Νέα ορμή στις ενδοαστικές διεργασίες που δυναμώνουν στην Τουρκία δίνουν οι επαναληπτικές εκλογές που έχουν προγραμματιστεί στις 23 Ιούνη για το μητροπολιτικό δήμο της Κωνσταντινούπολης, μετά την ακύρωση των αποτελεσμάτων των εκλογών της 31ης Μάρτη.

Θυμίζουμε ότι αρχικά νικητής είχε κριθεί ο υποψήφιος του σοσιαλδημοκρατικού CHP Εκρέμ Ιμάμογλου, με 48,79% (από 40,16% το 2014), έναντι 48,51% (από 47,86% το 2014) του Μπιναλί Γιλντιρίμ, πρώην πρωθυπουργού και υποψηφίου του ΑΚΡ, με μια διαφορά μερικών χιλιάδων ψήφων. Ακολούθησαν απανωτές ενστάσεις του ΑΚΡ (μίλησε για εκτεταμένη νοθεία) που τελικά οδήγησαν σε ακύρωση του αποτελέσματος (ενώ μάλιστα ο Ιμάμογλου είχε ορκιστεί δήμαρχος) και προκήρυξη επαναληπτικών εκλογών. Μέχρι σήμερα οι δημοσκοπήσεις δίνουν προβάδισμα στον Ιμάμογλου, τον οποίο στηρίζουν πολλά ακόμα κόμματα της αντιπολίτευσης (όπως το φιλελεύθερο «Καλό Κόμμα», με εξαίρεση το εθνικιστικό ΜΗΡ που στηρίζει τον Γιλντιρίμ). Τα αποτελέσματα των εκλογών, αν είναι μειωμένο το ποσοστό του ΑΚΡ (κάτι που συνέβη σε σειρά μητροπόλεων), θα επιβεβαιώσουν τα σενάρια αναμόρφωσης του αστικού πολιτικού σκηνικού. Παρεμβάσεις υπήρξαν από πρώην ηγετικά στελέχη του ΑΚΡ όπως οι Νταβούτογλου, Γκιουλ, που μιλούν για «αδιέξοδα» που έχει προκαλέσει η σημερινή ηγεσία. Αντιδράσεις υπήρξαν και από ΗΠΑ, ΕΕ, που ζήτησαν «διαφάνεια», με φόντο σοβαρές αντιθέσεις στις σχέσεις με την Τουρκία και τους ανταγωνισμούς που φουντώνουν στην ευρύτερη περιοχή. Πάντως η αντιπολίτευση CHP, MHP, IYI, ακόμα και υπερθεματίζοντας σε σχέση με την κυβέρνηση, σηκώνουν τους τόνους των διεκδικήσεων στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο, σε Κύπρο και Αιγαίο.

Σε μια παράλληλη εξέλιξη, η αμερικανική «Moody's» υποβάθμισε ξανά την αξιολόγηση της πιστοληπτικής ικανότητας της Τουρκίας, στη βαθμίδα «Β1» από «Ba3». Αντιδρώντας το τουρκικό υπουργείο Οικονομικών υποστήριξε ότι «η απόφαση εγείρει ερωτήματα για την αντικειμενικότητα και την αμεροληψία της ανάλυσης του οργανισμού».

ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ - ΤΙΡΑΝΑ.--

Σχέδια αναβολής της έναρξης των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Αλβανία και τη Βόρεια Μακεδονία φάνηκε να εξέταζαν χτες οι υπουργοί Ευρωπαϊκών Υποθέσεων των κρατών - μελών της ΕΕ, μεταξύ άλλων και επειδή εκκρεμεί σχετική απόφαση από το γερμανικό Κοινοβούλιο η οποία δεν προβλέπεται πριν από τον ερχόμενο Σεπτέμβρη.

Τη Δευτέρα, ο Σλοβάκος υπουργός Εξωτερικών Μίροσλαβ Λάιτσακ επιχειρηματολόγησε υπέρ της άμεσης έναρξης ενταξιακών διαπραγματεύσεων με Σκόπια και Τίρανα «αν θέλουμε να διατηρήσουμε την επιρροή μας, αν θέλουμε να δείξουμε ότι ενδιαφερόμαστε αληθινά, ότι είμαστε παράγοντας στο παγκόσμιο σκηνικό». Θέση υπέρ της έναρξης των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με τις δύο χώρες έχει πάρει και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ωστόσο η τελική απόφαση θα πρέπει να παρθεί ομόφωνα από το Συμβούλιο της ΕΕ.

