Σάββατο 30 Ιούλη 2016
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

Στο σημερινό 4σέλιδο «Διεθνή και Οικονομία» μπορείτε να διαβάσετε τα εξής:

-- Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας Ελλάδας - Βουλγαρίας: Συνέρχεται στη Σόφια με βασικό άξονα τους δρόμους της Ενέργειας.

-- Εγχώριες και ευρωπαϊκές τράπεζες: Ανησυχίες για την πορεία της καπιταλιστικής οικονομίας προκαλούν ο όγκος των μη εξυπηρετούμενων δανείων και το ενδεχόμενο περαιτέρω ενίσχυσής τους.

-- Κύπρος: Ο τρίτος γύρος αδειοδοτήσεων για την κυπριακή ΑΟΖ ανέδειξε το ενδιαφέρον μεγάλων ομίλων.

-- Αλγερία: «Μποναμάς» για τα μονοπώλια ο νέος επενδυτικός νόμος...

ΑΝΩΤΑΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ - ΒΟΥΛΓΑΡΙΑΣ
Συνέρχεται στη Σόφια με βασικό άξονα τους δρόμους της Ενέργειας

Στο τραπέζι όλα τα πεδία όπου εντοπίζει «ψητό» το κεφάλαιο

Η συνάντηση Κοτζιά - Μπορίσοφ το Μάη στη Σόφια προετοίμασε το έδαφος για το μεθαυριανό Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας

Eurokinissi

Η συνάντηση Κοτζιά - Μπορίσοφ το Μάη στη Σόφια προετοίμασε το έδαφος για το μεθαυριανό Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας
Στη Σόφια μεταβαίνει μεθαύριο Δευτέρα ο πρωθυπουργός, Αλ. Τσίπρας, για να συμμετάσχει στο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας Ελλάδας - Βουλγαρίας, στην προσπάθεια της ντόπιας αστικής τάξης να στήσει κερδοφόρα κομπρεμί με άλλα κεφάλαια της περιοχής και συνολικότερα να αναβαθμιστεί γεωστρατηγικά, για να διεκδικήσει μεγαλύτερα μερίδια από τη λεία, μεταξύ άλλων μέσα και από τη λεγόμενη ενεργειακή διπλωματία, τη χάραξη και εκμετάλλευση αγωγών καυσίμου, αλλά και ευρύτερα.

Σε αυτό το πλαίσιο, σύμφωνα με πληροφορίες, τον Αλ. Τσίπρα θα συνοδεύσει στη Σόφια σειρά υπουργών των κυβέρνησης, μεταξύ των οποίων οι υπουργοί Οικονομίας, Γ. Σταθάκης, Εξωτερικών, Ν. Κοτζιάς, Εργασίας, Γ. Κατρούγκαλος, ο αναπληρωτής υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής, Γ. Μουζάλας κ.ά.

Προεργασία σε όλα τα πεδία όου βλέπει «ψητό» το κεφάλαιο

Της μετάβασης του πρωθυπουργού στη Βουλγαρία, προηγήθηκε, τέλη Μάη, η επίσκεψη του υπουργού Εξωτερικών, Ν. Κοτζιά, ο οποίος στο περιθώριο της Διαδικασίας Συνεργασίας Νοτιοανατολικής Ευρώπης (SEECP), συναντήθηκε με τον Βούλγαρο πρωθυπουργό, Μπ. Μπορίσοφ, εστιάζοντας στα πεδία για μπίζνες που ανοίγονται μεταξύ κεφαλαίων των δύο χωρών.

Δήλωνε, τότε, ο Ν. Κοτζιάς στο πρακτορείο «Independent Balkan News»: «(...) Συζητήσαμε την προετοιμασία της Διακυβερνητικής και το περιεχόμενο αυτής: Ποιοι είναι οι βασικοί τομείς που θέλουμε να αναπτύξουμε τη συνεργασία μας μέσω αυτής, όπως είναι τα οικονομικά, η εξωτερική πολιτική και ο ρόλος μας στην περιοχή».

Και προσέθετε: «Συζητήθηκαν, επίσης, οι διμερείς μας σχέσεις καθαυτές όσον αφορά την κοινή δράση και τα κοινά έργα που μπορούμε να κάνουμε, μεγάλα έργα όπως είναι οι σιδηρόδρομοι, οι αυτοκινητόδρομοι και η Ενέργεια, όπως και μικρότερα έργα που αφορούν στις διασυνοριακές σχέσεις μας. Συζητήσαμε και για τον Τουρισμό».

Βάζοντας ένα χρονοδιάγραμμα των επομένων βημάτων, είπε: «Εχουμε να κάνουμε πάρα πολλές συναντήσεις με τη βουλγαρική πλευρά, η μία που προέχει αυτή τη στιγμή είναι η συνάντηση των δύο κυβερνήσεων σε φορμάτ πολλών υπουργών. Η δεύτερη είναι να επισκεφθεί ο Βούλγαρος πρωθυπουργός την Ελλάδα και η τρίτη είναι η επανάληψη της Διαβαλκανικής τον προσεχή Οκτώβρη».

Την περασμένη Τρίτη, εξάλλου, τη Σόφια επισκέφτηκε ο υπουργός Αμυνας, Π. Καμμένος, ο οποίος στάθηκε στην «πολύ στενή συνεργασία στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ, της ΕΕ» και ισχυρίστηκε ότι «η Βουλγαρία και η Ελλάδα αποτελούν το ατσάλινο τόξο σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή», αποτυπώνοντας χαρακτηριστικά την πρεμούρα των δύο αστικών τάξεων να διεκδικήσουν πιο ενεργό ρόλο σε επικίνδυνους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς στην ευρύτερη περιοχή...

Ο ελληνο-βουλγαρικός αγωγός IGB

Η ελληνική πλευρά εστιάζει στον κάθετο διασυνδετήριο αγωγό φυσικού αερίου IGB μεταξύ των δύο χωρών (ο οποίος θα κουβαλά κατά βάση αζέρικο αέριο, σε διασύνδεση με τον ΤΑP) και την επέκτασή του και προς βορρά, προς Ρουμανία, τη σχηματοποίηση και σταθεροποίηση ενός πλαισίου τριμερούς συνεργασίας Ελλάδας - Βουλγαρίας - Ρουμανίας, θέμα που έχει ήδη συζητήσει ο Ν. Κοτζιάς σε προηγούμενες επαφές του με τους ομολόγους του υπουργούς. Εστιάζει, επίσης, και στην επέκταση προς βορρά και άλλων δικτύων και υποδομών, όπως και στη διαχείριση του Προσφυγικού.

Ενδεικτικά, σύμφωνα με ενημερωτικό δελτίο της ελληνικής πρεσβείας στη Σόφια (Μάης 2016), για τον αγωγό IGB υπέβαλαν μη δεσμευτικές αιτήσεις εκδήλωσης ενδιαφέροντος 9 εταιρείες. Το καταρχήν ενδιαφέρον τους για δέσμευση χωρητικότητας ανέρχεται σε 4,3 δισ. κυβ. μέτρα ετησίως στην κατεύθυνση από Ελλάδα προς Βουλγαρία και περίπου 1 δισ. κυβ. μέτρα ετησίως για την αντίστροφη ροή.

