ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ.--

Με φόντο τις ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις για το ρόλο του ΝΑΤΟ στην επέμβαση στη Λιβύη συνεχίστηκαν και χτες, χωρίς απόφαση προς το παρόν, οι διαβουλεύσεις σε επίπεδο πρεσβευτών της «Βορειοατλαντικής Συμμαχίας» στις Βρυξέλλες, με την Τουρκία να εμφανίζεται με πρωταγωνιστικό ρόλο στις εξελίξεις. Η συνεδρίαση που αναμένεται να συνεχιστεί και την Τρίτη καλείται να αποφασίσει τελικά την ενεργό ή μη ανάμειξη των δυνάμεων του ΝΑΤΟ στο σχέδιο επιβολής απαγόρευσης πώλησης όπλων, με τη συμμετοχή αεροσκαφών και πλοίων στις πολεμικές επιχειρήσεις.

Το ΝΑΤΟ παρουσιάζεται διαιρεμένο, δεδομένων των αντιδράσεων Γερμανίας και Τουρκίας, με αποτέλεσμα η απόφαση να καθυστερεί, ελλείψει ομοφωνίας. Η Αγκυρα στο πλαίσιο του ρόλου που επιθυμεί να διαδραματίσει ως ισχυρή περιφερειακή δύναμη, εμφανίζεται αντίθετη στη διεξαγωγή πολεμικών επιχειρήσεων εναντίον της Λιβύης, έχοντας ισχυρά συμφέροντα στην περιοχή και σε μία προσπάθεια να διατηρήσει τις «ισορροπίες» με τον αραβικό κόσμο.

Σε δηλώσεις του χτες στη Μέκκα, ο Τούρκος πρωθυπουργός Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν υποστήριξε ότι η Τουρκία επιθυμεί να «ολοκληρωθεί» το συντομότερο δυνατό η επιχείρηση εναντίον των δυνάμεων του Μ. Καντάφι, «για να μπορέσουν οι Λίβυοι να αποφασίσουν για το μέλλον τους». Ο Ρ. Ερντογάν, επιχειρώντας να παρουσιάσει την Τουρκία ως τη «σύμμαχη» δύναμη του λιβυκού λαού, που διαχωρίζει τη θέση της από τα υπόλοιπα μέλη του ΝΑΤΟ, ισχυρίστηκε ότι αν η «Συμμαχία» αρχίσει να επιχειρεί η Αγκυρα «έχει κάποιους όρους», αναφέροντας σε ένα ρεσιτάλ υποκρισίας ότι το ΝΑΤΟ θα «πρέπει να επέμβει παραδεχόμενο και αναγνωρίζοντας ότι η Λιβύη ανήκει στους Λίβυους όχι για να διανείμει τους πόρους και τον πλούτο του υπεδάφους της». Ο Τούρκος πρωθυπουργός υποστήριξε ακόμα ότι οι Λίβυοι πρέπει να αναλάβουν την ευθύνη οικοδόμησης του μέλλοντός τους και η «επιχείρηση να μη μετατραπεί σε κατοχή».

Την ίδια στιγμή, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Αχμέτ Νταβούτογλου εμφανίστηκε να αμφισβητεί τη διαδικασία δημιουργίας της Συμμαχίας, ενώ ο Τούρκος υπουργός Αμυνας εξέφρασε προβληματισμό, γιατί η Γαλλία βγήκε μπροστά στις επιχειρήσεις αυτές.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η Τουρκία, πέρα από το ρόλο του «ρυθμιστή» που δήθεν εκπροσωπεί το μουσουλμανικό κόσμο στα ιμπεριαλιστικά κέντρα είχε υπογράψει συμφωνίες άνω των 15 δισεκατομμυρίων δολαρίων με το καθεστώς Καντάφι, ενώ ο Ρ. Ερντογάν είχε βραβευθεί με το βραβείο Μ. Καντάφι για τα ανθρώπινα δικαιώματα...

Την έντονη διαφωνία του εξέφρασε ο Ρώσος Πρόεδρος Ντμίτρι Μεντβέντεφ σχετικά με τις δηλώσεις του Ρώσου πρωθυπουργού Βλαντιμίρ Πούτιν ότι η απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ θυμίζει «μεσαιωνικά καλέσματα σε σταυροφορίες», αναδεικνύοντας τις αντιθέσεις των δύο πολιτικών, έκφραση και διαφορετικών μερίδων του ρωσικού κεφαλαίου.

