Σάββατο 28 Νοέμβρη 2015
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

Διαβάστε σήμερα στο 4σέλιδο «Διεθνή και Οικονομία» τα εξής θέματα:

-- «Κόκκινα» δάνεια λαϊκών νοικοκυριών: Η αλήθεια για την «προστασία» από τους πλειστηριασμούς, για την οποία... «πανηγυρίζει» με θράσος η συγκυβέρνηση.

-- ΕΕ - Αερομεταφορές: Προχωρά η ολοκληρωτική παράδοση των κρατικών υποδομών και της διαχείρισης της αεροναυτιλίας στους επιχειρηματικούς ομίλους.

-- ΣΥΝΟΔΟΣ ΝΟΤΙΑΣ ΑΜΕΡΙΚΗΣ - ΑΡΑΒΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ (ASPA): Εντονη κινητικότητα για διεύρυνση οικονομικών, εμπορικών, πολιτικών σχέσεων, στο φόντο του σφοδρού ανταγωνισμού για την Ενέργεια με άλλες ισχυρές καπιταλιστικές χώρες και των ευρύτερων γεωστρατηγικών επιδιώξεων.

-- ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΣΤΗ ΦΑΡΜΑΚΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ: Το μεγαλύτερο μονοπώλιο στο χώρο του Φαρμάκου παγκοσμίως δημιουργείται από τη συγχώνευση της πολυεθνικής φαρμακοβιομηχανίας «Pfizer» και της μικρότερης βιομηχανίας «Allergan».

Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΩΤΗ ΚΑΤΟΙΚΙΑ ΤΩΝ ΧΡΕΩΜΕΝΩΝ ΛΑΪΚΩΝ ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΩΝ
Σφίγγει τη θηλιά στο λαιμό του λαού, θωρακίζει το οπλοστάσιο των τραπεζών

Με όρους όπως αυτοί που αφορούν στο «συνεργάσιμο δανειολήπτη», τις «εύλογες δαπάνες διαβίωσης», τον «Κώδικα Δεοντολογίας Τραπεζών», τη «μέγιστη ικανότητα αποπληρωμής των δανειοληπτών» κ.ά., ο νέος αντιλαϊκός νόμος της συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ σφίγγει ακόμη περισσότερο τη θηλιά των πλειστηριασμών γύρω από την πρώτη κατοικία των χρεωμένων λαϊκών νοικοκυριών.

Κι ενώ η όποια παρεχόμενη «προστασία» πέφτει πλέον στο χαμηλότερο δυνατό επίπεδο, ο «Κώδικας Δεοντολογίας» θα εμπλουτιστεί με νέες διατάξεις, προκειμένου να ενταθούν οι εκβιασμοί απέναντι στα χρεωμένα λαϊκά νοικοκυριά, εξαναγκάζοντάς τα να κόψουν ακόμη και από τις πιο στοιχειώδεις δαπάνες διαβίωσης, προκειμένου να ανταποκριθούν στις «υποχρεώσεις» απέναντι στις τράπεζες...

Η συγκυβέρνηση μιλά με θράσος περί της υποτιθέμενης... «προστασίας» λαϊκών νοικοκυριών, την ίδια ώρα που αυτή, κάτω από ακόμη αυστηρότερους όρους και προϋποθέσεις, παραπέμπεται αποκλειστικά στην αρμοδιότητα των δικαστηρίων. Τα οποία δικαστήρια με τη σειρά τους θα έχουν ως μπούσουλα την απόφαση της Τράπεζας της Ελλάδας, που θα εκδοθεί μέσα στο Δεκέμβρη.

Οπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στο νόμο για τους πλειστηριασμούς, «με απόφαση της Τράπεζας της Ελλάδος η οποία θα εκδοθεί εντός 30 ημερών από τη δημοσίευση του παρόντος, ορίζονται η διαδικασία και τα κριτήρια που λαμβάνονται υπόψη για τον προσδιορισμό της μέγιστης ικανότητας αποπληρωμής του οφειλέτη και τον προσδιορισμό του ποσού το οποίο θα ελάμβαναν οι πιστωτές σε περίπτωση αναγκαστικής εκτέλεσης, καθώς και για τον προσδιορισμό της ενδεχόμενης ζημίας των πιστωτών».

Ενα χαρακτηριστικό τμήμα από τα «ραβασάκια» φακελώματος που στέλνουν οι τράπεζες σε χιλιάδες χρεωμένα λαϊκά νοικοκυριά, προκειμένου να θεωρούνται «συνεργάσιμοι δανειολήπτες»...
Ενα χαρακτηριστικό τμήμα από τα «ραβασάκια» φακελώματος που στέλνουν οι τράπεζες σε χιλιάδες χρεωμένα λαϊκά νοικοκυριά, προκειμένου να θεωρούνται «συνεργάσιμοι δανειολήπτες»...
Σε αυτό το πλαίσιο, τα νομικά αδιάβλητα κριτήρια «προστασίας» που θα καθορίσει η ΤτΕ, έρχονται να επιταχύνουν τις δικαστικές αποφάσεις και μαζί με αυτές το άνοιγμα του δρόμου για πλειστηριασμούς.

Επιπλέον, η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, με προηγούμενο εφαρμοστικό νόμο, ως πρώτη τιμή προφοράς για τους πλειστηριασμούς ακινήτων καθόρισε την εμπορική αξία κατά το χρόνο της κατάσχεσης, αντί της κατά πολύ υψηλότερης αντικειμενικής τιμής που ίσχυε. Προφανώς, η υψηλή αντικειμενική τιμή θα ήταν εμπόδιο για την «επιτυχή» έκβαση του πλειστηριασμού, ανεξάρτητα από το όποιο άλλο νομοθετικό οπλοστάσιο. Και σε αυτήν την περίπτωση, η «πρώτη φορά Αριστερά» σπάει την εφαρμογή της αντιλαϊκής πολιτικής της σε περισσότερα από ένα νομοσχέδια, με στόχο την «επικοινωνιακή διαχείριση» της κατάστασης...

Ο «συνεργάσιμος δανειολήπτης»

Με βάση το νόμο της συγκυβέρνησης, πέρα από τα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια, τα οικονομικά ανήμπορα λαϊκά νοικοκυριά, προκειμένου να τύχουν δικαστικής προστασίας, πρέπει να έχουν, με τη βούλα των τραπεζών, το χαρακτηρισμό του «συνεργάσιμου δανειολήπτη». Σε διαφορετική περίπτωση, τα δικαστήρια θα απορρίπτουν την αίτηση, με ανοιχτό πλέον το ενδεχόμενο των πλειστηριασμών.

Να τι ορίζει ο νόμος της συγκυβέρνησης: «Ο οφειλέτης είναι συνεργάσιμος δανειολήπτης, βάσει του Κώδικα Δεοντολογίας Τραπεζών. Το σχέδιο διευθέτησης οφειλών θα προβλέπει ότι ο οφειλέτης θα καταβάλλει τομέγιστο της δυνατότητας αποπληρωμής τουκαι ότι θα καταβάλλειποσό τέτοιο ώστε οι πιστωτές του δε θα βρεθούν, χωρίς τη συναίνεσή τους, σε χειρότερη οικονομική θέση από αυτήν στην οποία θα βρίσκονταν σε περίπτωση αναγκαστικής εκτέλεσης (σ.σ. πλειστηριασμού)».

