Στο σημερινό τετρασέλιδο «ΝΕΟΛΑΙΑ» μπορούμε να βρούμε:
-- Πλούσιο ρεπορτάζ για το 41ο Φεστιβάλ ΚΝΕ - «Οδηγητή» με σύνθημα: «Την ορμή μας την έχουμε απ' τους αιώνες... Θα βγούμε νικητές κι ας είναι οι θυσίες μας βαριές» (στίχοι του Τούρκου κομμουνιστή ποιητή Ναζίμ Χικμέτ).
Ο παιδότοπος, το Μαθητικό Στέκι αλλά και τα αφιερώματα που θα γίνουν στο κεντρικό φεστιβάλ στην Αθήνα, στις 17, 18 και 19 Σεπτέμβρη στο πάρκο «Αντώνης Τρίτσης», στο Ιλιον.
-- Αρθρο με βάση και τις εξελίξεις στον τομέα της Ερευνας.
Ενα από τα στοιχεία του προγράμματος που ξεχωρίζει και φέτος είναι τα αφιερώματα του κεντρικού Φεστιβάλ. Τα αφιερώματα εντάσσονται στην προσπάθεια που κάνει η ΚΝΕ κάθε χρόνο, ώστε το μουσικό πρόγραμμα του Φεστιβάλ να μην εξαντλείται σε απλές συναυλίες, αλλά αξιόλογοι καλλιτέχνες που ανεβαίνουν στις σκηνές του Φεστιβάλ να συναντιούνται από κοινού σε μουσικά αφιερώματα. Αξιόλογες επίσης είναι και οι διάφορες παραγωγές που ετοιμάζουν με πολύ μεράκι οι ομάδες της ΚΝΕ.
* * *
Την Πέμπτη 17/9, στη Λαϊκή Σκηνή, στις 21.00 η Ομάδα παραδοσιακών χορών και το Μουσικό παραδοσιακό σχήμα της ΚΝΕ θα παρουσιάσουν το αφιέρωμα «Πολεμάμε και τραγουδάμε». Το αφιέρωμα θα αναπαριστά γλέντι του ΕΛΑΣ μετά από νικηφόρα μάχη που έδωσε στην περιοχή της Εδεσσας, με την ανατίναξη γερμανικών αμαξοστοιχιών στα Στενά του Μουχαρέμ Χάνι. Το αφιέρωμα θα δένεται και με απαγγελίες, προβολή βίντεο και άλλα.
Στο χώρο του Πολιτισμού, που φέτος θα στεγαστεί στο θεατράκι του πάρκου, την Πέμπτη 17/9, στις 20.00, θα παρουσιαστεί μουσική παράσταση - αφιέρωμα στις γυναικείες φυλακές «Αβέρωφ», με τίτλο «Γεια σας αδέρφια, θα 'ρθει η λευτεριά». Το Συγκρότημα της ΚΝΕ θα παρουσιάσει το δίσκο που προετοιμάζει μπροστά στο Φεστιβάλ. Ο δίσκος - παραγωγή της ΚΝΕ θα περιλαμβάνει επανεκτέλεση τραγουδιών, που γράφτηκαν και τραγουδήθηκαν στις γυναικείες φυλακές «Αβέρωφ». Τραγούδια για τη ζωή τους στη φυλακή, τραγούδια για τις γυναίκες που τις αποχαιρετούσαν πριν τις πάρουν για εκτέλεση, για την αντοχή που έδειξαν, για την πίστη στο μέλλον, για τη μεγάλη αγάπη που είχαν προς τον άνθρωπο και τη ζωή. Η παράσταση θα περιλαμβάνει, επίσης, χοροθεατρικά δρώμενα βασισμένα σε ποιήματα, γράμματα των φυλακισμένων κι άλλο πλούσιο υλικό.
Την Παρασκευή 18/9, στις 21.00, στην Κεντρική Σκηνή, θα παρουσιαστεί το μουσικό αφιέρωμα με τίτλο «Τις πιο όμορφες μέρες μας δεν τις ζήσαμε ακόμα», με ενορχήστρωση του Μανώλη Ανδρουλιδάκη και τραγουδιστές τους Μαρία Φαραντούρη, Μανώλη Μητσιά, Χαράλαμπο Γαργανουράκη και Δημήτρη Μπάση. Το αφιέρωμα θα περιλαμβάνει τραγούδια μεγάλων μας μουσικοσυνθετών και ποιητών, τραγούδια που εκφράζουν κι αυτά, με τον τρόπο που η τέχνη μπορεί να εκφράσει, τη σύγκρουση των δύο κόσμων, το δρόμο προς το μέλλον.
Την Παρασκευή 18/9, στις 21.30, στη Λαϊκή Σκηνή, το λαϊκό - ρεμπέτικο σχήμα της ΚΝΕ θα παρουσιάσει το αφιέρωμα που έχει επιμεληθεί, με λαϊκά και ρεμπέτικα τραγούδια εμπνευσμένα από στιγμές της Κατοχής, της Αντίστασης, της εξορίας, της πάλης του λαού μας για την απελευθέρωση από τους ναζί κατακτητές και την ντόπια αστική τάξη, με τίτλο «Τα τραγούδια των διώξεων». Από το «Κάνε λιγάκι υπομονή» του Τσιτσάνη, έως το «Νυν και αεί» του Σταύρου Ξαρχάκου και από το τέλος του 1930 έως και μετά τη δικτατορία και την αντιδικτατορική πάλη.
