Κυριακή 14 Ιούνη 2015
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΙΣΤΟΡΙΑ
Η κόκκινη δασκάλα

Το μνημείο για την Αθηνά Μπενέκου στους Αγίους Αναργύρους στα Ζούπαινα της Λακωνίας
Το μνημείο για την Αθηνά Μπενέκου στους Αγίους Αναργύρους στα Ζούπαινα της Λακωνίας
Σε δημοσίευμα της εφημερίδας «ΑΛΗΘΕΙΑ» της Τρίπολης (7/12/1947) γινόταν αναφορά στην Αθηνά Μπενέκου με τίτλο «Κατεδικάσθη μια αιμοσταγής ύαινα...» και συνοδευτικά: «Τα τέρατα με την γυναικείαν μορφήν», «η θηριώδης συμμορίτισσα».

Τι είναι αυτό που δεν μπορούσαν να χωνέψουν οι αστοί κι έβγαζαν τέτοια χολή;

Δεν μπόρεσαν ποτέ να χωνέψουν το γεγονός πως στη λαϊκή συνείδηση η Αθηνά Μπενέκου ήταν ήδη θρύλος ως η «κόκκινη δασκάλα»!

Η Αθηνά Μπενέκου ήταν ένα κομματικό στέλεχος, που αναδείχθηκε μέσα στη φωτιά της ταξικής πάλης, δίνοντας όλη την ικμάδα των νιάτων της στην υπόθεση της εργατικής τάξης και του λαού μας, στην υπόθεση του σοσιαλισμού - κομμουνισμού. Υπερασπίστηκε τη δράση της και τη στάση της στα χρόνια της Αντίστασης και του Δημοκρατικού Στρατού, την κομματική της ιδιότητα και τις καθοδηγητικές της ευθύνες, μπροστά στους στρατοδίκες, μπροστά στο εκτελεστικό απόσπασμα.

Δεν είναι η εξαίρεση στον κανόνα, είναι ο κομμουνιστικός κανόνας, που επιβεβαιώθηκε με το μαζικό παράδειγμα χιλιάδων μελών και στελεχών του Κόμματος και τη συγκεκριμένη ιστορική περίοδο. Πρόκειται για το παράδειγμα που ενέπνευσε και υιοθετήθηκε από χιλιάδες νέους και νέες, κατά κύριο λόγο, σ' όλη την Ελλάδα, και την Πελοπόννησο, που πύκνωσαν τις γραμμές του Δημοκρατικού Στρατού, διεξάγοντας, και με τα όπλα, έναν αγώνα δίκαιο, ανεξάρτητα από την έκβασή του.

Δίπλα στην Αθηνά, στα χαρακώματα του αγώνα στάθηκαν ως αξιωματικοί πεζικού στην Πελοπόννησο οι: Αργυρώ Σταυροπούλου, Σταθούλα Κατσηδήμα, Γεωργία Πράπα, Πηνελόπη Λεβεντάκη, Χρυσούλα Κουτίβα, Μαρία Κοττή, Σοφία Μαλέση, Πιπίτσα Παπαμιχαήλ. Δεκάδες είναι οι γυναίκες που σκοτώθηκαν στις μάχες και στα εκτελεστικά αποσπάσματα. Ολες έβαζαν τα νιάτα τους και τη ζωή τους για τη λαϊκή υπόθεση.

Ορθοί μπροστά στις κάννες

Ο Κώστας (Τάκης) Μουλόπουλος
Ο Κώστας (Τάκης) Μουλόπουλος
Στις 5 Μάη του 1949 συλλαμβάνεται ο Κώστας Μουλόπουλος, μέλος του Γραφείου Περιοχής Πελοποννήσου του ΚΚΕ και αντιπρόσωπος της Προσωρινής Δημοκρατικής Κυβέρνησης στην Πελοπόννησο. Το χτύπημα ήταν από τα πιο βαριά για την Οργάνωση της Πελοποννήσου.