Πρόσφατα, η Βουλγάρα υπουργός Ενέργειας, Τεμενούζκα Πετκόβα, είχε ανακοινώσει ότι ενδιαφερόμενες εταιρείες σε πρώτη φάση ήταν η βουλγαρική «Bulgargaz», η ελληνική ΔΕΠΑ, η ιταλική «Edison», η κρατική επιχείρηση του Αζερμπαϊτζάν «Socar», η αμερικανική «Noble Energy» και η «Gastrade», θυγατρική του ελληνικού ομίλου «Κοπελούζου». Οι τρεις νέες υποψήφιες εταιρείες είναι η «OMV Petrom» και οι βουλγαρικές εταιρείες διανομής αερίου «Citygaz» και «Black Sea Technology Company».

Ο σταθμός LNG στην Αλεξανδρούπολη

Από την πρεσβεία σημειωνόταν ότι εκδήλωση ενδιαφέροντος για τη σημαντικότερη ποσότητα αερίου προήλθε από την «Gastrade» του ομίλου «Κοπελούζου», ο οποίος κατασκευάζει και τον τερματικό σταθμό υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) κοντά στην Αλεξανδρούπολη. Ωστόσο, εκτιμάται ότι οι αρχικά δηλωμένες ποσότητες αερίου θα μειωθούν στη συνέχεια, κατά τη διάρκεια του τελικού διαγωνισμού για τη δέσμευση ποσοτήτων.

Το LNG θα είναι ουσιαστικά η μοναδική πηγή τροφοδότησης του αγωγού μέχρι την έναρξη της λειτουργίας του κοιτάσματος «Σαχ Ντενίζ 2», μετά το 2020. Η κατασκευή του συνδετήριου αγωγού σχεδιάζεται να ξεκινήσει τον Οκτώβρη 2016 και ο αγωγός να τεθεί σε λειτουργία στα μέσα του 2018.

Στο δελτίο της ελληνικής πρεσβείας διαβάζουμε και τα εξής σχετικά: «Στο πλαίσιο αυτό και ύστερα από σειρά διαβουλεύσεων, καταρτίστηκε ένα εναλλακτικό σχέδιο: Προκειμένου να υπογραφεί μακροπρόθεσμη συμφωνία για αγορά υγροποιημένου αερίου ώστε η χωρητικότητα του αγωγού να είναι εξασφαλισμένη, η Βουλγαρία να επενδύσει στον τερματικό σταθμό υγροποιημένου φυσικού αερίου κοντά στην Αλεξανδρούπολη».

Συμπληρώνει: «Οι νέες επιχειρήσεις που συμμετείχαν στα τεστ, "Gastrade" (θυγατρική του ομίλου Κοπελούζου) και "Noble Energy", είναι και εταίροι στο σχέδιο κατασκευής του τερματικού σταθμού υγροποιημένου αερίου στην Αλεξανδρούπολη. Ενδιαφέρον προς τον σταθμό εκδήλωσαν, επίσης, η ελληνική ΔΕΠΑ και η αμερικανική "Cheniere". Ο εν λόγω τερματικός σταθμός θα έχει χωρητικότητα 5,3 - 5,6 δισ. κ.μ. και βρίσκεται πολύ κοντά στην αρχή του μελλοντικού διασυνδετήριου αγωγού στην Κομοτηνή».

Επίσης, αναφέρει: «Το σχέδιο για τον τερματικό σταθμό είναι ανάμεσα στις προτεραιότητες της Κομισιόνκαι μπορεί να λάβει έως και 50% της αναγκαίας χρηματοδότησης υπό τη μορφή επιχορήγησης».

Οι «πιέσεις» ΗΠΑ και ΕΕ και η κόντρα με τη Ρωσία

Επ' αυτού, το ίδιο δελτίο, προσθέτει: «Για την κατασκευή του διασυνδετήριου αγωγού, όμως, υπάρχουν μεγάλες πιέσεις τόσο από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία εμμένει σ' αυτό ήδη από το 2009, όσο και από πλευράς των ΗΠΑ, οι οποίες θεωρούν τον αγωγό αυτόν ως ευκαιρία για την ενεργειακή ανεξαρτητοποίηση της Βουλγαρίας από τη Ρωσία».

Διόλου τυχαία, η Επίτροπος Ανταγωνισμού της ΕΕ, Μαργκρέτε Βεστάγκερ, επισκέφτηκε στις 10 Ιούνη τη Βουλγαρία και ανάμεσα στα θέματα που έθεσε στον Βούλγαρο πρωθυπουργό ήταν - όπως ειπώθηκε επισήμως - και «η τύχη των ρωσικών σωλήνων, που προορίζονταν για τον South Stream και παραμένουν σε βουλγαρικά λιμάνια, αλλά και οι καθεαυτές εν εξελίξει διαδικασίες που αφορούν στο South Stream, ένα έργο που έχει μεν ουσιαστικά εγκαταλειφθεί από τη ρωσική πλευρά, αλλά δεν έχει κλείσει επισήμως»...

Και το ενημερωτικό δελτίο καταλήγει: «Ενδεχόμενη συμμετοχή στον τερματικό σταθμό δίνει τη δυνατότητα στη Βουλγαρία να έχει πρόσβαση στην αγορά υγροποιημένου αερίου χωρίς να επιβάλλεται να συνάπτει μακροπρόθεσμη συμφωνία. Η "Bulgargaz" αλλά και άλλοι έμποροι και καταναλωτές θα μπορούν να αγοράζουν αέριο σε τιμές αγοράς μόνο όποτε τους συμφέρει. Το σημαντικότερο, όμως, είναι άλλο: Η πρόσβαση στις διεθνείς αγορές αερίου θα έθετε τέρμα στην πολιτική τιμών της Gazprom».

Ακριβώς επ' αυτού, η βουλγαρική εφημερίδα «ΚΑΠΙΤΑΛ» έγραφε σχετικά: «Η Βουλγαρία θα διέθετε πλέον ένα εργαλείο άσκησης πίεσης στο ρωσικό όμιλο, προκειμένου να συμμορφώνεται με την αγορά, η τιμή απόκτησης του οποίου δεν είναι υψηλή»...

Και βουλγαρικό ενδιαφέρον

Διόλου τυχαία στο επόμενο ενημερωτικό δελτίο της ελληνικής πρεσβείας στη Σόφια (Ιούνης 2016) γίνεται εκτενής αναφορά στο Ετήσιο Συνέδριο GIE («Gas Infrastructure Europe») που έγινε στη Σόφια (9 - 10/6) και όπου από ελληνικής πλευράς συμμετείχαν ως ομιλητές ο γγ Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών, Μ. Βερροιόπουλος, ο διευθυντής Δραστηριοτήτων Στρατηγικής και Ανάπτυξης της ΔΕΣΦΑ, Δ. Καρδοματέας και ο διευθυντής Σχεδιασμού Πόρων της ENTSO-E («European Network of Transmission System Operators for Electricity», μέλος της οποίας είναι και ο ΑΔΜΗΕ) Ν. Φρυδάς.

Κατά την έναρξη του συνεδρίου, χαιρετισμό απηύθυνε ο Βούλγαρος πρωθυπουργός, Μπ. Μπορίσοφ, κάνοντας ιδιαίτερη αναφορά στη σύνδεση φυσικού αερίου με τη Ρουμανία, έργο που εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθεί το φθινόπωρο, αλλά και στην έναρξη κατασκευής του αγωγού με την Ελλάδα, καθώς και η βουλγαρική αστική τάξη δείχνει να ενδιαφέρεται ιδιαίτερα για τον IGB, εφόσον θα έχει πρόσβαση σε ένα νέο προμηθευτή αερίου, το Αζερμπαϊτζάν (η Βουλγαρία εξαρτάται στην παρούσα φάση σχεδόν απόλυτα από το ρωσικό αέριο), αλλά και σε άλλους εμπόρους, υγροποιημένου αερίου, οι οποίοι λέγεται ότι θα αντικαταστήσουν σε κάποιο βαθμό ή και εξολοκλήρου το ρωσικό αέριο...