Στο χώρο του Πολιτισμού επίσης την Παρασκευή 18/9, στις 19.30, θα πραγματοποιηθεί εκδήλωση - αφιέρωμα στον κομμουνιστή λογοτέχνη Θέμο Κορνάρο, με τίτλο «Για να μην κατακλύσει η ζούγκλα τους ανθρώπινους συνοικισμούς». Ο Θ. Κορνάρος φυλακίστηκε στο στρατόπεδο του Χαϊδαρίου, εξορίστηκε στη Μακρόνησο και στον Αη Στράτη. Θα μιλήσει η Ελένη Μηλιαρονικολάκη, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και υπεύθυνη του Τμήματος Πολιτισμού. Αποσπάσματα από τα έργα του θα διαβάσει η ηθοποιός Λίλα Καφαντάρη.
Το Σάββατο 19/9, στις 21.30, στην Κεντρική Σκηνή, ο Θάνος Μικρούτσικος επιμελείται το αφιέρωμα στον ποιητή Νίκο Καββαδία, από το θάνατο του οποίου συμπληρώνονται φέτος 40 χρόνια. Ο τίτλος του αφιερώματος: «Λυπήσου αυτούς που δεν ονειρεύονται... Κατάκτησε το αδύνατο». Η ενορχήστρωση ανήκει στον Θ. Μικρούτσικο και στον Θύμιο Παπαδόπουλο. Τραγουδούν οι Ρίτα Αντωνοπούλου, Κώστας Θωμαΐδης, Αννα Λινάρδου, Αφροδίτη Μάνου και Μίλτος Πασχαλίδης.
Αφίσας, φωτογραφίας και μελοποιημένης ποίησης
Η Επιτροπή Φεστιβάλ του ΚΣ της ΚΝΕ και η Συντακτική Επιτροπή του «Οδηγητή» διοργανώνουν διαγωνισμό αφίσας και φωτογραφίας, με θέμα εμπνευσμένο από το στίχο του Κ. Βάρναλη: «Απ' τα μπουντρούμια και την εξορία, η νέα του κόσμου ξεκινά Ιστορία».
Οι αφίσες πρέπει να περιλαμβάνουν τα εξής:
1. ΚΝΕ
2. Σφυροδρέπανο
Οι αφίσες που θα σταλούν θα πρέπει να έχουν τα εξής χαρακτηριστικά:
1. Μέγεθος τελικής εκτύπωσης 50x70 cm
2. Resolution έως 300 dpi
3. Χρωματικό σύστημα CMYK
4. Ο τύπος αρχείου να είναι pdf
5. Μαζί με αυτό το αρχείο να σταλεί το ίδιο και σε μορφή jpg σε Α4 ως δείγμα
Για τη φωτογραφία
Οι φωτογράφοι μπορούν να συμμετέχουν στο διαγωνισμό φωτογραφίζοντας τόπους φυλάκισης, μαρτυρίου και εξορίας. Οι φωτογραφίες θα πρέπει να συνοδεύονται από περιγραφή του θέματος και τον τόπο λήψης. Οι φωτογραφίες που θα σταλούν μπορούν να έχουν περάσει ηλεκτρονική επεξεργασία. Οι φωτογράφοι μπορούν επίσης, με βάση τις φωτογραφίες που έχουν τραβήξει να φιλοτεχνήσουν και αφίσα. Οι φωτογραφίες θα πρέπει να σταλούν σε ψηφιακή μορφή (αρχείο jpg), να έχουν ελάχιστη ανάλυση 300 dpi και η μεγαλύτερή τους πλευρά να μην είναι μικρότερη από 3.000 pixels.
Οι φωτογραφίες και οι αφίσες που θα σταλούν θα προβληθούν στην ιστοσελίδα του Φεστιβάλ efestival.kne.gr, σε ειδική ενότητα. Οι φωτογραφίες και οι αφίσες που θα σταλούν έως την 1η Σεπτέμβρη 2015 θα προβληθούν σε διαμορφωμένο χώρο στις κεντρικές εκδηλώσεις του Φεστιβάλ.
Οροι συμμετοχής: Ο κάθε δημιουργός έχει δικαίωμα συμμετοχής με μία έως τρεις αφίσες και πέντε φωτογραφίες. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να στείλουν τις δημιουργίες τους και τις φωτογραφίες τους μέχρι και τις 20 Σεπτέμβρη 2015, στην ηλεκτρονική διεύθυνση mail@odigitis.gr. Επίσης και ταχυδρομικά στα γραφεία του «Οδηγητή» στη διεύθυνση: Κοτοπούλη 11 και Βερανζέρου, ΤΚ 10681, Αθήνα. Ολες οι δημιουργίες θα πρέπει να συνοδεύονται από τα στοιχεία του δημιουργού (ονοματεπώνυμο, τηλέφωνο). Σε διαφορετική περίπτωση οι συμμετοχές δε θα γίνονται δεκτές.