Με άλλα λόγια, τα ποσά που θα εισπράξουν οι τράπεζες (ανεξαρτήτως του επιμερισμού των δόσεων), δεν μπορεί να είναι ούτε σεντς λιγότερα από αυτά που θα έπαιρναν σε περίπτωση που έβγαζαν «στο σφυρί» το σπίτι της λαϊκής οικογένειας.

Τι είναι, όμως, ο περιβόητος «συνεργάσιμος δανειολήπτης»;

Σύμφωνα με τον «Κώδικα Δεοντολογίας», ένας δανειολήπτης είναι «συνεργάσιμος» έναντι των δανειστών του όταν:

(α) παρέχει πλήρη και επικαιροποιημένα στοιχεία επικοινωνίας στους δανειστές (π.χ. αριθμούς σταθερού, κινητού τηλεφώνου, ηλεκτρονική διεύθυνση, διεύθυνση κατοικίας και εργασίας) και προβαίνει σε ορισμό συγγενικού ή φιλικού προσώπου ως αντιπροσώπου για κάθε περίπτωση που ο ίδιος δεν είναι διαθέσιμος.

(β) είναι διαθέσιμος σε επικοινωνία με το δανειστή και ανταποκρίνεται με ειλικρίνεια και σαφήνεια σε κλήσεις και επιστολές, με κάθε πρόσφορο τρόπο, εντός 15 εργάσιμων ημερών.

(γ) προβαίνει σε πλήρη και ειλικρινή γνωστοποίηση πληροφοριών, εντός 15 εργασίμων ημερών από την ημέρα μεταβολής της περιουσιακής κατάστασης ή εντός 15 εργάσιμων ημερών από την ημέρα που θα ζητηθούν ανάλογες πληροφορίες.

(δ) προβαίνει σε πλήρη και ειλικρινή γνωστοποίηση πληροφοριών, οι οποίες θα έχουν σημαντικές επιπτώσεις στη μελλοντική οικονομική του κατάσταση, εντός 15 εργάσιμων ημερών από την ημέρα που θα περιέλθουν σε γνώση του (π.χ. πλήρωση προϋποθέσεων λήψης επιδόματος, εμφάνιση νέων περιουσιακών στοιχείων που θα περιέλθουν στην κυριότητά του, όπως κληρονομιά κ.λπ., απώλεια κυριότητας περιουσιακών στοιχείων, ανακοινώσεις απόλυσης, καταγγελίες μισθώσεων, εξαγορά ασφαλιστικών προϊόντων, κέρδη οποιασδήποτε μορφής κ.λπ.).

Επιπλέον, στην «τυποποιημένη κατάσταση οικονομικής πληροφόρησης» που ο οφειλέτης θα υποβάλλει υποχρεωτικά στην τράπεζα, μεταξύ άλλων, πρέπει να αναγράφει σε ειδικές λίστες:

  • Τα ποσά της δαπάνης (κατά μέσο όρο ανά μήνα) για φόρους, τέλη ακίνητης περιουσίας, τυχόν ρυθμίσεις στην Εφορία.
  • Δαπάνες στέγασης (νοίκια, τοκοχρεολύσια δανείου).
  • Δαπάνες για ηλεκτρικό ρεύμα, ύδρευση κ.λπ.
  • Βασικές καταναλωτικές δαπάνες (όπως για διατροφή).
  • Δαπάνες εκπαίδευσης των παιδιών της λαϊκής οικογένειας.
  • Τυχόν υποχρεωτικά καταβαλλόμενα επιδόματα (διατροφή παιδιών κ.ά.).
  • Ιατρικές δαπάνες.
  • Τα ποσά των μηνιαίων αποταμιεύσεων, αλλά και το σύνολο των καταθέσεων.
  • Την αξία της ακίνητης περιουσίας και μάλιστα αναλυτικά για κάθε τεμάχιο γης (ποσοστό συνιδιοκτησίας, είδος εμπράγματου δικαιώματος).
  • Τα ποσά από τις μικτές και καθαρές αποδοχές από μισθούς και συντάξεις, τα επιδόματα από φορείς του Δημοσίου (π.χ. ανεργίας, ΕΚΑΣ), τα ποσά βοήθειας από ιδιώτες (π.χ. από οικογενειακά πρόσωπα), καθώς και το σύνολο του εισοδήματος από κάθε πηγή προέλευσης.

Μιλάμε, δηλαδή, για ένα πλήρες και διαρκές φακέλωμα κάθε χρεωμένου λαϊκού νοικοκυριού, ακριβώς για να καθορίζεται η περιβόητη «μέγιστη ικανότητα αποπληρωμής»...

Σύμφωνα με τον «Κώδικα Δεοντολογίας», οι τράπεζες μπορούν να αποστείλουν την πρώτη «υποχρεωτική ειδοποίηση» στους δανειολήπτες με «κόκκινα» δάνεια, το αργότερο μέχρι τις 15/12/2015. Σε περίπτωση μη ανταπόκρισης του οφειλέτη, αποστέλλεται εντός 15 ημερολογιακών ημερών από τη λήξη της προθεσμίας προειδοποιητική επιστολή. Σε περίπτωση μη ανταπόκρισης, ο οφειλέτης χαρακτηρίζεται «μη συνεργάσιμος», γεγονός που «μπορεί να έχει συνέπεια στο εκπλειστηρίασμα της μοναδικής κατοικίας, με νομικές διαδικασίες που προτίθεται να κινήσει το ίδρυμα»...

Στο έλεος των τραπεζών

Καθώς, βέβαια, το ενδεχόμενο μαζικών πλειστηριασμών θα οδηγούσε σε παραπέρα κατρακύλα τις τιμές των ακινήτων, δημιουργώντας πρόβλημα στις τράπεζες, αφού τα προσφερόμενα ποσά θα ήταν πολύ χαμηλότερα από τις απαιτήσεις τους με βάση το ύψος των δανείων που έχουν χορηγήσει, κυβέρνηση και τράπεζες παίρνουν τα μέτρα τους.

Τα τελευταία χρόνια, η κατρακύλα των εμπορικών τιμών των ακινήτων έχει ξεπεράσει το 35% και παρ' όλα αυτά απούλητα παραμένουν εκατοντάδες χιλιάδες ακίνητα. Σε αυτό το πλαίσιο, ο αριθμός των πλειστηριασμών που θα επιλέξουν να διενεργήσουν οι τράπεζες, προσδιορίζεται από τα δικά τους συμφέροντα, αλλά και από τις συνθήκες που επικρατούν στην αγορά, ενώ παράλληλα ενεργοποιούν άλλες «λύσεις διευθέτησης», προβλεπόμενες από τον «Κώδικα Δεοντολογίας» και εξίσου αντιλαϊκές.

