματείων και σχεδόν της εξαφάνισης της πολιτικής πάλης και της παρουσίας μας στους χώρους δουλιάς, η ΚΕ δεν απαντάει. Τι έγινε με τις τότε απαντήσεις μας στο κίνημα, πόσο καθοδήγησαν σωστά την ε. τ., απαλλάσσοντάς την από αυταπάτες και δίνοντας διέξοδο και προοπτική στον αγώνα της; Είναι φανερό ότι όταν εμείς αρχίσαμε να οδηγούμε την πάλη στο 17%, στην απλή αναλογική και τις χωρίς αρχές συμμαχίες, και έγινε κατανοητό ότι ο στόχος δεν είναι η κατάκτηση της εξουσίας, αλλά και ότι μέσα από το Κοινοβούλιο δε θα έρθει αυτή ποτέ, η ε. τ. στράφηκε στο λιγότερο κακό μέσα από την επίθεση που δεχόταν και δέχεται από παντού. Αρα, το ζήτημα είναι πόσο έχουμε καθαρό στρατηγικό στόχο, που θα στηρίζεται κάθε μέρα στην πάλη, θα οξύνει τις αντιθέσεις, θα δείχνει την ανάγκη της ε. τ. για εξουσία, θα χρησιμοποιεί το Κοινοβούλιο σαν βήμα καταγγελίας και θα δίνει όλο το βάρος στην πολιτική οργάνωση της ε. τ.

Αντίθετα, το κείμενο "χρησιμοποιεί" το χαμηλό βαθμό ωρίμανσης, για να δικαιολογήσει πολιτικές επιλογές. Ετσι, καταλήγει στο σύνθημα για τη δημιουργία ενός μετώπου. Που δεν είναι η αντιιμπεριαλιστική - αντιμονοπωλιακή επανάσταση της Δημοκρατίας του Λαού του 10ου, δεν είναι η σοσιαλιστική επανάσταση, είναι κάτι ενδιάμεσο που έχει να λύσει και ζητήματα απλής διαχείρισης και ζητήματα (π. χ. εθνική ανεξαρτησία), που "οργανικά" δένεται η λύση τους με το σοσιαλισμό. Που θα δημιουργηθεί από πολιτικές δυνάμεις που θα διαμορφωθούν ή όχι. Θα γίνει ή όχι,κυβέρνηση και θα μας οδηγήσει ή όχι, στην "προσέγγιση και κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις... στο πέρασμα στο σοσιαλισμό".

Ομως, οι συμμαχίες μπορούν να γίνουν μόνο όταν υπάρχουν γερές βάσεις στο εργατικό κίνημα, όταν για τα σύμμαχα στρώματα η πορεία τους στο πλευρό της ε. τ., γίνεται μονόδρομος μέσα από την ίδια την πορεία της ταξικής πάλης. Τότε επιβάλλονται οι όροι και ξεμπροστιάζονται αυτοί που τους αρνούνται. Δεν αναγορεύονται σε ηγέτες αυτοί που δεν είναι, δεν πρέπει να είναι. Αντίθετα, εμείς προσδοκάμε μέσα από το μέτωπο και τη γενικότερη ανάπτυξη του αγώνα των "περιφερειακών" δυνάμεων να "ξυπνήσει" και η ε. τ. Ακόμα και στην κυβέρνηση του μετώπου, αποθέτουμε τις ελπίδες μας για κινητοποίηση της ε. τ. για το σοσιαλισμό, όταν λέμε ότι "αν θα δημιουργηθούν οι συνθήκες για το επαναστατικό άλμα προς το σοσιαλισμό... θα εξαρτηθεί από μια σειρά παράγοντες... ανάμεσα στους οποίους σημαντικοί είναι: Ο βαθμός συνέπειας της α - α γραμμής της κυβέρνησης και του μετώπου". Ετσι, λοιπόν, προσδιορίζει η ΚΕ τα καθήκοντα, εναποθέτοντάς τα σε άλλες δυνάμεις και σε άλλο χρόνο.

Θα τελειώσω με την ικανοποίηση του κειμένου, που το Κόμμα κράτησε το όνομα και τα σύμβολά του. Δεν πρέπει να έχουμε αυταπάτες. Ενα κόμμα που κρατάει το όνομα και τα σύμβολα, αλλά αλλοιώνει συνεχώς την κοινωνική του σύνθεση (σαν άμεση αντανάκλαση της πολιτικής του), δεν έχει το σθένος και την επιλογή να παλέψει ενάντια στον οπορτουνισμό, αφήνοντάς τον έτσι να διαχέεται και να διαιωνίζεται μέσα στο εργατικό κίνημα, δε βοηθάει, αλλά, αντίθετα, μπλοκάρει χειρότερα τις διαδικασίες μέσα στο εργατικό κίνημα. Γιατί, το ζήτημα στο οποίο θα κριθούμε τελικά, δεν είναι αν θα έχουμε το όνομα, αλλά τη χάρη.

ΜΑΡΙΑ ΚΑΛΥΒΑ

ΚΟΒ Σαφράμπολης

Σχετικά με την εργαζόμενη νεολαία

και την παρέμβασή μας

Με ιδιαίτερη προσοχή διάβασα τα ζητήματα που βάζει η Εκθεση Δράσης της ΚΕ σε ό,τι αφορά τους στόχους μας στη νεολαία. Ενόψει του 15ου Συνεδρίου, στα πλαίσια του προσυνεδριακού διαλόγου, θα ήθελα να παραθέσω μερικές απόψεις σχετικά με αυτό το ζήτημα και ιδιαίτερα για την παρέμβασή μας στην εργαζόμενη νεολαία.

Η νεολαία σήμερα βάλλεται άμεσα από τις πολιτικές επιλογές που επιβάλλει η άρχουσα τάξη, ντόπια και ξένη, και που με πολύ μεγάλη ευλάβεια τις προωθούν τα αστικά κυβερνητικά και μη κόμματα. Θέλουν μια νεολαία περιθωριοποιημένη από την παραγωγική διαδικασία, μια νεολαία έτοιμη να δεχτεί τις μεσαιωνικού τύπου εργασιακές σχέσεις, που θέλει να επιβάλλει η ΕΕ ("Λευκή Βίβλος"). Καταλαβαίνετε ότι μια τέτοια νεολαία, αν τελικά υποταχθεί στις παραπάνω αντιδραστικές κατευθύνσεις, είναι ακίνδυνη, ουσιαστικά ευνουχισμένη και παραδομένη στα χέρια και τις ορέξεις του μεγάλου κεφαλαίου.

Η ΚΝΕ, μετά από τη διάσπαση, βγήκε με διαλυμένες τις εργατικές ΟΒ, σχεδόν σε όλη την Ελλάδα. Οι δεσμοί της ΚΝΕ με την εργαζόμενη νεολαία χαλάρωσαν σε πολύ μεγάλο βαθμό. Την περίοδο της ανασυγκρότησης έγιναν κάποια δειλά βήματα, αποσπασματικά όμως και καμπανιακά.

Η εργαζόμενη νεολαία έπαψε να βλέπει τον κνίτη με τον "Οδηγητή" και το "Ριζοσπάστη" έξω από τα εργοστάσια και τους τόπους δουλιάς. Η αδυναμία αυτή της ΚΝΕ, να πλησιάσει τον εργαζόμενο νεολαίο, μετατρέπεται πολλές φορές στα μυαλά των συντρόφων σε λαθεμένη αντίληψη. Δηλαδή, ότι δεν υπάρχουν σήμερα νεολαίοι στα εργοστάσια, ότι το νεολαίο πρέπει να τον βρεις στις καφετερίες, στα στέκια που συχνάζει μόνο. Αντιλαμβάνεστε ότι μια τέτοια λογική θα είναι επικίνδυνη και πρέπει να σπάσει στην πράξη, στρέφοντας τις οργανώσεις της ΚΝΕ στην κατεύθυνση συγκρότησης ΟΒ εργαζομένων, με παράλληλη δράση μέσα κι έξω από εργασιακούς χώρους, τα σωματεία, με σκοπό πάντα την ανάπτυξη αγωνιστικών κινητοποιήσεων ενάντια στην ευρωπαϊκή και ντόπια αντιλαϊκή πολιτική. Κάτι τέτοιο δεν το έχουμε κατοχυρώσει σήμερα και αυτό είναι μια αδυναμία που πρέπει να την προσέξουμε, ειδάλλως θα έχουμε μια ΚΝΕ γερή και μαζική μόνο μέσα στα Πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ.

Η θέση του Κόμματος "5 κόμματα - 2 πολιτικές" πρέπει να διαπερνάει κάθετα όλη τη νεολαία και κυρίως την εργαζόμενη, δημιουργώντας μια πολιτική διαχωριστική γραμμή που θα είναι ορατή για το νεολαίο και θα τον βοηθάει να αντιλαμβάνεται στην πράξη ποια πολιτική αντιπροσωπεύει το κεφάλαιο και ποια πολιτική τα δικά του συμφέροντα.

Η πείρα μέσα στο κίνημα απέδειξε ότι όπου το πετυχαίνουμε αυτό. έχουμε αποτελέσματα, συσπειρώνεται η νεολαία στο πλάι της ΚΝΕ και μαχητικοποιείται.

Το α - α μέτωπο, το όχημα για το πάρσιμο της πολιτικής εξουσίας από την άρχουσα τάξη, πρέπει να συσσωρεύει δυνάμεις όχι μόνο στους χώρους ΑΕΙ - ΤΕΙ, αλλά και στους εργασιακούς χώρους όπου ο νεολαίος βλέπει "ιδίοις όμμασι" την εκμετάλλευση που γεννά η αντίθεση κεφαλαίου - εργασίας. Ετσι, θα μπορούμε να μιλάμε για τους μάχιμους προλετάριους στο πλάι του Κόμματος και της ΚΝΕ, που θα παλεύουν την επαναστατική γραμμή του Κόμματος και δε θα τριγυρίζουν στα βουλευτικά γραφεία για μια θέση στο δημόσιο, δίνοντας την ευκαιρία στα αστικά κόμματα να τους χειραγωγούν και να τους αφοπλίζουν συνειδησιακά. Χρειάζεται περισσότερη επιμονή προς την κατεύθυνση αυτή, μεθοδευμένα βήματα, καλός προγραμματισμός από τα καθοδηγητικά όργανα και επιμονή στην παρακολούθηση της δουλιάς από όλους τους αρμόδιους κομματικούς κρίκους. Μέσα από αυτή τη διαδικασία θα ξεπηδήσουν νέα πρωτοπόρα στοιχεία από την εργατική νεολαία, που θα βοηθήσουν την ΚΝΕ στον αγώνα της για πολιτικοποίηση της νεολαίας σε αριστερή αγωνιστική κατεύθυνση, με στόχο τη σύγκρουσή της με την άρχουσα τάξη και το κεφάλαιο. Η προσοχή και η φροντίδα που πρέπει να δείξουμε για την ανάπτυξη της παρέμβασής μας, με σταθερότητα στην εργατική νεολαία, ουσιαστικά είναι θετική υποθήκη για το ΚΚΕ, αφού θα στεριώνει τους δεσμούς του με την εργατική τάξη του αύριο.