Στον όμορφο χώρο που στήνεται τα τελευταία χρόνια, δίπλα στη λίμνη του πάρκου «Τρίτση», το Μαθητικό Στέκι θα έχει και φέτος τη δική του σκηνή με πλούσιο πρόγραμμα, πολύμορφες δραστηριότητες και εκδηλώσεις.
Ξεχωριστή «γωνιά» στο στέκι των μαθητών θα αποτελεί μια διαδραστική έκθεση εμπνευσμένη από το σύνθημα του 41ουΦεστιβάλ «Την ορμή μας την έχουμε από τους αιώνες... Θα βγούμε νικητές κι ας είναι οι θυσίες μας βαριές...». Πρόκειται για μια κατασκευή, όπου με διαδραστικό τρόπο, μέσα από την εναλλαγή ιστοριών, κειμένων, πλούσιου οπτικοακουστικού υλικού κ.ά., μέσα από ένα «ταξίδι» στην ιστορία του ΚΚΕ και του λαού μας, θα αναδεικνύει στον επισκέπτη ότι «δύο διαφορετικοί κόσμοι» βρίσκονταν, βρίσκονται και θα βρίσκονται σε μόνιμη και διαρκή σύγκρουση: Από τη μία όλοι εμείς, ο λαός, οι εργαζόμενοι, που με τη συλλογική προσπάθεια, το μυαλό, τα χέρια και τους κόπους μας παράγουμε τα πάντα και από την άλλη ο κόσμος των εκμεταλλευτών, των καπιταλιστών, που εξασφαλίζουν μια πολυτελή και χλιδάτη ζωή, βασανίζοντας τους πολλούς, καρπώνοντας τη δουλειά, τον ιδρώτα και τους κόπους εκατομμυρίων. Μέσα από τα λόγια, τη ζωή και τη στάση κομμουνιστών, αγωνιστών, νεολαίων και όχι μόνο, οι μαθητές θα μπορέσουν να «ανακαλύψουν» τι είναι αυτό που τους έδωσε τη δύναμη να μείνουν όρθιοι, αλύγιστοι, με το κεφάλι ψηλά, απέναντι στους εκμεταλλευτές. Θα δουν πώς καθημερινοί άνθρωποι μπορούν να γίνουν ήρωες, μέσα από τη δύναμη της συλλογικής πάλης, την ακλόνητη πίστη στον αγώνα για τη σοσιαλιστική επανάσταση και τη νέα σοσιαλιστική κοινωνία.
Στο χώρο ακόμα, θα γίνεται προβολή των δραστηριοτήτων που ανέπτυξαν μέσα στη χρονιά που μας πέρασε τα φροντιστήρια των Λαϊκών Επιτροπών και παράλληλα, θα συγκεντρώνονται συμμετοχές για τη νέα σχολική χρονιά.
Τέλος, στο Μαθητικό Στέκι θα λειτουργούν θεματικά εργαστήρια graffiti και stencil, καθώς και διάφορα παιχνίδια, όπως πινγκ-πονγκ κ.ά.
Αναλυτικά, το πρόγραμμα στη σκηνή του Μαθητικού Στεκιού έχει ως εξής:
Πέμπτη, 17 Σεπτέμβρη
20.00 Συναυλία με μαθητικά συγκροτήματα.
21.30 Συναυλία hip hop με τους «Rebellion Connexion + Frank» («Manifesto the label»).
23.30 Συναυλία με τους Ησαΐα Ματιάμπα και Μύρωνα Στρατή.
Παρασκευή, 18 Σεπτέμβρη
20.00 Μουσικοθεατρικό αφιέρωμα από μαθητές, «Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος».
21.00 Συζήτηση: «"Κάθε εκπαιδευτικό σύστημα... μεταδίδει τις αρχές και τις αξίες του υπάρχοντος κοινωνικού συστήματος κι έτσι λειτουργεί ως παράγοντας αναπαραγωγής του" (βιβλίο Πολιτικής Παιδείας, Β' Λυκείου). Τι μαθαίνουμε τελικά στο σχολείο;».
22.00 Συναυλία με μαθητικό συγκρότημα.
22.30 Ροκ συναυλία με τους «Sober».
22.45 Ροκ συναυλία με τους «KollektivA».
Σάββατο, 19 Σεπτέμβρη
19.00 Συναυλία με μαθητικό συγκρότημα.
21.30 Βράβευση νικητριών ομάδων του 2ου Πανελλαδικού μαθητικού διαγωνισμού συλλογικής ερευνητικής εργασίας της ΚΝΕ και του «Οδηγητή».
22.30 Συναυλία με τη «Strofi band».
23.00 Stand up comedy, με τον Χριστόφορο Ζαραλίκο.
23.45 Συναυλία με τους «Imam Baildi».