Στο μεταξύ, διπλωματικές πηγές στην ΕΕ υποβάθμισαν την πιθανότητα αποσύνδεσης των δύο υποψηφιοτήτων υπέρ των Σκοπίων.

Η έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με τη Βόρεια Μακεδονία και την Αλβανία αναβλήθηκε πέρυσι από Γαλλία και Ολλανδία, που επισήμως αξίωναν «περισσότερες μεταρρυθμίσεις».

Πάντως, χτες το διεθνές πρακτορείο ειδήσεων «Αssociated Press» μετέδωσε πως σε ορισμένες περιοχές της Αλβανίας, π.χ. στην πόλη Σκόδρα, δημόσιοι αξιωματούχοι που πρόσκεινται στην αντιπολίτευση αρνήθηκαν να συνεργαστούν με υπαλλήλους της Εκλογικής Επιτροπής. Το αλβανικό υπουργείο Εσωτερικών επιβεβαίωσε επίσης ότι περιφερειακοί αξιωματούχοι στην πόλη Σκόδρα προσπάθησαν να εμποδίσουν υπαλλήλους της Εκλογικής Επιτροπής να εισέλθουν στα γραφεία τους και ότι στην Τροπόγια της βορειοανατολικής Αλβανίας υποστηρικτές της αντιπολίτευσης «εισέβαλαν» στα γραφεία της Εκλογικής Επιτροπής.

Οι εξελίξεις αυτές σημειώνονται μερικές μέρες πριν από τις δημοτικές εκλογές, που έχουν προγραμματιστεί για τις 30 Ιούνη. Προ ημερών, θυμίζουμε, ο Πρόεδρος Ιλίρ Μέτα πρότεινε την αναβολή τους, εκτιμώντας ότι οι συνθήκες δεν είναι κατάλληλες για τη διεξαγωγή τους, λόγω αποχής από τις κάλπες των περισσότερων κομμάτων της αντιπολίτευσης. Αντίθετα, ο πρωθυπουργός Εντι Ράμα επιμένει ότι οι εκλογές θα διεξαχθούν κανονικά.

ΜΟΣΧΑ - ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ.--

Προσπάθειες των ΗΠΑ και άλλων «δυτικών κρατών» να εξαπολύσουν κυβερνοεπιθέσεις σε ρωσικά δίκτυα υποδομών αποκάλυψε χτες ο επικεφαλής των ρωσικών υπηρεσιών πληροφοριών (SVR), Σεργκέι Ναρίσκιν.

Είχαν προηγηθεί δημοσιεύματα ρωσικών πρακτορείων ειδήσεων (RIA, TASS), επικαλούμενα πηγή των υπηρεσιών ασφαλείας, σύμφωνα με τα οποία «ξένες κυβερνοεπιθέσεις» στη Ρωσία στοχεύουν κυρίως μεταφορές, ενεργειακές εγκαταστάσεις και τράπεζες. Στο μεταξύ, το Σάββατο ρεπορτάζ των «New York Times» ανέφερε ότι οι ΗΠΑ έχουν πολλαπλασιάσει τις ψηφιακές διεισδύσεις σε στόχους στη Ρωσία ως προειδοποίηση στη Μόσχα, που είναι ύποπτη ότι κάνει το ίδιο στις ΗΠΑ, και για να προετοιμαστεί μια ενδεχόμενη κυβερνοεπίθεση σε περίπτωση μείζονος σύγκρουσης μεταξύ των δύο χωρών.

Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, σχολίασε ότι το ρεπορτάζ της εφημερίδας «είναι ανησυχητικό» και δείχνει ότι ένας κυβερνοπόλεμος είναι θεωρητικά πιθανός.

ΚΑΪΡΟ.--

Τη διεξαγωγή διεθνούς έρευνας για τα ακριβή αίτια θανάτου του ισλαμιστή πρώην Προέδρου της Αιγύπτου, Μοχάμεντ Μόρσι, που ξεψύχησε τη Δευτέρα στη διάρκεια δίκης σε βάρος του στο Κάιρο, σε ηλικία 67 ετών, απαίτησαν χτες εκπρόσωπος της Υπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα αλλά και στελέχη του αμερικανικού Διεθνούς Παρατηρητηρίου για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα.