Η εργαζόμενη νεολαία είναι μια εφεδρεία στο πλάι του Κόμματος, που κρύβει μέσα της επαναστατικά ταλέντα, που πρέπει να τα στρατολογήσουμε πριν τα χειραγωγήσει η άρχουσα τάξη. Τότε πραγματικά θα μιλάμε για ΚΝΕ μαζική και πρωτοπόρα και στους εργάτες. Οχι φυσικά ότι τώρα η ΚΝΕ δεν κάνει μαζική δουλιά, αλλά πρέπει αυτή να μην εξαντλείται σε καμπάνιες. Η βοήθεια του Κόμματος θα είναι πολύτιμη.

Θα ήθελα σχετικά με το Σχέδιο Προγράμματος να επισημάνω δύο ζητήματα που χρειάζονται προσοχή. Το ένα έχει να κάνει με την κυβέρνηση του μετώπου. Αν εκδηλωθεί στην πορεία τέτοια κυβέρνηση, το πιθανότερο είναι ότι θα κρατήσει μικρό χρονικό διάστημα, αφού από τα πράγματα θα μπει το ζήτημα "ποιος - ποιον". Γιατί μια τέτοια κυβέρνηση δεν μπορεί να λύσει ζητήματα υπέρ του λαού στα πλαίσια του καπιταλισμού, αλλά ούτε και θα την αφήσουν να πάρει αποφάσεις εναντίον του ντόπιου και του ξένου κεφαλαίου. Αρα, δεν πρέπει να προσανατολίζουμε τα κομματικά μας μέλη στην αυταπάτη πως μια τέτοια κυβέρνηση μπορεί να λύσει ζητήματα εξάρτησης από τα μονοπώλια, εάν δεν έχει προετοιμάσει τις δυνάμεις του για σύγκρουση με τους εκφραστές της άρχουσας τάξης.

Σχετικά με το ζήτημα των συμμαχιών με άλλα κόμματα, πρέπει να έχουμε υπόψη μας πως με αυτό το πολιτικό σκηνικό που έχει δημιουργηθεί δεν μπορούμε να συμμαχήσουμε με κανένα άλλο κόμμα, αφού στις κεντρικές επιλογές του κεφαλαίου (ΕΕ, ΝΑΤΟ, ΓΚΑΤΤ, ΚΑΠ, "Λευκή Βίβλος") έχουν συμφωνήσει. Εάν με την όξυνση της ταξικής πάλης υπάρχει αποκόλληση ενός κομματιού από κάποιο κόμμα, θα πρέπει να ελέγξουμε τη συμπεριφορά του μέσα στο κίνημα για να συνεργαστούμε. Γιατί μέσα στο κίνημα βλέπεις τους συμμάχους σου και τους εχθρούς σου.

ΑΝΤΩΝΗΣ ΤΑΣΣΟΠΟΥΛΟΣ

Γραμματέας ΝΣ Αχαϊας της ΚΝΕ

Παρατηρήσεις πάνω στα κομματικά Ντοκουμέντα και την πορεία του ΚΚΕ

Αγαπητοί σύντροφοι και συντρόφισσες.

1. Το φούντωμα της προσυνεδριακής συζήτησης πάνω στα Ντοκουμέντα, που θα συζητήσει το 15ο Συνέδριο του ΚΚΕ, δείχνει, με τον πιο πειστικό τρόπο, το υψηλό επίπεδο δημοκρατίας στο Κόμμα της εργατικής τάξης, που το ξεχωρίζει χαρακτηριστικά από τα άλλα πολιτικά κόμματα. Παραπέρα σ' εμάς, ισχύει η ΑΡΧΗ ΤΟΥ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΥ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΤΙΣΜΟΥ, που παρέχει στον κάθε σύντροφο ελευθερία, αλλά και υποχρέωση διατύπωσης γνώμης, συμμετοχή στη λήψη απόφασης και στην ενιαία εφαρμογή της.

Ο δημοκρατικός συγκεντρωτισμός είναι η δημοκρατία των πολλών - ύστερα από συζήτηση και απόφαση - και όχι η αυθαίρετη θέληση του όποιου αρχηγού και της κλίκας του, που χαρακτηρίζει τα αστικά πολιτικά κόμματα, με τους "άσους στο μανίκι"!

2. Μπαίνοντας τώρα στα προβλήματα που θίγουν τα Ντοκουμέντα - και κύρια το Πρόγραμμα - θα 'θελα να σημειώσω ότι το Κομμουνιστικό Μανιφέστο των Μαρξ - Ενγκελς κ. ά., διατυπώθηκε πριν 148 χρόνια και μάλιστα παραμονές Επανάστασης (1848). Το δικό μας Κόμμα παλεύει για σοσιαλισμό με τεράστιες προσπάθειες και αιματηρές θυσίες, εβδομήντα οκτώ (78) χρόνια... Με βάση αυτές τις μακρές χρονικές περιόδους αναρωτιέμαι πόσο πειστικά θα μπορούσαν να διατυπώσουν πρόγραμμα οι σύντροφοί μας εκείνων των χρόνων, προορισμένο να ισχύσει π. χ. σήμερα, τόσο ως προς τη μετάβαση όσο και ως προς την εφαρμογή της θεωρίας μας για το σοσιαλισμό - κομμουνισμό. Θέλω μ' αυτό να υποστηρίξω ότι ένα πρόγραμμα για το σοσιαλισμό μόνο σε γενικές αρχές μπορεί ν' αναφέρεται. Υστερα, πέρα από όσα οραματιζόμαστε, σχεδιάζουμε και παλεύουμε εμείς, αξίζει να εκτιμήσουμε πού οδηγεί την ανθρωπότητα ο ΑΝΤΙΠΑΛΟΣ, με το εγκληματικό σύστημα, το στηριγμένο στο "θεμιτό" ή αθέμιτο ΚΕΡΔΟΣ, με την καταστροφή του περιβάλλοντος ΠΑΛΙ ΓΙΑ ΚΕΡΔΗ, με την "τρύπα του όζοντος" που διευρύνεται - μέχρι ν' αποσβεστούν τα κεφάλαια των βιομηχανιών που τη δημιουργούν (!!!) - με τις "τρελές αγελάδες" των θεωρητικών της Κας Θάτσερ κ. ά, στο όνομα της παραγωγικότητας, ανταγωνιστικότητας, αποδοτικότητας, προς το συμφέρον των λίγων, σε βάρος δισεκατομμυρίων πολιτών...

3. Θα έλεγα ότι - πάνω απ' όλα - ενδιαφέρει η σωστή χάραξη της πορείας του ΚΚΕ σήμερα, για την πιο σωστή και επιτυχή λύση των προβλημάτων που προκύπτουν, που αποτελεί πρώτη προϋπόθεση για το κέρδισμα των εργαζόμενων μαζών απ' το ΚΚΕ, την υιοθέτηση απ' αυτές των κομμουνιστικών ιδεών. Αλλωστε, το ΚΚΕ, παλεύοντας πάντα για σοσιαλισμό 78 χρόνια, στάθηκε - και μέσα στο καπιταλιστικό σύστημα - ο ακατάβλητος υπερασπιστής των δικαιωμάτων της εργατικής τάξης και του λαού, χωρίς την ύπαρξη του οποίου το επίπεδο ζωής, οι συνθήκες εργασίας, τα δημοκρατικά και άλλα δικαιώματα θα βρίσκονταν σε πολύ υποβαθμισμένη κατάσταση. Αυτό το ομολογούν ακόμα περισσότερο από μας οι προβληματιζόμενοι αντίπαλοι...

4. Μήπως αυτά όλα σημαίνουν ότι δε θα μιλήσουμε για σοσιαλισμό - κομμουνισμό και το δρόμο που οδηγεί σ' αυτούς τους μεγάλους στόχους; Ας το δούμε πιο συγκεκριμένα: Αν είναι οι σημερινές γενιές που θα οδηγήσουν την πλειοψηφία της εργατικής τάξης και του λαού στο σοσιαλισμό, αυτές έχουν στη διάθεσή τους την τεράστια πνευματική κληρονομιά που καλούνται ν' αξιοποιήσουν στις νέες, δεδομένες συνθήκες:

Πρώτο, το θεωρητικό και πρακτικό έργο των θεμελιωτών της ιδεολογίας μας. Δεύτερο, την πείρα απ' το πρώτο πείραμα - εφαρμογή αυτών των ιδεών στην τ. ΕΣΣΔ και τις ΛΔ της Α. Ευρώπης, από τα ΚΚ και τις ηγεσίες τους. Εχουν επίσης την πείρα και αρνητικών επιλογών που τελικά συνέβαλαν - περισσότερο ή λιγότερο - στην ανατροπή καθεστώτων που στεριώθηκαν με θυσίες, δουλιά και αίμα εκατομμυρίων ανθρώπων. Εχουν τη θετική ή αρνητική πείρα του βαθμού συμμετοχής της εργατικής τάξης και των μαζών στην οικοδόμηση και περιφρούρηση του σοσιαλισμού.

Επομένως και στη δική μας περίπτωση, για το δικό μας ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟ, πρέπει ν' αξιοποιηθεί όλη αυτή η θεωρία και η πείρα, τόσο για την πορεία μας προς αυτόν, όσο και για τα μεγάλα προβλήματα οικοδόμησης του σοσιαλισμού, συμμετοχής και χιλιάδες άλλα που θα παρουσιαστούν.

Ακόμα περισσότερο βάσιμες θα ήταν οι παραπάνω σκέψεις για μια προοπτική που άλλες, μελλοντικές γενιές θα έχουν την ιστορική τιμή και τύχη να γκρεμίσουν, αυτές, τη σάπια καπιταλιστική κοινωνία και να οδηγήσουν το λαό μας στο σοσιαλισμό.

Το συμπέρασμα είναι ότι ένα Πρόγραμμα του ΚΚΕ θα ήταν πιο κατανοητό και πειστικό αν αναφερόταν σε γενικούς μεγάλους στόχους και επιλογές, προορισμένους να ξαναεκτιμηθούν, όταν ο αγώνας των μαζών με επικεφαλής την εργατική τάξη και το Κόμμα της στεφθούν με επιτυχία.