Οι εκδηλώσεις του 41ου Φεστιβάλ της ΚΝΕ και του «Οδηγητή» θα κορυφωθούν το κεντρικό τριήμερο της Αθήνας, στο πάρκο «Αντώνης Τρίτσης», στο Ιλιον. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει πλούσιο καλλιτεχνικό πρόγραμμα, με τη συμμετοχή πολλών και αξιόλογων καλλιτεχνών. Σήμερα παρουσιάζουμε αναλυτικά το πρόγραμμα, το οποίο έχει ως εξής:
ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΣΚΗΝΗ
21.30 Παντελής Θαλασσινός
23.30 Βασίλης Παπακωνσταντίνου
ΛΑΪΚΗ ΣΚΗΝΗ
21.00 «Πολεμάμε και τραγουδάμε», από την ομάδα παραδοσιακών χορών της ΚΝΕ και το παραδοσιακό σχήμα της ΚΝΕ
21.30 «Από τα μπουντρούμια και την εξορία του νέου κόσμου ξεκινά η Ιστορία», από το συγκρότημα «Ρωμιοσύνη»
22.45 Νησιώτικο γλέντι με τους Νίκο Οικονομίδη και Κυριακή Σπανού
ΜΑΘΗΤΙΚΗ ΣΚΗΝΗ
20.00 Συναυλία με μαθητικά συγκροτήματα
21.30 Rebellion Connexion + Frank (Manifesto the Label)
23.00 Ησαΐας Ματιάμπα, Μύρωνας Στρατής
ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΣΚΗΝΗ
21.00 «Τις πιο όμορφες μέρες μας δεν τις ζήσαμε ακόμα...»
Ενορχήστρωση: Μανώλης Ανδρουλιδάκης
Τραγουδούν: Μαρία Φαραντούρη, Μανώλης Μητσιάς, Χαράλαμπος Γαργανουράκης, Δημήτρης Μπάσης
23.00 «Με τα φώτα στη διαπασών»
Λάκης Παπαδόπουλος, Γιάννης Γιοκαρίνης, Νίκος Ζιώγαλας, Μανώλης Φάμελλος
ΛΑΪΚΗ ΣΚΗΝΗ
21.30 «Τα τραγούδια των διώξεων» από το λαϊκό - ρεμπέτικο σχήμα της ΚΝΕ
22.30 Χοροί και τραγούδια της Κάτω Ιταλίας από τους Encardia
23.45 Λαϊκό γλέντι με τον Βαγγέλη Κορακάκη
ΜΑΘΗΤΙΚΗ ΣΚΗΝΗ
20.00 «Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος» Μουσικοθεατρικό αφιέρωμα από μαθητές
22.00 Συναυλία με μαθητικό συγκρότημα
22.30 Sober
23.30 KollektivA
ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΣΚΗΝΗ
21.30 «Λυπήσου αυτούς που δεν ονειρεύονται... Κατάκτησε το αδύνατο». Αφιέρωμα στον Νίκο Καββαδία.
Ενορχήστρωση: Θάνος Μικρούτσικος, Θύμιος Παπαδόπουλος
Τραγουδούν: Ρίτα Αντωνοπούλου, Κώστας Θωμαΐδης, Αννα Λινάρδου, Αφροδίτη Μάνου, Μίλτος Πασχαλίδης
23.15 Λαυρέντης Μαχαιρίτσας
00.30 Μίλτος Πασχαλίδης, Μπάμπης Στόκας, Γιώτα Νέγκα
ΛΑΪΚΗ ΣΚΗΝΗ
21.30 Παραδοσιακό γλέντι με την Γιώτα Βέη
23.30 Λαϊκό γλέντι με τον Γιώργο Μαργαρίτη
ΜΑΘΗΤΙΚΗ ΣΚΗΝΗ
19.00 Συναυλία με μαθητικό συγκρότημα
21.30 Βράβευση νικητριών ομάδων του Μαθητικού Πανελλαδικού Διαγωνισμού
22.30 Στροφή band
23.00 Stand up comedy με τον Χριστόφορο Ζαραλίκο
23.45 Imam Baildi
Πέμπτη 17 Σεπτέμβρη
19.00 Παρουσίαση της ζωής και του έργου των εικαστικών Γιάννη Στεφανίδη και Γιώργου Φαρσακίδη.
20.00 Μουσική παράσταση με χοροθεατρικά δρώμενα: «Θα σταθούμε ορθές», αφιερωμένη στις κρατούμενες των Γυναικείων Φυλακών «Αβέρωφ».
Παρασκευή 18 Σεπτέμβρη
19.30 Εκδήλωση - αφιέρωμα στον κομμουνιστή λογοτέχνη Θέμο Κορνάρο, με τίτλο: «Για να μην κατακλύσει η ζούγκλα τους ανθρώπινους συνοικισμούς».
Σάββατο 19 Σεπτέμβρη
19.00 Παρουσίαση πρωτότυπου μελοποιημένου έργου πάνω σε ποίηση Ναζίμ Χικμέτ.
