100 ΧΡΟΝΙΑ ΚΚΕ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

Στα ιστορικά μνημεία του Βερολίνου

Μπροστά από το Ράιχσταγκ

Στο πλαίσιο της παραμονής της στο Βερολίνο, η αντιπροσωπεία του ΚΚΕ επισκέφτηκε ένα πλήθος ιστορικών χώρων με ιδιαίτερη σημασία για το ΚΚΕ, το γερμανικό και διεθνές εργατικό και κομμουνιστικό κίνημα: Την Πύλη του Βρανδεμβούργου, το Ράιχσταγκ, το σοβιετικό μνημείο των απελευθερωτών στο Τιεργκάρτεν, όπου απόθεσαν λουλούδια, το Checkpoint Charlie, πρώην συνοριακό σταθμό μεταξύ της ΓΛΔ και του Δυτικού Βερολίνου, όπου σήμερα o αντικομμουνισμός τυλίγει σαν «πέπλο» την περιοχή, την Μπέμπελπλατς, όπου οι ναζί έκαψαν τα βιβλία το 1933, το Πανεπιστήμιο Χούμπολντ.

Η επίσκεψη όμως που χαράχτηκε στη μνήμη όλων ήταν στο επιβλητικό σοβιετικό μνημείο στο Τρεπτόουερ Παρκ, αφιερωμένο στον Κόκκινο Στρατό και τη συντριβή των φασιστικών ορδών από τις δυνάμεις του, όπου ο Δ. Κουτσούμπας κατέθεσε στεφάνι.

Εφτά χιλιάδες Σοβιετικοί στρατιώτες είναι θαμμένοι στο χώρο, που εκτείνεται σε μια τεράστια έκταση. Από την είσοδο του πάρκου, την πέτρινη πύλη με χαραγμένα τα σφυροδρέπανα, έως το μνημείο της μάνας και τα αγάλματα των δύο στρατιωτών του Κόκκινου Στρατού, ενός ηλικιωμένου και ενός νέου, να κλίνουν ευλαβικά το γόνυ στους νεκρούς του αγώνα, και από τον μακρύ πλατύ διάδρομο με τις σαρκοφάγους, έως το λόφο όπου δεσπόζει το άγαλμα του στρατιώτη του Κόκκινου Στρατού που κρατάει στα χέρια του ένα παιδί και με το ξίφος του συντρίβει τη σβάστικα, η Ιστορία που γράφτηκε με το αίμα των εκατομμυρίων Σοβιετικών και των λαών που συνέτριψαν το ναζισμό, είναι εδώ.

Τα οράματά τους μας καλούν στον αγώνα ώστε να τα κάνουμε πράξη

Στο Σοβιετικό μνημείο των απελευθερωτών

Το πρωί της Κυριακής η αντιπροσωπεία του ΚΚΕ, συνοδευόμενη από μέλη και φίλους του Κόμματος στη Γερμανία, επισκέφτηκε το μνημείο των ηγετών του γερμανικού και παγκόσμιου κομμουνιστικού κινήματος στο Βερολίνο, όπου βρίσκονται μεταξύ άλλων οι τάφοι της Ρόζα Λούξεμπουργκ και του Καρλ Λίμπκνεχτ, αλλά και επιτύμβια στήλη για τους ανώνυμους πεσόντες στους αγώνες για τα δίκια της εργατικής τάξης, ενάντια στο φασισμό, για το σοσιαλισμό.

Ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Δ. Κουτσούμπας, κατέθεσε στεφάνι στο μνημείο και αμέσως μετά έκανε την ακόλουθη δήλωση: «Εδώ από το Βερολίνο, σήμερα, τιμάμε τους ηρωικούς νεκρούς του αγώνα. Της ελληνικής εργατικής τάξης, της γερμανικής εργατικής τάξης, του επαναστατικού κινήματος, του διεθνούς κινήματος, που πρόσφεραν πολλά στην ανθρωπότητα, στις χώρες τους, για να μπορέσουν οι νέες γενιές να ζήσουν καλύτερα. Τα οράματα, τα ιδανικά, για τα οποία έπεσαν όλοι αυτοί οι κομμουνιστές, οι αγωνιστές, είναι ζωντανά, είναι επίκαιρα, και μας καλούν στον αγώνα, ώστε να τα κάνουμε πράξη».