5. Είναι άλλο θέμα να γίνεται καθημερινά καθαρό ότι ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟΣ ΜΕ ΤΗ ΘΕΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΤΡΙΑΣ ΤΑΞΗΣ ΔΕ ΓΙΝΕΤΑΙ. Ακόμα ότι το μέγιστο αυτό επίτευγμα της εργατικής τάξης και του λαού ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΕΡΙΦΡΟΥΡΗΘΕΙ: Η περιφρούρηση αυτή θα ασκηθεί από την πλειοψηφία του λαού και το κράτος της, το σοσιαλιστικό ΚΡΑΤΟΣ. Αρα, θα πρόκειται για την ανώτατη μορφή δημοκρατίας που υπήρξε στα κοινωνικά συστήματα, που γνώρισε η ανθρωπότητα. Ακριβώς αυτή είναι Η ΔΙΚΤΑΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΛΕΤΑΡΙΑΤΟΥ. Πρώτη φορά ασκείται από τις πιο πλατιές μάζες, που απαλλάχτηκαν απ' την εκμετάλλευση και καταπίεση. Αναμφίβολα η καταπίεση - τώρα - θα είναι ΥΠΑΡΚΤΗ για τους εκμεταλλευτές, που παλεύουν για πισωγύρισμα, για επιβολή - ουσιαστικά - της δικτατορίας των λίγων σε βάρος των πολλών. Συνεπώς, κανένας εκλεκτικισμός ή δημαγωγία δε θα μπορούσε ν' απομακρύνει την εργατική τάξη από την εφαρμογή αυτής της αρχής, όταν ο αγώνας οδηγήσει στο σοσιαλισμό.

Παρ' όλ' αυτά είναι παράξενο ότι κάθε φορά που ξεκίνησε παρόμοια φιλολογία, αυτή δεν ήρθε απ' το χώρο του αντίπαλου, αλλά απ' τις ίδιες τις γραμμές του Κόμματός μας. Οι αντίπαλοί μας ξέρουν καλύτερα από μας την έννοια, εφαρμοσμένη σε βάρος των πολλών, όταν τα βρίσκουν δύσκολα (Βλ. Πάγκαλους, Μεταξάδες, Παπαδόπουλους κ. ά.). Ξέρουν επίσης με δολιότητες - που μεταβαπτίζονται ακόμα και σε "χαρισματικότητα" - να μετατρέπουν την όποια κοινοβουλευτική "δημοκρατία" τους σε κοινοβουλευτική δικτατορία, σε "ντοβλέτι", όπως λέει ένας απ' αυτούς. Αλλα να υπόσχονται για να εκλεγούν και άλλα να εφαρμόζουν, σε βάρος του λαού, σαν κυβέρνηση. Αυτοί να βγαίνουν βουλευτές με το ένα δέκατο των ψήφων που χρειάζεται ένας κομμουνιστής για να εκλεγεί στη Βουλή κ. ά.

6. Σοσιαλισμός δε γίνεται επίσης, όταν στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΠΑΛΗ το - όποιο - ΚΚ κατρακυλά στην ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ μέσα στο σύστημα. Είναι καθήκον όλων των μελών και στελεχών του ΚΚΕ και των οργανώσεών του ΝΑ ΠΡΟΦΥΛΑΣΣΟΥΝ ΤΟ ΚΟΜΜΑ ΑΠΟ ΠΑΡΟΜΟΙΟΥΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥΣ. Πρώτοι απ' αυτούς τους κινδύνους είναι η ΑΔΡΑΝΕΙΑ, η έλλειψη καθημερινού ΕΡΓΟΥ, η μη υλοποίηση της γραμμής του ΚΚΕ. Αυτή η φροντίδα αποφυγής της ενσωμάτωσης είναι και το βαθύτερο νόημα της σωστής θέσης μας: "ΠΕΝΤΕ (ΕΞΙ) ΚΟΜΜΑΤΑ - ΔΥΟ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ".

7. Η αποφυγή της ενσωμάτωσης είναι επίσης σχετική απέναντι σε μια ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ ΤΩΝ ΠΟΛΥΕΘΝΙΚΩΝ, που βεβαιωμένα καταστρέφει την πατρίδα μας για τα συμφέροντα του μεγάλου κεφαλαίου. Οσο για τη θέση των άλλων ΚΚ της Ευρώπης, ας μη ζητήσουμε από το ΚΚΕ ευθύνες για παρόμοιες επιλογές.

8. Μήπως όμως ΑΠΟΦΥΓΗ ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗΣ ΣΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ σημαίνει διατήρηση της "παρθενικής καθαρότητας" του ΚΚΕ; Αποφυγή συμμετοχής του στην καθημερινή πάλη, στα καθημερινά γεγονότα, αποφάσεις κλπ., που αφορούν άμεσα την εργατική τάξη και το λαό μας, θ' αποφύγει π. χ. το ΚΚΕ να συμφωνήσει με άλλες πολιτικές δυνάμεις του συστήματος - αν επιτακτικά και βεβαιωμένα προβάλλει η ανάγκη εναντίωσης στα τυχόν χειρότερα άλλων δυνάμεων της αστικής τάξης, π. χ. την επιδίωξη στρατοκρατικής δικτατορίας;

Σε όλα τα ερωτήματα αυτά, απαντώ ΟΧΙ. Φυσικά, το βάρος εδώ πέφτει στη ΣΩΣΤΗ ΕΚΤΙΜΗΣΗ και όχι στην εκ των προτέρων - θεωρητική - απόρριψη. Αν επιλέγαμε το τελευταίο, θα διαγράφαμε την τεράστια συμβολή του ΚΚΕ στην ελληνική πραγματικότητα στα 78 χρόνια τιμημένης ζωής και του λαού μας.

9. Συνεπώς, το ΚΚΕ, στοχεύοντας, όσο πιο συγκεκριμένα γίνεται, στην επίτευξη του Αντιιμπεριαλιστικού, Αντιμονοπωλιακού, Δημοκρατικού Μετώπου πάλης για το σοσιαλισμό, πρέπει ταυτόχρονα - και κύρια για την εξυπηρέτηση του ΚΥΡΙΟΥ ΣΤΟΧΟΥ - ανοιχτά και χωρίς συμπλέγματα να ζει δραστήρια την πολιτική ζωή μέσα στο ίδιο το εκμεταλλευτικό σύστημα. Είναι ζήτημα καθημερινών εκτιμήσεων η θετική ή όχι συμβολή αυτής της πάλης στον ΚΥΡΙΟ ΣΤΟΧΟ.

Τελειώνοντας, με δεδομένη τη σημερινή συγκυρία, το συσχετισμό δύναμης, τη "νέα τάξη πραγμάτων" και τα δεδομένα της, την επερχόμενη σκληρή εναντίωση των εργαζόμενων μαζών στην ανελέητη επίθεση του μεγάλου κεφαλαίου, μονοπωλίων και πολυεθνικών, πιστεύω ότι μια γενική θεωρητική διατύπωση των στόχων μας στη βάση της μαρξιστικής - λενινιστικής διδασκαλίας και της μακρόχρονης πείρας είναι επαρκής για το μακροπρόθεσμο πρόγραμμα του ΚΚΕ. Οσον αφορά την πορεία των κομμουνιστών, ως τη λυτρωτική ώρα του σοσιαλισμού, το κύριο είναι οι σωστές επιλογές προς τον κύριο στόχο και την αποφυγή της όποιας ενσωμάτωσης.

10. Αν αντίθετα, πέσουμε σε πεισματικές, ιδεολογίστικες διατυπώσεις, τσιτάτα και αφορισμούς, μόνο το ΚΚΕ δε θα βοηθηθεί. Και φυσικά, δε θα συμφωνήσω με τους αγαπητούς συντρόφους, που, η αγανάκτησή τους από διάφορες κακές εμπειρίες, περιστατικά και αποστασίες, τους οδηγεί να προτείνουν "ΛΙΓΟΥΣ ΚΑΙ ΚΑΛΟΥΣ". Το ΚΚΕ χρειάζεται πολλούς και καλούς, για γνώμες και για καθημερινή πράξη. Αν με την πάλη μας δεν κατακτήσουμε την πλειοψηφία της εργατικής τάξης και του λαού μας, σοσιαλισμός και κομμουνισμός δε γίνεται. Κι εμείς ΠΑΛΕΥΟΥΜΕ ΓΙΑ ΝΑ ΓΙΝΕΙ. Ως τότε η εργατική τάξη κι ο λαός της Ελλάδας έχει απόλυτη ΑΝΑΓΚΗ την ύπαρξη και δράση του ΚΚΕ για τη σωστή - κάθε φορά - αντιμετώπιση των καθημερινών οξυμένων προβλημάτων τους. Το ΚΚΕ είναι Η ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ ΤΟΥ ΚΑΛΟΥ, ΤΗΣ ΠΑΝΑΝΘΡΩΠΙΝΗΣ ΟΜΟΡΦΙΑΣ για το ΣΗΜΕΡΑ ΚΑΙ ΤΟ ΑΥΡΙΟ της εργατικής τάξης και του λαού της Ελλάδας.

ΚΩΣΤΑΣ ΜΑΡΑΓΚΟΥΔΑΚΗΣ

Πρόεδρος της ΚΕΟΕ

Ηγετική δύναμη για το σοσιαλισμό, το προλεταριάτο ή ο "λαός";

Ενα κόμμα, σύντροφοι, χαρακτηρίζεται επαναστατικό και ταξικό όχι από το όνομα του, αλλά, όπως μας είναι γνωστό, από περισσοτέρους παράγοντες που έχουν άμεση σχέση μεταξύ τους.

Από το ρόλο που παίζει στην ταξική πάλη, τι συμφέροντα εκπροσωπεί, δηλαδή την πραγματικότητα.

- Από την κοινωνική τους σύνθεση (περιλαμβάνει εργάτες και σε ποιο ποσοστό;).

- Από το ποιος καθοδηγεί το κόμμα, από την ποιότητα της καθοδήγησής του. - Από το πρόγραμμά του, την πολιτική του τακτική και πρακτική του δράση, που είναι και το βασικότερο χαρακτηριστικό.

Εχει, έτσι, μεγάλη σημασία η όλη διαδικασία συζήτησης για την αλλαγή του σημερινού προγράμματος και κατά πόσο έχει αγκαλιάσει όλο το κόμμα, κύρια στη βάση του.