Εκθεση με έργα των εικαστικών Γ. Φαρσακίδη και Γ. Στεφανίδη, με θέμα τα «πέτρινα χρόνια» των εξοριών
Πέμπτη 17 Σεπτέμβρη
18.00 Εργαστήρια με ζωγραφική και κατασκευές
19.30 «Η μαύρη πεταλούδα», αφήγηση παραμυθιού
20.15 «Οι μουσικοί της Βρέμης και η τόλμη των παραμυθιών», από τους Τρομπετίνι
21.30 Παράσταση Καραγκιόζη από τον Θ. Λιούνη
Παρασκευή 18 Σεπτέμβρη
18.00 Εργαστήρια με ζωγραφική και κατασκευές
19.30 «Μάντεψε ποιος!» διαδραστικό παιχνίδι
20.15 «Το καπλάνι της βιτρίνας», από παιδική θεατρική ομάδα
21.15 «Πέτα, Λούδα!» Παράσταση με την τεχνική sand art από το Θέατρο Κούκλας της Ι. Μπόικο
Σάββατο 19 Σεπτέμβρη
18.00 Εργαστήρια με ζωγραφική και κατασκευές
19.30 Παράσταση μαγείας με τον ταχυδακτυλουργό Tristan.
20.30 «Ειρήνη»του Αριστοφάνη, κουκλοθέατρο με την τεχνική του Μαύρου Θεάτρου από τους ΚΟΥ-ΚΛΟ
Κάθε μέρα 18.00 - 19.30 θα πραγματοποιούνται στο χώρο του Παιδότοπου face painting και εργαστήρι κατασκευής μαριονέτας από το θέατρο Κούκλας της Ι. Μπόικο «PEOPLE & PUPPETS' SVIT».
Πέμπτη, 17/9
18.00: Καλλιτεχνικά εργαστήρια με καλοκαιρινές κατασκευές και ζωγραφική με καλαμάκι
19.30: «Η μαύρη πεταλούδα» της Ερης Ρίτσου, αφήγηση παραμυθιού. Ενα παραμύθι, που μιλάει για τις έννοιες του ρατσισμού, της μετανάστευσης, της αποδοχής και που διδάσκει την αξία της προσφοράς, της συλλογικότητας και της αλληλεγγύης.
20.15: «Οι μουσικοί της Βρέμης και η τόλμη των παραμυθιών», βασισμένο στο παραμύθι των αδελφών Γκριμ από τη μουσικοθεατρική ομάδα Τρομπετίνι. Στην ονειροχώρα η Τόλμη και τα παιδιά οδηγούν τους ήρωες του παραμυθιού με τρόπο τέτοιο που ν' ανακαλύψουν την κρυμμένη αλήθεια μέσα απ' τους πολύχρωμους ήχους της τρομπέτας!
21.30: Παράσταση Καραγκιόζη από τον Θ. Λιούνη
18.00: Ζωγραφική με χαρακτική σε στρώμα κηρομπογιάς - Κατασκευή διακοσμητικών κορνιζών
19.30: «Μάντεψε ποιος!», διαδραστικό παιχνίδι. Τα παιδιά θα προσπαθήσουν να βρουν και να μαζέψουν διάφορα στοιχεία, ώστε να λύσουν το μυστήριο - έκπληξη που έχει ετοιμάσει η ομάδα παιδαγωγών της ΚΝΕ.
20.15: «Το καπλάνι της βιτρίνας» από παιδική θεατρική ομάδα. Παράσταση βασισμένη στο ομώνυμο βιβλίο της Αλκης Ζέη. Καλοκαίρι του 1936 στη Σάμο. Δυο μικρά κορίτσια μεγαλώνουν, η Μυρτώ και η Μέλια, με τον παππού τους και τις ιστορίες του. Η δικτατορία του Μεταξά θα φέρει τέλος στην αθωότητα και τα δύο κορίτσια θα βρεθούν αντιμέτωπα με προβληματισμούς και καταστάσεις, με τις οποίες θα ωριμάσουν.
21.30: «Πέτα, Λούδα!» από το Θέατρο Κούκλας της Ι. Μπόικο «PEOPLE & PUPPETS' SVIT». Παράσταση με την τεχνική sand art. Πρόκειται για ζωγραφική με άμμο πάνω σε ένα τραπέζι με φωτισμένη γυάλινη επιφάνεια. Η ηθοποιός χαράζει στην άμμο εικόνες τις οποίες τα παιδιά παρακολουθούν καθώς σχηματίζονται σε οθόνη. Η ιστορία μιας μικρής κάμπιας, που τη λένε Λούδα, που ήθελε να γίνει μια πεταλούδα και να πετάξει...
Σάββατο 19/9
18.00: Ζωγραφική ανάγλυφη, «Ομορφαίνουμε το πάρκο μας» - κατασκευή φαναριών και ζωγραφική σε πέτρες
19.15: Παράσταση μαγείας με τον ταχυδακτυλουργό Tristan
21.30: «Ειρήνη» του Αριστοφάνη, παράσταση κουκλοθεάτρου με την τεχνική του Μαύρου Θεάτρου από τους ΚΟΥ - ΚΛΟ. Ο Τρυγαίος, ένας φτωχός αμπελουργός, ονειρεύεται να ξαναφέρει την Ειρήνη στους ανθρώπους. Παίρνει την θαρραλέα απόφαση, να πετάξει στον Ολυμπο, εκεί όπου την έχει φυλακίσει ο θεός Πόλεμος! Με την πονηριά και την εξυπνάδα του και με την βοήθεια των παιδιών, θα φέρει ξανά την Ειρήνη στον κόσμο!
