ΠΟΙΚΙΛΗΣ ΥΛΗΣ - ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Για όλου του κόσμου το ψωμί, το φως και το τραγούδι

Δύο συναυλίες που τιμούν το έργο του Μίκη διοργανώνουν η ΚΕ του ΚΚΕ και η ΚΕ του TKP σε Χίο και Σμύρνη

Η αφίσα με τους ομιλητές στη Χίο

Δύο χώρες, δύο συναυλίες, ένας συνθέτης.

Η Κεντρική Επιτροπή του Κομμουνιστικού Κόμματος ΕλλάδαΣ και η Κεντρική Επιτροπή του Κομμουνιστικού Κόμματος Τουρκίας (TKP) τιμούν τον έναν αιώνα από τη γέννηση του Μίκη Θεοδωράκη πραγματοποιώντας δύο ξεχωριστές συναυλίες, σε Ελλάδα και Τουρκία και πιο συγκεκριμένα στη Χίο, τόπο γέννησης του συνθέτη και στη Σμύρνη.

«Για όλου του κόσμου το ψωμί, το φως και το τραγούδι» θα τραγουδήσουμε δυνατά την Παρασκευή 19 Σεπτέμβρη, στην πλατεία Βουνακίου στη Χίο, στις 21.30 στο πλαίσιο των εκδηλώσεων του 51ου Φεστιβάλ ΚΝΕ - «Οδηγητή». Θα μιλήσει ο Νίκος Σοφιανός, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ και θα χαιρετίσει μέλος της ΚΕ του TKP. Αντίστοιχα, η συναυλία στην Τουρκία θα πραγματοποιηθεί την Κυριακή 21 Σεπτέμβρη, στην πλατεία Δημοκρατίας, στο Κορδελιό (Bostanik Demokrasi/Meydani, Karciyaka) στις 8 το βράδυ. Θα μιλήσουν ο Κεμάλ Οκουγιάν, ΓΓ του TKP και ο Νίκος Σοφιανός.

Ερμηνεύουν ο Δώρος Δημοσθένους και η Αγγελική Τουμπανάκη με 8μελή ορχήστρα υπό τη διεύθυνση του Θοδωρή Οικονόμου, καθώς και η Γκιουλτζάν Αλτάν με την ορχήστρα της και τη συμμετοχή του Μουαμέρ Κετεντζόγλου.

***

«Στο ερώτημα για ποιον δημιουργώ απάντησα πάντοτε για τον λαό», δήλωνε ο Μίκης Θεοδωράκης κατά την απονομή του Βραβείου «Λένιν» το 1983, στη Μόσχα συμπληρώνοντας πως «έτσι, γράφοντας για τον δικό μου λαό, τον ελληνικό, ευτύχησα να δω τη μουσική μου να ξεπερνά τα σύνορα της χώρας μου και ν' αγγίζει τις καρδιές των απλών ανθρώπων ανεξάρτητα από εθνικότητα, γλώσσα, θρησκεία, φυλή. Ετσι όπως έθεσα τη μουσική και τον εαυτό μου στην υπηρεσία του ελληνικού λαού, θέλω να υπηρετεί και έξω από τη χώρα μου τον κοινό αγώνα όλων των τίμιων ανθρώπων της Γης που αγωνίζονται ενάντια στην τυραννία, τη βία και την εκμετάλλευση, που αγωνίζονται για έναν κόσμο με λευτεριά, δημοκρατία, κοινωνική προκοπή και ειρήνη».

Η αφίσα στην τούρκικη γλώσσα, με τους ομιλητές στη Σμύρνη

Ολοκλήρωσε την ομιλία του λέγοντας ότι «σαν μουσικός και σαν αγωνιστής» στέκεται «απλός στρατιώτης μέσα στην απέραντη και ακατάβλητη στρατιά των απλών ανθρώπων που είναι αποφασισμένοι να υπερασπίσουν με κάθε θυσία τα δημιουργήματα και τον πολιτισμό του ανθρώπου».

Πράγματι, η μουσική του Μίκη Θεοδωράκη έδωσε δύναμη στους κατατρεγμένους όπου Γης, έδωσε και συνεχίζει να δίνει ήχο στους μικρούς και τους μεγάλους αγώνες που ξεσπάνε. Με τη μουσική που έγραψε, την πρωτοπόρα στάση του ύψωσε το ανάστημά του απέναντι σε κάθε είδους καταπίεση.

Η μουσική του Μίκη Θεοδωράκη έσπασε τα σύνορα της χώρας μας, καθώς όπως σημείωνε στην ανακοίνωσή της η ΚΕ του ΚΚΕ για τον θάνατό του, «η γλώσσα της έχει την οικουμενικότητα από τα κοινά βάσανα, τις ελπίδες, τα οράματα που μοιράζονται όλοι οι λαοί, όλοι οι ταπεινοί της Γης. Η παγκόσμια αναγνώριση της καλλιτεχνικής και κοινωνικής προσφοράς του επισφραγίστηκε με το βραβείο Λένιν για την Ειρήνη. Και αύριο με τη δική του μουσική θα τραγουδήσουμε μαζί οι λαοί στην Ελλάδα, στην Τουρκία, στην Κύπρο, στα Βαλκάνια, στη Μέση Ανατολή, παντού στη Γη, στο τραγούδι της Ειρήνης».

Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι στο έργο του οι λαοί του κόσμου αντικρίζουν το πρόσωπό τους και αυτή ήταν μία από τις μεγαλύτερες τιμές για τον ίδιο.

Αυτή την αποδοχή, τη στήριξη και την αγάπη του κόσμου τη γνώρισε και ο ίδιος καλά όταν στα χρόνια της δικτατορίας κατόρθωσε και έφυγε από την Ελλάδα. Στο εξωτερικό μαζί με τους Μαρία Φαραντούρη, Πέτρο Πανδή, Αντώνη Καλογιάννη, Μαρία Δημητριάδη, Αφροδίτη Μάνου και άλλους πραγματοποίησαν αμέτρητες συναυλίες - συγκεντρώσεις - διαδηλώσεις, όπως ο ίδιος τις χαρακτήριζε. Για τέσσερα χρόνια γύρισαν όλο τον κόσμο τραγουδώντας σε χιλιάδες. Κάθε συναυλία γινόταν βήμα διαμαρτυρίας, διεκδίκησης, στήριξης για τους εργαζόμενους που υποφέρουν από παρόμοια προβλήματα και αγωνίζονται...

Σε όλη του τη ζωή αγωνίστηκε ενάντια στον πόλεμο, για την ειρήνη και τη φιλία των λαών.

Γι' αυτό και σταθερά στήριζε τη φιλία και την αλληλεγγύη με τον τουρκικό λαό. Αλλωστε, μέσα στη δεκαετία του '80 μαζί με τον Τούρκο συνθέτη Ζουλφί Λιβανελί ίδρυσαν την Ενωση Ελληνοτουρκικής Φιλίας πραγματοποιώντας εκατοντάδες συναυλίες.

Και όταν έφυγε από τη ζωή ο μεγάλος μας συνθέτης ανάμεσα στα δεκάδες μηνύματα που τον αποχαιρέτησαν ξεχώρισε αυτό του ΚΚ Τουρκίας, το οποίο αποχαιρετούσε τον Μίκη που «υποστήριζε πάντα την αδελφική φιλία των λαών της Ελλάδας και της Τουρκίας. Θα συνεχίσει τον αγώνα του όντας τραγούδι στα στόματα των κομμουνιστών και επαναστατών σε όλο τον κόσμο. Το έργο του θα είναι ζωντανό στον αγώνα των κομμουνιστών στην Ελλάδα, στην Τουρκία και σε όλο τον κόσμο!»...

Αυτήν τη Δευτέρα η παράσταση «Αριστοφάνεια» του Χρήστου Λεοντή

Ο Χρήστος Λεοντής μάς καλεί τη Δευτέρα 1η Σεπτέμβρη στο Ηρώδειο, για να υποδεχτούμε όλοι μαζί τον παλιό και πολυαγαπημένο φίλο του, Αριστοφάνη, ώστε να συμμετέχει στο μεγάλο λαϊκό πανηγύρι που θα παρουσιάσει και θα διευθύνει ο συνθέτης με τίτλο «Αριστοφάνεια».

Ο επί σκηνής παρουσιαζόμενος Αριστοφάνης σχολιάζει την επικαιρότητα της εποχής του, που ενδεχομένως μας θυμίζει κάτι από το σήμερα...

Η μουσική αυτή παράσταση βασίζεται στη μουσική που έγραψε ο Χρ. Λεοντής για τις παραστάσεις του Θεάτρου Τέχνης και του Εθνικού Θεάτρου, στην Επίδαυρο, για τις κωμωδίες του Αριστοφάνη «Αχαρνής», «Πλούτος», «Εκκλησιάζουσες», «Σφήκες», «Ιππείς», «Λυσιστράτη» και «Ειρήνη».

Αλλωστε μεγάλο και ξεχωριστό κομμάτι της μουσικής του δραστηριότητας είναι η μουσική που έγραψε για το θέατρο.

Η πρώτη «συνάντηση» του Λεοντή με τον Αριστοφάνη βρίσκεται στα 1977, όταν συνεργαζόμενος με το Θέατρο Τέχνης έγραψε μουσική για τους «Αχαρνής», σε σκηνοθεσία Καρόλου Κουν... Ιστορία έχουν αφήσει οι μουσικές που έγραψε συνεργαζόμενος με το Θέατρο Τέχνης. «Με τον Κουν συνεργαστήκαμε από το '72 ως το '87 αλλά και με τους επίγονούς του αργότερα. (Τον τελευταίο "Πλούτο" τον έγραψα το 2010). Το Θέατρο Τέχνης την περίοδο που ζούσε ο Κουν, (αλλά και μετέπειτα με τους επιγόνους του, Γιώργο Λαζάνη, Μίμη Κουγιουμτζή) ήταν για μένα η πιο ευτυχισμένη περίοδος της καλλιτεχνικής μου διαδρομής και δεν ξεχνώ», έχει αναφέρει ο συνθέτης.