Ενα κόμμα λοιπόν, για να είναι μαρξιστικό - λενινιστικό, πρέπει να εκφράζει συνολικά τα ταξικά συμφέροντα της εργατικής τάξης, αποτυπωμένα στο πρόγραμμά του. Να παλεύει καθημερινά για να προβάλλει τον τελικό στόχο της ανατροπής του καπιταλισμού και την ίδρυση της αταξικής κοινωνίας. Ν' αναπτύσσει στην πράξη την ταξική συνείδηση, να είναι αντίθετο με όλα τα αστικά κόμματα, να έχει εργατική κοινωνική σύνθεση και η καθοδήγησή του να αποτελείται από αφοσιωμένους στην επανάσταση και θεωρητικά καταρτισμένους μαρξιστές - λενινιστές. Το επαναστατικό κόμμα πρέπει να έχει επιστημονικά θεμελιωμένο πρόγραμμα με σαφή ιδέα για τον τελικό σκοπό και να κατανοεί σωστά το δρόμο που οδηγεί σ' αυτό το σκοπό. Μόνο σ' αυτή τη βάση μπορεί το κόμμα να εκτιμήσει κάθε φορά τη συγκεκριμένη κατάσταση και ν' αποφύγει λάθη.

Στην ανάλυση, λοιπόν, για το σύγχρονο κόσμο, αναγνωρίζει, το Σχέδιο, σαν βασική αντίθεση του καπιταλισμού, την αντίθεση κεφάλαιο - εργασία. Διαμορφώνεται ο ΚΜΚ. Η εποχή μας είναι εποχή μετάβασης από τον καπιταλισμό στο σοσιαλισμό.

Οι αντικειμενικές προϋποθέσεις δημιουργούνται για το ξεπέρασμα του καπιταλισμού. Η εργατική τάξη αυξήθηκε! Νέα λαϊκά στρώματα εντάσσονται στις γραμμές της.

Γιατί δε γίνεται συγκεκριμένη ανάλυση της ε. τ.;

Ποια είναι τα "νέα λαϊκά στρώματα"; Γιατί εντάσσονται όλα τα μισθωτά στρώματα στα πλαίσιά της; Ποια είναι τα όριά της; Ποιος είναι ο ρόλος του προλεταριάτου, το οποίο μειώθηκε ποσοστιαία; Γιατί μόνο μια απλή αναφορά στην 26 Θ. για την αλλαγή που έγινε στην ταξική σύνθεση της ελληνικής κοινωνίας;

Στην Ελλάδα εμφανίζεται νέος αριθμός εργατών κύρια από τις πρώην σοσιαλιστικές χώρες. Εργάτες που μένουν στην Ελλάδα για χρόνια και εντάσσονται όλο και πιο πολύ στο προλεταριάτο. Δε γίνεται καμιά αναφορά ακόμα και κανένας διαχωρισμός ανάμεσα στο προλεταριάτο και κυρίως στο πιο καταπιεσμένο τμήμα του, το βιομηχανικό, από την εργατική αριστοκρατία το ανώτερο τμήμα της εργατικής τάξης, το οποίο εξαγοράζεται από την αστική τάξη.

Πού βρίσκεται, λοιπόν, σήμερα το προλεταριάτο;

Ξεπουλημένο, απογοητευμένο, έξω από τα συνδικάτα. Αιτία γι' αυτό είναι μόνο η όξυνση της κατάστασης; Ποιος είναι ο ρόλος του εργατικού κινήματος, σαν έκφραση ανάπτυξης της ταξικής πάλης και ποια η ευθύνη του κομμουνιστικού κινήματος για την πορεία του, μέχρι σήμερα;

Ας δούμε τους αγώνες που γίνονται τα τελευταία χρόνια. Κύρια από φοιτητές, μικρομεσαίους, αγρότες. Ποια είναι η κατάληξη αυτών των αγώνων; Μια αντίδραση, ίσως και αυθόρμητο ξέσπασμα μπροστά στη σκληρή και γι' αυτούς πραγματικότητα, που όμως δεν μπορεί να ενώσει τον αγώνα τους, με τα άλλα καταπιεζόμενα στρώματα. Η μόνη δύναμη που μπορεί να ενώσει αυτό τον αγώνα και να οδηγήσει στην ανατροπή του συστήματος, το προλεταριάτο, απέχει.

Στην παρ. 16 μιλά το Σχέδιο για την αναγκαιότητα της ανασυγκρότησης του επαναστατικού εργατικού κινήματος. Διαδικασία η οποία είναι συνδεδεμένη με την πάλη ενάντια στις ρεφορμιστικές και οπορτουνιστικές αντιλήψεις. Δεν κάνει όμως τον κόπο να μας πει ποιες είναι αυτές οι αντιλήψεις. Πώς εκφράστηκαν όλ' αυτά τα χρόνια, από το 10ο ακόμα, έως το σημερινό 15ο Συνέδριο (σχεδόν 20 χρόνια).

Πώς οδηγήθηκε το κίνημα στην ήττα του; Γιατί χάθηκαν μια σειρά αγώνες; Περίοδος '78-'79. Τι έφταιξε; Πώς φτάσαμε σε άλλο ξέσπασμα μετά την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ σε σοβαρούς αγώνες έως το '85 σε μεγάλα κυρίως εργοστάσια; Ποια ήταν η στάση μας με τις προβληματικές; Γιατί αυτό το βιομηχανικό προλεταριάτο, σήμερα, δεν πείθεται να παλέψει σε νέους αγώνες; Τι ρόλο έπαιξαν στην πρακτική μας οι συμβάσεις κατά χώρο, που προωθούσαμε από τότε; Τα Εργοστασιακά Συμβούλια και οι διάφορες Επιτροπές Υγιεινής και Ασφάλειας; Δεν κατακερματίζεται έτσι η ένταξη, όταν αποκόβεται ο αγώνας της με τις επιμέρους συμβάσεις; Ποια η σημασία και τα αποτελέσματα της διετούς εργασιακής ειρήνης;

Ζητήματα, τα οποία, στη ζωή δεν έχουν περπατήσει σε μεγάλη κλίμακα, όμως, δεν έπαιξαν σοβαρό ρόλο σαν απόψεις, στη διάλυση της οργάνωσης της εργατικής τάξης; Αποτέλεσμα όλων αυτών δεν είναι η διάλυση των περισσοτέρων σωματείων, η απομαζικοποίησή τους, η απογοήτευση του προλεταριάτου και η ανοχή της όλο και πιο σκληρής πραγματικότητας;

Ολοι μας αντιμετωπίζουμε καθημερινά την εκμετάλλευση, τη συνεχή εντατικοποίηση σε σχέση πάντα με την παραγωγικότητα, κλείσιμο μικρών και μεγάλων επιχειρήσεων, ανεργία, μαζικές απολύσεις π. χ. "Σεξ Απήλ", "Δραγούνης", ΠΕΤΡΟΛΑ, ίσως και στην "Τριούμφ".

Δεν καταφέρνουμε να πείσουμε, όμως, ν' αντισταθούν, παρά μόνο όταν φτάνει ο κόμπος στο χτένι. Τις περισσότερες φορές για να πάρουν τα χρήματα που τους χρωστούν οι εργοδότες από τα εργοστάσια που ήδη έχουν κλείσει. Δέχονται τα χτυπήματα, σαν αναγκαίο κακό και πολλές φορές την απόλυση σαν "ανακούφιση", γιατί δεν αντέχει άλλο το ξεζούμισμα, να βγάζει όλο και περισσότερη παραγωγή σε λιγότερο χρόνο και με μικρότερο το μισθό. "Δεν πάει άλλο". "Είδαμε τι έγινε και με τους αγώνες". Απόψεις που κυριαρχούν σήμερα από εργάτες που συμμετείχαν στους αγώνες και που βλέπουν να χάνουν τις κατακτήσεις τους μέρα με τη μέρα. Οταν δε βάζουν σε κίνδυνο έτσι απλά τη δουλιά τους για διεκδικήσεις για 1% ή 2%. Οταν δε βλέπει την προοπτική μέσα από τον αγώνα για κάτι καλύτερο. Ποιο είναι αυτό; Ο εθνικός φορέας ιματισμού - κλωστοϋφαντουργίας, δέρματος για παράδειγμα; Βοηθάει στην ενίσχυση της ταξικής συνείδησης, για την ανατροπή του συστήματος και για να πάρουν στα χέρια τους οι εργάτες τα μέσα παραγωγής;

Οταν τόσα χρόνια, τώρα, τα σωματεία ασχολούνται περισσότερο με τις εκλογές και τις έδρες για το ποιος θα έρθει πρώτη δύναμη, και τον υπόλοιπο καιρό θα μοιράσουμε κάποιες ανακοινώσεις έξω από τα εργοστάσια και θα λέμε ότι κάναμε το καθήκον μας και είμαστε κοντά στους εργάτες; Φτάνει μόνο αυτό; Δε νομίζω ότι είναι ζήτημα μόνο αδυναμίας στη δράση μας για ν' αρκεστούμε σε κριτική και αυτοκριτική και δεν είναι ζήτημα κάποιων κομματικών ομάδων και ειδικών, αλλά ζήτημα που πρέπει ν' απασχολήσει όλο το κόμμα.

Νομίζω, σύντροφοι, ότι το άμεσο καθήκον για μας τους κομμουνιστές, σήμερα, είναι να δώσουμε απάντηση σαν κόμμα, σε όλα τα παραπάνω ζητήματα. Για το πώς θα οργανώσουμε τελικά το προλεταριάτο και πώς θα το οδηγήσουμε στην κατάκτηση της εξουσίας και όχι να χάνουμε τον προσανατολισμό μας για το τι κυβέρνηση θα φτιάξουμε στα πλαίσια του συστήματος με τα διάφορα μέτωπα που αναλύονται στο Σχέδιο Προγράμματος, στα οποία το εργατικό κίνημα είναι ένα επιμέρους κίνημα και όχι το κυρίαρχο.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ ΦΩΤΕΙΝΗ

ΚΟΒ Ιματισμού - Κλωστοϋφαντουργίας - Δέρματος

Σταθεροί στις αρχές - ευλίγιστοι στην τακτική

Το 15ο Συνέδριο έρχεται να ολοκληρώσει την πορεία που ξεκίνησε το '91-'92 για την εδραίωση των επαναστατικών χαρακτηριστικών και το ξεκαθάρισμα της ιδεολογικοπολιτικής γραμμής του ΚΚΕ.

Ο αναθεωρητισμός και ο οπορτουνισμός εκφράστηκαν αρχικά με τις θεωρίες του ειρηνικού περάσματος, του παλλαϊκού κόμματος και κράτους, της άρνησης της ταξικής πάλης στις συνθήκες του σοσιαλισμού τη διαστρέβλωση της αρχής της ειρηνικής συνύπαρξης και ολοκληρώθηκε με τις θεωρίες περί οικουμενικών προβλημάτων κλπ.