Μεταξύ άλλων, προωθούνται και τα εξής:

  • Πώληση και ενοικίαση του ακινήτου. Ο δανειολήπτης μεταβιβάζει την κυριότητα του ακινήτου στην τράπεζα και μετά έχει το... «δικαίωμα» διαμονής στο σπίτι του έναντι ενοικίου, «συνήθως για μια ελάχιστη περίοδο τριών ετών». Με το συγκεκριμένο μέτρο στηρίζονται οι ισολογισμοί των τραπεζών, στις οποίες θα ανήκει η ακίνητη ιδιοκτησία των πελατών τους. Ετσι, οι τραπεζίτες, πέρα από το ότι θα παίρνουν όσο περισσότερα μπορούν από τα χρεωμένα λαϊκά νοικοκυριά, θα «σβήσουν» την εμφανιζόμενη επισφάλεια, ενώ ταυτόχρονα θα διογκώσουν και την αξία της περιουσίας τους, αντίστοιχα με την αξία των λαϊκών κατοικιών που θα συγκεντρώσουν στα χαρτοφυλάκιά τους.
  • Υπό προϋποθέσεις προβλέπονται ρυθμίσεις όπως αυτές που ήδη εφαρμόζουν οι τράπεζες (χρονική μετακύλιση, μείωση επιτοκίων κ.ά.).
  • Αλλες «λύσεις διευθέτησης» περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων: Ανταλλαγή του ακινήτου που είναι υποθηκευμένο με άλλο ακίνητο μικρότερης αξίας, επιμήκυνση της διάρκειας αποπληρωμής του δανείου και πέραν του προσδόκιμου ορίου ζωής του δανειολήπτη, με μεταφορά βαρών στους εγγυητές - κληρονόμους (στα παιδιά και τα εγγόνια του δηλαδή...) κ.ά.

Την ίδια ώρα, το όριο ακόμα και γι' αυτή την «προστασία» της πρώτης κατοικίας - με όλους τους... «αστερίσκους» που περιγράφονται παραπάνω - τοποθετείται σε επίπεδο εισοδήματος, που δεν ξεπερνά τις «εύλογες δαπάνες διαβίωσης, προσαυξημένες κατά 70%», όπως αυτές προσδιορίζονται, κάθε φορά, από τη στατιστική υπηρεσία. Σήμερα, τα ποσά αυτά διαμορφώνονται για τον άγαμο στα 13.906 ευρώ μεικτό εισόδημα το χρόνο, για το ζευγάρι στα 23.659 ευρώ, με προσαύξηση 5.713 ευρώ για κάθε παιδί.

Με βάση τον προηγούμενο νόμο (ίσχυσε μέχρι το τέλος του 2014), η προστασία παρεχόταν σε δανειολήπτες με καθαρό οικογενειακό εισόδημα μέχρι 35.000 ευρώ το χρόνο, ενώ μέχρι και το 2013 δεν υπήρχε εισοδηματικό κριτήριο για την πρώτη κατοικία.

Παράλληλα, η αντικειμενική αξία της πρώτης κατοικίας, για την «προστασία» της από τους πλειστηριασμούς, διαμορφώνεται στις 180.000 ευρώ για τον άγαμο, στις 220.000 ευρώ για το ζευγάρι, με προσαύξηση 20.000 ευρώ για κάθε παιδί μέχρι το τρίτο. Και βέβαια, η τράπεζα έχει τη δυνατότητα να βάλει στο χέρι οποιαδήποτε άλλη μικροϊδιοκτησία (εκτός της πρώτης κατοικίας) και μάλιστα ανεξάρτητα από την όποια συνολική αξία της περιουσίας των φτωχών λαϊκών νοικοκυριών.

ΣΥΝΟΔΟΣ ΝΟΤΙΑΣ ΑΜΕΡΙΚΗΣ - ΑΡΑΒΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ
Διευρύνεται η συνεργασία των μονοπωλιακών ομίλων

Από τη Σύνοδο στο Ριάντ
Από τη Σύνοδο στο Ριάντ
Η τέταρτη Σύνοδος Κορυφής της Νότιας Αμερικής και των Αραβικών Χώρων (ASPA) πραγματοποιήθηκε στις 10-11 Νοέμβρη στην πρωτεύουσα της Σαουδικής Αραβίας, Ριάντ. Αυτό το φόρουμ πρωτοξεκίνησε το 2005, με πρωτοβουλία του Βραζιλιάνου Προέδρου, Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα, προωθώντας τη συνεργασία των μονοπωλιακών ομίλων των δύο περιοχών, οι περισσότερες από τις οποίες έχουν σημαντικούς φυσικούς πόρους, αλλά και ζητήματα που έχουν γεωστρατηγική σημασία για τις επιμέρους χώρες. Οι προηγούμενες συναντήσεις έγιναν η δεύτερη το 2009 στην Ντόχα του Κατάρ και η τρίτη το 2012 στη Λίμα του Περού. Στη συγκεκριμένη διακρατική οργάνωση συμμετέχουν 34 κράτη, τα 12 κράτη της Ενωσης Νοτιοαμερικανικών Κρατών (UNASUR): Αργεντινή, Βολιβία, Βραζιλία, Χιλή, Κολομβία, Εκουαδόρ, Γουιάνα, Παραγουάη, Περού, Σουρινάμ, Ουρουγουάη και Βενεζουέλα και τα 22 κράτη - μέλη του Αραβικού Συνδέσμου: Αλγερία, Μπαχρέιν, Νήσοι Κομόρες, Τζιμπουτί, Αίγυπτος, Ιράκ, Ιορδανία, Κουβέιτ, Λίβανος, Λιβύη, Μαρόκο, Μαυριτανία, Ομάν, Παλαιστίνη, Κατάρ, Σαουδική Αραβία, Σομαλία, Σουδάν, Συρία, Τυνησία, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και Υεμένη.

Η συνεργασία δεν αναιρεί το σφοδρό ανταγωνισμό

Φυσικά, το γεγονός ότι έχει συγκροτηθεί αυτή η οργάνωση δεν αναιρεί ότι υπάρχουν σφοδροί ανταγωνισμοί ανάμεσα σε κράτη και αστικές τάξεις, αφού στο έδαφος του καπιταλισμού, δηλαδή του κυνηγητού του κέρδους, της κατάκτησης αγορών, των ενεργειακών πόρων και των δρόμων μεταφοράς τους και των σφαιρών επιρροής, δημιουργούνται διενέξεις που φτάνουν να λύνονται και με πολεμικές συγκρούσεις και επεμβάσεις. Χαρακτηριστικές περιπτώσεις είναι η συνεχιζόμενη ιμπεριαλιστική επέμβαση στη Συρία, με τη στήριξη - σε ό,τι αφορά χώρες της περιοχής- των πετρελαιομοναρχιών του Κόλπου. Αντίστοιχη κατάσταση εξελίσσεται και στην Υεμένη, όπου για δεκαετίες και ιδιαίτερα τα τελευταία τρία χρόνια αιματοκυλιέται ο λαός της.

Ενας από τους σκοπούς που προβάλλονται ιδιαίτερα από την οργάνωση, είναι και η διεκδίκηση μιας καλύτερης εκπροσώπησης των λεγόμενων αναπτυσσόμενων χωρών σε διεθνές επίπεδο. Για παράδειγμα, ιδιαίτερος λόγος γίνεται για τη μεταρρύθμιση του τρόπου λειτουργίας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών και των οργάνων του, του λεγόμενου «διεθνούς Δικαίου», στο πλαίσιο αυτού που συχνά αποκαλούν «νέο πολυπολικό κόσμο». Βεβαίως, το διεθνές Δίκαιο είναι απόρροια του κάθε φορά συσχετισμού δύναμης. Ετσι, σήμερα είναι αυτό που καθορίζεται από τις αστικές τάξεις ισχυρών ιμπεριαλιστικών δυνάμεων που δρουν χωρίς ουσιαστικό αντίβαρο, όπως για παράδειγμα όταν υπήρχαν η ΕΣΣΔ και οι άλλες σοσιαλιστικές χώρες.

