Πριν από σχεδόν έναν μήνα υπερψηφίστηκαν στη Βουλή 4 νέες συμβάσεις παραχώρησης έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων στο Ιόνιο και την Κρήτη. Η εξέλιξη αυτή έδωσε στη ΝΔ την αφορμή να μιλήσει για «ψήφο εμπιστοσύνης» των επιχειρηματικών ομίλων προς τη νέα κυβέρνηση. Οταν όμως τα μονοπώλια δίνουν ψήφο εμπιστοσύνης σε μία κυβέρνηση τι σημαίνει αυτό για τον λαό;
Αν πιστέψει κανείς τα όσα με μεγάλη επιμονή προβάλλει η προπαγάνδα της σημερινής αλλά και της προηγούμενης κυβέρνησης και βέβαια των ενεργειακών ομίλων, τότε τα αποτελέσματα από την έρευνα και την εξόρυξη των εγχώριων κοιτασμάτων υδρογονανθράκων θα είναι ευεργετικά για τα λαϊκά στρώματα, στην Κέρκυρα, στα Ιόνια Νησιά αλλά και γενικότερα στη χώρα.
Η περίπτωση των υδρογονανθράκων και οι νέες συμβάσεις αναδεικνύουν ότι η κυβερνητική πολιτική έχει συνέχεια. Στη Βουλή η ΝΔ έφερε προς ψήφιση τις συμβάσεις που είχε υπογράψει ο κ. Σταθάκης, υπουργός του ΣΥΡΙΖΑ.
Στην περιοχή μας, έχει ήδη υπογραφεί η σύμβαση για την έναρξη ερευνών στο «οικόπεδο 2» δυτικά της Κέρκυρας (έκταση 2,422.1 τετρ. χλμ), με την κοινοπραξία (TOTAL 50%, ΕΛΠΕ 25%, «Edison» 25%) και το «οικόπεδο Ιόνιο» («Repsol» 50% - ΕΛΠΕ 50 %) που περιλαμβάνει την περιοχή Ν/Δ της Κέρκυρας μέχρι το βόρειο τμήμα της Κεφαλονιάς. Επίσης, προχωράνε οι διαδικασίες για το «οικόπεδο 1» Β/Δ της Κέρκυρας.
Ας σκεφτούμε συγκεκριμένα:
Θα υπάρξουν άραγε φθηνά καύσιμα για τη λαϊκή οικογένεια, αν προχωρήσουν τα συγκεκριμένα επενδυτικά σχέδια, οι έρευνες και οι γεωτρήσεις; Γιατί είναι σήμερα ακριβά τα καύσιμα; Διότι έτσι διασφαλίζεται το υψηλό κέρδος των ομίλων του κλάδου, το κέρδος των διυλιστηρίων, των εισαγωγέων, των επιχειρήσεων της χονδρικής και λιανικής εμπορίας και οι υψηλοί έμμεσοι φόροι που επιστρέφουν ως ενίσχυση στους μονοπωλιακούς ομίλους. Αυτό δεν πρόκειται να αλλάξει. Αποτελεί πρόκληση σε μια χώρα όπως η Ελλάδα, τόσο πλούσια σε ενεργειακές πηγές, να υπάρχουν τέτοια υψηλά ποσοστά ενεργειακής φτώχειας.
Θα αξιοποιηθούν μήπως τα εγχώρια κοιτάσματα για την ενεργειακή επάρκεια της χώρας και τη λαϊκή ευημερία; Το αντίθετο θα συμβεί. Θα κλαπεί οριστικά και αμετάκλητα ένα πολύτιμο ενεργειακό απόθεμα, για να κερδίσουν μια χούφτα μονοπωλιακοί όμιλοι. Η δυνατότητα εξόρυξης των κοιτασμάτων υδρογονανθράκων δεν είναι απεριόριστη. Δεν πρόκειται για ΑΠΕ. Χάνεται για τις επόμενες γενιές.