Εκτός των παραπάνω, στο δικό μας κίνημα εκφράστηκε και με την ανακάλυψη εθνικής αστικής τάξης, που τάχα την εξέφραζε η Ενωση Κέντρου.

Για την Εκθεση Δράσης

Πρώτη παρατήρηση: Πρέπει να μπαίνουν στις κομματικές δυνάμεις "λιγότερα" καθήκοντα - ή τουλάχιστον να είναι φανερό ποια απ' αυτά είναι βασικά και πρέπει να δουλέψει όλο το κομματικό δυναμικό - με περισσότερη επιμονή και αυστηρότητα στην υλοποίησή τους, παρακολούθηση και έλεγχο στη διάρκεια της εκτέλεσής τους και ευθύνες, όταν δεν εκπληρώνονται.

Δεύτερη παρατήρηση: Είναι ανησυχητικό το ότι επικεντρώνεται η προσοχή ενός μεγάλου μέρους του κομματικού δυναμικού σε δευτερεύοντα ζητήματα. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της σημασίας που δόθηκε για τη στάση που έπρεπε να κρατήσει ο Χ. Φλωράκης στην παρουσίαση της βιογραφίας του ή ακόμα οι οξύνσεις για τη συνδικαλιστική τακτική.

Αντίθετα, η αντικατάσταση της πρότασης προοδευτικής διεξόδου, της προοδευτικής κυβέρνησης κτλ. από τη θέση για αντιιμπεριαλιστική αλλαγή, για οικοδόμηση του αντιιμπεριαλιστικού αντιμονοπωλιακού μετώπου, που έγινε από τη σύνοδο της ΚΕ στις 3 και 4 Δεκέμβρη 1994, προσέχτηκε από ελάχιστους.

Για το χαρακτήρα της Επανάστασης

Συμφωνώ με τη θέση για το σοσιαλιστικό χαρακτήρα της επερχόμενης επανάστασης στη χώρα μας. Αυτό πολύ απλά σημαίνει ότι στην κοινωνία μας δεν μπαίνουν αστικού χαρακτήρα "κοινωνικά" ζητήματα, που η λύση τους επιβάλλει ένα ξεχωριστό κοινωνικοπολιτικό στάδιο. Τα προς λύση αστικού χαρακτήρα κοινωνικά ζητήματα έχουν να κάνουν με υπολείμματα από προηγούμενα κοινωνικά στάδια της κοινωνίας.

Ετσι, πράγματι σε μισοφεουδαρχικές χώρες, που η ιστορική εξέλιξη έδωσε τη δυνατότητα στην πρωτοπορία της Εργατικής Τάξης να διεκδικήσει την εξουσία, είχαμε ενδιάμεσα συστήματα, είχαμε τις αστικοδημοκρατικές επαναστάσεις νέου τύπου. Σ' αυτές τις περιπτώσεις είχαμε, βέβαια, και τα προβλήματα της ιμπεριαλιστικής εξάρτησης, γιατί ο ιμπεριαλισμός είχε απλώσει τα πλοκάμια του στις καθυστερημένες χώρες και απ' αυτή την άποψη εκείνες οι επαναστάσεις είχαν αντιιμπεριαλιστικά χαρακτηριστικά. Η ύπαρξη, όμως, του ιμπεριαλισμού δεν επιβάλλει έναν ξεχωριστό χαρακτήρα από αυτόν της Σοσιαλιστικής Επανάστασης.

Πολλές φορές στο κίνημα μιλάμε για τα "αστικοδημοκρατικά" καθήκοντα που έχουμε να προωθήσουμε και μ' αυτόν τον όρο καλύπτουμε και προβλήματα που προέρχονται όχι από τον καθυστερημένο καπιταλισμό, αλλά πολλές φορές από τον υπεραναπτυγμένο καπιταλισμό, από τον καπιταλισμό που έχει αρχίσει να σαπίζει.

Από τη λαθεμένη κατανόηση ζητημάτων, όπως τα παραπάνω, από τη λαθεμένη κατανόηση των θέσεων της Γ Διεθνούς και από τη μη εμβάθυνση στις εξελίξεις στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης '45-'48, εδραιώθηκε στο κίνημα - όχι μόνο το δικό μας - η άποψη για τα ξεχωριστά στάδια της επανάστασης.

Θα πρέπει να είναι γνωστό στους περισσότερους ότι η θέση για ΣΕ δε διατυπώνεται για πρώτη φορά και δεν αναφέρομαι, βέβαια, στις θέσεις του ανώριμου ΣΕΚΕ και ΚΚΕ μέχρι το '30. Και στο Σχέδιο Προγράμματος, που πρότεινε η ΚΕ του ΚΚΕ το 1953, υπήρχε η θέση ότι "η επερχόμενη λαϊκή επανάσταση στην Ελλάδα, θα είναι λαϊκο-δημοκρατική - σοσιαλιστική". ΕΠΙΣΗΜΑ ΚΕΙΜΕΝΑ τ. 7ος σελ. 638. Θέση, που κριτικαρίστηκε ιδιαίτερα έντονα, μετά το 1956.

Υποστηρίζοντας τη θέση για σοσιαλιστικό χαρακτήρα της επανάστασης, θέλω να τονίσω ότι δεν πιστεύω πως υπήρξαν ή μπορούν να υπάρξουν διαχωριστικές γραμμές στο κίνημα μεταξύ της άποψης για σοσιαλιστική επανάσταση, από τη μια μεριά, με τις απόψεις που έχουν προβληθεί για αντιιμπεριαλιστική ή νεοδημοκρατική επανάσταση. Τέτοιες διαχωριστικές γραμμές είναι μόνο στα μυαλά κοντόφθαλμων τροτσκιστών, που αδυνατούν να καταλάβουν τη συνθετότητα των κοινωνιών σε διάφορες ζώνες χωρών και έχουν την τοποθέτηση ότι όλες οι επαναστάσεις τα τελευταία 100 χρόνια, σε όλες τις χώρες του κόσμου, έπρεπε να 'ναι σοσιαλιστικές. Ετσι, βέβαια, όσοι έχουν μια τέτοια σχηματική αντίληψη δεν μπορούν να κατανοήσουν την προσπάθεια των κομμουνιστών να προσεγγίσουν ζωντανά την πραγματικότητα, προσπάθεια που μπορεί, βέβαια, να οδηγεί και σε λάθος διαπιστώσεις.

Ολόκληρη η ιστορική πείρα μάς διδάσκει ότι η διαχωριστική γραμμή με την αναθεώρηση και τον ολοκληρωμένο οπορτουνισμό έχει να κάνει με τις απόψεις για το χαρακτήρα του κράτους και συνεπακόλουθα την αναγκαιότητα της επανάστασης, την ύπαρξη του επαναστατικού κόμματος και της δικτατορίας του προλεταριάτου. Στο τελευταίο δε διάστημα και με την αναγκαιότητα της συνέχισης της ταξικής πάλης στις συνθήκες του σοσιαλισμού.

Συμφωνώντας με την αναγκαιότητα της οικοδόμησης αντιιμπεριαλιστικού - αντιμονοπωλιακού μετώπου θεωρώ ότι κάτω από ορισμένες συνθήκες μπορούν οι επαναστατικές δυνάμεις να βρεθούν στην κυβέρνηση, χωρίς να έχει πραγματοποιηθεί η επαναστατική αλλαγή. Αυτό, όμως, μπορεί να συμβεί λίγο - πολύ "έκτακτα" σαν εξαίρεση του "κανόνα". Με τον τρόπο που αυτό το ενδεχόμενο διατυπώνεται, δίνει τη δυνατότητα να θεωρηθεί ένα νομοτελειακό στάδιο άποψη λαθεμένη και πηγή πολλών λογιών συγχύσεων.

Καήκαμε από το χυλό, να μη φυσάμε το γιαούρτι.

Από την άλλη μεριά, όμως, διαφωνώ με απόψεις στελεχών που έχουν διατυπωθεί και που ουσιαστικά βάζουν το πλαστό δίλημμα: μέτωπο ή επανάσταση ή που θεωρούν ότι σε πολιτικό επίπεδο πάντα είναι αρκετό η προβολή του στρατηγικού στόχου. Εδώ πράγματι ισχύει ότι όποιος καεί απ' το χυλό, φυσά και το γιαούρτι. Οι κομμουνιστές, όμως, οφείλουν να διαμορφώνουν μια συνολική γνώμη και να μην οδηγούνται δεξιά και αριστερά σαν το εκκρεμές απ' την πίεση είτε πρόσκαιρων κοινωνικών πιέσεων είτε από ενστικτώδη αριστερά αντανακλαστικά.

Αν είναι κίνδυνος η αποδέσμευση της πολιτικής τακτικής από το στρατηγικό στόχο, άλλο τόσο κίνδυνος είναι η υποτίμηση της ανάγκης να έχουμε εκτός από στρατηγική και τακτική. Πολλές φορές, μάλιστα, η τακτική μας μπορεί να φαίνεται και απλά μεταρρυθμιστική, αλλά αν αυτές οι μεταρρυθμίσεις δεν είναι "απλά αφομοιώσιμες" από το σύστημα όχι γενικά, αλλά τη συγκεκριμένη πολιτική συγκυρία και αντίθετα ανεβάζουν τη μαζικότητα του αγώνα, την αγωνιστικότητα και τη συνειδητότητα του λαού ή τμημάτων του, είναι αναμφισβήτητα μια επαναστατική τακτική.

Η διαφορά του ρεφορμιστή με τον επαναστάτη δεν είναι ότι ο πρώτος αγωνίζεται για μεταρρυθμίσεις και ο δεύτερος τις αρνείται, αλλά γιατί ο επαναστάτης θεωρεί τις μεταρρυθμίσεις σαν υποπροϊόν της ταξικής πάλης.

Πολλά κόμματα - δύο πολιτικές

Μέσα σε μια κοινωνία σε κάθε φάση δεν μπορούν να υπάρχουν πολλές κύριες διαχωριστικές γραμμές και αυτό ανεξάρτητα από την υποκειμενική διάθεση ατόμων ή ομάδων. Και γενικά αυτή η διαχωριστική γραμμή είναι μεταξύ των κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων, που συσπειρώνται γύρω από την επαναστατική γραμμή, και των δυνάμεων που στηρίζουν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο το ξεπερασμένο σύστημα. Βέβαια, κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες μπορεί μια επιμέρους αντίθεση να οξυνθεί.

Οι επαναστατικές δυνάμεις οφείλουν, αναγνωρίζοντας την όποια οξυμένη αντίθεση, με την πρωτοπόρα αποφασιστική και ανεξάρτητη δράση τους, να προετοιμάζονται για τη λύση της βασικής αντίθεσης, με άλλα λόγια για το πάρσιμο της εξουσίας από την πρωτοπόρα τάξη.