Οι 6 μήνες διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ που προηγήθηκαν όχι μόνο δεν βελτίωσαν τα πράγματα, αλλά επώαζαν τη σημερινή κατάσταση. Οι επαχθείς όροι για τους χιλιάδες εργαζόμενους που δουλεύουν με μπλοκάκι παραμένουν. Περικοπές και καθυστερήσεις στην καταβολή της κρατικής επιχορήγησης, «κουρέματα» και δεσμεύσεις αποθεματικών έχουν γονατίσει τα ιδρύματα. Ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ υποσχόταν να καταργήσει το νόμο 4310/2014, οι διατάξεις του πολυνομοσχεδίου Μπαλτά όχι μόνο δε θίγουν τον πυρήνα του, αλλά ενισχύουν τις αντιδραστικές του προβλέψεις.
Η στρατηγική του κεφαλαίου στο χώρο της Ερευνας είναι ξεκάθαρη: Συγκέντρωση δυναμικού (ερευνητικού προσωπικού και υποδομών) ώστε να εξασφαλίζει μέγιστη ευελιξία στην προσπάθεια για αύξηση της κερδοφορίας και της ανταγωνιστικότητάς του μέσω της εκμετάλλευσης των ερευνητικών αποτελεσμάτων. Αυτό οδηγεί στην ανάδειξη των ερευνητικών αντικειμένων που συγκεντρώνουν ενδιαφέρον για τους σκοπούς του, ώστε να προσανατολίσει τα εργαλεία ανάπτυξης ερευνητικής πολιτικής που έχει στη διάθεσή του. Αυτή είναι η ουσία της στρατηγικής της «καινοτομίας», της «κινητικότητας» και της «έξυπνης εξειδίκευσης».
Σε αυτή τη βάση προωθούνται η εμπορευματοποίηση της ερευνητικής δραστηριότητας και η επιχειρηματική λειτουργία των φορέων της. Η στρόφιγγα της χρηματοδότησης ανοιγοκλείνει σε συνάρτηση με το σχεδιασμό, τις προτεραιότητες και τις αντιφάσεις της καπιταλιστικής ανάπτυξης. Οι ερευνητικές ομάδες χρηματοδοτούνται μέσω διαφόρων προγραμμάτων και διαγκωνίζονται μεταξύ τους για την πρόσβαση σε πόρους. Οι εργασιακές σχέσεις - «λάστιχο» υπηρετούν αυτό ακριβώς το πρότυπο, αφού προσαρμόζουν τους όρους δουλειάς των εργαζομένων στις ανάγκες της ερευνητικής παραγωγής στα σύγχρονα καπιταλιστικά πλαίσια.
Οι εργαζόμενοι στους χώρους Ερευνας βιώνουν στο πετσί τους τις συνέπειες αυτής της πολιτικής. Το δικαίωμα στη δουλειά εξαρτάται από το αν, πότε και για ποια ερευνητικά αντικείμενα θα υπάρξουν νέα προγράμματα, με αποτέλεσμα σήμερα χιλιάδες εργαζόμενοι να είναι στα πρόθυρα της ανεργίας και τα ινστιτούτα να απογυμνώνονται από προσωπικό. Οσοι εργαζόμενοι με «μπλοκάκι» πεταχτούν στην ανεργία, δεν θα πάρουν ούτε καν το κανονικό πενιχρό επίδομα του ΟΑΕΔ. Οι εξελίξεις αυτές συμπαρασύρουν και τους υπόλοιπους εργαζόμενους στα ερευνητικά ιδρύματα, αφού οι όροι λειτουργίας τους καθορίζονται από τους όρους χρηματοδότησης και επιχορήγησής τους.
Εντονος είναι ο προβληματισμός για το αν και κατά πόσο υπάρχει μέλλον στην Ερευνα σε περίπτωση που η Ελλάδα βγει εκτός ΕΕ και ευρώ. Σε αυτή τη βάση, σε διάφορα κέντρα (π.χ. σε «Δημόκριτο», ΕΙΕ, «Φλέμινγκ») στελέχη και υπεύθυνοι προγραμμάτων άμεσα ή έμμεσα εκβίαζαν τους εργαζόμενους να ψηφίσουν ΝΑΙ στο δημοψήφισμα. Ταυτόχρονα, αυτός ο προβληματισμός διέπει και όσους έχουν συνειδητοποιήσει τα αδιέξοδα της σημερινής κατάστασης κι αναζητούν το δρόμο που θα βγάζει σε ξέφωτο, χωρίς φτώχεια, μνημόνια, ανεργία κ.λπ.
