Με ορόσημο τη συνεδρίαση του Γιούρογκρουπ στις 11 Μάρτη συνεχίζονται οι αντιλαϊκές διεργασίες αναφορικά με το κλείσιμο της 2ης «μεταμνημονικής» «αξιολόγησης», με την πλευρά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να «υπενθυμίζει» τις άμεσες προτεραιότητες με αιχμή τη διάλυση της προστασίας στην πρώτη κατοικία, τις διαδικασίες για την πώληση των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ αλλά και για μια σειρά από παρεμβάσεις αναφορικά με την επίτευξη των στόχων για τα πρωτογενή πλεονάσματα και βέβαια για την τόνωση της ανταγωνιστικότητας των εγχώριων επιχειρηματικών ομίλων.

Τα παραπάνω περιγράφονται «με το νι και με το σίγμα» στην έκθεση της «ενισχυμένης εποπτείας» που δημοσιοποίησε χτες η Κομισιόν, παράλληλα με την έκθεση στο πλαίσιο του «Ευρωπαϊκού Εξαμήνου» για το 2019, μέσω του οποίου η αντιλαϊκή πολιτική υπάγεται σε καθεστώς «εμπεριστατωμένης επισκόπησης» για «μακροοικονομικές ανισορροπίες».

Σε αυτό το φόντο, ο επίτροπος Οικονομικών της ΕΕ, Π. Μοσκοβισί, παρουσιάζοντας την έκθεση της ενισχυμένης εποπτείας τόνισε: «Εχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος, αλλά υπάρχουν ορισμένοι τομείς στους οποίους πρέπει να καταβληθούν περαιτέρω προσπάθειες. Καλώ λοιπόν τις αρχές της χώρας να τις ολοκληρώσουν πριν από την επόμενη σύνοδο του Γιούρογκρουπ».

«Οι ελληνικές αρχές πρέπει να συνεχίσουν να παρακολουθούν τους δημοσιονομικούς κινδύνους, συμπεριλαμβανομένων των δικαστικών αποφάσεων, και καλούνται να λάβουν μέτρα αντιστάθμισης, όπου είναι αναγκαία, για να ανταποκριθούν στους μεσοπρόθεσμους δημοσιονομικούς στόχους», τονίζει η Κομισιόν. Προσδιορίζουν μάλιστα το «κόστος» από τις δικαστικές αποφάσεις (όπως αναδρομικά σε μισθούς, συντάξεις) σε 1,3% του ΑΕΠ, δηλαδή σε περίπου 2,4 δισ. ευρώ. Παραπέρα, δείχνοντας τις πηγές αναπλήρωσης των «απωλειών», υπογραμμίζουν ότι «οι επαναλαμβανόμενες δημοσιονομικές επιπτώσεις τέτοιων αποφάσεων θα πρέπει να αντιμετωπιστούν σε μεγάλο βαθμό με μεταρρυθμίσεις και δράσεις στο ίδιο πεδίο πολιτικής», δηλαδή με περικοπές αντίστοιχου ύψους από τους ίδιους τους «ωφελούμενους» και όχι μέσω άλλων παρεμβάσεων.

Σε ό,τι αφορά την περαιτέρω κατακρεούργηση του αφορολόγητου ορίου μισθωτών - συνταξιούχων από το 2020, επισημαίνεται ότι «είναι κρίσιμο το φορολογικό σύστημα να γίνει πιο φιλικό προς την ανάπτυξη μέσω μιας διεύρυνσης της φορολογικής βάσης και μέσω της μείωσης των φορολογικών συντελεστών για την εργασία και ιδίως για τις επιχειρήσεις».

Χαρακτηριστικά είναι και τα όσα λένε οι «θεσμοί» για:

-- Το «κοινωνικό μέρισμα», όπου διαπιστώνουν «ξαφνική αύξηση» στο πλήθος των μονοπρόσωπων νοικοκυριών, η οποία οδήγησε σε αύξηση του κοινωνικού μερίσματος στα 782 εκατ. ευρώ, από 710 εκατ. ευρώ που είχαν προβλεφθεί αρχικά. Σύμφωνα με την έκθεση, η αύξηση αυτή «μπορεί να συνεπάγεται κινδύνους για άλλα κοινωνικά επιδόματα», ενώ «οι αρχές αναμένεται να ερευνήσουν το θέμα περαιτέρω».