Εξάλλου, και η υπουργός Ενέργειας της Βουλγαρίας, έκανε - κατά την πρεσβεία - ειδική αναφορά στη διασύνδεση με την Ελλάδα (IGB), την οποία χαρακτήρισε κορυφαία προτεραιότητα, καθώς δημιουργεί πραγματική διαφοροποίηση. Εκτίμησε ότι ο αγωγός αναμένεται να είναι λειτουργικός το δεύτερο εξάμηνο του 2018, ενώ επιβεβαίωσε ότι η Βουλγαρία εξετάζει σοβαρά το ενδεχόμενο να συμμετάσχει στον τερματικό σταθμό LNG στην Αλεξανδρούπολη.

Σύμφωνα πάντα με το ενημερωτικό της πρεσβείας, ο Μ. Βερροιόπουλος «υπογράμμισε τη σημασία εξασφάλισης κονδυλίων για έργα διασύνδεσης, τη χρηματοδότηση των οποίων δεν μπορεί να εγγυηθεί πλήρως η αγορά», όπερ σημαίνει νέα κρατικά και ευρωενωσιακά κονδύλια για τη στήριξη έργων που έχει ανάγκη το κεφάλαιο.

Στο ίδιο φόντο, το πιο πρόσφατο ενημερωτικό δελτίο της ελληνικής πρεσβείας στη Σόφια (Ιούλης 2016), εστιάζει στο «επενδυτικό πρόγραμμα» της κρατικής επιχείρησης «Bulgartransgaz», ότι σχεδιάζει να επενδύσει 658 εκατ. λεβ στον εκσυγχρονισμό του δικτύου φυσικού αερίου της χώρας, ενώ επιπλέον προβλέπεται και ευρωπαϊκή χρηματοδότηση. «Ανάμεσα στους βασικούς στόχους του φιλόδοξου 10ετούς επενδυτικού προγράμματος περιλαμβάνονται η ολοκλήρωση των διασυνδετηρίων αγωγών με την Ελλάδα και τη Ρουμανία το 2016 και το 2017 αντίστοιχα», σημειώνει η πρεσβεία.


Θ. Μπ.

ΜΗ ΕΞΥΠΗΡΕΤΟΥΜΕΝΑ ΔΑΝΕΙΑ
Ανησυχίες για την αύξησή τους, πιέσεις για «συνολική αναδιάρθρωση της οικονομίας»

Στο επίκεντρο των παρεμβάσεων των αστικών επιτελείων για τα «κόκκινα» δάνεια, βρίσκεται η απελευθέρωση κεφαλαίων για την περαιτέρω ενίσχυση των «υγιών» και «ανταγωνιστικών» μονοπωλιακών ομίλων

Eurokinissi

Στο επίκεντρο των παρεμβάσεων των αστικών επιτελείων για τα «κόκκινα» δάνεια, βρίσκεται η απελευθέρωση κεφαλαίων για την περαιτέρω ενίσχυση των «υγιών» και «ανταγωνιστικών» μονοπωλιακών ομίλων
Σε «αποφασιστική αντιμετώπιση» του προβλήματος των «κόκκινων» δανείων - τα οποία συνεχίζουν να αυξάνονται ακόμη και κατά τους πρώτους μήνες του 2016 - προτρέπει η Τράπεζα της Ελλάδας (ΤτΕ) στην «Επισκόπηση του ελληνικού χρηματοπιστωτικού συστήματος» που έδωσε στη δημοσιότητα την περασμένη βδομάδα.

Αυτό που βάζουν, βέβαια, στο επίκεντρο των παρεμβάσεών τους εγχώρια και ξένα αστικά επιτελεία είναι η επιτάχυνση στη διαχείριση των «κόκκινων» δανείων, ειδικά των μεγάλων επιχειρηματικών, έτσι ώστε να απελευθερωθούν κεφάλαια που θα μπορέσουν να κατευθυνθούν σε τομείς και κλάδους της οικονομίας, οι οποίοι εμφανίζουν μεγαλύτερες δυνατότητες κερδοφορίας για το κεφάλαιο.

Οπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στην έκθεση της ΤτΕ είναι αναγκαία η αντιμετώπιση του υψηλού αποθέματος των «κόκκινων» δανείων, καθώς μόνο έτσι θα επιτραπεί στις τράπεζες «να απελευθερώσουν κεφάλαια, τα οποία θα μπορούσαν να κατευθυνθούν στις πιο δυναμικές και εξωστρεφείς επιχειρήσεις, συμβάλλοντας με αυτόν τον τρόπο στη συνολική αναδιάρθρωση της οικονομίας υπέρ των κλάδων παραγωγής εμπορεύσιμων αγαθών και υπηρεσιών...».

Με αυτόν τον τρόπο επισημαίνεται, οι τράπεζες θα συμβάλουν στη συνολική αναδιάρθρωση της οικονομίας υπέρ των κλάδων παραγωγής εμπορεύσιμων αγαθών και υπηρεσιών, με αποτέλεσμα την άνοδο της συνολικής παραγωγικότητας και του δυνητικού ρυθμού ανάπτυξης ακόμη και σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα.

Η ΤτΕ, μάλιστα, χαρακτηρίζει θετικό το γεγονός ότι μέχρι σήμερα «έχουν γίνει αρκετά βήματα σε επίπεδο νομοθετικών πρωτοβουλιών, ρυθμιστικού πλαισίου και ενεργειών των τραπεζών που προάγουν την αποτελεσματικότερη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Στο πλαίσιο αυτό, έχουν δρομολογηθεί πρόσθετες δράσεις για να διασφαλιστεί ότι θα αρθούν και τα τελευταία θεσμικά και διοικητικά εμπόδια». Με απλά λόγια, η ΤτΕ ενημερώνει κάθε «ενδιαφερόμενο» ότι ήδη γίνονται οι απαιτούμενες κινήσεις - με βάση όσα καταγράφονται σχετικά και στο τρίτο μνημόνιο - για την παραπέρα άρση των όποιων νομικών εμποδίων στη διαχείριση των «κόκκινων» δανείων με απόλυτους όρους ενίσχυσης των «υγιών» και «ανταγωνιστικών» μονοπωλιακών ομίλων.

Καθόλου τυχαία, όλο το προηγούμενο διάστημα οι προτροπές από τον ΣΕΒ κινούνται ακριβώς σε αυτήν την κατεύθυνση. Χαρακτηριστικά, στο «εβδομαδιαίο δελτίου» του που δημοσιοποίησε προχτές, υπογραμμίζει τις «νέες προκλήσεις» που έχει να αντιμετωπίσει η ελληνική οικονομία και πιο συγκεκριμένα τις «αναδιαρθρώσεις τεράστιου αριθμού υπερχρεωμένων ιδιωτικών επιχειρήσεων», κάτι που απαιτεί «σημαντικές ανακατατάξεις κεφαλαίων αλλά και προσωπικού».

Με ξεκάθαρο τρόπο υποστηρίζει πως θα πρέπει να σταματήσει να εμποδίζεται η επίλυση του προβλήματος «μόνο και μόνο για να διατηρούνται στη ζωή επιχειρήσεις χωρίς μέλλον και προοπτική, με τρόπο όμως που πνίγει και τις υγιείς, οι οποίες αιμοδοτούν όλη την οικονομία».