Συνελήφθησαν μαζί του όλοι οι επιζώντες στρατολόγοι και σύνδεσμοι, ενώ ανακαλύφθηκαν και οι γιάφκες στο ξενοδοχείο του Νικ. Γρίτση, στα ξενοδοχεία «Βύρων» και «Ευρώπη», στο βιβλιοχαρτοπωλείο του Παπαναστασίου, στο κατάστημα του Κ. Δημόπουλου και τις οικίες της Καλλιόπης Δασκαλοπούλου, της Σοφίας Κολλάρα και άλλες στις οποίες κρύβονταν αντάρτες που έρχονταν από την Αθήνα για να προωθηθούν στο βουνό. Τρεις πρώην μαχητές του ΔΣΕ είτε γιατί είχαν σπάσει στην ανάκριση, είτε γιατί έτσι θέλησαν να γλιτώσουν τη βέβαιη εκτέλεση, έδωσαν στους ανακριτές τους στοιχεία για τις αποστολές που τους είχαν ανατεθεί, για ανθρώπους με τους οποίους είχαν έλθει σε επαφή στην Αθήνα και την Τρίπολη, για ανώνυμα και επώνυμα άτομα που είχαν παραλάβει από τις γιάφκες και τα προώθησαν στο βουνό. Απ' αυτό το σπάσιμο 21 αγωνιστές παραπέμφθηκαν στο Στρατοδικείο στις 8 Ιούνη 1949 για παραβίαση του Γ' Ψηφίσματος.

Στη δίκη και προς το τέλος της εξέτασης των μαρτύρων ο Μουλόπουλος προσποιήθηκε ότι θέλει να κάνει αποκαλύψεις. Για το λόγο αυτό οι αρμόδιοι τοποθέτησαν στην αίθουσα του Δικαστηρίου μικροφωνικές εγκαταστάσεις, μεγάφωνα στην πλατεία και μερίμνησαν για το κατάλληλο - στημένο ακροατήριο, μεταφέροντας δημοσίους υπαλλήλους, όπως και μαθητές των Γυμνασίων, ώστε να παρακολουθήσει το φοβερό κατηγορητήριο και να ωφεληθεί «εθνικοψυχικά».

Ομως, ο Μουλόπουλος στην απολογία του, αντί για μετάνοια, αποκήρυξη των αγώνων του και αποκαλύψεις σε βάρος των συντρόφων του, άρχισε να μιλά για το ρόλο του ΚΚΕ στην Εθνική Αντίσταση, για το ποιος δημιούργησε, ποια είναι τα οράματα και τα ιδεώδη, για τα οποία πολέμησε ο ΔΣΕ. Τότε κάτωχρος ο πρόεδρος του Στρατοδικείου για την πανηγυρική διάψευσή του διέταξε να ξηλωθούν αμέσως οι μικροφωνικές και οι άλλες εγκαταστάσεις, «φυσώντας το και να μην κρυώνει».

Πανηγυρισμοί στον αστικό Τύπο της εποχής για τον «ληστοϋπουργό»
Πανηγυρισμοί στον αστικό Τύπο της εποχής για τον «ληστοϋπουργό»
Στις 13 Ιούνη το Στρατοδικείο εξέδωσε την απόφαση, με την οποία καταδίκαζε σε θάνατο παμψηφεί τους: Τάκη Μουλόπουλο, 3 φορές σε θάνατο, Γωγώ Μαντά - Παπαϊωάννου, Ξενοφώντα Παπαδάμ, Πέτρο Πανόπουλο, Βασ. Γιαννόπουλο και Νικ. Γρίτση 2 φορές σε θάνατο. Η εκτέλεσή τους έγινε στις 18 Ιούνη 1949. Με υποδειγματική στάση ο Κώστας Μουλόπουλος στάθηκε μπροστά στις κάννες, σήκωσε ψηλά τις γροθιές και φώναξε: «Ζήτω το ηρωικό ΚΚΕ».

ο Γιάννης Γιάνναρης
ο Γιάννης Γιάνναρης
Η μεγάλη δίκη

Στις 20 Γενάρη του 1949 εκτελέστηκε ο Γιάννης Γιάνναρης του Βασίλη. Γεννημένος στο Καστρί Κυνουρίας, δικηγόρος, πολιτικό στέλεχος του ΕΑΜ Αρκαδίας, μέλος του Γραφείου Πελοποννήσου του ΚΚΕ, καταδικάστηκε από το Στρατοδικείο της Τρίπολης. Η δίκη του έμεινε στην Ιστορία ως «Η μεγάλη δίκη της Εθνικοτοπικής Αρκαδίας του ΚΚΕ» καθώς στο πρόσωπό του η αστική τάξη επιδίωξε να δικάσει συνολικά τη δράση του ΚΚΕ στην περιοχή.