Οσο για το τι είναι αυτό που αγαπά περισσότερο στον Αριστοφάνη; Είναι «η ευθυκρισία του, το θάρρος, η διορατικότητα, η τόλμη του να παλεύει ενάντια στην εξουσία και προ παντός ο αγώνας του για την ΕΙΡΗΝΗ... Τι άλλο πιο σπουδαίο».

Αλλωστε, όπως ο ίδιος τονίζει, «το θέατρο δίνει τη δυνατότητα της επικοινωνίας και επαφής με την παγκόσμια σκέψη διαχρονικά. Σου προσφέρει τα εφόδια για μια ελεύθερη και δημιουργική πορεία, όχι μόνο στην τέχνη σου, αλλά και στην καθημερινότητά σου...».

Τον Αριστοφάνη υποδύεται ο Σταμάτης Κραουνάκης.

Ερμηνεύουν: Τάσης Χριστογιαννόπουλος, Ιωάννα Φόρτη, Αγγελική Τουμπανάκη, Πέτρος Δαμουλής και η Klavdia.

Συμμετέχουν η 16μελής ορχήστρα που αποτελείται από τη Λαϊκή Ορχήστρα του Χρήστου Λεοντή και οι Polis Ensemble.

Οι τρεις χορωδίες που αποτελούν τον Χορό είναι: Οι σπουδαστές της Δραματικής Σχολής του Θεάτρου Τέχνης «Κάρολος Κουν», το φωνητικό σύνολο «Διαφωνία» και η παιδική χορωδία του CGS (Εκπαιδευτήρια Κωστέα - Γείτονα).

Διευθύνει ο Χρ. Λεοντής.

Κείμενα: Ευανθία Στιβανάκη, Σταμάτης Κραουνάκης.

Χοροθεσία - φωτισμοί: Κωστής Καπελώνης.

Ενδυματολογική επιμέλεια: Κατερίνα Σωτηρίου.

Από τον Μίκη Θεοδωράκη στον Απόστολο Καλδάρα

Στις 2 Σεπτέμβρη, τη μέρα που συμπληρώνονται 4 χρόνια από τον θάνατο του Μ. Θεοδωράκη η Λαϊκή Ορχήστρα «Μίκης Θεοδωράκης» παρουσιάζει στο Θέατρο Βράχων τη μουσική παράσταση «Από τον Μίκη Θεοδωράκη στον Απόστολο Καλδάρα».

Θεοδωράκης και Καλδάρας μπορεί να μη συναντήθηκαν και να μη συνεργάστηκαν ποτέ, αλλά δημιούργησαν τις ίδιες δεκαετίες και είχαν εκτίμηση ο ένας για το έργο του άλλου. Δεν είναι τυχαίο ότι ο Μίκης Θεοδωράκης, σε ομιλία του από το 1960 ακόμα, είχε ξεχωρίσει τη «Συννεφιασμένη Κυριακή» του Τσιτσάνη και το «Νύχτωσε χωρίς φεγγάρι» του Καλδάρα, χαρακτηρίζοντάς τα ως τις «δύο ωραιότερες μελωδίες της νεοελληνικής μας μουσικής».

Στη συναυλία θα ακουστούν τα ωραιότερα και γνωστότερα τραγούδια των δύο συνθετών, τα πιο αγαπημένα, λαϊκά, ζεϊμπέκικα, αλλά και ερωτικά και λυρικά (του Απόστολου Καλδάρα: «Ονειρο απατηλό», «Νύχτωσε χωρίς φεγγάρι», «Μικρά Ασία», «Οποια και να 'σαι», «Συ μου χάραξες πορεία» κ.ά. και του Μίκη Θεοδωράκη: «Δραπετσώνα», «Το φεγγάρι κάνει βόλτα», «Μαργαρίτα Μαργαρώ», «Βάρκα στο γιαλό», «Στρώσε το στρώμα σου», «Περιγιάλι», «Μυρτιά» κ.ά.).

Τραγουδούν: Βασίλης Λέκκας, Στέλιος Διονυσίου, Σοφία Παπάζογλου, Παναγιώτης Πετράκης, Αγγελος Θεοδωράκης. Συμμετέχουν: «Οι Τεκετζήδες - μουσικοί του δρόμου». Εκτακτη εμφάνιση: Κώστας Καλδάρας. Καλλιτεχνική διεύθυνση: Μαργαρίτα Θεοδωράκη.