Με το σημερινό πλαίσιο δεν διασφαλίζεται ούτε η ερευνητική συμμετοχή, ούτε ο ουσιαστικός έλεγχος, ούτε καν η δέσμευση μέρους της πιθανής εξόρυξης από το ελληνικό κράτος. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η συμφωνία της «Energean Oil» να πουλά όλη την εγχώρια παραγωγή από τα κοιτάσματα του Πρίνου στην Καβάλα στην BP. Στην πραγματικότητα, ο αρμόδιος εθνικός φορέας, η «Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων» (ΕΔΕΥ) ισοδυναμεί με ένα γραφείο διανομής του ενεργειακού πλούτου της χώρας, σε μια χούφτα ενεργειακούς ομίλους που θα κερδίσουν τη μερίδα του λέοντος.
Οσο για τα κρατικά έσοδα από τη φορολογία των μελλοντικών κερδών, πέρα από την αδυναμία ουσιαστικού κρατικού ελέγχου, ήδη γνωρίζουμε τα ψίχουλα που έφερε τελικά η συμφωνία εξόρυξης του Πρίνου ως κρατικά έσοδα. Γνωρίζουμε τις δυνατότητες των πολυεθνικών να φοροαπαλλάσσονται μέσω των offshore αλλά και με νόμιμες ρυθμίσεις. Ηδη έχει εξαγγελθεί στη ΔΕΘ από τον πρωθυπουργό η μείωση της φορολογίας των επιχειρήσεων στο 20% από 28%. Εξάλλου, από τα όποια κρατικά φορολογικά έσοδα η μερίδα του λέοντος αξιοποιείται τελικά για την άμεση ή έμμεση στήριξη των εγχώριων μονοπωλιακών ομίλων και όχι για την αναβάθμιση της ικανοποίησης των κοινωνικών αναγκών.
Μήπως, όμως, θα δημιουργήσουν θέσεις καλοπληρωμένης σταθερής εργασίας, με προστασία της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων; Θα πάψει άραγε ποτέ το κεφάλαιο να επιδιώκει όλο και φθηνότερη εργατική δύναμη, με ελάχιστες εργασιακές σχέσεις και επικίνδυνες συνθήκες εργασίας για να αυξήσει τα κέρδη του; Οποιος το πιστεύει δεν έχει παρά να δει τα στοιχεία για τα θανατηφόρα εργασιακά ατυχήματα στους ομίλους, τα πολύνεκρα ατυχήματα στην «Πετρόλα» το 1992 και στα ΕΛΠΕ το 2015, τις μειώσεις μισθών και τις απολύσεις τα τελευταία χρόνια. Να δει τα εξαντλητικά ωράρια, τις απλήρωτες υπερωρίες, τη μη καταβολή επιδόματος ανθυγιεινής εργασίας και οικοδομικών ενσήμων σε όσους δούλευαν προσωρινά για την κατασκευή του αγωγού ΤΑΠ στη Θράκη.
Να δει τις προσλήψεις μέσω δουλεμπορικών γραφείων, με ατομικές συμβάσεις στην περιοχή της Ηπείρου. Τις προσλήψεις εργαζομένων που στην πρώτη φάση των τοπικών επεμβάσεων αποψίλωσης της βλάστησης δεν γνώριζαν ουσιαστικά για ποιον εργοδότη και ποιο έργο εργάζονται.
Η συζήτηση στις 2 συνεδριάσεις του Περιφερειακού Συμβουλίου της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων, όσον αφορά τη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για την έρευνα και την εξόρυξη στο Ιόνιο, ενίσχυσε την ανησυχία μας σχετικά με την πληρότητα των μελετών περιβαλλοντικών επιπτώσεων, των σχεδίων περιβαλλοντικής παρακολούθησης, πρόληψης και περιορισμού των συνεπειών των πιθανών ατυχημάτων. Στη μελέτη δεν υπήρξαν αναφορές για γνωστά ζητήματα που αφορούν στη διαρροή τοξικών αποβλήτων καθώς και βομβών απεμπλουτισμένου ουρανίου από την εποχή των ΝΑΤΟικών βομβαρδισμών της Γιουγκοσλαβίας.