Στη συνέχεια, όλοι μαζί μετέβησαν στο χώρο της πρώην Ανώτατης Σχολής Οικονομίας της ΓΛΔ, όπου φοιτούσαν όσοι θα είχαν στη συνέχεια την ευθύνη για το σχεδιασμό της οικονομίας. Ετσι ήταν και το πρώτο όνομα της σχολής: «Σχολή Σχεδιασμένης Οικονομίας», η οποία λειτούργησε έως το 1990, οπότε και στο επίσημο πρακτικό της διάλυσής της γράφτηκε ότι δεν ταιριάζει πια στο κυρίαρχο οικονομικό σύστημα και δεν έχει λόγο λειτουργίας. Η σχολή έκλεισε και το προσωπικό της, πάνω από 70 καθηγητές, απολύθηκε. Μερικά χρόνια αργότερα άνοιξε ξανά, ως σχολή οικονομικών επιστημών.

Στο μνημείο των ηγετών του γερμανικού και παγκόσμιου κομμουνιστικού κινήματος

Ο χώρος αυτός επελέγη το 1952, μετά την εκτέλεση του Νίκου Μπελογιάννη, για να ανεγερθεί ανδριάντας του, που φιλοτεχνήθηκε από τον πολύ γνωστό Γερμανό γλύπτη Rene Graetz. Τα μέλη και οι φίλοι του Κόμματος στο Βερολίνο αδιάλειπτα από το 1953 τιμούν τη μνήμη του, κάθε χρόνο στις 30 Μάρτη, με εκδήλωση στο χώρο. Στεφάνι κατέθεσε στο μνημείο ο Δ. Κουτσούμπας, εν μέσω συνθημάτων όπως «Ούτε σε ξερονήσια, ούτε σε φυλακές, ποτέ τους δεν λυγίσανε οι κομμουνιστές!».

Στο μνημείο του Ν. Μπελογιάννη

Στο Τρεπτόουερ Παρκ

Ζωντανή Ιστορία...

Ο ξενώνας όπου το 1973 πραγματοποιήθηκε το 9ο Συνέδριο του παράνομου στην Ελλάδα ΚΚΕ, τοποθετημένος σε ένα ειδυλλιακό τοπίο, μέσα στο δάσος, στην άκρη μιας λίμνης, πρόσφερε τότε τις απαραίτητες συνθήκες μυστικότητας. Ιδρύθηκε από έναν εργατικό σύνδεσμο ως χώρος αναψυχής για τους εργάτες, ωστόσο το 1933 οι ναζί έθεσαν τους συνδέσμους αυτούς εκτός νόμου και επέταξαν τον χώρο για δική τους χρήση. Το 1945, αμέσως μετά την Αντιφασιστική Νίκη, το κτίριο χρησιμοποιήθηκε για την εκπαίδευση δασκάλων προκειμένου να επανδρωθούν τα σχολεία, καθώς η πλειοψηφία των δασκάλων είχε ταχθεί με τους ναζί. Στη ΓΛΔ το ανέλαβε η Νεολαία και αργότερα το Κόμμα, που το αξιοποίησε για σεμινάρια στελεχών.

Ο χώρος δεν έχει αλλάξει καθόλου, όπως επιβεβαιώνουν οι φωτογραφίες που βρέθηκαν και εκτέθηκαν με την αφορμή της εκδήλωσης.

Στο ισόγειο άλλωστε, σε χώρους γύρω απ' την αίθουσα όπου πραγματοποιήθηκε το Συνέδριο και το Σάββατο η εκδήλωση, φιλοξενήθηκαν σπάνια αρχειακά υλικά και ντοκουμέντα, ταμπλό με φωτογραφίες και σκίτσα που αποτύπωσαν με μεγάλη σαφήνεια τον έναν αιώνα δράσης του Κόμματος.

Η έκθεση αρχειακού υλικού, που επιμελήθηκε η ΚΟ Κεντρικής Ευρώπης του ΚΚΕ, χωριζόταν σε δύο τμήματα, ένα για τη ΓΛΔ και ένα για την ΟΔΓ, αποτυπώνοντας τους δύο κόσμους σε διαρκή αντιπαράθεση. Η φιλοξενία παιδιών που στην Ελλάδα βρίσκονταν σε άμεσο σοβαρό κίνδυνο, παιδιών τραυματισμένων στο σώμα και την ψυχή τους, η υποδοχή που τους επεφύλαξαν οι αρχές της Γερμανικής Λαοκρατικής Δημοκρατίας, η φροντίδα που τους έδωσαν, η παροχή των καλύτερων κτιρίων για τη διαμονή τους, η δυνατότητα για μόρφωση, ακόμα και η εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας, καθώς πολλά απ' αυτά προέρχονταν από οικογένειες που μιλούσαν Σλαβικά ή Πομάκικα, σε αντίστιξη με την «υποδοχή» Ελλήνων μεταναστών εργατών στην ΟΔΓ, όπου στοιβάζονταν σαν ζώα σε ανήλιαγα υπόγεια για να μεταφερθούν μετά από μέρες σε άλλες πόλεις και σε φάμπρικες, όπου δούλευαν ασταμάτητα.