Προσθέτει ακόμη πως «η προσαρμογή θα γίνει νομοτελειακά διότι δεν υπάρχουν πόροι διαθέσιμοι για να συμβεί κάτι άλλο. Επομένως, η επιλογή που έχουμε είναι είτε η προσαρμογή να γίνει με κάποιο σχεδιασμό που θα αμβλύνει τις κοινωνικές συνέπειες και που θα δίνει οξυγόνο για νέα ανάπτυξη, είτε μέσα από μία πορεία συνεχούς ύφεσης και καταστροφής όχι μόνο θέσεων εργασίας, αλλά του ίδιου του παραγωγικού ιστού της χώρας. Δυστυχώς, δεν υπάρχουν μαγικές λύσεις»...

Αυξητική πορεία και «υψηλός βαθμός παγίωσης» δυσκολεύουν τη διαχείριση

Την ίδια στιγμή, τα «κόκκινα» δάνεια συνεχίζουν την ανοδική τους πορεία, καθώς, σύμφωνα με τα στοιχεία της έκθεσης της ΤτΕ, στα τέλη του 2015 τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια έφθασαν στο 44,2% επί του συνόλου (από 39,9% το 2014). Σε απόλυτους όρους, αυτό μεταφράζεται σε 108 δισ. ευρώ το 2015 (από 99 δισ. το 2014). Ανά κατηγορία δανείων, τα μη εξυπηρετούμενα καταναλωτικά διαμορφώθηκαν στο 54,7% το 2015 (έναντι 51,2% το 2014), τα επιχειρηματικά στο 43,8% (από 39,8%), ενώ μεγαλύτερη ήταν η αύξηση στα «κόκκινα» στεγαστικά, που πλέον διαμορφώθηκαν στο 41,0% (από 35,6% το 2014).

Η τάση αύξησης συνεχίστηκε, αν και σε λιγότερο έντονο ρυθμό, και κατά το α' τρίμηνο του 2016, καθώς τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια διαμορφώθηκαν στο 45,1% του συνόλου των δανείων, ενώ κατά κατηγορία ο σχετικός δείκτης διαμορφώθηκε στο 55,2% για τα καταναλωτικά δάνεια, στο 44,6% για τα επιχειρηματικά και στο 42% για τα στεγαστικά.

Ακόμη πιο δύσκολη καθιστά τη διαχείριση του προβλήματος το γεγονός ότι τα 2/3 του συνόλου των «κόκκινων» δανείων που εμπίπτουν στην κατηγορία καθυστέρησης μεγαλύτερης των 90 ημερών έχουν καθυστέρηση μεγαλύτερη του ενός έτους. Το αντίστοιχο ποσοστό για τα στεγαστικά διαμορφώνεται στο 70%, ενώ στα καταναλωτικά το 76% έχει καθυστέρηση μεγαλύτερη του εξαμήνου. Στην έκθεση υπογραμμίζεται χαρακτηριστικά: «Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί η διαπίστωση ότι περισσότερα από 40% των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων που εμπίπτουν στην κατηγορία καθυστέρησης μεγαλύτερης του έτους, έχουν καθυστέρηση μεγαλύτερη των 720 ημερών με αυξητικές τάσεις, καθώς το εν λόγω εύρημα υποδηλώνει υψηλό βαθμό παγίωσης της κατάστασης και αναδεικνύει τις δυσκολίες αποτελεσματικής διαχείρισης».

Με απλά λόγια, η ΤτΕ διαπιστώνει ότι περί τα σχεδόν 45 δισ. ευρώ δανείων όλων των κατηγοριών που είχαν χορηγηθεί κατά τα προηγούμενα χρόνια υπάρχει σοβαρό ενδεχόμενο να μην εισπραχθούν, αλλά και, ακόμη χειρότερα, ότι η κατηγορία αυτή, δηλαδή δάνεια που παραμένουν μη εξυπηρετούμενα για περισσότερο από δύο χρόνια, αυξάνεται διαρκώς.

Αντίστοιχα, με βάση τη συσχέτιση που γίνεται μεταξύ μη εξυπηρετούμενων δανείων και ενεργού απασχολούμενου πληθυσμού στην Ελλάδα, και καθώς περισσότεροι από 3 εκατομμύρια φάκελοι δανείων εμπίπτουν στην κατηγορία των μη εξυπηρετούμενων, από ένα συνολικό αριθμό άνω των 9,4 εκατομμυρίων, η έκθεση επισημαίνει: «Ο αριθμός αυτός είναι πολύ μεγάλος αν αναλογιστεί κανείς ότι ο αριθμός των ενεργά απασχολούμενων στην Ελλάδα είναι 3,6 εκατομμύρια το δ' τρίμηνο του 2015».

Συνολικότεροι προβληματισμοί στην ΕΕ

Στο μεταξύ, χτες αργά το βράδυ αναμένονταν τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Αρχής Τραπεζών (European Banking Authority, EBA) για τα αποτελέσματα των stress tests σε 51 τράπεζες του ευρωσυστήματος (σε αυτές δεν συμπεριλαμβάνονταν οι ελληνικοί τραπεζικοί όμιλοι), οι οποίες καλύπτουν συνολικά το 71% του συνολικού τραπεζικού ενεργητικού στην ΕΕ.

Η ΕΒΑ επισημαίνει ότι αντικείμενο των ελέγχων που διεξάγονται είναι να διαπιστωθούν ενδεχόμενες κεφαλαιακές ελλείψεις που απαιτούν άμεσες ενέργειες ανακεφαλαιοποίησης. Από την πλευρά της εμφανίζεται να διαβεβαιώνει ότι οι ευρωπαϊκές τράπεζες κατά τους αντίστοιχους ελέγχους που είχαν διενεργηθεί κατά το πρόσφατο παρελθόν και τα μέτρα που είχαν ληφθεί βρίσκονται σε «σταθερό έδαφος». Στόχος αυτήν τη στιγμή, κατά τις επίσημες ανακοινώσεις, είναι να εντοπιστούν τα υπόλοιπα τρωτά σημεία και να γίνει αντιληπτό σε ποιο βαθμό μπορεί να υπάρξει αρνητική επίδραση από κάποια αρνητική δυναμική της αγοράς. Για να προσθέσει κάτι παραπάνω σε «αξιοπιστία» αναφέρει πως οι φετινοί έλεγχοι διεξάγονται έχοντας ως βάση περισσότερο αυστηρά σενάρια σε σχέση με αυτά που είχαν διεξαχθεί το 2014.

Πέρα, βέβαια, από τις επίσημες ανακοινώσεις, η πραγματικότητα είναι ιδιαίτερα ανησυχητική για το ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα και τα διάφορα αστικά επιτελεία, με την προσοχή το τελευταίο διάστημα να στρέφεται κυρίως στις ιταλικές τράπεζες. Η τρίτη μεγαλύτερη τράπεζα της Ιταλίας, «Monte dei Paschi di Siena» αναμένεται να εμφανίσει τεράστιο κεφαλαιακό έλλειμμα, με την ιταλική κυβέρνηση να μελετάει τρόπους διάσωσης της τράπεζας μέσω της συμμετοχής των ασφαλιστικών ταμείων ή άλλων τραπεζών της χώρας. Συνολικά τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια των ιταλικών τραπεζών πλέον έχουν ανέλθει στα 360 δισ. ευρώ και σε πρώτη φάση ετοιμάζεται η πώλησή τους σε «επενδυτικά ταμεία» διαχείρισης τέτοιου είδους δανείων.