Αν δεν αναγνωρίζουμε την κάθε οξυμένη αντίθεση, δε θα προσφέρουμε πραγματικά στην υπόθεσή μας για τη λύση της βασικής αντίθεσης. Αν, όμως, εφευρίσκουμε οξυμένες αντιθέσεις εκεί που δεν υπάρχουν, εκεί που οξυμένη οφείλει να γίνει η βασική αντίθεση, βάζουμε ταφόπετρα στην επανάσταση.

Με τα δεδομένα αυτά το σύνθημα: Πολλά κόμματα - δύο πολιτικές είναι ένα σύνθημα που θα χρειάζεται για ένα μακρόχρονο διάστημα. Και παλαιότερα το κίνημα είχε ρίξει το σύνθημα: Τι Παπάγος, τι Πλαστήρας. Πιστεύω πολύ σωστά. Αυτό, βέβαια, δε σημαίνει ότι το κίνημα ισοπέδωνε τα πάντα μεταξύ των αντιπάλων κομμάτων ή ακόμη και στο εσωτερικό των κομμάτων ή ότι δεν πάλευε για επιμέρους ζητήματα, όπως αμνηστία, εκδημοκρατισμός, να μην πάει στρατός στην Κορέα και στη βάση αυτή δεν προσπαθούσε να διαμορφώνει ξεχωριστά μέτωπα πάλης και συνεργασίας.

Το να προσπαθούμε να ενωθούμε με όσους μπορούμε να ενωθούμε, να ουδετεροποιήσουμε όσους δεν μπορούμε να ενώσουμε και να επιδιώκουμε να διασπάσουμε τους αντιπάλους είναι μια κατευθυντήρια αντίληψη, που πρέπει να διακρίνει ένα συνειδητοποιημένο, μαχητικοποιημένο και πειθαρχημένο υποκειμενικά παράγοντα.

ΡΙΤΖΑΚΗΣ ΛΕΩΝΙΔΑΣ

Γραφείο ΚΟΒ Αγ. Παρασκευής

Για το χαρακτήρα του α - α μετώπου και την κυβέρνηση

Ενώ σωστά στις θέσεις υπάρχει η διαπίστωση ότι ο χαρακτήρας της επανάστασης θα είναι σοσιαλιστικός, εντούτοις η διαπίστωση αυτή ανατρέπεται εμμέσως πλην σαφώς, μέσω του χαρακτήρα που σκιαγραφείται για το Α - Α μέτωπο σε συνάρτηση με την Α - Α κυβέρνηση.

Εισάγοντας έτσι από την "Κερκόπορτα" τη λογική των σταδίων, που είχαν διατυπωθεί σε προηγούμενα Συνέδρια, που έθεταν να λυθούν πρώτα Α - Α προβλήματα που δημιουργεί η εξάρτηση της χώρας μας και μετά η σοσιαλιστική επανάσταση. Οδηγώντας σε επικίνδυνες ιδεολογικές συγχύσεις για τον επαναστατικό ρόλο της ΕΤ και το ασυμβίβαστο της ταξικής συνδιαχείρισης από αυτή τη δύναμη, που έχει τον ιστορικό ρόλο ν' ανατρέψει την ταξική εκμετάλλευση.

Α. Για την κυβέρνηση του Α - Α μετώπου

1. Σήμερα στη χώρα μας τέτοια άλυτα αστικοδημοκρατικά προβλήματα του τύπου υπολείμματα φεουδαρχικών σχέσεων παραγωγής, προμονοπωλιακού καπιταλισμού ή προβλήματα αστικής νομιμότητας δεν έχουμε.

2. Ιμπεριαλισμός χωρίς εξαρτημένες χώρες δε νοείται. Η ανάπτυξή του θα αυξάνει όχι μόνο το βαθμό της εξάρτησης, αλλά και τις εξαρτώμενες χώρες. Η ανισόμετρη καπιταλιστική ανάπτυξη μιας χώρας δε σημαίνει και έλλειψη των υλικών προϋποθέσεων, που έχει δημιουργήσει ο καπιταλισμός για την επανάσταση. Π. χ. η Ελλάδα και το Πακιστάν είναι εξαρτημένες χώρες από τον ιμπεριαλισμό. Αλλά τα επίπεδα της ανισόμετρης ανάπτυξής τους είναι εντελώς διαφορετικά. Στην πρώτη η αστική τάξη έχει δημιουργήσει τις υλικές προϋποθέσεις, ενώ στη δεύτερη υπάρχουν ακόμα και φεουδαρχικές σχέσεις παραγωγής.

Διαφορετικά, έτοιμες για τη σοσιαλιστική επανάσταση είναι μόνο οι 7 μεγάλες "αδελφές".

Ούτε θα περιμένουμε να αποκτήσουμε ή να ενταχθούμε σε μεγάλη γεωγραφική επικράτεια, για να είναι εφικτή - ρεαλιστική η πραγματοποίηση της επανάστασης. Απόψεις που ανατρέπουν τη λογική της ανισόμετρης ανάπτυξης και τη θεωρία του αδύνατου κρίκου που έθετε ο Λένιν.

Η προσκόλληση σε τακτικισμούς και λογικές σταδίων έχει συμβάλει σε αρνητικά αποτελέσματα όλα αυτά τα χρόνια στο επαναστατικό εργατικό κίνημα, ιδιαίτερα στο χώρο της Ευρώπης.

Λογικές που προβάλλονταν και από τη σοβιετική βιβλιογραφία, ιδιαίτερα μετά το 20ο Συνέδριο του ΚΚΣΕ.

(2) (Η Λενινιστική θεωρία της Επανάστασης, Κεφάλαιο 11, Ε. Μπατάλοφ, εκδ. Προγκρές).

Εξουσία δεν είναι απλά να έχεις την κυβέρνηση, αλλά να ελέγξεις όλο το σύστημα - μορφές - στηρίγματα εξουσίας της Αστικής Τάξης (ΑΤ) και αυτό δεν μπορεί να γίνει, παρά μόνο με την ανατροπή του καπιταλισμού και τη δικτατορία του προλεταριάτου. Εξουσία της ΕΤ στο καπιταλιστικό σύστημα δεν μπορεί να υπάρξει, γιατί η ΕΤ δεν μπορεί να αναπαράγει με πολιτικά μέσα την ταξική εκμετάλλευση. Σε συνθήκες ιμπεριαλισμού και ετοιμότητας του αντικειμενικού παράγοντα, όπως σήμερα, αν πάρεις εξουσία, πρέπει να τη μετατρέψεις αυτόματα σε σοσιαλιστική. Γιατί η γενεσιουργός αιτία των προβλημάτων που έχεις να λύσεις, αντικειμενικά επιβάλλει τη ρήξη με το σύστημα εξ αρχής.

Αν η συνείδηση της ΕΤ φτάσει μέσα από μια συνεπή Α - Α πάλη, σε τέτοια αντικαπιταλιστικά επίπεδα, και μπορεί να πάρει την εξουσία, εξουσία στα πλαίσια του αστικού κράτους θα ζητάμε ή ανατροπή του; Βέβαια το δεύτερο.

Δεν αποκλείεται να προκύψει κυβέρνηση δυνάμεων που έχουν στηριχτεί σε λαϊκές προοδευτικές προσδοκίες. Ομως η συμμετοχή των κομμουνιστών κρίνεται από το αν έχει τη δυνατότητα αυτή η κυβέρνηση να μετατραπεί σε σοσιαλιστική. Δηλαδή αν η ΕΤ έχει τον ηγετικό ρόλο, αν υπάρχει επαναστατική κατάσταση και το κόμμα έχει την ικανότητα μέσα από την πολιτική πρωτοπορία του να μετατρέψει αυτή την κυβέρνηση σε σοσιαλιστική επανάσταση.

Διαφορετικά τι συμμετοχή συζητάμε; Η στάση σου απέναντι στην κυβέρνηση, με αφετηρία τα ταξικά συμφέροντα της ΕΤ, μπορεί να είναι κριτική στο περιεχόμενό της ή να καλείς την ΕΤ να την ανατρέψει. Παράλληλα θα πρέπει να εντείνουμε την ταξική διαπαιδαγώγησή της ότι χωρίς τη σοσιαλιστική επανάσταση, με ηγετική δύναμη την ΕΤ και την πολιτική πρωτοπορία του ΚΚΕ, η εκμετάλλευση δεν ανατρέπεται, αναπαράγεται.

Δεν μπορεί να διαπαιδαγωγούμε όλο το διάστημα την ΕΤ για την επαναστατική ρήξη και μετά να καλλιεργούμε αυταπάτες στην ΕΤ ότι μπορεί να λύσει προβλήματά της στον καπιταλισμό.

Η δεν μπορείς σε όλη την πορεία να διαπαιδαγωγείς την ΕΤ σε εκσυγχρονιστική βάση και ξαφνικά σε ένα επίπεδο πάλης, να ζητάς την επαναστατικοποίησή της για να δημιουργήσει τις ρήξεις της στον καπιταλισμό. Η Α - Α πάλη ξεκομμένη από την προοπτική της λύσης της βασικής αντίθεσης εργασίας - κεφαλαίου και η σύνδεσή της με την κυβερνητική εξουσία στα καπιταλιστικά πλαίσια, για να λύσει προβλήματα της ιμπεριαλιστικής εξάρτησης, είναι θέση ρεφορμιστική, δεν επαναστατικοποιεί το Α - Α μέτωπο σε σχέση με τη σοσιαλιστική προοπτική.

Β. Υπερτονίζουμε πολύ τον ειρηνικό δρόμο περάσματος, αφού σκιαγραφείται ότι η κυβέρνηση του Α - Α μετώπου θα είναι το κύριο μέσο περάσματος στο σοσιαλισμό. Μάλιστα, αφήνει να εννοηθεί ότι η ΑΤ θα αφήσει να γίνει μια τέτοια κυβέρνηση. Δηλαδή θα αφήνει να λύνει η κυβέρνηση Α - Α προβλήματα;

Η ιστορική πείρα δείχνει το αντίθετο. Ταξική πάλη και ειρηνική αντίδραση της αστικής τάξης δεν υπάρχει.

Το ζήτημα της βίαιης αντίδρασης της αστικής τάξης και η προετοιμασία του Α - Α μετώπου πάνω σε αυτήν, πρέπει να τονιστεί. Πρέπει οργανωτικά και ιδεολογικά να ετοιμαστεί η ΕΤ για την αντιμετώπιση αυτής της βίας. Για την προετοιμασία της ΕΤ για το τσάκισμα της αστικής μηχανής, με την εγκαθίδρυση της δικτατορίας του προλεταριάτου ως τη μόνη δημοκρατική δυνατότητα να φτιάξει το δικό της κράτος. Με βάση αυτά, δεν πρέπει να υπάρχει προγραμματική δέσμευση για τη σύνδεση του Α - Α μετώπου με την κυβέρνηση.