Η κατάρρευση του πρώτου ισλαμιστή, δημοκρατικά εκλεγμένου, Προέδρου της Αιγύπτου επήλθε από καρδιακή προσβολή, ενώ βρισκόταν στο αλεξίσφαιρο θάλαμο την ώρα της δίκης του σε δικαστήριο του Καΐρου. Είχε εκλεγεί το 2012, αλλά ανατράπηκε ένα χρόνο αργότερα, εν μέσω διαδηλώσεων και ενδοαστικών αντιπαραθέσεων, και επακόλουθο πραξικόπημα από τον σημερινό Πρόεδρο Αμπντέλ Φατάχ Σίσι.

Ο θάνατός του προκάλεσε έντονες αντιδράσεις ιδιαίτερα στην Τουρκία, καθώς ο Πρόεδρος Ρ. Τ. Ερντογάν ήταν από τους στενούς φίλους και συμμάχους του. Ο Ερντογάν μάλιστα χτες αμφισβήτησε ότι ο θάνατος του Μόρσι είχε φυσικά αίτια, μετά από προσευχή για τον Αιγύπτιο πρώην Πρόεδρο που τελέστηκε σε τέμενος της Κωνσταντινούπολης. «Δεν πιστεύω ότι ήταν ένας φυσικός θάνατος... Στα μάτια μας, ο Μόρσι είναι ένας μάρτυρας που έχασε τη ζωή του για έναν σκοπό στον οποίο πίστευε... Η Ιστορία δεν θα ξεχάσει ποτέ τους τυράννους που τον οδήγησαν στο θάνατο βάζοντάς τον στη φυλακή και απειλώντας να τον εκτελέσουν», είπε ο Ερντογάν. Επίσης, η οργάνωση από την οποία προερχόταν ο Μόρσι, οι «Αδελφοί Μουσουλμάνοι», αμφισβητεί και αυτή τα «φυσικά αίτια του θανάτου του».

Συνεχίζονται οι αντικυβερνητικές διαδηλώσεις στο Χονγκ Κονγκ, με βασικό αίτημα πλέον την παραίτηση της κυβέρνησης της Κάρι Λαμ, παρά και την προσωρινή αναδίπλωση των τοπικών αρχών, που ανακοίνωσαν ότι αναστέλλουν τις διαδικασίες έγκρισης του νομοσχεδίου για την έκδοση υπόπτων στην Κίνα και ότι τα επόμενα βήματα θα αποφασιστούν έπειτα από διαβουλεύσεις με διάφορα μέρη. Σε ανακοίνωσή της μάλιστα, η κυβέρνηση αναγνώρισε «ελλείψεις στο έργο της», που «προκάλεσαν πολλές διενέξεις και φιλονικίες στην κοινωνία του Χονγκ Κονγκ και απογοήτευσαν και ταλαιπώρησαν πολλούς πολίτες».

Στο Πεκίνο, πάντως, ο εκπρόσωπος του κινεζικού ΥΠΕΞ Γκενγκ Σουάνγκ δήλωσε ότι «στηρίζουμε, σεβόμαστε και κατανοούμε αυτήν την απόφαση» για αναστολή της διαδικασίας έγκρισης του νόμου, υποστηρίζοντας ότι αυτή στοχεύει στο «να ακουστούν ευρύτερα» οι διαφορετικές απόψεις και «να αποκατασταθεί το συντομότερο δυνατόν η ηρεμία» και επαναλαμβάνοντας ότι οι υποθέσεις του Χονγκ Κονγκ είναι εσωτερικό θέμα της Κίνας και καμία χώρα, οργανισμός ή πρόσωπο δεν έχει το δικαίωμα να παρεμβαίνει.

Το νομοσχέδιο που διευκόλυνε την έκδοση υπόπτων στην ηπειρωτική Κίνα είχε προκαλέσει και πολλές αντιδράσεις στο εξωτερικό, με αρκετούς να επιμένουν ότι απειλεί τον «υψηλό βαθμό αυτονομίας του Χονγκ Κονγκ».