Συνήθως, η συζήτηση περιστρέφεται γύρω από τους πόρους που προέρχονται από την ΕΕ. Στην πραγματικότητα, τα δήθεν σωτήρια ευρωενωσιακά κονδύλια (που, ακόμα κι αν συνυπολογιστεί το ΕΣΠΑ, είναι κάτω από το 1/3 της συνολικής χρηματοδότησης) σε μεγάλο βαθμό προέρχονται από τη φοροαφαίμαξη του λαού για την καταβολή της ελληνικής εισφοράς στον ευρωενωσιακό κορβανά1. Βέβαια, το ευρωενωσιακό πλαίσιο επηρεάζει πολύπλευρα τις εξελίξεις στην Ερευνα, όχι μόνο τη χρηματοδότηση. Κυρίως, αφορά τον προσανατολισμό της ερευνητικής δραστηριότητας στα πεδία που προκρίνουν τα ευρωενωσιακά μονοπώλια.
Από εδώ πρέπει να ξεκινήσει η αναζήτηση των επιπτώσεων ενδεχόμενης εξόδου με την εξουσία του κεφαλαίου αδιασάλευτη. Αυτό που κυρίως θα αλλάξει, είναι ο συσχετισμός μεταξύ των διαφόρων κλάδων της οικονομίας (στο πλαίσιο και των νέων συμμαχιών που θα αναπτύξει η καπιταλιστική Ελλάδα), οι σχετικές θέσεις των αντίστοιχων μονοπωλίων στην αρένα του διεθνούς ανταγωνισμού. Συνακόλουθα, πέραν της χρηματοδότησης, αυτό που θα αλλάξει είναι οι προτεραιότητες της ερευνητικής πολιτικής.
Φυσικά, παντού, κι όχι μόνο στην Ερευνα, σε περίπτωση που οι αντιθέσεις μεταξύ μερίδων του κεφαλαίου δρομολογήσουν έξοδο από το ευρώ, θα την πληρώσουν πρωτίστως η εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα (π.χ. με την κατάρρευση της αγοραστικής δύναμης του νέου νομίσματος).
Είναι δεδομένο ότι σήμερα η αστική τάξη της χώρας προκρίνει την παραμονή στην ΕΕ και το ευρώ, εξ ου και η διακομματική συναίνεση μεταξύ των αστικών κομμάτων.
Σε κάθε περίπτωση, όμως, οι ανάγκες του λαού για Ερευνα που θα συμβάλλει στη βελτίωση της ζωής του, οι ανάγκες των εργαζομένων για σταθερή δουλειά με δικαιώματα, δεν μπορεί να αφήνονται έρμαιο στους σχεδιασμούς του κεφαλαίου, στη διελκυστίνδα των ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών.
Οι όποιες προκηρύξεις ερευνητικών προγραμμάτων σε αυτά τα πλαίσια, ανεξάρτητα από τις πηγές χρηματοδότησης, δεν θα δώσουν πραγματική λύση στο πρόβλημα, αφού θα αναπαράξουν τους όρους που μας έφεραν εδώ: Η ανεργία θα ανακυκλωθεί, τα «μπλοκάκια» θα παραμείνουν κύρια σχέση εργασίας, τα νέα προγράμματα θα έχουν κι αυτά ημερομηνία λήξης.
Η στρατηγική του κεφαλαίου για το χώρο της Ερευνας είναι ζήτημα του καπιταλισμού, όχι της μιας ή της άλλης εκδοχής διαχείρισής του, του ενός ή του άλλου πλαισίου συμμαχιών.
Μπρος στα κέρδη, το κεφάλαιο δε λογαριάζει τίποτα...
Ας δούμε ένα παράδειγμα. Το 2000 η ΝΟΚΙΑ απασχολούσε 24.000 εργαζόμενους και παρήγαγε περίπου το 4% του ΑΕΠ της Φινλανδίας. Διατηρούσε ένα μεγάλο τμήμα Ερευνας και Ανάπτυξης και ήταν στενά διασυνδεδεμένη με πανεπιστημιακά και ερευνητικά ιδρύματα. Κάποια στιγμή, ο ανταγωνισμός την ξεπέρασε (π.χ. άλλοι κατασκευαστές smart phone όπως «Apple», «Samsung»). Το μάρμαρο πλήρωσαν οι εργαζόμενοι: Πάνω από 10.000 απολύθηκαν και έκλεισαν οι περισσότερες μονάδες παραγωγής μέχρι το 2012. Κρίση, θα πει κάποιος. Πράγματι, η φινλανδική οικονομία αντιμετώπισε κρίση τα προηγούμενα χρόνια. Υπάρχει, όμως, και συνέχεια: Το 2013 η «Microsoft» εξαγόρασε τη ΝΟΚΙΑ έναντι 7,5 δισ. δολαρίων (τελικά, κάποιοι δε βγήκαν χαμένοι...). Η κυβέρνηση πανηγύριζε ότι η χώρα γύρισε σελίδα. Τι ακολούθησε; Προ ημερών, η «Microsoft» ανακοίνωσε 12.500 απολύσεις πρώην εργαζομένων της ΝΟΚΙΑ. Μεταξύ άλλων, το τμήμα Ερευνας & Ανάπτυξης στη Φινλανδία έκλεισε...
Το συμπέρασμα που βγαίνει είναι ότι δεν υπάρχουν πραγματικά φιλολαϊκές λύσεις εντός του καπιταλιστικού δρόμου, είτε εντός, είτε εκτός ΕΕ. Οπως κι αν εξελιχθούν τα πράγματα, αν το εργατικό - λαϊκό κίνημα δεν ανοίξει το δρόμο για την πραγματική ρήξη, η πραγματική χρεοκοπία του λαού θα βαθύνει κι άλλο.