Το γράμμα του Γιάννη Μαυρόγιαννη (Πετρόπουλου) στα παιδιά του, λίγο πριν από την εκτέλεση
Το γράμμα του Γιάννη Μαυρόγιαννη (Πετρόπουλου) στα παιδιά του, λίγο πριν από την εκτέλεση
«Τίμιος μέχρι την τελευταία μου αναπνοή»

Αγαπητή μου γυναικούλα Αρχόντω,

Πολυαγαπημένα μου παιδιά Γιώργο, Βασιλάκη, Λευτεράκη, Νικήτα, δεν σας χάρηκα ούτε και σεις χαρήκατε τον μπαμπά σας. Πάντα με την πίκρα μεγαλώσατε. Μην πικραθείτε για το θάνατό μου πολύ. Εχετε μπροστά σας μια ζωή καλύτερη. Ολα μαζί αγαπημένα να χαρίστε στη μαμά σας, στο υπόλοιπο της ζωής της, καλύτερη ζωή.

Εμεινα και εργάστηκα τίμιος μέχρι την τελευταία μου αναπνοή, να το έχετε καμάρι. Το όνομά σας δεν το λέρωσα ποτέ. Γλυκοχάραξε για σας η ευτυχισμένη ζωή.

Δικάστηκα άδικα. Γιατί πολέμησα για τη λευτεριά της Ελλάδας. Στο δικαστήριο κράτησα τη θέση του Ελληνα αγωνιστή τίμια. Εμεινα αγνός και αμόλυντος, χωρίς ιδιοτέλεια, αυτό έκανε περισσότερο να με καταδικάσουν οι δικαστές.

Σας φιλώ, ο μπαμπάς σας

Γιάννης

Η δίκη των φαντάρων

Το ρεπορτάζ για τη δίκη των φαντάρων στον Τύπο της εποχής
Το ρεπορτάζ για τη δίκη των φαντάρων στον Τύπο της εποχής
Το δεύτερο 15ήμερο του Αυγούστου του 1946 συνελήφθησαν στο ΚΒΕ της Τρίπολης, ενώ δεν είχαν ορκισθεί ακόμη, 20 νεοσύλλεκτοι στρατιώτες, επειδή, όντας οργανωμένοι στο ΕΑΜ και στην ΕΠΟΝ κατά την περίοδο της Εθνικής Αντίστασης, εκδήλωσαν κάποια αισθήματα συμπάθειας για το νεοϊδρυμένο ΔΣΕ, χωρίς να έχουν προβεί σε οποιαδήποτε ενέργεια. Από τους 20 κρατούμενους στρατιώτες παραπέμφθηκαν οι 12 σε δίκη με το κατηγορητήριο: «Για σοβαρές υποψίες».

Η δίκη των φαντάρων - έτσι επικράτησε να ονομάζεται - μετά από δύο αναβολές έγινε τελικά στις 27 Γενάρη 1948. Ηταν η περίοδος που σχηματίστηκε η Προσωρινή Δημοκρατική Κυβέρνηση. Στις 29 Γενάρη 1948 το Στρατοδικείο εξέδωσε την απόφασή του με την οποία καταδίκασε σε θάνατο τους Ιωάννη και Ηλία Μονέδα, ξαδέλφια, από τον Πειραιά, τον Δημ. Καραμούζη και τον Μιχ. Γιδάκο από τον Κότρωνα της Μάνης και τον Ιωάννη Αναστασάκο, δάσκαλο από την Κυπάρισσο της Κοινότητας Αλικων της Μάνης.

Οι καταδικασμένοι σε θάνατο στρατιώτες στις 5 Φλεβάρη 1948 οδηγήθηκαν στο εκτελεστικό απόσπασμα.

