-- Κατ' αρχήν, τουλάχιστον με τα σημερινά δεδομένα που έχουμε, το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας δε λέει ότι είμαστε στην κρίση, ότι έχουμε ανάλογο βάθος κρίσης του 1929-1930. Δεν κάνουμε μια τέτοια εκτίμηση. Βεβαίως, είναι άλλο πράγμα να εκδηλώνεται η κυκλική κρίση στην Ταϊλάνδη και σε αυτές τις ασιατικές χώρες που εκδηλώθηκε κι άλλο πράγμα να εκδηλώνεται μέσα στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Επίσης δε συμφωνούμε με τις εκτιμήσεις που γίνονται, ότι για την κρίση «φταίνε οι αναδυόμενες χώρες - η Κίνα, η Ινδία, η Βραζιλία». Η κρίση αναπτύχθηκε μέσα στις ίδιες τις ισχυρές χώρες και τις πιο αναπτυγμένες του καπιταλισμού, και κάποιοι σοβαροί αναλυτές, δικοί τους, το λένε.

Τώρα, πού μπορεί να οδηγήσει... Κατ' αρχήν θέλει μια παρακολούθηση το θέμα, δεν μπορώ αυτή τη στιγμή να μιλήσω για το πόσο θα κρατήσει αυτή η κατάσταση, πότε θα αρχίσει, πότε θα κλείσει αυτός ο κύκλος της κρίσης. Σε ποια φάση και σε τι κατάσταση θα είναι, όταν αρχίσει η ανοδική πορεία, η οποία πάλι θα γίνει καθοδική κλπ.

Το βέβαιο πάντως είναι ότι θα αφήσει πολύ βαθιά σημάδια. Δεν πρόκειται τα πράγματα να μείνουν ακριβώς τα ίδια. Αν παραδείγματος χάριν οι Ηνωμένες Πολιτείες χάσουν κι άλλες θέσεις - παραμένει η ηγεμονική χώρα στο ιμπεριαλιστικό σύστημα - αλλά αν στην οικονομία χάσουν κι άλλες θέσεις, δεν ξέρω τι ανακατατάξεις θα γίνουν. Δεν μπορώ να πω ότι αυτό θα γίνει σε ένα και δυο χρόνια.

Ανακατατάξεις στο σύστημα του ιμπεριαλισμού είχαμε και παλιά. Δε θέλω τώρα να κάνω προβλέψεις. Είμαστε όμως σε μια πορεία που γίνονται τέτοιες ανακατατάξεις. Εμείς, σας είπα, δεν μπορεί να αποκλείσουμε από αυτή την ιστορία και ορισμένους τοπικούς πολέμους. Οι τοπικοί πόλεμοι, στην πραγματικότητα, είναι η πάλη των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων μεταξύ τους, μόνο που εκφράζεται σε τοπικό επίπεδο και με τοπικούς στρατούς, ή μέσω του ΝΑΤΟ.

Αλλά υπάρχει το εξής ζήτημα: Ακόμη και όταν γίνεται μια ιδιωτικοποίηση ή κλείνει μια επιχείρηση, υπάρχει αντικειμενικά ένα θέμα. Οι εργάτες βρίσκονται σε ένα συγκεκριμένο σταυροδρόμι, μπορεί να είναι ένα μικρό εκείνη τη στιγμή. Με αυτή την έννοια ναι, υπάρχει ένα σταυροδρόμι, εδώ και πολλά χρόνια. Και εδώ πρέπει πια να ξεκαθαρίσει όσο γίνεται περισσότερο το εξής: Για ποιο δρόμο πάλης, για ποια ανάπτυξη μιλάμε.

Διότι οι εργαζόμενοι οπωσδήποτε θα βγουν χαμένοι από αυτή την ιστορία. Θα θιγούν οικονομικά και τα δικαιώματά τους συνολικά.

Γιατί τι χάνουν οι εργαζόμενοι; Πρώτα πρώτα και στην Ελλάδα και αλλού μπορεί να υπάρχει μια καταστροφή, αυτό που λέμε παραγωγικών δυνάμεων ή δυνατοτήτων παραγωγής πλούτου, που βέβαια αυτός φαίνεται ότι ανήκει στα μονοπώλια, όμως τον παράγει ο λαός.

Χάνουν δυνατότητες να βελτιώσουν τις συνθήκες της ζωής τους. Από τη στιγμή λοιπόν που είναι χαμένος, πρέπει να αντιδράσει, πρέπει να αντεπιτεθεί. Πρέπει να κάνει και συγκεκριμένη πολιτική επιλογή στο πολιτικό επίπεδο, στο κοινωνικό επίπεδο, στους αγώνες.

Αν δε γίνουν όλα αυτά, βεβαίως θα μπορέσει το σύστημα, όχι να αντιμετωπίσει και να καταργήσει τις κρίσεις, αλλά να βγει πολιτικά και ιδεολογικά δυναμωμένο, πάνω σε ένα κίνημα ηττημένο ή ενσωματωμένο.

Τώρα, «κατέρρευσε η δικομματική εναλλαγή». Εμείς λέμε ότι έχει αποδυναμωθεί. Αλλά εγώ σας λέω κι ένα άλλο: ότι δεν μπορούν πια να κάνουν μονοκομματικές κυβερνήσεις. Εκεί μένει ο Συνασπισμός. Είναι θετικό όταν τον αντίπαλο τον εμποδίζεις; Ναι είναι θετικό. Αλλά στο διά ταύτα; Εκεί είναι η ουσία...

Είναι φανερό ότι ο Συνασπισμός, όπως και ο ΛΑ.Ο.Σ, ευνοούν κυβερνήσεις συνεργασίας, που δουλεύουν μέσα στη στρατηγική του συστήματος και απλώς προβάλλουν ορισμένα αιτήματα, ανακούφισης από πολύ οξυμένες καταστάσεις για την ακραία φτώχεια. Προσφέρουν λευκοπλάστ στις πληγές. Δεν αντιμετωπίζουν αυτό που λέμε ότι ο λαός πρέπει να νικήσει, έχει δικαιώματα και θέλει τα πάντα, για να μιλήσω έτσι κάπως απλά. Δεν έχουν αυτή τη λογική.

Εμείς δεν πετάμε στα σύννεφα. Εχουμε κρίση και ανατρέπεται ο καπιταλισμός! Ο δρόμος θα είναι σχετικά μακρύς και δύσκολος. Αλλά πρέπει να χαράξεις δρόμο και πρέπει τον αγώνα να τον δίνεις για να νικήσεις, όχι να λογαριάζεις προκαταβολικά ότι θα χάσεις. Χρειάζεται αγώνας με σχέδιο, με πρόγραμμα.