Αυτό που επιδιώκει και αυτή η διακρατική καπιταλιστική ένωση - ανάμεσα στις πολλές που έχουν δημιουργηθεί, με τη συμμετοχή πολλών νοτιοαμερικανικών κρατών - στην πραγματικότητα είναι η διεκδίκηση από την πλευρά της κάθε αστικής τάξης μεριδίου στη διαδικασία λήψης αποφάσεων και το «χτίσιμο» συμμαχιών που μπορούν να προωθήσουν αυτό το σκοπό. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η κοινή τοποθέτηση για τους λεγόμενους «στόχους της Χιλιετίας του ΟΗΕ», για την αειφόρο ανάπτυξη, την αντιμετώπιση των κλιματικών αλλαγών, την αντιμετώπιση της φτώχειας και του αποκλεισμού, της μη διάδοσης των πυρηνικών όπλων.

Σε ό,τι αφορά τη συνεργασία των δύο περιοχών που εμφανίζεται συχνά και ως «συνεργασία Νότου - Νότου», που χρησιμοποιείται επίσης ως όρος από την παλιά και νέα σοσιαλδημοκρατία, αυτή εξελίσσεται τόσο σε διμερές όσο και σε πολυμερές επίπεδο. Ωστόσο, παρά τη σχετική βελτίωση τα τελευταία χρόνια στις εμπορικές συναλλαγές - από 6 δισ. δολάρια το 2004 σε 33 δισ. δολάρια το 2015 - εκτιμάται ότι υπάρχουν τεράστια περιθώρια παραπέρα αύξησης τα επόμενα χρόνια. Πρωτοπόρες - όπως αναμενόταν - στην εξαγωγική δραστηριότητα προς τις αραβικές χώρες είναι φυσικά η μεγάλη δύναμη της Νότιας Αμερικής, η Βραζιλία, με 204,8 εκατ. δολάρια και ακολουθούν η Αργεντινή με 58,1 εκατ. δολάρια και η Χιλή με 46,4 εκατ. δολάρια.

Η γενικόλογη «Διακήρυξη του Ριάντ»

Στη Διακήρυξη που ως είθισται προκύπτει από τις Συνόδους Κορυφής της ASPA, που υπογράφτηκε και από τα 34 κράτη, ξεχωρίζει η «καταδίκη όλων των μορφών τρομοκρατίας που συνδέεται με οποιαδήποτε θρησκεία, πολιτισμό ή εθνοτική ομάδα» και δηλώνεται κατηγορηματικά ότι «καμία ξένη χώρα δεν πρέπει να αναμειγνύεται στις υποθέσεις ενός κυρίαρχου κράτους». Ετσι, την ώρα που κάποιες χώρες πρωτοστατούν στο αιματοκύλισμα λαών (όπως αναφέραμε στην περίπτωση της Συρίας), η «Διακήρυξη του Ριάντ» καλεί «σε ειρηνική επίλυση της τετραετούς βίαιης ένοπλης σύγκρουσης» και γίνεται έκκληση για το «σχηματισμό μιας μεταβατικής κυβέρνησης με την έγκριση της συριακής κυβέρνησης και της αντιπολίτευσης». Στο ίδιο πνεύμα, γίνεται λόγος στο έγγραφο για «μια συμφωνημένη λύση στη σύγκρουση στην Υεμένη, με την εφαρμογή των ψηφισμάτων των Ηνωμένων Εθνών», για «πολιτικό διάλογο στη Λιβύη». Επίσης, ζητείται «η άμεση απόσυρση των Ισραηλινών απ' όλα τα Παλαιστινιακά εδάφη που κατέλαβαν το 1967, συμπεριλαμβανομένων των συριακών υψωμάτων του Γκολάν και τις υπόλοιπες περιοχές του Λιβάνου, η απελευθέρωση όλων των πολιτικών κρατούμενων Αράβων και Παλαιστινίων από τις ισραηλινές φυλακές». Ακόμα, καλεί σε διευθέτηση στη διαμάχη της Αργεντινής με τη Βρετανία για τα λεγόμενα νησιά «Φόκλαντ» (Μαλβίνες). Επίσης, καλείται το Ιράν να ανταποκριθεί στο αίτημα των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων να βρεθεί μια ειρηνική λύση για τα τρία νησιά του Περσικού Κόλπου (Αμπού Μούσα, μεγάλο και μικρο Τουνμπ).

Το κείμενο ακόμα υπερασπίζεται «τη χρήση της πυρηνικής ενέργειας για ειρηνικούς σκοπούς», ως «αναφαίρετο δικαίωμα για τα υπογράφοντα κράτη της Συνθήκης για τη μη διάδοση των πυρηνικών όπλων».

Σε ό,τι αφορά την οικονομική συνεργασία, οι εκπρόσωποι των δύο περιφερειών συμφώνησαν «να διερευνήσουν τις δυνατότητες να εγκρίνουν συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου για την αποφυγή της διπλής φορολογίας». Επίσης, να ενταθεί η προσπάθεια για μεταφορά κεφαλαίων και τεχνολογίας, σε τομείς όπως το εμπόριο, η γεωργία, η ενέργεια, οι υποδομές, ο τουρισμός και η πληροφορική.

Πεδίο ανταγωνισμού η Ενέργεια

Οσον αφορά το ζήτημα του περιβάλλοντος, η «Διακήρυξη του Ριάντ» χαιρετίζει τη σύμβαση - πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή και για το σκοπό αυτό εκτιμήθηκε «η προσπάθεια που κάνει η Σαουδική Αραβία, που παρότι ισχυρή πετρελαιοπαραγωγός χώρα, επιδιώκει να αντικαταστήσει τις μορφές Ενέργειας», υποτίθεται για να συμβάλλει στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Το ζήτημα αυτό αναμένεται να προβάλλουν ιδιαίτερα οι ηγέτες των χωρών της οργάνωσης στη Διάσκεψη για το Κλίμα που γίνεται στο Παρίσι την ερχόμενη βδομάδα, διεκδικώντας μια απόφαση που δε βλάπτει τα δικά τους συμφέροντα, καθώς πολλές χώρες και των δύο περιοχών είναι πετρελαιοπαραγωγοί.

Το ζήτημα της Ενέργειας και της πτώσης της τιμής του πετρελαίου, λόγω της στάσης της Σαουδικής Αραβίας να μη μειώσει την παραγωγή, αλλά και της εισόδου στην αγορά του σχιστολιθικού πετρελαίου από τις ΗΠΑ, αν και δεν περιλαμβάνεται στη Διακήρυξη, ήταν ένα από τα βασικά θέματα που απασχόλησαν τις συζητήσεις. Ιδιαίτερα ο Πρόεδρος της Βενεζουέλας, Νικολάς Μαδούρο, ζήτησε να βρεθεί μια νέα φόρμουλα για δικαιότερη τιμή του πετρελαίου, ώστε να σταθεροποιηθεί στα 70-80 δολάρια το βαρέλι (από 50-60 που είναι σήμερα), ενώ ταυτόχρονα για την ενίσχυση των οικονομικών δεσμών των δύο περιοχών πρότεινε τη δημιουργία μιας τράπεζας επενδύσεων. Από τη Σύνοδο αυτή στη Σαουδική Αραβία ως τη διοργάνωση της επόμενης που αποφασίστηκε να φιλοξενήσει το 2018 η Βενεζουέλα, εκφράζονται προσδοκίες για διεύρυνση την συνεργασίας των δύο περιοχών. Ωστόσο, είναι βέβαιο ότι από τις μπίζνες των καπιταλιστών οι λαοί δεν έχουν να περιμένουν τίποτε το ουσιαστικό.