«Απαράδεκτη» χαρακτήρισε τη χρήση του όρου «σταυροφορίες» ο Μεντβέντεφ και έσπευσε να υπερασπιστεί τη θέση της χώρας του να απέχει της ψηφοφορίας, αποφεύγοντας έτσι την ευθεία αντιπαράθεση με τις άλλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις. Αφορμή αυτών των αντιθέσεων υπήρξαν οι δηλώσεις του Πούτιν, ο οποίος καταδίκασε χτες τη χρήση βίας κατά μιας τρίτης χώρας, σημειώνοντας ότι η ανάμειξη στις εσωτερικές υποθέσεις άλλων χωρών έχει γίνει μια ισχυρή τάση στην εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ και ότι τα γεγονότα στη Λιβύη δείχνουν ότι η Ρωσία πρέπει να ενισχύσει τις δικές της αμυντικές ικανότητες, ανακοινώνοντας παράλληλα ότι η Μόσχα θα διπλασιάσει από το 2013 την παραγωγή της σε συστήματα στρατηγικών πυραύλων.

Στο μεταξύ, μιλώντας από την Αίγυπτο, ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ δήλωσε ότι η χρήση στρατιωτικής βίας κατά του λιβυκού πληθυσμού είναι απαράδεκτη, και εξέφρασε τη λύπη του που ο Καντάφι δεν συνεμορφώθη στην απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Εξέφρασε την ελπίδα πως τα γεγονότα στη Λιβύη θα έχουν ως αποτέλεσμα τις μικρότερες ζημιές για τη σταθερότητα στην περιοχή.

Η πηγή του «κακού» των πλήρως εκδηλωμένων αντιθέσεων είναι και η 50ετής στρατιωτική συμφωνία που υπέγραψαν στις 3 Νοέμβρη στο Λονδίνο ο πρωθυπουργός της Βρετανίας Ντέιβιντ Κάμερον και ο Γάλλος πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί, μία συμφωνία που τίθεται σε εφαρμογή αυτές τις ημέρες στο πολεμικό μέτωπο της Λιβύης και συνάμα προκαλεί τριγμούς στην «ειδική σχέση» Ουάσιγκτον και Λονδίνου αλλά και του «γαλλογερμανικού άξονα». Η παγκόσμια καπιταλιστική κρίση, η διαφαινόμενη υποβάθμιση του διεθνούς ρόλου των δύο χωρών και η μείωση -μέχρις εξαφάνισης- της επιρροής τους στα διεθνή δρώμενα, ουσιαστικά υπαγόρευσαν τη στρατιωτική σύμπραξη μεταξύ δύο «προαιώνιων εχθρών». Η Γερμανία έχει αναλάβει μονομερώς το ρόλο «του αφεντικού εντός της ΕΕ», παραγκωνίζοντας ουσιαστικά τη Γαλλία, ενώ οι ΗΠΑ έχουν στρέψει εδώ και καιρό αλλού την προσοχή τους, ξεχνώντας πρώτες την «ειδική σχέση» με τη Βρετανία - είναι χαρακτηριστικό ότι οι εκκλήσεις του Κάμερον προς τον πρόεδρο Ομπάμα, αμέσως μετά την εκλογή του, για παραγγελίες στη βρετανική αμυντική συμφωνία έπεσαν στο κενό - στην επιδίωξη των συμφερόντων τους, πρωτίστως στην Ασία.