Λεπτομέρεια: Πριν ακόμα συνεδριάσει το δικαστήριο για να εκδώσει την απόφασή του, έξω από την αίθουσα δύο «άγνωστοι» δολοφόνησαν τον συνήγορο των κατηγορουμένων, Γ. Πουλίδη. Το δικαστήριο εξέφρασε τη θλίψη του και συνήλθε για να αποφασίσει την καταδίκη των φαντάρων σε θάνατο.

Ο κανόνας των κομμουνιστών

Στις αρχές του Σεπτέμβρη του 1948, ένα τμήμα του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας με έδρα τον Πάρνωνα, επιστρέφοντας από μια αποστολή, στάθμευσε για λίγο στο Αστρος. Αμέσως παρουσιάστηκαν και ζήτησαν από τους αντάρτες να τις πάρουν μαζί τους δύο νεαρές μαθήτριες του Γυμνασίου. Η μία από τις δύο ήταν η Καίτη Κόλλια, 16 χρόνων. Την απόφαση να βγει στο βουνό την είχε πάρει από καιρό.

Η Καίτη, επειδή ήταν γεροδεμένη, πήρε όπλο και έγινε ακροβολιστής. Ηταν μια άξια αγωνίστρια, πολύ αγαπητή στους συναγωνιστές της. Πιάστηκε στα μέσα Μάρτη 1949 και κλείστηκε σε στρατόπεδο της Τρίπολης.

Στη δίκη, η Καίτη στάθηκε παλικάρι. Δεν κλάφτηκε, υπερασπίστηκε το Δημοκρατικό Στρατό και ανέτρεψε το κατηγορητήριο. Ομως, η απόφαση για τη θανατική της καταδίκη είχε παρθεί από πριν. Η Καίτη το γνώριζε, γι' αυτό, πριν την πάρουν για το Στρατοδικείο και από εκεί για την εκτέλεση, ζήτησε από μια συνομήλική της συγκρατούμενη ένα ολοκαίνουργιο φόρεμα που είχε. Το φόρεσε και έσυρε πρώτη το χορό, μέσα σε μια μεγάλη σκηνή. Σαν τελείωσε, είπε: «Τώρα ας με σκοτώσουν»!

Αυτή η στάση δεν ήταν η εξαίρεση στον κανόνα, αλλά είναι ο κανόνας των κομμουνιστών.

24ο ΑΝΤΙΙΜΠΕΡΙΑΛΙΣΤΙΚΟ ΔΙΗΜΕΡΟ ΤΗΣ ΚΝΕ
Στις 4 και 5 Ιούλη στο Ναύπλιο

Δύο μέρες πριν από τη μεγάλη εκδήλωση του ΚΚΕ στην Τρίπολη, θα αρχίσει να λειτουργεί στην παραλία του Καραθώνα, έξω από το Ναύπλιο, η κατασκήνωση του 24ου Αντιιμπεριαλιστικού Διημέρου της ΚΝΕ, που έχει προσδιοριστεί για τις 4 - 5 Ιούλη.

Το σύνθημα του φετινού Διημέρου είναι εμπνευσμένο από τον Ναζίμ Χικμέτ:

«Την ορμή μας την έχουμε από τους αιώνες... Θα βγούμε νικητές κι ας είναι οι θυσίες μας βαριές».

Το Σάββατο 4 Ιούλη, οι Οργανώσεις της ΚΝΕ θα επισκεφτούν την Ακροναυπλία, όπου λειτούργησαν οι φυλακές πολιτικών κρατουμένων την περίοδο 1937 - 1943. Την Κυριακή 5 Ιούλη, οι κατασκηνωτές θα συμμετάσχουν στην εκδήλωση της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ, στον Αϊ - Θανάση στην Τρίπολη.

Τη σχετική ανακοίνωσή της για το Διήμερο η ΚΝΕ τη συνοδεύει με το επίγραμμα του Γ. Ρίτσου: «Αγιος αυτός ο τόπος που μαρτύρησαν τόσοι Ελληνες σύντροφοι, αυτοί που πάτησαν γυμνόποδοι της τυραννίας τον όφι, αυτοί που ανένδοτοι αγωνίστηκαν για τη λευτεριά, αυτοί που γράψανε με το αίμα τους την Ιστορία».