Δ.Κ

ΑΕΡΟΜΕΤΑΦΟΡΕΣ ΣΤΗΝ ΕΕ
Μέτρα ενίσχυσης των ομίλων και της ανταγωνιστικότητας

Οι μονοπωλιακοί όμιλοι των ευρωενωσιακών αερομεταφορών δέχονται έντονη πίεση από τους διεθνείς ανταγωνιστές τους το τελευταίο διάστημα και τα επιτελεία της ΕΕ ετοιμάζουν μέτρα για την ενίσχυσή τους

Την ενίσχυση των ευρωενωσιακών αερομεταφορών έναντι του εντεινόμενου διεθνούς ανταγωνισμού επιδιώκουν οι κυρίαρχοι κύκλοι της ΕΕ, όπως προκύπτει και από το πρόσφατο ψήφισμα «για την αεροπορία» που υιοθέτησε το Ευρωκοινοβούλιο, σε συνέχεια των σχετικών πολιτικών διεργασιών που συντελούνται το τελευταίο διάστημα στις Βρυξέλλες για το συγκεκριμένο ζήτημα.

Ο κλάδος των αερομεταφορών στην Ευρώπη δέχεται τα τελευταία χρόνια έντονη πίεση από τις αεροπορικές εταιρείες του Περσικού Κόλπου «Emirates», «Etihad» και «Qatar Airways», με την τελευταία να έχει ήδη εξαγοράσει το 9,99% της «International Airlines Group» (IAG), του αεροπορικού ομίλου που ελέγχει τη βρετανική «British Airways» και τις ισπανικές «Iberia» και «Vueling», ενώ έχει δηλώσει ότι σκοπεύει να αυξήσει στο άμεσο μέλλον το ποσοστό της στον όμιλο.

Σύμφωνα με προβλέψεις του OAG Aviation (οργανισμός παροχής πληροφοριών για τις αερομεταφορές με έδρα τη Μ. Βρετανία), οι εταιρείες του Κόλπου εμφανίζουν τη μεγαλύτερη ανάπτυξη σε προσφορά θέσεων επιβατών κατά τις δύο τελευταίες δεκαετίες, ενώ σήμερα είναι κατά τρεις φορές μεγαλύτερες σε σχέση με τα μεγέθη που παρουσίαζαν το 1996. Αντίστοιχη ανάπτυξη εμφανίζουν και οι αεροπορικές εταιρείες της Κίνας, οι οποίες βέβαια την παρούσα περίοδο έχουν στόχο κατά κύριο λόγο την ανάπτυξή τους στην αμερικανική αγορά, όπου σύμφωνα με τα στοιχεία του OAG έχουν αναπτύξει τις προσφερόμενες θέσεις επιβατών κατά 140%, έναντι 80% των εγχώριων αμερικανικών εταιρειών.

Κατά την πρόσφατη επίσκεψη του Προέδρου της Κίνας, Σι Τζινπίνγκ, στη Μ. Βρετανία, ανακοινώθηκε μία ακόμη γραμμή αεροπορικής σύνδεσης μεταξύ των δύο χωρών (Μάντσεστερ - Πεκίνο), ενώ η επέκταση των κινεζικών αερομεταφορών προς τη Δύση και την Ευρώπη εντάσσεται στα σχέδια του Πεκίνου για τη δημιουργία ενός «νέου δρόμου του μεταξιού».

Στην Ευρώπη, ο κλάδος των αερομεταφορών απασχολεί άμεσα πάνω από 2,5 εκατ. θέσεις εργασίας, ενώ ειδικά η αεροναυτική βιομηχανία έχει ετήσιο κύκλο εργασιών σχεδόν 100 δισ. ευρώ και συντηρεί περίπου 500.000 θέσεις εργασίας. Οπως σημειώνεται στο ψήφισμα του Ευρωκοινοβουλίου, οι αεροπορικές εταιρείες της ΕΕ λειτουργούν υπό «διαρκώς εντεινόμενο ανταγωνισμό, τόσο στις εγχώριες όσο και στις εξωτερικές αγορές» και υπό αυτές τις συνθήκες καλεί την Επιτροπή να συντάξει μία δέσμη μέτρων, για να «ενισχύσει τις ευρωπαϊκές αεροπορικές εταιρείες, τους αερολιμένες και την αεροναυτική βιομηχανία, να εξασφαλίσει ισότιμους όρους ανταγωνισμού στην παγκόσμια αγορά και να εξαγγείλει μια μακρόπνοη στρατηγική για τον ευρωπαϊκό κλάδο των αεροπορικών μεταφορών».

Μέτρα αντιμετώπισης του διεθνούς ανταγωνισμού

Ανάμεσα στις κατευθύνσεις που δίνει προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, είναι η λήψη μέτρων που θα διασφαλίζουν το «θεμιτό ανταγωνισμό στις εξωτερικές αεροπορικές συνδέσεις της ΕΕ και θα ενισχύσουν την ανταγωνιστική θέση του κλάδου των αεροπορικών μεταφορών της ΕΕ, θα παρεμποδίσουν τον αθέμιτο ανταγωνισμό πιο αποτελεσματικά, (...) θα εξαλείψουν τις αθέμιτες πρακτικές, περιλαμβανομένων των επιδοτήσεων και των κρατικών ενισχύσεων προς αεροπορικές εταιρείες από ορισμένες τρίτες χώρες που στρεβλώνουν την αγορά...».

Η παραπάνω προτροπή αφορά κατ' αρχήν την αντιμετώπιση των αεροπορικών δρομολογίων από τα κράτη - μέλη της ΕΕ προς άλλα κράτη αλλά και το αντίστροφο. Αυτό μπορεί να σημαίνει, ανάμεσα σε άλλα, από την απρόσκοπτη πρόσβασή τους σε ρευστότητα μέχρι τη μείωση του κόστους των αερομεταφορών, που αλλάζει τις εργασιακές σχέσεις, μειώνει πληρώματα και μισθούς, δηλαδή αυξάνει την εκμετάλλευση των εργαζομένων.

Καθοριστικό στοιχείο για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των ευρωπαϊκών μονοπωλιακών ομίλων του κλάδου θεωρείται, επίσης, η επιτάχυνση των διαδικασιών για τη συγκρότηση του «Ενιαίου Ευρωπαϊκού Ουρανού», μιας και, όπως υπογραμμίζεται, «ο υφιστάμενος κατακερματισμός του ευρωπαϊκού εναέριου χώρου αποτελεί σημαντική επιβάρυνση για τις ευρωπαϊκές αεροπορικές εταιρείες».

Ο «Ενιαίος Ευρωπαϊκός Ουρανός» θεωρείται καθοριστικής σημασίας για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του κλάδου, καθώς σύμφωνα με επίσημα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο σημερινός «κατακερματισμός» του ευρωπαϊκού εναέριου χώρου συνεπάγεται ετήσιες πρόσθετες δαπάνες για τις αεροπορικές εταιρείες ύψους 5 δισ. ευρώ. Στα σχετικά έγγραφα της Επιτροπής, επισημαίνεται συστηματικά το γεγονός ότι οι ΗΠΑ ελέγχουν με σχεδόν το μισό κόστος τον ίδιο όγκο εναέριου χώρου με περισσότερη κυκλοφορία.

Αυτό σημαίνει ιδιωτικοποίηση του ελέγχου του εναέριου χώρου και της εναέριας κυκλοφορίας, άλλους, προσοδοφόρους για το κεφάλαιο, τομείς της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας και εξαγορά τους από τους αεροπορικούς ομίλους, με ανυπολόγιστες συνέπειες και σοβαρούς κινδύνους για την αμυντική ασφάλεια και τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας μας, ενώ συνδυάζεται και με τους επιθετικούς σχεδιασμούς του ΝΑΤΟ.