Ανάγκες ανακεφαλαιοποίησης αναμένεται επίσης πως θα χρειαστούν και κάποιες τράπεζες της Πορτογαλίας, αλλά ίσως το μεγαλύτερο πρόβλημα να εμφανιστεί στις τράπεζες της Γερμανίας και πιο συγκεκριμένα στην Deutsche Bank και την Commerzbank. Ειδικά για την πρώτη, οι φόβοι είναι πολύ μεγαλύτεροι, καθώς εμφανίζει πολύ χαμηλά ίδια κεφάλαια, ενώ πριν λίγο καιρό το ΔΝΤ την χαρακτήριζε ως τη μεγαλύτερη απειλή για το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα.

Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με εκτιμήσεις αναλυτών τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια στις ευρωπαϊκές τράπεζες ξεπερνούν στο σύνολό τους το 1 τρισ. ευρώ...


Φ.Κ.

ΚΥΠΡΟΣ
Ενδιαφέρον ισχυρών μονοπωλίων σε μια κρίσιμη περίοδο

Μαζί με τις γεωτρήσεις στα ανοιχτά της Κύπρου πληθαίνουν και οι στρατιωτικές ασκήσεις (φωτ.)
Μαζί με τις γεωτρήσεις στα ανοιχτά της Κύπρου πληθαίνουν και οι στρατιωτικές ασκήσεις (φωτ.)
Την περασμένη Τετάρτη, ανακοινώθηκαν επίσημα τα ονόματα των εταιρειών που υπέβαλαν αιτήσεις ενδιαφέροντος για να συμμετάσχουν στον τρίτο γύρο αδειοδοτήσεων για την κυπριακή ΑΟΖ. Πρόκειται συγκεκριμένα για τις εταιρείες: «Exxonmobil» (ΗΠΑ), «Qatar Petroleum» (Κατάρ), «Statoil» (Νορβηγία), «Eni» (Ιταλία), «Total» (Γαλλία), «Cairn» (Ηνωμένο Βασίλειο), «Delek» και «Avner» (Ισραήλ).

Μεγάλο είναι το ενδιαφέρον ειδικά για το ενεργειακό «οικόπεδο» 10 της ΑΟΖ, που γειτονεύει με την αιγυπτιακή ΑΟΖ και το χώρο του μεγάλου κοιτάσματος «Ζορ», του οποίου ο εντοπισμός δημιούργησε νέα δεδομένα για τις επιχειρηματικές αλλά και τις γεωπολιτικές ισορροπίες σε όλη την Ανατολική Μεσόγειο. Μάλιστα, για τη διεκδίκηση του «10» δημιουργήθηκαν οι εξής τρεις επιχειρηματικές κοινοπραξίες που υπέβαλαν και αντίστοιχη αίτηση: Μία με «εταίρους» την ιταλική «Eni» και τη γαλλική «Total». Μία με τους διεθνείς κολοσσούς στην Ενέργεια «ExxonMobil» και «Qatar Petroleum». Μία τρίτη αίτηση υπέβαλε και η νορβηγική «Statoil».

Το γεγονός ότι μονοπώλια αυτού του διαμετρήματος επιδιώκουν να ενισχύσουν την παρουσία τους στην Ανατολική Μεσόγειο μέσα από τη δράση τους και στην Κύπρο προμηνύει όξυνση όλων των επιχειρηματικών και κατ' επέκταση ενδοϊμπεριαλιστικών διεργασιών που επιδρούν στη διαμόρφωση του «επιχειρηματικού χάρτη» στην περιοχή. Αυτά τα - όπως σχολίασαν πολλά αστικά ΜΜΕ - ηχηρά «παρών» καταγράφονται σε μια περίοδο που οι διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό μπαίνουν σε ακόμα πιο κρίσιμη περίοδο και περιπλέκεται ένα αντιλαϊκό παζάρι στις πλάτες του λαού της Κύπρου και όλης της περιοχής. Ειδικά τους τελευταίους μήνες πληθαίνουν οι επισημάνσεις για τις νέες επιχειρηματικές συνεργασίες που μπορούν να υπάρξουν εφόσον λυθεί το Κυπριακό, με μια σειρά από οικονομικά και άλλα Φόρουμ να εφιστούν την προσοχή και στο ρόλο της Τουρκίας, στις προοπτικές που θα μπορούσε να ανοίξει αφενός η επανένωση της Κύπρου και αφετέρου η ένταξη της Τουρκίας σε σχήματα συνεργασίας, όπως αυτά που εγκαινίασαν οι αστικές τάξεις Ισραήλ, Αιγύπτου, Ελλάδας, Κύπρου.

Βεβαίως, εξελίξεις όπως η απόπειρα πραξικοπήματος στην Τουρκία και τα όσα την ακολούθησαν (και συνεχίζουν να την ακολουθούν) περιπλέκουν κι άλλο τα δεδομένα, δυσκολεύοντας εκτιμήσεις που πριν από κάποιο καιρό ίσως φαίνονταν «αυτονόητες».

Μεγάλη σημασία «από όλες τις απόψεις»

Την ενημέρωση του υπουργικού συμβουλίου της Κύπρου για την υποβολή ενδιαφέροντος και τις δηλώσεις στον Τύπο ακολούθησαν πανηγυρικές επισημάνσεις κυβερνητικών αξιωματούχων. Ο υπουργός Ενέργειας, Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού, Γιώργος Λακκοτρύπης, είπε: «Οπως βλέπετε από τα ονόματα ή και τις κοινοπραξίες τις οποίες έχουμε αναφέρει, η κυβέρνηση είναι ιδιαίτερα ικανοποιημένη από το αποτέλεσμα, έχουμε πετύχει τους ποιοτικούς στόχους που έχουμε θέσει, για να προσελκύσουμε εταιρείες που θα έχουν την απαραίτητη τεχνοοικονομική εμβέλεια να μας βοηθήσουν ιδιαίτερα σε αυτές τις δύσκολες οικονομικά συνθήκες που διέρχεται ο τομέας». Εκτός όμως από τις επιπτώσεις στον επιχειρηματικό χάρτη, εντοπίστηκαν και επιπτώσεις στη γεωπολιτική σφαίρα, με τον αναπληρωτή κυβερνητικό εκπρόσωπο, Βίκτορα Παπαδόπουλο, να απαντά σε ερώτημα για το τι σημαίνει το ενδιαφέρον μεγάλων εταιρειών ως εξής: «Σημαίνει πολλά από όλες τις απόψεις. Ο καθένας μπορεί να βγάλει τα συμπεράσματά του». Σε ερώτημα για το αν σημαίνει πολλά και σε πολιτικό επίπεδο, απάντησε «προφανώς».

Να σημειωθεί ότι αρκετοί σημείωσαν ως «απουσίες» τη μη υποβολή ενδιαφέροντος από ρωσικές και βρετανικές εταιρείες.