Δεν υπήρξε επίσης επίσημη δέσμευση ότι θα γίνει λεπτομερής καταγραφή και αποτύπωση μικροζωνικών μελετών για τις περιοχές που πρόκειται να εμπλακούν στις εξορύξεις. Σκεφτείτε ότι μιλάμε για μια περιοχή υψηλής σεισμικότητας, με σημαντική τουριστική και αλιευτική δραστηριότητα, υδατοκαλλιέργειες, ιστορική και πολιτιστική κληρονομιά και προστατευμένες φυσικές περιοχές.
(...) Υπάρχουν ασφαλώς οι γενικές επιστημονικές αρχές που θα έπρεπε να τηρούνται όπως η αρχή της βιοποικιλότητας, η αρχή της προφύλαξης, η αρχή της αποκατάστασης του διαταραχθέντος οικοσυστήματος, αλλά όλοι ξέρουμε τι συμβαίνει στην πραγματική ζωή. Τι συμβαίνει στον καπιταλισμό όπου τα όποια μέτρα πρόληψης και αντιμετώπισης κινδύνων περιορίζονται στο πλαίσιο του κόστους - οφέλους για το κεφάλαιο.
Ο πραγματικός αντίπαλός μας δεν είναι, ούτε μπορεί να είναι, οι εγχώριες ενεργειακές πηγές, οι υδρογονάνθρακες στην Κέρκυρα και το Ιόνιο, το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο στην Ηπειρο και το αιολικό δυναμικό στην Εύβοια. Ο πραγματικός αντίπαλος είναι οι μονοπωλιακοί όμιλοι που κατέχουν και αξιοποιούν τις ενεργειακές πηγές με γνώμονα το κέρδος τους σε βάρος των λαϊκών αναγκών. Αυτόν τον αντίπαλο σημαδεύει το ΚΚΕ, που είναι το μόνο κόμμα το οποίο καταψήφισε τις σχετικές απαράδεκτες συμβάσεις και στη Βουλή αλλά και στα Δημοτικά και Περιφερειακά Συμβούλια.
Οι αντιδράσεις που υπάρχουν από άλλες οργανώσεις και αντιτίθενται στην εξόρυξη των υδρογονανθράκων μόνο από την πλευρά της οικολογίας θεωρούμε ότι δεν βάζουν το πρόβλημα στη σωστή του βάση. Η συσπείρωση στο πρόβλημα γενικώς αποκρύπτει την ταξική σκοπιά των αιτιών και έτσι βλέπουμε οργανώσεις που διαφωνούν με την εξόρυξη να συνομιλούν ή να δημοσιεύουν ανακοινώσεις συνδέσμων ξενοδόχων που ανησυχούν για τα κέρδη τους. Η λύση δεν είναι η συμμαχία με τον ένα ή τον άλλο καπιταλιστή, αλλά η διεκδίκηση λύσεων μέσα από τα σωματεία και τους συλλόγους εργαζομένων και των άλλων λαϊκών στρωμάτων σε ταξική κατεύθυνση.
Οι βασικοί στόχοι της ενεργειακής πολιτικής της κυβέρνησης είναι ενταγμένοι και υπηρετούν το συνολικό σχέδιο αναβάθμισης της θέσης της εγχώριας αστικής τάξης στην ευρύτερη περιοχή.
Για να πετύχει τους στόχους της εγχώριας αστικής τάξης αναλαμβάνει ρόλο σημαιοφόρου στην προώθηση των σχεδίων του ΝΑΤΟ και της ΕΕ στα Βαλκάνια και στην Ανατολική Μεσόγειο. Αναλαμβάνει ενεργό ρόλο σε επικίνδυνα σχέδια που στοχεύουν στη διεύρυνση της στρατιωτικής, πολιτικής και οικονομικής επιρροής του ΝΑΤΟ και της ΕΕ στα Βαλκάνια, στο πλαίσιο του ανταγωνισμού τους με τη Ρωσία και την Κίνα.
Σε αυτήν τη στρατηγική επιλογή υπάρχει πλήρης συμφωνία όλων των αστικών κομμάτων.