Στόχος είναι τα υφιστάμενα 28 εθνικά αεροπορικά τμήματα εναέριου χώρου να αντικατασταθούν από 9 τμήματα εναέριου χώρου που θα συνιστούν δίκτυο μεγαλύτερων περιφερειακών τμημάτων, για να περικοπούν οι δαπάνες, καθώς σήμερα παρέχονται υπηρεσίες διαχείρισης εναέριας κυκλοφορίας από περίπου 60 κέντρα, ενώ ο εναέριος χώρος διαιρείται σε περισσότερους από 650 τομείς. Οι εθνικοί εναέριοι χώροι αποτελούν συνεπώς σοβαρό εμπόδιο στην ανάγκη μείωσης του κόστους για τους μονοπωλιακούς ομίλους του κλάδου, με αποτέλεσμα τα επιτελεία των Βρυξελλών να σχεδιάζουν την κατάργησή τους το επόμενο διάστημα. Σημειώνουμε πως σύμφωνα με το σχέδιο που έχει κατατεθεί από την Επιτροπή, ο ελληνικός εναέριος χώρος προβλέπεται να αποτελεί ενιαίο τμήμα με εκείνον της Ιταλίας, της Κύπρου και της Μάλτας.

Τέλος, στα πλαίσια ενίσχυσης των ομίλων των αερομεταφορών, προωθείται η απελευθέρωση των αεροδρομίων και άλλων κερδοφόρων εγκαταστάσεων εδάφους, δηλαδή η παραπέρα ιδιωτικοποίησή τους και η εξαγορά τους από ομίλους στους οποίους ανήκουν και οι αεροπορικές εταιρείες.


Φ.Κ.

ΕΥΡΩΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΤΟΥ ΚΚΕ
Προς όφελος των μονοπωλίων το νέο πακέτο για τις αερογραμμές

Την αναβάθμιση των συμφερόντων των επιχειρηματικών ομίλων στον κλάδο των αερομεταφορών στοχεύει το ψήφισμα για την «αεροπορία» που υιοθέτησε το Ευρωκοινοβούλιο, επισήμαναν οι ευρωβουλευτές του ΚΚΕ στη δήλωση, στην οποία προέβησαν κατά τη διάρκεια της σχετικής Ολομέλειας στις Βρυξέλλες. Συγκεκριμένα, η Ευρωκοινοβουλευτική Ομάδα του ΚΚΕ υπογράμμισε:

«Το νέο "πακέτο" για τις αερομεταφορές, με τον "Ενιαίο Ευρωπαϊκό Ουρανό 2" που προωθεί η Επιτροπή, έχει ως στόχο την ολοκλήρωση της απελευθέρωσης των αερομεταφορών στην ΕΕ και στα κράτη - μέλη της, με την ολοκληρωτική παράδοση όλων των κρατικών υποδομών και της διαχείρισης της αεροναυτιλίας στους επιχειρηματικούς ομίλους. O "Ενιαίος Ευρωπαϊκός Ουρανός" έχει ως στόχο την ενιαιοποίηση του εναέριου χώρου σε όλη την ΕΕ, καταργεί τα κυριαρχικά δικαιώματα των κρατών - μελών της ΕΕ στον έλεγχο και τη διαχείριση του εναέριου χώρου τους με ανυπολόγιστες συνέπειες και δημιουργεί σοβαρούς κινδύνους για την αμυντική τους ασφάλεια, ενώ συνδυάζεται και με τους επιθετικούς σχεδιασμούς του ΝΑΤΟ. Ιδιωτικοποιεί τη διαχείριση της εναέριας κυκλοφορίας και άλλους, προσοδοφόρους για το κεφάλαιο, τομείς της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας, γεγονός που έχει ως αποτέλεσμα απολύσεις, μειώσεις μισθών και χτύπημα εργασιακών δικαιωμάτων, πανάκριβες υπηρεσίες για τη λαϊκή οικογένεια και σοβαρούς κινδύνους για την ασφάλεια των πτήσεων.

Μέρος της πολιτικής αυτής προς όφελος των μονοπωλίων, που σχεδιάζουν και υλοποιούν από κοινού ΕΕ και αστικές κυβερνήσεις σε όλα τα κράτη - μέλη της, αποτελεί και η ιδιωτικοποίηση των 14 περιφερειακών αεροδρομίων, στην οποία προχωράει η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ. Η φιλολογία περί του ύψους του τιμήματος της πώλησης ή περί "παράδοσης στους Γερμανούς" επιχειρεί να συγκαλύψει ότι οι ιδιωτικοποιήσεις αποτελούν στρατηγική επιλογή του κεφαλαίου για την αύξηση της κερδοφορίας του σε βάρος των εργαζομένων και των κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας, είτε είναι μεγάλο ή μικρό το τίμημα, ανεξάρτητα από το ποιας εθνικότητας είναι το μονοπώλιο - αγοραστής. Οι συνέπειες θα είναι οδυνηρές στις εργασιακές σχέσεις, αλλά και στην επιδείνωση της ασφάλειας των πτήσεων, με το λαό να πληρώνει αδρά για κάθε υπηρεσία και οι όμιλοι να θησαυρίζουν.

Το συμφέρον των εργαζομένων είναι η πάλη για ριζικές αλλαγές στο επίπεδο της οικονομίας και της εξουσίας, για να γίνει ο ίδιος ιδιοκτήτης του πλούτου που παράγει, ώστε να επιβάλει την αποδέσμευση από την ΕΕ και τις αλυσίδες της, να γίνουν κινητήρια δύναμη της κοινωνίας και κίνητρο της παραγωγής οι λαϊκές ανάγκες και όχι το καπιταλιστικό κέρδος».

ΣΥΓΧΩΝΕΥΣΗ «PFIZER» - «ALLERGAN»
Δημιουργήθηκε το μεγαλύτερο μονοπώλιο στο φάρμακο

Τα χρηματιστήρια «πήραν» φωτιά με τη δημιουργία του νέου κολοσσού της φαρμακοβιομηχανίας
Τα χρηματιστήρια «πήραν» φωτιά με τη δημιουργία του νέου κολοσσού της φαρμακοβιομηχανίας
Το μεγαλύτερο μονοπώλιο στο χώρο του φαρμάκου και της φαρμακευτικής έρευνας διεθνώς είναι γεγονός από την περασμένη Δευτέρα, όταν μπήκαν στη Νέα Υόρκη οι υπογραφές για τη συγχώνευση του αμερικανικού φαρμακευτικού κολοσσού «Pfizer» με τη μικρότερη, επίσης αμερικανική «Allergan», έναντι 160 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Από τεχνική άποψη και μόνον, η «Pfizer», με έδρα τη Νέα Υόρκη και παρουσία στις αγορές των ΗΠΑ εδώ και 165 χρόνια, εμφανίζεται να «αγοράζεται» τάχα από τη σαφώς μικρότερη «Allergan» με έδρα το Δουβλίνο της Ιρλανδίας, για φορολογικούς λόγους, ώστε να μεταφερθεί στην ιρλανδική πρωτεύουσα η έδρα της πρώτης και να δει τους φόρους που θα καταβάλει το 2016 να πέφτουν στο 12,5% από τον αμερικανικό φορολογικό συντελεστή εταιρειών του 35%.

