Ο Αλκης Αλκαίος είναι συνεχιστής όλων των μεγάλων του στίχου. Θα αναφερθώ στους Νίκο Γκάτσο, Μάνο Ελευθερίου κι άλλους πολλούς. Είχε μία δική του, αναγνωρίσιμη γραφή και μάλιστα θα έλεγα ότι ο Αλκαίος ακολουθούσε αυτό που είχε πει ο Νίκος Καββαδίας, «Λυπήσου αυτούς που δεν ονειρεύονται».

Ονειρεύτηκε ταξίδια, έρωτες και όσα δεν έζησε, τα έγραψε. Τα βιώματα καθορίζουν πάρα πολλά, όμως και η φαντασία, το ταλέντο, η λογοτεχνία... Είχε φοβερό ταλέντο στο να ανανεώνεται και κατόρθωνε να εκφράζει την αγωνία του καθένα μας. Εξέδωσε μόνο μία ποιητική συλλογή, το «Εμπάργκο». Επέμενε πολύ ο Θάνος ο Μικρούτσικος, ο οποίος ήτανε και ο εκδότης. Ο ίδιος έλεγε ότι αν θέλουν να δουν ποιος είμαι, ας ανοίξουνε τους δίσκους που γράφουν τους στίχους, να διαβάσουν τους στίχους και να δουν εκεί.

Ναι, είμαστε πολύ τυχεροί που το τραγούδι μας εμπεριέχει τον Αλκη Αλκαίο.

Από την πρώτη στιγμή που ο Θάνος Μικρούτσικος μελοποίησε τον Αλκαίο, αφού είχε διαβάσει στον «Ριζοσπάστη» ένα του ποίημα, και άρχισαν να συζητούν και να συναντιούνται, πολύ γρήγορα τον γνώρισα κι εγώ.

Είχα τη χαρά πολλές φορές να πηγαίνω στο σπίτι του και να φεύγω με παραγγελίες από τραγούδια που άκουγε στην εκπομπή μου. Τα έγραφα σε κασέτα και του τα πήγαινα. Ηταν καθισμένος σε μία πολυθρόνα και δεξιά του είχε ένα φορητό κασετόφωνο και βέβαια πολλά χαρτιά και μολύβι για να γράφει. Αυτός ήταν ο μικρόκοσμός του. Αυτό ήταν όμως και το κέντρο ενός πολύ μεγάλου σύμπαντος γύρω από τον Αλκαίο για την ποίησή του. Δικό του σύμπαν.

Μέσα από τις συζητήσεις μας, τον τρόπο που ανέλυε τους στίχους, με βοηθούσε να μπω μέσα στην ουσία του ποιήματος. Οχι το προφανές, αυτό που φαίνεται από την πρώτη ανάγνωση, αλλά αυτό που ο ποιητής υπονοεί. Δεν είναι εύκολο πράγμα να τραγουδάς Αλκαίο. Είναι ποίηση. Νομίζω, όμως, πως έχω αποκτήσει τα εφόδια, μέσα από την επαφή που είχα μαζί του, να μπορέσω να εκφράσω όσο γίνεται καλύτερα τα νοήματα των τραγουδιών.

Θυμάμαι με πολλή συγκίνηση την εκτέλεση του «Πρωινού Τσιγάρου». Ανεκτίμητες στιγμές που πάντα θα θυμάμαι... Τι άλλο να ξεχωρίσω; Από πού να αρχίσω και πού να τελειώσω... Νομίζω όμως πως ξεχωρίζω πολύ το «Ωροσκόπιο».

Η πρώτη μου επαφή με τους στίχους του Αλκη Αλκαίου ήρθε στα εφηβικά μου χρόνια, όταν άκουσα για πρώτη φορά τα τραγούδια «Βικτώρια» και «Πόρτο Ρίκο» από τη φωνή του Βασίλη Παπακωνσταντίνου. Στη συνέχεια ανακάλυψα τα παλαιότερα έργα του, μέσα από τη συνεργασία του με τον Θάνο Μικρούτσικο και τον εμβληματικό δίσκο «Εμπάργκο». Από εκεί και πέρα, ακολούθησε ένα ταξίδι γνωριμίας με ολόκληρο το μελοποιημένο έργο του, μέσα από τις συνθέσεις σπουδαίων δημιουργών που με τόση σοφία και αγάπη επέλεγε.

Οι στίχοι του με διαπερνούν και μου προκαλούν βαθιά συγκίνηση, ακόμη και όταν δεν αντιλαμβάνομαι άμεσα τα νοήματα που θέλει να εκφράσει. Ο λόγος του, στις περισσότερες περιπτώσεις, είναι αλληγορικός - σαν γρίφος για διαβασμένους λύτες - και συχνά επιδέχεται πολλαπλές ερμηνείες.

Η δύναμη της γραφής του Αλκη Αλκαίου πηγάζει ξεκάθαρα από τη δυναμική και ταυτόχρονα ευαίσθητη προσωπικότητά του. Ο ρομαντισμός τον διαπερνά, ακόμη και όταν περιγράφει τραχιές εικόνες.

Οταν τραγουδώ τον σπουδαίο αυτό ποιητή, νιώθω τιμή και ευγνωμοσύνη που πέρασε από αυτόν τον κόσμο και άφησε το αποτύπωμά του. Για εμάς τους ερμηνευτές, το έργο του είναι ένα πολύτιμο δώρο που προσδίδει σπουδαιότητα σε αυτό που κάνουμε. Με λίγα λόγια, αντλούμε αξία από τη δική του αξία όταν υπηρετούμε τα τραγούδια του. Επιπλέον, το γεγονός ότι υπήρξε αριστερός και αγωνίστηκε ενάντια στη δικτατορία τον καθιστά ακόμη πιο σημαντικό στη συνείδησή μου.

Ισως ακουστεί υπερβολικό, αλλά αγαπώ ό,τι έχει γράψει ο Αλκης Αλκαίος. Ακόμη και τραγούδια που ανακάλυψα σχετικά πρόσφατα, μου προκάλεσαν έντονη συγκίνηση. Ενα τέτοιο τραγούδι είναι το «Ουμ Χαράμ» σε μουσική του Μάριου Τόκα, από τον δίσκο «Εντελβάις». Περιγράφει τον ενθουσιασμό του έρωτα, και μέσα σε αυτό υπάρχει ο στίχος:

«Μ' ό,τι αισθάνομαι βαδίζω

δε θυμάμαι, δεν ελπίζω»

Αυτός ο στίχος με συγκινεί βαθιά. Κάθε φορά που τον ακούω, σκέφτομαι πως η ευαισθησία στον άνθρωπο έχει αρχίσει να χάνεται, και ότι ακόμη και ο έρωτας αντιμετωπίζεται πια σαν κάτι καταναλωτικό. Κι όμως, όσο υπάρχουν τραγούδια σαν αυτό, όσο οι στίχοι του Αλκαίου συνεχίζουν να τραγουδιούνται με ψυχή, υπάρχει ελπίδα - ελπίδα πως ο έρωτας δεν θα χαθεί, σε πείσμα των καιρών.

Γιατί όσο ο λόγος αγγίζει την καρδιά, ο έρωτας δεν θα γίνει ποτέ προϊόν. Θα παραμένει μυστήριο, ανάγκη και φλόγα αληθινή.