Η ευγνωμοσύνη, απ' τη μια, των πολιτικών προσφύγων και των παιδιών τους εκφραζόταν με κάθε ευκαιρία, με τη συμμετοχή τους στις προσπάθειες ανοικοδόμησης της Γερμανικής Λαοκρατικής Δημοκρατίας, σε εκδηλώσεις έκφρασης ευχαριστίας, σε κινητοποιήσεις.

Απ' την άλλη, για τους μετανάστες στην ΟΔΓ ήταν μονόδρομος η οργάνωση και η αντίσταση. Γρήγορα ξεπήδησαν οι πρώτες σπίθες διεκδίκησης καλύτερων μισθών, συνθηκών δουλειάς, με την πρωτοπόρα συμβολή κομμουνιστών εργατών. Αρχισαν οι πρώτες απεργίες, ενώ γρήγορα φούντωσε και η αντιδικτατορική πάλη κατά τη διάρκεια της 7χρονης δικτατορίας.

Σε μια ξεχωριστή γωνιά ένα τραπέζι με τις διακρίσεις δύο ξεχωριστών συντροφισσών, της Μαρίας Γαλάνη και της Βαΐτσας Πουρζιτίδου, για την προσφορά τους ως εργάτριες, μέλη, στελέχη του Κόμματος, την ανταπόκρισή τους στα καθήκοντα που αναλάμβαναν.

Ακόμα, η έκθεση φιλοξενούσε υλικά απ' την ίδρυση των ελληνικών κοινοτήτων, τη δράση τους, ανάμεσά τους και η απάντηση της Μητρόπολης σε αίτημα της Ομοσπονδίας Ελληνικών Κοινοτήτων για βοήθεια κατά τη διάρκεια της χούντας για την αποφυλάκιση κρατουμένων κ.λπ. Ο τότε μητροπολίτης απάντησε ότι η Εκκλησία δεν έχει τέτοια δυνατότητα και τους συνέστησε... να εκκλησιάζονται.

Ξεχώριζαν ακόμα βιβλιαράκια με κομματικά υλικά που στο εξώφυλλο διαφήμιζαν διάφορα καταναλωτικά προϊόντα, προκειμένου να παραπλανιούνται οι αρχές. Με τέτοια μορφή άλλωστε είχαν κυκλοφορήσει και οι Θέσεις για το 9ο Συνέδριο...

Δύο ξεχωριστά γλέντια

Οι κομμουνιστές ξέρουν να αγωνίζονται, ξέρουν και να γλεντάνε. Παρασκευή και Σάββατο, δύο πλούσιες σε περιεχόμενο μέρες στη Γερμανία, έκλεισαν με τον τρόπο που άρμοζε. Με καλή μουσική και τραγούδι, εξαιρετικό φαγητό και ποτό και πάνω απ' όλα με καλή διάθεση, διάθεση για χορό και γλέντι... Η φιλοξενία των συντρόφων στη Γερμανία υποδειγματική, χάρισε σε όλους στιγμές που θα έχουν να θυμούνται.

Μια ξεχωριστή συνάντηση

Μια ξεχωριστή, κατ' ιδίαν συνάντηση, είχε λίγο πριν από την έναρξη της εκδήλωσης της Κεντρικής Επιτροπής ο Δ. Κουτσούμπας με τους μαχητές του ΔΣΕ, πολιτικούς πρόσφυγες, παλαίμαχους κομμουνιστές, που βρέθηκαν από κάθε γωνιά της Γερμανίας στην εκδήλωση. Μια ζωή δοσμένη στον αγώνα, πολλές και σπάνιες αναμνήσεις, πολύτιμες παρακαταθήκες σε αυτούς που παίρνουν τώρα τη σκυτάλη.