Σε μία προσπάθεια να αποτρέψουν την ακύρωση του «αρραβώνα» από το ομοσπονδιακό υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ, οι αρχιτέκτονες της γιγαντιαίας συγχώνευσης φρόντισαν να αξιοποιήσουν κάθε νομικό «παραθυράκι», κάνοντας στην ουσία... διάτρητο λαγήνι τους τελευταίους νόμους του Κογκρέσου για την ακύρωση μεγάλων συγχωνεύσεων και της μεταφοράς εταιρικής έδρας των μονοπωλίων για φορολογικούς λόγους. Οπως είναι γνωστό, το αμερικανικό υπουργείο Οικονομικών μπορούσε τα τελευταία χρόνια να εμποδίσει την επικύρωση τέτοιων συμφωνιών συγχώνευσης εφόσον οι μέτοχοι της προ συγχώνευσης αμερικανικής εταιρείας αποκτούσαν τουλάχιστον 60% των μετοχών της εταιρείας με έδρα στο εξωτερικό. Στη συμφωνία που έκλεισαν τα στελέχη των «Pfizer» - «Allergan», κανονίστηκε οι μέτοχοι της «Allergan» να έχουν το 44% της νέας εταιρείας με έδρα το Δουβλίνο και οι μέτοχοι της «Pfizer» το 56%. Και έτσι, ούτε γάτα ούτε ζημιά για τους μετόχους, που προσδοκούν στο άμεσο μέλλον ακόμη περισσότερα κέρδη από τα παιχνίδια στις κερδοσκοπικές χρηματαγορές...

Ο λαός «πληρώνει τη νύφη»...

Ωστόσο, το «ούτε γάτα ούτε ζημιά» δεν ισχύει και για τους Αμερικανούς φορολογούμενους και τους απανταχού ασθενείς - πελάτες των φαρμακευτικών σκευασμάτων των δύο εταιρειών που έχουν γεμίσει την αγορά με εκατοντάδες ευπώλητα (best-seller...) προϊόντα, όπως το «Lipitor» (κατά της χοληστερίνης), τα ηρεμιστικά «Xanax», αντικαρκινικά σκευάσματα, εμβόλια, πολυβιταμίνες, τα αντιφλεγμονώδη «Celebrex» και «Advil», το «Viagra» και οι αμπούλες «Botox»...

Οσον αφορά το αμερικανικό κράτος και τους Αμερικανούς φορολογούμενους, αναμένεται να χάνουν εξαιτίας της συγχώνευσης «Pfizer» - «Allergan» ετησίως εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια σε φόρους, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για το μέλλον της χρηματοδότησης νέων προγραμμάτων Υγείας, Παιδείας, Κοινωνικής Πρόνοιας.

Την ίδια στιγμή, βεβαίως, οι δύο εταιρείες θα εξακολουθούν να επωφελούνται ποικιλοτρόπως από τη συνέχιση των δραστηριοτήτων τους στο αμερικανικό έδαφος (εάν βεβαίως δεν αλλάξει το ισχύον νομικό καθεστώς) αφού και τα δισεκατομμύρια κρατικής επιδότησης σε έρευνα θα εξακολουθήσουν να απολαμβάνουν από τα Εθνικά Ιδρύματα Υγείας (National Health Institutes, NHI), και θα αποκομίζουν τεράστια κέρδη από την πώληση των συνταγογραφούμενων φαρμάκων τους στις ΗΠΑ (που πωλούνται στις υψηλότερες τιμές παγκοσμίως!) και τα σκανδαλωδώς ενισχυμένα δικαιώματα πατέντας θα χρησιμοποιούν για να πολλαπλασιάζουν τα τεράστια κέρδη τους. Κοντολογίς, επιδιώκουν να έχουν «και την πίτα ολόκληρη και το σκύλο χορτάτο».

Φυσικά, επειδή το φάρμακο βρίσκεται στον καπιταλισμό στα χέρια μονοπωλιακών ομίλων η επιστημονική και φαρμακευτική έρευνα στρέφεται πάντα σε αυτά τα φάρμακα που αποφέρουν μεγαλύτερο κέρδος στους βιομήχανους. Συνεπώς, σε αυτό το πλαίσιο η γιγάντωση των μονοπωλίων στο χώρο του φαρμάκου, όχι μόνο στις ΗΠΑ αλλά και διεθνώς, που παίρνει ραγδαίους ρυθμούς, ιδιαίτερα από τη δεκαετία του 2000 και μετά, δεν πρόκειται να σημάνει κάτι ουσιαστικό για τα λαϊκά στρώματα, που χρυσοπληρώνουν την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη.

Οι μύθοι των εταιρικών συγχωνεύσεων

Παρ' όλα αυτά, τα διευθυντικά στελέχη των μονοπωλίων προσπαθούν να διασκεδάσουν τις αρνητικές επιπτώσεις διαδίδοντας διάφορους μύθους. Πρώτα από όλα, ισχυρίζονται πως η υψηλή φορολογία στερεί πόρους από την έρευνα νέων φαρμάκων. Κάτι που αποδεικνύεται «μύθος» αφού στην πραγματικότητα ένα μεγάλο μέρος της χρηματοδότησης Ερευνας και Ανάπτυξης (R&D) φαρμάκων στις βιομηχανίες προέρχεται από το αμερικανικό Δημόσιο και τα Ινστιτούτα Εθνικής Υγείας, που το 2014 έδωσαν στα μονοπώλια του φαρμάκου γι' αυτό το σκοπό πάνω από 30 δισεκατομμύρια δολάρια!

Μύθος είναι επίσης ότι τα σημαντικότερα επιστημονικά και τεχνολογικά επιτεύγματα στις ΗΠΑ προέκυψαν από τα εργαστήρια των πολυεθνικών. Η Αμερικανίδα ακαδημαϊκός και οικονομολόγος στο Πανεπιστήμιο του Sussex Μαριάνα Ματζουκάτο, μιλώντας προ ημερών σε ρεπόρτερ του περιοδικού ΤΙΜΕ σημείωσε ότι πολλές μεγάλες επιστημονικές και τεχνολογικές ανακαλύψεις στις ΗΠΑ οφείλονται στην κρατική χρηματοδότηση και όχι στα κονδύλια που δίνουν οι ιδιωτικές εταιρείες. Ανέφερε ως παράδειγμα ότι οι πατέντες για τα περισσότερα εξαρτήματα των λεγόμενων «έξυπνων» κινητών τηλεφώνων προέρχονται από τα εργαστήρια έρευνας οργανισμών και υπηρεσιών του Πενταγώνου (π.χ. GPS, οθόνες αφής, ακόμη και το Διαδίκτυο...) και ότι πολλά νέα φάρμακα που έφεραν μεγάλα κέρδη στα ταμεία της «Pfizer» προήλθαν από έρευνες του NΙΗ. Η ίδια τόνισε ότι τα Εθνικά Ιδρύματα Υγείας ξόδεψαν πάνω από 1 τρισεκατομμύριο δολάρια τις τελευταίες δύο δεκαετίες για πρωτοπόρες έρευνες, που άνοιξαν το δρόμο στη βιοτεχνολογία και τη φαρμακευτική.