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΑΛΥΓΙΣΤΟΥΣ ΤΗΣ ΤΑΞΙΚΗΣ ΠΑΛΗΣ
Τιμή στους εκτελεσμένους του θανατοδικείου της Τρίπολης

Στις 5 Ιούλη η πανελλαδικού χαρακτήρα εκδήλωση που οργανώνει η ΚΕ του ΚΚΕ

Με μια μεγάλη εκδήλωση πανελλαδικού χαρακτήρα θα τιμήσει η ΚΕ του ΚΚΕ, στον Αϊ - Θανάση στην Τρίπολη, στις 5 Ιούλη, τους αλύγιστους της ταξικής πάλης, στο πρόσωπο των εκτελεσμένων με απόφαση του Εκτακτου Στρατοδικείου Τρίπολης, την περίοδο 1947 - 1949.

Το Στρατοδικείο Τρίπολης δημιουργήθηκε τον Αύγουστο του 1947 σε εφαρμογή του «Γ' Ψηφίσματος», που ψηφίστηκε από τη Βουλή το 1946. Η αστική τάξη της Ελλάδας, με τη στήριξη των «σύμμαχων» καπιταλιστικών κρατών, μπροστά στην απειλή απώλειας της εξουσίας της από τον ένοπλο λαό με ηγέτη το ΚΚΕ, πήρε έκτακτα κατασταλτικά μέτρα θωράκισης της εξουσίας της.

Το Στρατοδικείο Τρίπολης έμεινε γνωστό ως «θανατοδικείο», λόγω του μεγάλου αριθμού θανατικών καταδικών που εξέδωσε σε όλη τη διάρκεια της λειτουργίας του. Εξέδωσε 370 θανατικές καταδίκες, ενώ «μοίρασε» συνολικά έξι χιλιετίες φυλακή. Καταδικάστηκαν εκατοντάδες στελέχη και μέλη του παράνομου μηχανισμού του ΚΚΕ και αντάρτες του ΔΣΕ που πιάστηκαν ζωντανοί στα πεδία των μαχών. Καταδικάστηκαν και όσοι εξέφραζαν συμπάθεια ή βοηθούσαν τους αντάρτες του ΔΣΕ, έστω και με «μια φέτα ψωμί».

Το παράδειγμα των εκατοντάδων εκτελεσμένων κομμουνιστών, που στα έκτακτα στρατοδικεία δε λύγισαν, αλλά στάθηκαν παλικαρίσια απέναντι στους στρατοδίκες, που θυσίασαν το ατομικό τους συμφέρον, βάζοντας το «εμείς» πάνω από το «εγώ», αποτελεί απόδειξη της κομμουνιστικής στάσης ζωής, ηρωισμού, αντοχής στις δυσκολίες της ταξικής πάλης. Δεν επέλεξαν τη «δήλωση μετανοίας», την υποταγή και το συμβιβασμό με τους εκμεταλλευτές τους, γιατί ένιωθαν ότι, απέναντι στους καταπιεστικούς μηχανισμούς της αστικής τάξης, δεν εκπροσωπούν ούτε υπερασπίζονται τον εαυτό τους, αλλά το ψωμί, τα δικαιώματα, τη λευτεριά του λαού, στη δύναμη του οποίου πίστευαν και δεν έχασαν ποτέ την πίστη τους. Γιατί ήξεραν ότι υπερασπίζονταν αυτό που έπρεπε να γίνει, αυτό που είναι δίκαιο, αληθινό, αναγκαίο.


Η μακέτα του μνημείου για τους εκτελεσμένους στην Τρίπολη
Η μακέτα του μνημείου για τους εκτελεσμένους στην Τρίπολη

Απόφαση στρατοδικείου
Απόφαση στρατοδικείου

Ζωγραφιά εκτέλεσης σε πόρτα κελιού στα κρατητήρια του στρατοδικείου
Ζωγραφιά εκτέλεσης σε πόρτα κελιού στα κρατητήρια του στρατοδικείου

Συνοδευτικό κρατουμένου που παραδόθηκε στη φρουρά για να πάει στον τόπο της εκτέλεσης
Συνοδευτικό κρατουμένου που παραδόθηκε στη φρουρά για να πάει στον τόπο της εκτέλεσης


Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