Στο μεταξύ, πιθανώς ξανανοίγει η συζήτηση για το ενδεχόμενο κατασκευής τερματικού σταθμού υγροποίησης φυσικού αερίου, έργου μεγάλων διαστάσεων, που απαιτεί τολμηρές επενδύσεις κεφαλαίων και διασφάλιση της απαραίτητης τεχνογνωσίας. Ορισμένοι θεώρησαν το ενδιαφέρον των «Exxonmobil» και «Qatar Petroleum» (που εμφανίζονται ως «γίγαντες» στον τομέα της έρευνας, εξόρυξης και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων και στον τομέα της υγροποίησης φυσικού αερίου) ενδεικτικό των προσδοκιών που διαμορφώνονται. Η εφημερίδα «Φιλελεύθερος» φιλοξένησε αναλυτικό ρεπορτάζ σημειώνοντας ότι οι δύο εταιρείες συγκρότησαν κοινοπραξίες για σχετικά έργα, όπως την κατασκευή του τερματικού σταθμού υγροποίησης φυσικού αερίου στο Κατάρ, από όπου - τόνιζε η εφημερίδα - εξασφαλίζεται περίπου το 13% του ΑΕΠ του Κατάρ. Επίσης, οι δύο εταιρείες συνεργάστηκαν πρόσφατα για να διεκδικήσουν από κοινού ενεργειακά «τεμάχια» στη Μοζαμβίκη (όπου έχουν εντοπιστεί επίσης πολύ μεγάλα κοιτάσματα φυσικού αερίου).

Ο Γ. Λακκοτρύπης, απαντώντας σε ερώτηση για το ενδεχόμενο κατασκευής τερματικού σταθμού υγροποίησης, ανέφερε ότι «όλες οι επιλογές είναι στο τραπέζι, ο πρώτος παράγοντας είναι τι ανακαλύψεις θα έχουμε που θα επιβεβαιωθούν στο άμεσο μέλλον».

Το αμερικανικό ενδιαφέρον

Στις επιχειρηματικές ιστοσελίδες που αναπαρήγαγαν ψηλά την είδηση για τις αιτήσεις ενδιαφέροντος, υπήρξαν αρκετές αναφορές στο πώς τα θετικά αποτελέσματα επηρεάστηκαν από τις απανωτές επαφές του Προέδρου Αναστασιάδη στο εξωτερικό, αλλά και από τη «συμβολή» προσωπικοτήτων, όπως ο Αμερικανός αντιπρόεδρος, Τζο Μπάιντεν (που πολλά διεθνή ΜΜΕ επιμένουν ότι «έχει πάρει πάνω του το Κυπριακό»). Βεβαίως, το αμερικανικό ενδιαφέρον συνολικά για την περιοχή «φωτίζουν» οι συχνές επισκέψεις της υφυπουργού Εξωτερικών και αρμόδιας για θέματα Ευρασίας, Βικτόρια Νούλαντ, στο νησί.

Χαρακτηριστικές όμως είναι και άλλες αμερικανικές «παρουσίες» στο νησί, όπως αυτή του βοηθού υφυπουργού Εμπορίου για το διεθνές εμπόριο, Κένεθ Χαγιάτ. Τον περασμένο Μάη ο Χαγιάτ είχε παραβρεθεί σε εκδήλωση που συνδιοργάνωσαν στη Λευκωσία η αμερικανική πρεσβεία, το Κυπριακό Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο (ΚΕΒΕ) και το τουρκοκυπριακό Εμπορικό Επιμελητήριο και μεταξύ άλλων είχε υπογραμμίσει στην παρέμβασή του ότι μια «λύση» του Κυπριακού θα μπορούσε να καταστήσει την Κύπρο ένα εμπορικό κέντρο στην Ανατολική Μεσόγειο και να τη βοηθήσει να αναπτύξει την πλήρη οικονομική της δυναμική, με δεδομένο ότι σε μια ολοένα και περισσότερο ασταθή περιοχή, η Κύπρος είναι πιο ελκυστικός εμπορικός προορισμός παρά ποτέ. «Γι' αυτό το λόγο οι ΗΠΑ πιστεύουν σθεναρά ότι αυτή είναι η στιγμή της Κύπρου να εξελιχθεί σε ένα ακόμη ευρύτερο εμπορικό κέντρο στην Ανατολική Μεσόγειο, συνδέοντας τις οικονομίες σε όλη την περιοχή», υπογράμμισε, υποστηρίζοντας ότι Τουρισμός, Υποδομές και Ναυτιλία θα μπορούσαν να αναπτυχθούν «εκρηκτικά», κάνοντας ειδική αναφορά στο ενδιαφέρον πολλών αμερικανικών εταιρειών για την εξαγωγή υπηρεσιών που σχετίζονται με τη ναυτιλία.

«Μια λύση», συμπλήρωσε, «θα επιταχύνει το εμπόριο και την ναυτιλία μεταξύ της Κύπρου και της Τουρκίας, επεκτείνοντας σημαντικά τη συνεισφορά του τομέα στην οικονομία της χώρας». Επικεντρώθηκε και στον τομέα της Ενέργειας, που «παρουσιάζει τη μεγαλύτερη δυναμική», υποστηρίζοντας παράλληλα πως «υπό την παρούσα κατάσταση ο κυπριακός τομέας των υδρογονανθράκων δεν έχει πρόσβαση στην πιο κοντινή εμπορική αγορά, την Τουρκία, η οποία τυγχάνει να είναι μια από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες αγορές στους G20 και βεβαίως της περιοχής».

Ο «παράγοντας» Τουρκία

Τα οφέλη που μια «λύση» του Κυπριακού θα έχει για την ανάπτυξη όλης της περιοχής, με ειδική αναφορά και στην Τουρκία, είχε αναλύσει τότε και ο πρόεδρος του ΚΕΒΕ, Φειδίας Πηλείδης, υπογραμμίζοντας ότι έτσι θα ενισχυθούν η σταθερότητα και η ασφάλεια στην περιοχή και θα δημιουργηθούν τεράστιες ευκαιρίες συνεργασίας και οικονομικών ανταλλαγών μεταξύ Κύπρου, Ελλάδας και Τουρκίας, με επίκεντρο όχι μόνο τις αγορές των χωρών αυτών, αλλά και την αγορά της Ευρώπης και της Μέσης Ανατολής.

Το βάρος του «παράγοντα Τουρκία» στη διαμόρφωση (ή αναμόρφωση) οικονομικών συνεργασιών στην περιοχή είναι κάτι που εντοπίζει και η ίδια η κυπριακή κυβέρνηση. Στελέχη της έχουν επισημάνει αρκετές φορές ότι η «λύση» του Κυπριακού, καθώς η συνακόλουθη «σημαντική βελτίωση του επενδυτικού κλίματος» και «η αυξημένη προσέλκυση μεγάλων ξένων επενδύσεων», θα «έχει τη δυνατότητα να δημιουργήσει περαιτέρω συνέργειες και συμμαχίες», διευκρινίζοντας ότι μια «λύση» θα επιτρέψει στην Τουρκία να καταστεί μέρος ισχυρών περιφερειακών συνεργασιών που αναπτύσσονται στην περιοχή, σε τομείς όπως η Ενέργεια αλλά και η Ασφάλεια.

Μάλιστα, ο εκπρόσωπος της κυπριακής κυβέρνησης, Νίκος Χριστοδουλίδης, μιλώντας σε εκδήλωση «δεξαμενής σκέψης» στην Ουάσιγκτον τον Ιούνη, είχε επισημάνει ότι η Τουρκία ενδιαφέρεται για τα ενεργειακά αποθέματα όλης της Ανατολικής Μεσογείου τόσο για δική της εσωτερική κατανάλωση όσο και για τη μεταφορά Ενέργειας προς την Ευρώπη μέσω της επικράτειάς της, υποστηρίζοντας πως, ήδη, τέσσερις τουρκικές εταιρείες έχουν προσεγγίσει την Κύπρο αλλά και επισημαίνοντας ότι καμία συνεργασία με την Τουρκία δεν υπάρχει και ούτε μπορεί να υπάρξει αν δεν επιλυθεί πρώτα το Κυπριακό.