Η υπογραφή της «Συμφωνίας αμυντικής συνεργασίας» Αγγλίας - Γαλλίας περικλείει 40 και πλέον «υποσυμφωνίες» που καλύπτουν όλο σχεδόν το φάσμα της άμυνας, όπως τη συνεργασία στη συντήρηση των πυρηνικών κεφαλών, στην κατασκευή εξελιγμένων τύπων βομβών, στη ναυπήγηση και στη συντήρηση αντιτορπιλικών και άλλων σκαφών του στόλου, επεκτείνεται στην τεχνολογική συνεργασία και στην παραγωγή νέων πυραυλικών συστημάτων, καθώς και στο συντονισμό των «υψηλών επιτελικών ομάδων», στο σχεδιασμό στρατηγικής και στον «έλεγχο της εφαρμογής της». Προβλέπει επίσης, τη σύσταση κοινής δύναμης 9.000 στρατιωτών, αεροπορική και θαλάσσια υποστήριξη, η οποία κατά το κείμενο της συμφωνίας «θα μπορεί να συμμετέχει σε διμερείς επιχειρήσεις, καθώς και σε επιχειρήσεις του ΝΑΤΟ, της ΕΕ και του ΟΗΕ, που η κοινή «εκπαίδευσή τους» θα αρχίσει φέτος κ.ά.

Δεν είναι μόνον η περιοχή της Βόρειας Αφρικής που αποτελεί πεδίο έντονων ιμπεριαλιστικών αντιθέσεων μεταξύ Δύσης, Ρωσίας, Κίνας όπως διαφαίνεται με τη τωρινή στρατιωτική επέμβαση στη Λιβύη. Πεδίο έντονου ενδοϊμπεριαλιστικού ανταγωνισμού αποτελεί σχεδόν όλη η ευρύτερη περιοχή της υποσαχάρειας Αφρικής, καθώς φιλοξενεί υποθαλάσσια και στο υπέδαφός της τεράστιες ποσότητες κάθε είδους ορυκτού πλούτου (πετρέλαια, φυσικό αέριο, διαμάντια, χρυσό, χαλκό, κοβάλτιο κ.ά.), ενώ νευραλγικές περιοχές της σε ανατολή και δύση προκαλούν το έντονο ενδιαφέρον ιμπεριαλιστικών δυνάμεων μεταξύ άλλων και για τη διέλευση και εξαγωγή ενέργειας προς τα μητροπολιτικά κέντρα ΗΠΑ, Ευρώπης, Ασίας...

Στο ανατολικό τμήμα, και συγκεκριμένα στη Σομαλία (όπου οι ΗΠΑ έκαναν το 1992 - 1993 στρατιωτική επέμβαση) παρατηρούμε έξαρση της πειρατείας, που έδωσε πρόσχημα μεταξύ άλλων στις δυνάμεις του ΝΑΤΟ και της ΕΕ να στείλουν πολεμικά πλοία στην περιοχή. Ο στόχος των ιμπεριαλιστών είναι ο έλεγχος μιας από τις νευραλγικότερες οδούς της διεθνούς ναυτιλίας.

Στη Δυτική Αφρική, στον κόλπο της Γουινέας, είχαμε την τελευταία 15ετία σημαντική αύξηση στην παραγωγή πετρελαίου και φυσικού αερίου, όπου οι ΗΠΑ (πότε σε αγαστή συνεννόηση, πότε σε αντιπαράθεση με συμμάχους τους όπως η Βρετανία) επιχειρούν να εξασφαλίσουν ενεργειακά τη μερίδα του λέοντος με εξοστρακισμό αναδυόμενων οικονομικών δυνάμεων (Κίνα, Ινδία). Στην περιοχή δεσπόζει η Νιγηρία, η οποία «συμπτωματικά» γνωρίζει τελευταία τις επιθέσεις ακραίων ισλαμιστών και «θρησκευτικές» συγκρούσεις. Επιπλέον,για πρώτη φορά χώρες όπως ο Νίγηρας και η Μαυριτανία (όπου οι ΗΠΑ έχουν στήσει βάσεις τάχα για την καταπολέμηση πυρήνων της Αλ Κάιντα στη Σαχάρα...) άρχισαν να παράγουν πετρέλαιο. Σημαντικό δίκτυο αγωγών πετρελαίου διαπερνά χώρες όπως η Νιγηρία, η Γκαμπόν, το Καμερούν, το Τσαντ. Δίκτυο φυσικού αερίου διαπερνά την Γκάνα και την Ακτή Ελεφαντοστού (όπου διόλου τυχαία βιώνει έντονη εμφύλια κρίση με τις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις να προσπαθούν να επιβάλουν ως ηγέτη το πρώην μεγαλοστέλεχος του ΔΝΤ Α. Ουατάρα).