Η χειραφέτηση της Ερευνας από τα δεσμά του κεφαλαίου είναι το κλειδί για να μπει τέλος στην εργασιακή ανασφάλεια των εργαζομένων στο χώρο. Στο πλαίσιο μιας σχεδιοποιημένης οικονομίας, με τα μέσα, τις υποδομές και τους πόρους στα χέρια του λαού και την οργάνωση της παραγωγής και της έρευνας προσανατολισμένη στην ικανοποίηση των λαϊκών αναγκών, τα πράγματα μπορούν να γίνουν ριζικά διαφορετικά. Η σταθερή εργασία θα εξασφαλίζει την απρόσκοπτη συνέχεια του ερευνητικού έργου. Η σχεδιασμένη αξιοποίηση όλων των δυνάμεων θα συμβάλλει ώστε να ανεβαίνει το βιοτικό επίπεδο του λαού, να ισχυροποιείται η λαϊκή οικονομία.
Ως προς τις δυνατότητες που ανοίγονται σε μια τέτοια προοπτική, είναι χαρακτηριστικά τα άλματα στην ιατρική έρευνα που έχει κάνει η Κούβα, παρά το ασφυκτικό εμπάργκο από τις ΗΠΑ, τις τρομερές δυσκολίες που αντιμετωπίζει, ακόμα και τα προβλήματα στην πορεία της σοσιαλιστικής οικοδόμησης.
Από εδώ μπορεί κανείς να ξετυλίξει το κουβάρι και να βρει απαντήσεις στα ερωτήματα που τον βασανίζουν. Γιατί, αν είναι καθαρή η κατεύθυνση που πρέπει να πάρουν οι εξελίξεις, τότε μπορεί να χαραχτεί η σωστή, ταξική γραμμή και για τους αγώνες του σήμερα.
Οι εξελίξεις του τελευταίου διαστήματος επιβεβαιώνουν τη θέση του ΚΚΕ ότι η ΕΕ είναι μια αντιλαϊκή λυκοσυμμαχία για τη διασφάλιση των συμφερόντων των ευρωπαϊκών μονοπωλίων στην αρένα του διεθνούς ανταγωνισμού, με την εκάστοτε ελληνική κυβέρνηση και την εγχώρια αστική τάξη να παίρνουν μέρος σε αυτές τις αντιπαραθέσεις, ανάλογα και με τη δυναμική του κάθε κλάδου.
Ανεξάρτητα από τη διαφαινόμενη προσωρινή απομάκρυνση από το προσκήνιο ενός τέτοιου ενδεχομένου, οι αντιθέσεις στο εσωτερικό της λυκοσυμμαχίας διατηρούν ως πιθανότητα το ενδεχόμενο ώθησης της Ελλάδας (ή και άλλων χωρών στο μέλλον) εκτός ΕΕ - ευρώ.
Σε κάθε περίπτωση, το κίνημα δεν πρέπει να επιτρέψει οι αγωνίες των εργαζομένων να γίνουν μπαλάκι μεταξύ των συμφερόντων της μιας ή της άλλης μερίδας των εκμεταλλευτών τους.
Το ΚΚΕ απευθύνεται σε κάθε καλοπροαίρετο εργαζόμενο στο χώρο της Ερευνας, σε κάθε ριζοσπάστη, στον καθένα που νιώθει προδομένος από το ΝΑΙ στη συμφωνία - μνημόνιο της συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ. Τώρα χρειάζεται οργάνωση της πάλης, πρώτα και κύρια μέσα στους χώρους δουλειάς, ενάντια στην επιδείνωση της ζωής μας. Για να αντιπαλέψουμε τα νέα αντιλαϊκά μέτρα, να ανατρέψουμε αυτή την πολιτική. Για να μην απολυθεί κανείς εργαζόμενος λόγω λήξης προγραμμάτων. Να σταματήσει η εργασιακή ομηρία με τα «μπλοκάκια». Για να προκηρυχτούν άμεσα, μαζικά νέες θέσεις για όλο το απαραίτητο προσωπικό, με μόνιμη, πλήρη και σταθερή σχέση εργασίας. Να μονιμοποιηθούν όλοι οι συμβασιούχοι και εργολαβικοί. Με μαζικούς, ταξικά προσανατολισμένους αγώνες, με ισχυρό ΚΚΕ, μπορούμε να ορθώσουμε ξανά το ανάστημά μας, να δυναμώσουμε την προοπτική της Λαϊκής Συμμαχίας, να ανοίξουμε το δρόμο για την επόμενη μέρα που θα μας βρει νικητές!
Παραπομπή:
1. Χαρακτηριστικά, με βάση στοιχεία της ΕΕ, η διαφορά μεταξύ του ποσού που έλαβε και του ποσού που κατέβαλε η Ελλάδα στον προϋπολογισμό της ΕΕ, ήταν κάτω από 2,94% του ακαθάριστου εγχώριου εισοδήματος για το 2013, ενώ το 2010 ήταν 1,67%.