Είναι δηλαδή φανερό ότι η «λύση» του Κυπριακού θεωρείται προαπαιτούμενο για μια σειρά από «εναλλακτικές» που μελετούν επιχειρηματικά και αστικά επιτελεία. Αλλά και ότι εφόσον υπάρξει σχετική συμφωνία αυτή θα αλληλεπιδράσει με τον έναν ή τον άλλον τρόπο σε σοβαρές ανακατατάξεις που «ψήνονται» στην περιοχή, χωρίς να μπορεί κανείς να προβλέψει την κατάληξή τους, ειδικά σε μια περίοδο που βαθαίνουν διαρκώς οι κόντρες ακόμα και μεταξύ «εταίρων»...

ΑΛΓΕΡΙΑ
Σκληρή η ζωή για τα λαϊκά στρώματα και πριν από την κρίση...

Η φτώχεια πλήττει πάνω από το ένα τρίτο του αλγερινού λαού...

Associated Press

Η φτώχεια πλήττει πάνω από το ένα τρίτο του αλγερινού λαού...
Η Αλγερία, με έκταση 2.381.741 τ. χλμ. είναι η μεγαλύτερη χώρα της Αφρικής και του αραβικού κόσμου διαθέτοντας πληθυσμό περίπου 40.000.000 ατόμων. Το όνομά της προέρχεται από την ονομασία της πρωτεύουσάς της, Αλγέρι, που με τη σειρά της προέρχεται από τη αραβική λέξη αλ-Τζαζέρ, που σημαίνει νησιά, που αναφέρεται στα τέσσερα νησιά που βρίσκονταν στις ακτές της πόλης, μέχρι που ενσωματώθηκαν στη στεριά το 1525.

Διαθέτει σημαντικά κοιτάσματα υδρογονανθράκων, τα οποία χρηματοδοτούν το 60% των δαπανών του προϋπολογισμού...

Ωστόσο, το κατά κεφαλήν ΑΕΠ πέρσι ανήλθε στα 5.400 δολάρια, πάνω από το ένα τρίτο του πληθυσμού ζει στη φτώχεια, η νεανική ανεργία ξεπερνά το 25%, η επίσημη ανεργία ήταν το Σεπτέμβρη του 2015 γύρω στο 11% , ενώ είναι σχετικά συχνές οι διαδηλώσεις για περισσότερα κοινωνικά επιδόματα και καλύτερες υπηρεσίες.

Από τις αρχές του 2015, το αλγερινό δηνάριο υποτιμήθηκε τουλάχιστον 20% σε σχέση με το αμερικανικό δολάριο. Οι τιμές τροφίμων συμβάλλουν λιγότερο στην αύξηση του πληθωρισμού και περισσότερο τα εισαγόμενα προϊόντα.

Αλγερινοί δημοσιογράφοι μιλώντας πριν από λίγες βδομάδες στο αραβικό δίκτυο «Αλ Τζαζίρα» σε σχέση με τα επίπεδα του πληθωρισμού και της ακρίβειας στη χώρα τους σημείωσαν πως δεν υπάρχει ακόμη μεγάλη αύξηση στις τιμές των τροφίμων και των καυσίμων, αφού ο πληθωρισμός ήταν πέρσι λιγότερο από 5% και φέτος προβλέπεται να φθάσει το 6%. Το γάλα, το καλαμποκάλευρο και άλλα τρόφιμα πρώτης ανάγκης επιδοτούνται από το κράτος. Οπως σημειώνουν «όταν πέφτει το δηνάριο, αυξάνονται οι τιμές κυρίως των εισαγόμενων προϊόντων και δη αυτών που έρχονται εκτός Ευρωζώνης...». Προβλέπουν έτσι ότι τα χειρότερα δεν έχουν ξεπεραστεί για το μεγαλύτερο μέρος του λαού. Εάν η κυβέρνηση πιεστεί, από τα μονοπώλια και το ΔΝΤ, δεν αποκλείεται να περικόψει άμεσα και δραστικά τις κρατικές επιδοτήσεις σε βασικά τρόφιμα και καύσιμα όπως έκανε ήδη από πέρσι, για παρόμοιους λόγους και υπό παρόμοιες συνθήκες, η αιγυπτιακή κυβέρνηση του Προέδρου Α. Φ. Σίσι...

Συνεπώς εάν κάτι δεν αλλάξει και δεν αυξηθούν σύντομα οι διεθνείς τιμές του αργού πετρελαίου και του φυσικού αερίου, (πράγμα που δεν αναμένεται λόγω της μεγάλης προσφοράς υδρογονανθράκων στις διεθνείς αγορές), τότε θα πληγούν ακόμη περισσότερα τα λαϊκά στρώματα. Στρώματα, που ήδη στέναζαν από τη φτώχεια ακόμη και την περίοδο που οι διεθνείς τιμές πετρελαίου κάλπαζαν και η αστική τάξη της χώρας ζούσε στην εποχή των «παχιών αγελάδων»...

ΑΛΓΕΡΙΑ
«Μποναμάς» για τα μονοπώλια ο νέος επενδυτικός νόμος...

Αλγερινοί στρατιώτες φυλάσσουν εγκαταστάσεις εργοστασίου φυσικού αερίου μετά την εαρινή αναίμακτη επίθεση τζιχαντιστών της οργάνωσης AQMI
Αλγερινοί στρατιώτες φυλάσσουν εγκαταστάσεις εργοστασίου φυσικού αερίου μετά την εαρινή αναίμακτη επίθεση τζιχαντιστών της οργάνωσης AQMI
Την όρεξη ξένων και ντόπιων μονοπωλίων για νέες μπίζνες και συμφέρουσες και πιο αποδοτικές επενδύσεις στην Αλγερία ανοίγει το νέο επενδυτικό νομοσχέδιο που ενέκρινε πριν από ένα 15ήμερο η αλγερινή Βουλή. Βασικός στόχος του νέου προγράμματος αναδιάρθρωσης της οικονομίας είναι η προσέλκυση νέων επενδύσεων από ξένα μονοπώλια, η διαφοροποίηση των πηγών εσόδων της εγχώριας οικονομίας και η απεξάρτησή της από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, ιδιαίτερα έπειτα από την (εδώ και δύο χρόνια) σημαντική μείωση των διεθνών τιμών πετρελαίου και φυσικού αερίου που πλήττει την οικονομία της χώρας.

Μεταξύ άλλων, ο νέος επενδυτικός νόμος που σχεδιαζόταν εδώ και μήνες προβλέπει σειρά ευνοϊκών μέτρων, φοροαπαλλαγών και επίσπευσης επενδύσεων με το ξεπέρασμα γραφειοκρατικών χρονοβόρων διαδικασιών. Ωστόσο, δεν ικανοποιεί μία βασική απαίτηση που θέτουν από το 2009 τα ξένα μονοπώλια και αφορά τον περιβόητο νόμο 49% - 51%, όπου οι ξένοι επενδυτές θα έχουν έως και το 49% των μετοχών ή της κυριότητας μίας εταιρείας και οι αλγερινοί επιχειρηματικοί φορείς (δημόσιοι ή ιδιωτικοί) το 51% των μετοχών... Ο νόμος 49% - 51% είχε άμεσες, ορατές επιπτώσεις στην αλγερινή οικονομία, αφού, σύμφωνα με το αλγερινό υπουργείο Οικονομικών μεταξύ 2007 - 2008 οι ξένες εταιρείες στην Αλγερία αυξήθηκαν κατά 23,7%, το 2010 -2011 (οπότε άρχισε η εφαρμογή του νόμου) αυξήθηκαν μόλις κατά 3% και το 2013 - 2014 δεν υπήρξε αύξηση του αριθμού ξένων εταιρειών, αλλά μείωση κατά 19%...