Ωστόσο, ιδιαίτερα χαρακτηριστική περίπτωση χώρας που βρίσκεται στο μέσο ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων στην καρδιά της Αφρικής είναι το Σουδάν, όπου το δημοψήφισμα στο νότο στις αρχές Γενάρη χάραξε ουσιαστικά το δρόμο διχοτόμησης. Εξαιτίας μιας σειράς εξελίξεων που απομάκρυναν κατά τη δεκαετία του '90 τις αμερικανικές και ευρωπαϊκές πετρελαϊκές εταιρείες, χώρες όπως η Κίνα και η Ινδία, βρήκαν γόνιμο έδαφος. Ιδιαίτερα επωφελής ήταν η συνεργασία της Κίνας με το Σουδάν, αφού βοηθώντας το να φτιάξει σημαντικές υποδομές σε συγκοινωνιακούς και εμπορικούς άξονες εξασφάλισε συμφωνίες για την παραγωγή πετρελαίου. Με πρόσχημα τα δικαιώματα του πληθυσμού στο Νταρφούρ του Δυτικού Σουδάν, οι ΗΠΑ ξαναμπήκαν στο παιχνίδι βάζοντας «χωροφύλακα» την «ειρηνευτική» αποστολή ΟΗΕ - Αφρικανικής Ενωσης και αναγκάζοντας το Χαρτούμ να ξανασκεφθεί, με το καλό ή με το ζόρι, μια συνεργασία.

Στο νότο, δεσπόζει το μεγάλο «παρών» της Κίνας στην Αγκόλα, που γνωρίζει οικονομική άνθηση λόγω μεγάλης παραγωγής πετρελαίου (όχι προς όφελος του λαού αλλά μιας νέας αστικής τάξης). Χαρακτηριστικό του ενδοϊμπεριαλιστικού ανταγωνισμού στην περιοχή είναι η εξής «αντίφαση»: Η Αγκόλα είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της Κίνας στην Αφρική, ενώ ταυτόχρονα οι ΗΠΑ είναι ο μεγαλύτερος σύμμαχός τους σε οικονομική και στρατιωτική βοήθεια...

ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ.--

Ευθυγραμμισμένο με τη λογική των ιμπεριαλιστικών συμφερόντων είναι και η χτεσινή απόφαση των Υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ που συνεδρίασαν στις Βρυξέλλες, με θέμα τις εξελίξεις στη Λιβύη, προκειμένου να προετοιμάσουν το έδαφος για την επικείμενη Σύνοδο Κορυφής στις 24 και 25 Μάρτη. Εμμένοντας στην υποκρισία των δήθεν ανθρωπιστικών κινήτρων οι ΥΠΕΞ της ΕΕ - και ο Ελληνας ΥΠΕΞ Δ. Δρούτσας - χαιρετίζουν για ακόμα μία φορά το Ψήφισμα 1973 του Συμβουλίου Ασφαλείας δηλώνοντας τη δέσμευσή τους να εργαστούν για την επιβολή του, σημειώνοντας παράλληλα την ικανοποίησή τους για τη Σύνοδο του Παρισιού, ως σημαντική συμβολή για την εφαρμογή του ψηφίσματος.

Το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ επισημαίνει την πρόθεσή του να υποστηρίξει τις επιχειρήσεις «ανθρωπιστικού χαρακτήρα» και της «προστασίας αμάχων», σε στενή συνεργασία με τα Ηνωμένα Εθνη, το ΝΑΤΟ και άλλα ιμπεριαλιστικά κέντρα. Σημειώνεται δε ότι η ΕΕ είναι έτοιμη να προσφέρει υποστήριξη «πολιτικού προσωπικού» στο πλαίσιο της Κοινής Πολιτικής Αμυνας και Ασφάλειας σε περίπτωση που της ζητηθεί.

Τέλος, σημειώνεται η ανησυχία για το «μεταναστευτικό», ενώ ανακοινώθηκαν και περαιτέρω απαγορεύσεις που αποφασίστηκαν εναντίον προσώπων της λιβυκής πολιτικής ηγεσίας, για να σταματήσει η «χρηματοδότηση» του καθεστώτος.