Σχετικά με το χαρακτήρα της Α - Α πάλης:

Για να επιτευχθεί η σοσιαλιστική επανάσταση, σημαίνει μεταξύ των άλλων διαμόρφωση της ταξικής αυτοσυνείδησης της ΕΤ μέσα από την αντικαπιταλιστική κατεύθυνση της Α - Α πάλης και τις ενώσεις των εργατών και των συμμάχων της.

Αυτό δεν είναι λογική απομονωτισμού, αλλά ενδυνάμωσης της ταξικής πάλης, η οποία επιδρά στη ριζοσπαστικοποίηση των συνειδήσεων των εργαζομένων, που ακολουθούν συντηρητικά και σοσιαλδημοκρατικά κόμματα.

Το υπονοούμενα, οι λογικές του εφικτού, υποτιμούν την ταξική ικανότητα της ΕΤ να αντιληφθεί, να παίξει τον επαναστατικό ρόλο της.

Υπάρχουν παραδείγματα που θέσεις του Κόμματος κουτσουρεύονται, στο όνομα των δυσκολιών συσπείρωσης, μη ωριμότητας της ΕΤ να τα καταλάβει ή μη ρεαλιστικότητας να γίνουν.

Π. χ. το Κόμμα έχει θέση για αυτοτελή κοινωνική ασφάλιση όλων των γυναικών, αυτό δε σημαίνει ότι δεν μπορεί να γίνει αίτημα του ταξικού εργατικού κινήματος, επειδή δημιουργείται πρόβλημα στα πλαίσια του καπιταλισμού, από πού θα χρηματοδοτείται αυτή η ασφάλιση.

Προσπαθούμε συχνά, με τεχνοκρατικούς καπιταλιστικούς όρους να έχουμε λύσεις για όλα τα προβλήματα, προσανατολίζοντας τη λύση τους στον καπιταλισμό. Μα δε χωράνε λύσεις του σοσιαλισμού σε καπιταλιστικά τετράδια. Βεβαίως, ορισμένα προβλήματα μπορούν να λυθούν στα πλαίσια του συστήματος. Ομως, η πάλη των εργαζομένων πρέπει να πολιτικοποιηθεί, να συνδέεται με την πάλη ενάντια στα μονοπώλια και τον ιμπεριαλισμό. Να συμβάλει στην ταξική αυτοσυνείδηση της ΕΤ και την αναγκαιότητα της ρήξης και εδώ είμαστε αδύνατοι.

Η ανικανότητα του καπιταλισμού σαν σύστημα να επιλύει βασικά προβλήματα των εργαζομένων πρέπει να αναδειχτεί. Μέσα από αυτά τα προβλήματα, θα συνδέσουμε τον αντικαπιταλιστικό στόχο της Α - Α πάλης, θα πείσουμε για τη σοσιαλιστική προοπτική και όχι μέσα από εκσυγχρονιστικά κοινωνικά - πολιτικά σχήματα. Ετσι ετοιμάζονται μέσα από την ταξική πάλη, η ΕΤ και οι πραγματικοί σύμμαχοί της για το σοσιαλισμό.

ΑΛΕΚΑ ΓΙΑΝΝΟΥΣΗ

Καματερό

Αντιιμπεριαλιστικό - Αντιμονοπωλιακό μέτωπο: Επιβεβαίωση ή αναίρεση του στρατηγικού στόχου;

Επιβεβαιώθηκε και επιβεβαιώνεται στη ζωή η ύπαρξη 2 δρόμων, 2 κατευθύνσεων, 2 πολιτικών, 2 ιδεολογιών, 2 κοσμοαντιλήψεων. Αυτή της πολιτικής που με οποιονδήποτε τρόπο εντάσσεται και εξυπηρετεί τα συμφέροντα των μονοπωλίων και του ιμπεριαλισμού και αυτή της συνεπούς αντικαπιταλιστικής πάλης, του επαναστατικού κόμματος, που προωθεί τα γενικά συμφέροντα της εργατικής τάξης (Ε. Τ.) μέχρι την τελική νίκη του σοσιαλισμού και του κομμουνισμού. Ιστορικά από την Κομμούνα μέχρι την Οχτωβριανή Επανάσταση και μέχρι σήμερα το κομμουνιστικό κίνημα έδωσε έμπρακτα την απόδειξη ότι είναι ικανό να διεκδικήσει την εξουσία, αλλά και να ξεκινήσει την οικοδόμηση του σοσιαλισμού. Αυτή η πορεία σίγουρα δεν είναι ευθύγραμμη και πολύ περισσότερο ένας "ρομαντικός περίπατος". Είναι πορεία συγκρούσεων, αντιπαραθέσεων οξύτατων. Πορεία, στην οποία τον αποφασιστικό ρόλο τον παίζουν οι μάζες, η Ε. Τ. και η πρωτοπορία της. Πορεία, η οποία δεν είναι απαλλαγμένη από σφοδρές αντιπαραθέσεις, ιδεολογικές και πολιτικές, στο ίδιο το εσωτερικό του Κομμουνιστικού Κινήματος. Δε θα μπορούσε και να γίνει διαφορετικά.

Το δίλημμα "σοσιαλισμός ή βαρβαρότητα" με δραματικό τρόπο επανέρχεται ξανά και ξανά και απαιτεί τη λύση του. Από την άποψη αυτή η συζήτηση που γίνεται στο Κόμμα μας δεν είναι συζήτηση που γίνεται κατ' αρχάς μεταξύ μας, για κάποιον "οικογενειακό προγραμματισμό". Η συζήτηση αυτή έχει αποδέκτες την κοινωνία και πρώτα απ' όλα την Ε. Τ. και τα πιο πρωτοπόρα τμήματά της. Ενδιαφέρει και παρεμβαίνουν σ' αυτή τη διαδικασία το σύνολο των κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων. Είτε μπορούμε να το διακρίνουμε είτε όχι. Η συζήτηση που ανοίγει, με οργανωμένο τρόπο στο Κόμμα μας μπροστά στο 15ο Συνέδριο, κουβαλάει - θέλουμε, δε θέλουμε - μια ολόκληρη ιστορική εμπειρία και ένα τεράστιο βάρος ευθύνης για τον επαναστατικό προσανατολισμό του Κόμματός μας. Από την άποψη αυτή η συζήτηση για το Σχέδιο Προγράμματος (Σ. Π.) κατέχει και δίκαια την κύρια θέση στη συζήτησή μας. Γίνεται κατανοητό από το σύνολο του κομματικού δυναμικού ότι χωρίς επαναστατική στρατηγική δεν είναι δυνατόν ούτε πολιτική επαναστατικού κόμματος να έχουμε, ούτε και προσέγγιση των στρατηγικών στόχων να επιτευχθεί.

Είναι ανάγκη, νομίζω, να σταθούμε σε ορισμένα ζητήματα, που με αποκαλυπτικό τρόπο τονίζουν τη σημασία και το ιδιαίτερο ειδικό βάρος, σε αυτές τις συνθήκες, του 15ου Συνεδρίου του Κόμματος.

Να αντιληφθούμε ότι η ίδια η άρχουσα τάξη (Α. Τ.) μιλάει για "ξαναμοίρασμα της τράπουλας" του πολιτικού σκηνικού, παίρνοντας υπόψη της την κοινωνική πραγματικότητα και την ικανότητα του αντίπαλού της. Γίνεται ολοένα και πιο φανερό ότι οι πολιτικές δυνάμεις που παίζουν μέσα στα όρια του πολιτικού συστήματος εμφανίζουν σοβαρά σημάδια αδυναμίας στο να πείθουν τις μάζες. Αυτό δε σημαίνει ότι η Ε. Τ. και οι εργαζόμενες μάζες θα έρθουν προς "τα εδώ", "αυθόρμητα", χωρίς εμείς να κάνουμε τίποτε, χωρίς την ανάπτυξη του εργατικού κινήματος. Είναι ανάγκη να κατανοηθεί ότι οι κινήσεις με τη δημιουργία του ΔΗΚΚΙ (βλέπε Τσοβόλα), οι διεργασίες στο "ΣΥΝ" - και ιδιαίτερα στο Αριστερό Ρεύμα του - δυνάμεις του ΝΑΡ, καθώς και ένα κομμάτι στο χώρο του ΠΑΣΟΚ ανοίγουν τη "φιλολογία" για το ρόλο της "Αριστεράς". Μια συζήτηση αποσπασμένη από το περιεχόμενο των στόχων πάλης, από την κοινωνική πραγματικότητα, με στόχο τη διεκδίκηση ενός ρόλου στο υπό διαμόρφωση νέο πολιτικό σκηνικό, ρόλου "τσόντας", αναχώματος, διαμόρφωσης "αριστερού άλλοθι" στις επιδιώξεις της Α. Τ.

Για παράδειγμα και μπροστά στις εξελίξεις που δρομολογούνται στην ΕΕ από τα μονοπώλια, ενόψει της Διακυβερνητικής, το αίτημα της αναθεώρησης της Συνθήκης του Μάαστριχτ, έτσι γενικά (χωρίς το ταξικό του περιεχόμενο), θα μπορούσε να αποτελέσει πεδίο σύγκλισης από διάφορες (για να μην πω και από όλες τις άλλες) πολιτικές δυνάμεις. Η ίδια η Γερμανία, άλλωστε, πρώτη ζήτησε την αναθεώρηση της Συνθήκης του Μάαστριχτ. Ετσι οι δυνάμεις της συναίνεσης, κρύβοντας το περιεχόμενο για τον ταξικό χαρακτήρα της ΕΕ και αποσπώντας τη συζήτηση από τη συγκεκριμένη κοινωνική και πολιτική πραγματικότητα, μπορούν να μιλούν για "μονόδρομο" και "σύγκλιση" στα πλαίσια της ΕΕ. Με άλλα λόγια δημιουργούνται δυνάμεις πίεσης για την απεμπόληση του στόχου μας ενάντια στο "μονόδρομο" της ΕΕ και την πάλη μας σε αντι-ΕΕ κατεύθυνση, με στόχο τελικά τη συνδιαλλαγή και απομάκρυνση από το αίτημα της σοσιαλιστικής επανάστασης.