Ο ΣΥΡΙΖΑ που ήταν δήθεν ενάντια στις ιδιωτικοποιήσεις πανηγυρίζει για τις συμβάσεις. Στην Περιφέρεια Ιονίων Νήσων, ο συνδυασμός του ΣΥΡΙΖΑ με τον πρώην περιφερειάρχη υπερψήφισε τη μελέτη για τους υδρογονάνθρακες, θέτοντας κάποιους προσχηματικούς όρους που η κυβέρνηση δεν είχε κανένα πρόβλημα να τους ενσωματώσει. Μάλιστα, για να αποδείξει πόσο φιλολαϊκή είναι η εταιρεία ΕΛΠΕ, οργάνωσε φιέστα για την αποδοχή δωρεάς πετρελαίου για το ΕΑΚΚ (Εθνικό Αθλητικό Κέντρο Κέρκυρας). Αν δεν είναι αυτό δράση «αριστερού» πλασιέ μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων τότε τι είναι;
Οι νέες δημοτικές και περιφερειακές αρχές της Κέρκυρας και των Ιονίων Νήσων, της ΝΔ, που ως αντιπολίτευση έκαναν κάλπικη κριτική, πλέον συμφωνούν και θα συνεχίσουν την ίδια πολιτική.
Για να υπάρξει διέξοδος προς όφελος των λαϊκών συμφερόντων χρειάζεται ριζική αλλαγή πορείας. Χρειάζεται η εργατική τάξη, ο λαός να πάρει στα χέρια του το τιμόνι της εξουσίας και τα κλειδιά της οικονομίας.
Πρέπει να κοινωνικοποιηθούν τα εργοστάσια, τα μέσα παραγωγής στη βιομηχανία, να κοινωνικοποιηθεί η γη, να καταργηθεί η σκλαβιά της μισθωτής εργασίας και να εδραιωθούν οι σχέσεις κοινωνικής κρατικής ιδιοκτησίας, να υπάρξει επιστημονικός κεντρικός σχεδιασμός στην οικονομία. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο της κεντρικά σχεδιασμένης παραγωγής που θα στοχεύει στην ικανοποίηση των κοινωνικών αναγκών, μπορεί να λειτουργήσει αποτελεσματικά ο ενιαίος αποκλειστικά κρατικός φορέας Ενέργειας, ως μηχανισμός της εργατικής εξουσίας, ως μορφή οργάνωσης της κοινωνικής ιδιοκτησίας στον ενεργειακό τομέα.
Μέσα σε αυτό το ιδιοκτησιακό και πολιτικό καθεστώς όπου οι εγχώριες ενεργειακές πηγές, οι πρώτες ύλες, τα μέσα παραγωγής, μεταφοράς, διανομής της Ενέργειας θα αποτελούν κοινωνική κρατική ιδιοκτησία, ο ενεργειακός σχεδιασμός θα μπορεί να αναπτύξει την παραγωγή και να ικανοποιεί συνδυασμένα το σύνολο των λαϊκών αναγκών. Ο ενεργειακός σχεδιασμός θα διασφαλίζει:
Πάνω από όλα, θα κατοχυρώνει ότι το ενεργειακό προϊόν θα είναι κοινωνικό αγαθό και όχι εμπόρευμα.
Ασφαλώς δεν περιμένουμε παθητικά κάποια μεγάλη μέρα, που θα αρχίσουν να λύνονται τα προβλήματά μας στο σοσιαλιστικό μέλλον. Παλεύουμε σήμερα για να ανοίξει αυτός ο ελπιδοφόρος δρόμος. Πρέπει και μπορούμε σήμερα να οργανώσουμε την αντεπίθεσή μας (...) απέναντι στην επίθεση του κεφαλαίου για να ικανοποιηθούν οι ανάγκες μας, ενάντια στα σχέδια και στις συμφωνίες πώλησης ενεργειακών και πλουτοπαραγωγικών πηγών, ενάντια στις ιδιωτικοποιήσεις, για σταθερή εργασία με αυξήσεις και δικαιώματα, για την κατάργηση της έμμεσης φορολογίας στα καύσιμα, για την προστασία της δημόσιας υγείας και του περιβάλλοντος με βάση τις σύγχρονες δυνατότητες, για αύξηση των επιδομάτων θέρμανσης, αφορολόγητο πετρέλαιο στους φτωχούς αγρότες, κρατικές δαπάνες για την επαρκή θέρμανση στα σχολεία και τα νοσοκομεία.