Μισή αλήθεια φαίνεται να είναι, από την άλλη, και η λεγόμενη υψηλή φορολογία επιχειρήσεων στις ΗΠΑ, όπου το 1976 τα βιομηχανικά μονοπώλια κατάφεραν να μειώσουν το φόρο επί των κερδών στο 50% σε μόλις πέντε χρόνια. Ακόμη και σήμερα, το υποτιθέμενο 35% της αμερικανικής φορολογίας επιχειρήσεων καταλήγει, ώσπου να φθάσει στα κρατικά ταμεία, να είναι, λόγω διαφόρων νομικίστικων και λογιστικών παζαριών με το υπουργείο Οικονομικών και τις φορολογικές αρχές, σημαντικά κουτσουρεμένο.

Υποτίθεται, επιπροσθέτως, πως οι συμφωνίες συγχώνευσης γίνονται για να εξοικονομηθούν πόροι για την έρευνα και παραγωγή νέων φαρμάκων. Ουδέν ψευδέστερον, αφού ακόμη και σε αυτήν την περίπτωση η ιστορία των εταιρικών συγχωνεύσεων στο χώρο του φαρμάκου έχει αποδείξει πως τα κονδύλια που δίνουν για έρευνα και ανάπτυξη ΜΕΙΩΝΟΝΤΑΙ σημαντικά, όπως μειώνονται συχνά κατά πολλές δεκάδες χιλιάδες οι θέσεις εργασίας σε ειδικευμένο επιστημονικό και τεχνολογικό προσωπικό!

Ο πρώην πρόεδρος του παγκόσμιου Τμήματος Ερευνας και Ανάπτυξης της «Pfizer», Τζον Λ. Λαματίνα, έγραφε σε άρθρο του στην επιστημονική επιθεώρηση NATURE, τον Αύγουστο του 2011, ότι η απόκτηση τριών μεγάλων εταιρειών από την «Pfizer» από το 2000 έως το 2010 («Warner-Lampert» έναντι 111,8 δισ. δολαρίων το 2000, της «Pharmacia» το 2003 και της «Wyeth» το 2009 με 68 δισ. δολάρια) προκάλεσε το κλείσιμο μεγάλων εργαστηρίων έρευνας σε ΗΠΑ και Βρετανία, την απόλυση άνω των 15.000 ειδικευμένων επιστημόνων και τη σημαντική μείωση των κονδυλίων για την έρευνα, για να εξοικονομήσει 2 δισ. δολάρια...

Ο ίδιος διαπίστωσε μάλιστα ότι η δεκαετία του 1990 ήταν «χρυσή» από άποψη παραγωγής νέων φαρμάκων, όπου κατά μέσο όρο δίνονταν ετησίως άδεια στις ΗΠΑ σε 31 νέα φάρμακα, με χρονιά κορύφωσης το 1996, οπότε δόθηκε άδεια σε 54 φάρμακα ευρείας κατανάλωσης, τα οποία παρασκευάστηκαν από εταιρείες που σήμερα δεν υπάρχουν. Επισημαίνει χαρακτηριστικά ότι από 42 μέλη (μητρικών εταιρειών) που είχε το 1988 ο Σύνδεσμος Αμερικανών Φαρμακοβιομηχάνων, το 2011 απέμειναν μόνον 11 με σημαντικά μικρότερους εταιρικούς προϋπολογισμούς για έρευνα και ανάπτυξη νέων φαρμάκων. Ο ίδιος αναφέρει χαρακτηριστικά ότι η «Pfizer» έως και πριν από τη συγχώνευσή της με την «Wyeth» έδινε ετησίως για έρευνα 7,95 δισ. δολάρια και άλλα 3,37 δισ. δολάρια η «Wyeth» ενώ μετά τη συγχώνευσή τους τα κεφάλαια για έρευνα και παραγωγή νέων φαρμάκων περιορίστηκαν σε περίπου 6,5 δισ. δολάρια.

Για ποιές εταιρίες γίνεται λόγος

Η «Ρfizer» ιδρύθηκε το 1849 από τους Γερμανοαμερικανούς Τσαρλς Πφάιζερ και Τσαρλς Ερχαρντ, οι οποίοι ξεκίνησαν ως κατασκευαστές χημικών και αργότερα αντιβιοτικών. Ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος τους βρίσκει να μονοπωλούν στις ΗΠΑ την παραγωγή πενικιλίνης, αναλαμβάνοντας σχεδόν αποκλειστικά να εφοδιάζουν με τέτοια σκευάσματα τον αμερικανικό στρατό στις ζώνες πολέμου. Οταν η πενικιλίνη διαδίδεται και η τιμή της πέφτει, οι Πφάιζερ αρχίζουν έρευνα για νέα αντιβιοτικά με περισσότερο κέρδος. Η ανακάλυψη της Terramycin (που περιέχει αντιβιοτικά ευρέος φάσματος) τη δεκαετία του 1950 αυγατίζει τις δουλειές και τα κέρδη της, βάζοντας την εταιρεία για τα καλά στο χώρο της φαρμακευτικής έρευνας, δημιουργώντας παραρτήματα σε Ευρώπη, Λατινική Αμερική. Το 1980 η παραγωγή του αντιφλεγμονώδους φαρμάκου «Feldere» δημιουργεί στις ΗΠΑ πωλήσεις άνω του ενός δισ. δολαρίων (αστρονομικό ποσό για την εποχή).

Τη δεκαετία του 2000, η «Pfizer» ξεκινά το παιχνίδι της εξαγοράς άλλων εταιρειών και των συγχωνεύσεων, «καταπίνοντας» το 2000 την «Warner-Lampert», το 2003 την «Pharmacia» και το 2009 την «Wyeth». Το Δεκέμβρη του 2006 σταματά την παραγωγή του αμφιλεγόμενου φαρμάκου «Torcetrapid», μετά το θάνατο πολλών ασθενών που συμμετέχουν σε κλινικές δοκιμές από καρδιακή ανακοπή. Το 2010 η εταιρεία εξαπολύει κυνηγητό κατά μικρότερων εταιρειών και παράνομων κυκλωμάτων που παρασκευάζουν φτηνά αντίγραφα ευπώλητων φαρμάκων στη μαύρη αγορά, με πρώτο το «Viagra». Στις 23/11/15 ανακοίνωσε τη συγχώνευση με την «Allergan», έναντι 160 δισ. δολαρίων.

Η «Αllergan» μπήκε στο χώρο της παραγωγής φαρμάκων το 1950, φτιάχνοντας στο Λος Αντζελες ρινικούς και οφθαλμικούς αντιαλλεργικούς ορούς (απ' όπου πήρε το όνομά της). Για μικρό διάστημα συγχωνεύτηκε το 1986 με την «SmithKlineBeckman», αλλά αποχώρησε το 1989, αγοράζοντας μία μικρή εταιρεία που έφτιαχνε τη νευροπαραλυτική τοξίνη Butulinum toxin (μετέπειτα γνωστό ως «Botox») για τη θεραπεία του αλληθωρισμού. Η αγορά αυτή αποδεικνύεται χρυσοφόρος, όταν το 1990 η Καναδή οφθαλμίατρος Jean Carruthers διαπιστώνει ως παράπλευρη συνέπεια χρήσης της ουσίας και την εξαφάνιση των ρυτίδων... Το «Botox» γίνεται στο χώρο της κοσμετολογίας ως το 1997 τόσο δημοφιλές ώστε ξεπουλά κάθε απόθεμα στις ΗΠΑ, εκτοξεύοντας μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2015 τα κέρδη από τις πωλήσεις στα 632.000.000 δολάρια (200.000.000 δολάρια πάνω από τον τζίρο του «Viagra» της «Pfizer» το αντίστοιχο διάστημα).


Δέσποινα ΟΡΦΑΝΑΚΗ



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