-- Τις «120 δόσεις». Οπως αναφέρει η Κομισιόν, η κυβέρνηση ενημέρωσε τους θεσμούς ότι δεν θα προχωρήσει «στο εγγύς μέλλον» σε ρυθμίσεις χρεών, τόσο προς τα ασφαλιστικά ταμεία όσο και στην Εφορία, καθώς «απαιτείται περαιτέρω τεχνική ανάλυση και εξέταση». Συμπληρωματικά με αυτό, υπογραμμίζεται: «Είναι σημαντικό να αποφευχθούν οι κίνδυνοι για τα δημόσια έσοδα και να διαφυλαχθεί η κουλτούρα πληρωμών, καθώς αυτοί ήταν οι βασικοί στόχοι των μεταρρυθμίσεων στη συλλογή των δημοσίων εσόδων οι οποίες ενεργοποιήθηκαν στη διάρκεια των προγραμμάτων οικονομικής βοήθειας», δηλαδή στο πλαίσιο της προηγούμενης μνημονιακής περιόδου.

-- Το ΦΠΑ στα νησιά. Για την παράταση των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στα 5 νησιά του Αιγαίου (Λέσβος, Χίος, Κως, Σάμος, Λέρος) η έκθεση σχολιάζει ότι το δημοσιονομικό κόστος είναι μεν μικρό, αλλά «η κατάργηση της έκπτωσης αποτελούσε μια σημαντική δέσμευση στο πλαίσιο του προγράμματος του ESM. Το νέο πλαίσιο συνδέει την κατάργηση της έκπτωσης με την αποκλιμάκωση των πιέσεων από το Μεταναστευτικό, θέμα το οποίο θα εξετάζεται σε εξαμηνιαία βάση», δείχνοντας δηλαδή και τον προσωρινό χαρακτήρα της παράτασης, που σε κάθε περίπτωση συνδέεται με τον απαράδεκτο εγκλωβισμό χιλιάδων μεταναστών κάτω από άθλιες συνθήκες στα νησιά.

Αναφορικά με τις «εκκρεμότητες» για τα «κόκκινα» στεγαστικά δάνεια στην πρώτη κατοικία, η Κομισιόν υπογραμμίζει ότι υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός «σχεδιαστικών και τεχνικών λεπτομερειών» που πρέπει να διευθετηθούν.

Οπως λένε, το νέο σύστημα «προστασίας» πρέπει να είναι «προσωρινό», με στόχο την «προστασία των πλέον ευάλωτων νοικοκυριών», χωρίς να ενθαρρύνει τις «στρατηγικές αθετήσεις». Επιπλέον, σημειώνουν ότι απαιτείται περαιτέρω ανάλυση για πιθανές επιπτώσεις στους ισολογισμούς τραπεζών αλλά και για τον ποσοτικό προσδιορισμό των «δημοσιονομικών επιπτώσεων», δηλαδή για το ύψος των κρατικών κονδυλίων που θα αποδοθούν στις τράπεζες μέσω της επιδότησης των δόσεων.

Εν αναμονή και των τελικών αντιλαϊκών διατάξεων, η Κομισιόν θέτει σειρά από «αστερίσκους» και παρατηρήσεις αναφορικά με τα «όρια επιλεξιμότητας» (π.χ. περιουσιακά και εισοδηματικά κριτήρια), τον «κίνδυνο» για τη διαμόρφωση καθεστώτος «προστασίας» παράλληλα με τον υπάρχοντα νόμο, αλλά και «καθυστερήσεων» στην εκδίκαση των εκκρεμών υποθέσεων.

Σε κάθε περίπτωση, το ζητούμενο είναι η κλιμάκωση των εκβιασμών και των πλειστηριασμών στη λαϊκή κατοικία, προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι που έχουν θέσει οι τράπεζες για την απαλλαγή τους από τα «κόκκινα» δάνεια. Μεταξύ άλλων, επισημαίνεται χαρακτηριστικά, «οι αρχές θα πρέπει να εμβαθύνουν την ανάλυσή τους σχετικά με τους πιθανούς λόγους για το υψηλό ποσοστό αποτυχίας ηλεκτρονικών δημοπρασιών και να λάβουν τα κατάλληλα διορθωτικά μέτρα».

Ειδική αναφορά γίνεται στην «αποτυχία» πώλησης των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ, ενώ η συγκεκριμένη ιδιωτικοποίηση, σύμφωνα με την Κομισιόν, αποτελεί μια «κρίσιμη διαρθρωτική μεταρρύθμιση», που αποσκοπεί στην ενίσχυση του ανταγωνισμού, στην προσέλκυση επενδύσεων, στην αύξηση της ανταγωνιστικότητας και στη στήριξη της δυνητικής ανάπτυξης.

Σε αυτό το πλαίσιο, σημειώνεται ότι οι συζητήσεις μεταξύ των ελληνικών αρχών, της ΔΕΗ και της Επιτροπής βρίσκονται σε εξέλιξη σύμφωνα με τις απαιτήσεις της νομοθεσίας της ΕΕ. Σε ό,τι αφορά την αγορά φυσικού αερίου, διαπιστώνεται «πρόοδος» με την αναδιάρθρωση της ΔΕΠΑ, με βάση το νόμο που αναμένεται να εγκριθεί τις επόμενες μέρες (βλ. και θέμα στη διπλανή σελίδα).