Ενδιαφέρει την Α. Τ. και το πολιτικό σύστημά της ο συσχετισμός δυνάμεων, όπως σήμερα διαμορφώνεται και τη δυναμική που μπορεί να αποκτήσει το κόμμα της Ε. Τ. που αντιστέκεται, που αρνείται το "μονόδρομο" της κυριαρχίας του ιμπεριαλισμού, που έχει ως στόχο του το σοσιαλισμό. Να δούμε, λοιπόν, την τακτική της Α. Τ. απέναντί μας, είτε αυτή αν εκφράζεται με την αποσιώπηση είτε με τη διαστρέβλωση είτε με αντικομμουνιστική επίθεση (χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η στάση του αστικού Τύπου), ο κύριος στόχος της είναι και παραμένει να επιδράσει στο ίδιο το κομματικό δυναμικό. Παρεμβαίνει σε μια προσπάθεια να διαμορφώσει συσχετισμούς, φορείς και αναμεταδότες ιδεολογικών αντιλήψεων εχθρικών απέναντι στο μαρξισμό - λενινισμό και στη συνέχεια πολιτική γραμμή συναίνεσης και συμβιβασμού. Και αυτό είναι προφανές για κάποιον προσεκτικό αναγνώστη του προσυνεδριακού διαλόγου, τόσο από την άποψη των επιχειρημάτων, που παρατίθενται, όσο και από τα συμπεράσματα που καταλήγουν.

Ενα από τα κύρια συστατικά της επίθεσης που ανοίγει η Α. Τ. και όλοι οι άλλοι πολιτικοί φορείς απέναντι στο Κόμμα είναι η κατηγορία ότι "με αυτή την πολιτική, δηλαδή αυτή του 5 κόμματα - 2 πολιτικές, απομονωνόμαστε, δεν μπορούμε να επικοινωνήσουμε με τις μάζες". Και αυτό λέγεται τη στιγμή που δεν υπήρξε, ειδικά φέτος, τμήμα της ελληνικής κοινωνίας που να μην εξέφρασε με τον όποιο τρόπο και μορφή την αντίθεσή του στη συνεχή αντιλαϊκή επίθεση της κυβέρνησης στις κατακτήσεις και τα δικαιώματα των εργαζομένων, καθώς και άλλων στρωμάτων. Επίθεση, που εκπορεύεται από το Διευθυντήριο της ΕΕ και με συνέπεια την υλοποιεί η κυβέρνηση. Από την άποψη αυτή το άμεσο πολιτικό καθήκον για συγκρότηση αντιιμπεριαλιστικού - αντιμονοπωλιακού μετώπου (α - α μ) έρχεται να δώσει απάντηση σε δύο βασικά ερωτήματα. Το ένα είναι ότι η αντίσταση των εργαζομένων δεν είναι δυνατόν να έχει προοπτική, συνέχεια και αποτελέσματα, στο βαθμό που δεν τοποθετεί το ζήτημα της αλλαγής των πολιτικών συσχετισμών στις πραγματικές του διαστάσεις, δηλαδή σε αντιιμπεριαλιστική κατεύθυνση. Το δεύτερο έρχεται να απαντήσει στο στόχο. Στο α - α μ θα εκφράζεται η όλη προσπάθεια της συγκέντρωσης των κοινωνικών δυνάμεων για τη σοσιαλιστική επανάσταση, την εγκαθίδρυση της δικτατορίας του προλεταριάτου και την έναρξη της οικοδόμησης του σοσιαλισμού και φυσικά θα περιλαμβάνει και άλλες δυνάμεις, εκτός από τις κινητήριες. Μιλάμε πρώτα και κύρια για διαδικασία που γίνεται "από τα κάτω", μέσα στο "καμίνι" της ταξικής πάλης, με την επιβεβαίωση του ηγεμονικού ρόλου της Ε. Τ. και της πρωτοπορίας της, με την υλοποίηση της συμμαχίας της Ε. Τ. με τα άλλα καταπιεζόμενα τμήματα της κοινωνίας, με το "τράβηγμα" των ταλαντευόμενων στρωμάτων και τη χειραφέτησή τους από την αστική ιδεολογία. Δεν μπορεί το α - α μ και δε θα στοχεύει στη διαχείριση - και προφανώς ενσωμάτωση, τελικά - "από καλύτερες θέσεις" του υπάρχοντος συστήματος. Μόνο έτσι μπορούμε να μιλάμε για τον πρωτοπόρο ρόλο της Ε. Τ. και του κόμματός της.

Δεν μπορεί η συγκέντρωση δυνάμεων για το σοσιαλισμό να αφεθεί στην τύχη. Γιατί έτσι αμφισβητείται ευθέως η λενινιστική θέση ότι η στρατηγική καθορίζει την τακτική και καθήκον της τακτικής είναι να υπηρετεί το στρατηγικό στόχο. Ετσι οι αναφορές στο μελλοντικό πολιτικό χάρτη, όπου "ίσως να υπάρχουν πολιτικές δυνάμεις που να ενδιαφέρονται για το σοσιαλισμό", αποτελούν συσκότιση και δημιουργία "προπετάσματος καπνού". Ο στόχος της εναγώνιας αναζήτησης συμμάχων σε πολιτικό επίπεδο έχει αποτέλεσμα την ευθεία ακύρωση της επαναστατικής πολιτικής του κομμουνιστικού κόμματος.

Αρα, μόνο από την άποψη της συνεπούς επαναστατικής τακτικής μπορούμε να μιλήσουμε για προετοιμασία των κομματικών δυνάμεων για την "επερχόμενη σοσιαλιστική επανάσταση" και μόνο έτσι έχει έννοια η συζήτηση για το βάθεμα των κομμουνιστικών χαρακτηριστικών του Κόμματός μας και τις αλλαγές που γίνονται στο Καταστατικό του Κόμματος. Από την άλλη, η "ερμηνεία" (χρησιμοποιώ την έννοια ερμηνεία, γιατί αυτές οι αντιλήψεις είναι έξω από τη μαρξιστική - λενινιστική ιδεολογία) που θέλει το Πρόγραμμα του Κόμματος "μπούσουλα" κινήσεων τακτικισμού με αποκορύφωμα τη "θεοποίηση" της δυνατότητας σχηματισμού κυβέρνησης από το α - α μ και περιστρέφεται γύρω από το ερώτημα στο με ποιες πολιτικές δυνάμεις θα υλοποιηθεί η κυβέρνηση, αμφισβητεί τη θέση: 5 κόμματα - 2 πολιτικές, εξαρτά και ετεροκαθορίζει τη στρατηγική μας από τους πολιτικούς χειρισμούς των άλλων κομμάτων, που αποδέχονται την κυριαρχία του ιμπεριαλισμού. Αποτέλεσμα είναι ο χαρακτήρας του α - α μ να στενεύει και το μέτωπο να ανάγεται σε συγκέντρωση δυνάμεων για το σχηματισμό κυβέρνησης.

Φαίνεται ότι η ανάγκη ιδεολογικής "καθαρότητας" του Κόμματος επανέρχεται πιο έντονα από κάθε άλλη φορά. Σοβαρή πλευρά στα Ντοκουμέντα μας είναι η κόκκινη κλωστή που τα διαπερνά: για τα συμφέροντα ποιας τάξης αναφερόμαστε. Νομίζω ότι η μέχρι τώρα γενικά συνεπής κατεύθυνση να φορέσουμε τα "ταξικά γυαλιά μας" μπορεί να δώσει αποτελέσματα, ώστε να μπορέσουμε να "εστιάσουμε" και να απαντήσουμε θετικά στο χαρακτήρα της εποχής μας ως εποχή περάσματος από τον ιμπεριαλισμό στο σοσιαλισμό.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΤΟΥΝΟΣ

ΑΓ Παιδείας και Ερευνας

Για το Μέτωπο Πάλης

Με την ευκαιρία των εργασιών του 15ου Συνεδρίου του ΚΚΕ, νιώθω την ανάγκη να διατυπώσω λίγες σκέψεις μου.

Διάβασα τα ντοκουμέντα με προσοχή και αξίζει το κόπο να τα διαβάσει κανείς πολλές φορές μέχρι να του γίνουν κτήμα και εξοπλισμένος με αρκετά εφόδια να δίνει την καθημερινή μάχη για το καλό του λαού μας. Αδυναμίες που διαπίστωσα είναι ατομικές και οργανωτικές, ελλείψεις συντονισμού και όχι σωστή ενημέρωση στις ΚΟΒ. Αν το Κόμμα μας δεν έχει γερές κομματικές οργανώσεις η όλη δουλιά του θα μείνει πάντα πίσω. Κάθε κομματικό μέλος έχει υποχρέωση να διαβάζει όλα τα έντυπα του Κόμματος και πάνω απ' όλα το "Ριζοσπάστη". Τα ντοκουμέντα μιλάνε για ένα μέτωπο πάλης αντιμονοπωλιακό, αντιιμπεριαλιστικό και μετά από αυτό, το στάδιο του σοσιαλισμού. Εχω τη γνώμη πως βιαζόμαστε λιγάκι στη διατύπωση, πώς μετά το παραπάνω μέτωπο μας περιμένει με ανοιχτές τις αγκαλιές ο σοσιαλισμός.

Η απόσταση αυτού του οράματος σήμερα έχει μεγαλώσει πολύ περισσότερο μετά την ανατροπή του σοσιαλιστικού στρατοπέδου. Για το λόγο αυτό πρέπει να μιλάμε για κάποιο άλλο μεταβατικό στάδιο όπως λόγου χάρη "δημοκρατία του λαού" που δεν έχει και τόσο συκοφαντηθεί, αγκαλιάζοντας πλατύτερες μάζες. Για να στεριώσει το μέτωπο και να αλλάξει ο συσχετισμός των δυνάμεων, χρειάζεται να πειστούν οι μάζες και για να πειστούν οι μάζες πρέπει τα μηνύματά μας να εκφράζουν και κάποια πρακτική εφαρμογή.

Ας αρχίσουμε λοιπόν να χτίζουμε το μέτωπο πάλης πρώτα από τα κάτω με τις άλλες δυνάμεις που έχουν διάθεση για αγώνες όπως οι συνταξιούχοι. Η κάθε ΚΟΒ ν' αρχίσει τολμηρά διάλογο στο χώρο της, σωματεία, σύλλογοι, δήμοι, και παντού στα σημεία που συμφωνούμε πάμε μαζί και κει που δεν τα βρίσκουμε κάνουμε κριτική, αλλά όχι αλαζονική. Οι ταξικοί αγώνες του τελευταίου καιρού δεν πρέπει να χαθούν άδοξα και να βρεθούνε άλλοι να τους καρπωθούν. Ενα βασικό όπλο δύναμης στους αγώνες μας είναι η τηλεόραση του "902" και χωρίς άλλο πρέπει να λειτουργήσει σύντομα.

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΓΟΥΛΟΠΟΥΛΟΣ

ΚΟΒ Μπραχαμίου