Παρ' όλα αυτά, το νέο πρόγραμμα της κυβέρνησης του Αλγερινού Προέδρου, Αμπντελαζίζ Μπουτεφλίκα, για την προσέλκυση επενδύσεων από ντόπια και ξένα μονοπώλια δεν παύει να είναι ένας «μποναμάς» για το μεγάλο κεφάλαιο. Mεταξύ άλλων, προβλέπονται:

  • Απαλλαγή όλων των εισαγόμενων προϊόντων και υπηρεσιών από τελωνειακούς δασμούς και ΦΠΑ εφόσον σχετίζονται με σχέδια νέων επενδύσεων.
  • Δεκαετής εξαίρεση των επιχειρήσεων από το Φόρο Ακίνητης Περιουσίας για εκτάσεις και ακίνητα που αφορούν συγκεκριμένα επενδυτικά έργα.
  • Τριετή απαλλαγή από φόρους επί των κερδών από τη στιγμή που οι εταιρείες θα αναλάβουν την έναρξη του επενδυτικού έργου.
  • Μερική ή ολική χρηματοδότηση από το αλγερινό κράτος για υποδομές που απαιτούνται σε οποιοδήποτε επενδυτικό σχέδιο.
  • Καθορισμός των τομέων ανάπτυξης της Βιομηχανίας, της Γεωργίας και του Τουρισμού ως «στόχων προτεραιοτήτων», στους οποίους οι επενδυτές «θα έχουν επιπλέον οφέλη», τα οποία εντούτοις δεν προσδιορίστηκαν άμεσα.
  • Απλοποίηση των γραφειοκρατικών διαδικασιών που αφορούν νέες στρατηγικές επενδύσεις με τη διαδικασία επιτάχυνσης και διαφάνειας (fast track) και «άμεσης προτεραιότητας».

Ο νόμος για την προσέλκυση νέων επενδύσεων αναμένεται να τεθεί σε ισχύ από το Γενάρη του 2017.

«Σημαδιακοί» επισκέπτες, πριν και μετά τα μέτρα...

Τα μέτρα αυτά προκάλεσαν την άμεση ικανοποίηση του Αμερικανού υφυπουργού Εξωτερικών, Αντονι Μπλίνκεν, ο οποίος βρέθηκε στο Αλγέρι, λίγες μόλις μέρες μετά την ψήφιση του νέου επενδυτικού νόμου από την αλγερινή Βουλή. Ο Μπλίνκεν εξέφρασε την επιθυμία των ΗΠΑ για εμβάθυνση των διμερών οικονομικών σχέσεων, εξαίροντας τη στενή συνεργασία αμφοτέρων των χωρών στον τομέα της ασφάλειας και της καταπολέμησης της τρομοκρατίας, σημειώνοντας στη συνέχεια ότι το πρόγραμμα διαφοροποίησης των πηγών της αλγερινής οικονομίας είναι ο «σωστός τρόπος για να προχωρήσει» και να ορθοποδήσει η οικονομία ιδιαίτερα μετά το πλήγμα που υπέστη από τον Ιούνη του 2014. Τότε που «κατρακύλησαν» οι διεθνείς τιμές πετρελαίου και φυσικού αερίου, που καλύπτουν έως σήμερα το 60% των εσόδων του αλγερινού προϋπολογισμού και αποτελούν το 90% των εξαγωγών της Αλγερίας.

Η επιθυμία των ΗΠΑ για «εμβάθυνση» των διμερών οικονομικών και εμπορικών σχέσεων δεν είναι πάντως εύκολα πραγματοποιήσιμη. Το αμερικανικό υπουργείο Οικονομικών παραδέχεται σε πρόσφατη έκθεσή του για την Αλγερία, ότι η συγκεκριμένη χώρα είναι μάλλον «πρόκληση» για τις αμερικανικές επενδύσεις λόγω γλώσσας, δασμών, σύνθετου φορολογικού συστήματος, έλλειψης επαρκώς εξειδικευμένου κυρίως εργατικού τεχνικού προσωπικού, αλλά και του μεγάλου «ανταγωνισμού από κινεζικές, τουρκικές και ευρωπαϊκές επιχειρήσεις στην Αλγερία». Το αμερικανικό υπουργείο Οικονομικών βλέπει, παρ' όλα αυτά, καλές επενδυτικές «ευκαιρίες» όχι μόνο στην εκμετάλλευση υδρογονανθράκων (όπου τα αμερικανικά μονοπώλια αντιμετωπίζουν αυξημένο ανταγωνισμό από ασιατικά, ευρωπαϊκά κ.ά.), αλλά και σε τομείς όπως η αγροτική παραγωγή, η υγεία, η εκπαίδευση, η πληροφορική, οι τηλεπικοινωνίες ή ο τραπεζικός τομέας, που κατά 85% ελέγχεται από το κράτος και κατά 15% από ιδιώτες.

Κατά μια έννοια, βέβαια, ο Αμερικανός υφυπουργός είχε δίκιο, αφού το διμερές εμπόριο έχει δυνατότητες αύξησης, μιας και η μάλλον χαμηλή αξία των διμερών εμπορικών συναλλαγών πέρσι έφθασε τα 4,6 δισ. δολάρια. Από αυτά, τα 1,9 δισ. ήταν η αξία των αλγερινών εξαγωγών στις ΗΠΑ και τα 2,7 δισ. οι εξαγωγές των ΗΠΑ στην Αλγερία.

Αξίζει, πάντως, να σημειωθεί πως πριν τον ερχομό του Μπλίνκεν στο Αλγέρι είχε επισκεφθεί την πόλη μια άλλη αντιπροσωπεία ξένων αξιωματούχων: Εκείνη του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου με επικεφαλής τον Ζαν Φρανσουά Ντοφίν. Ο Ντοφίν και οι συνεργάτες του, ολοκληρώνοντας κύκλο επαφών με στελέχη του αλγερινού υπουργείου Οικονομικών και της κυβέρνησης, δήλωσαν πως η Αλγερία «δεν χρειάζεται χρήματα», αλλά «τεχνικές συμβουλές» για αναδιάρθρωση της οικονομίας της, ώστε να πάψει να εξαρτάται από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο και μεταρρυθμίσεις με στόχο τη μείωση των δημόσιων δαπανών... Χρειάζονται είπε ο Ντοφίν και «δομικές μεταρρυθμίσεις» στον χρηματοπιστωτικό τομέα και να αλλάξει το επιχειρηματικό κλίμα.

Σχέδια για αύξηση της πετρελαϊκής παραγωγής

Κάποιες βασικές δομικές μεταρρυθμίσεις δεν φαίνονται άμεσα ορατές προς το παρόν. Είναι, ωστόσο, ενδιαφέρουσα η επιλογή του αλγερινού υπουργείου Οικονομικών να ανακοινώσει προ ημερών ότι παρά τις διεθνείς χαμηλές τιμές πετρελαίου και φυσικού αερίου θα επιδιωχθεί να αυξηθεί στη χώρα η παραγωγή υδρογονανθράκων κατά 30% έως το 2020 με το κρατικό ενεργειακό μονοπώλιο «Sonatrach» να παίζει πρωτεύοντα ρόλο στην εκμετάλλευση των κοιτασμάτων πετρελαίου στις περιοχές Hassi Messaoud και Ourhoud, σε συνεργασία με ξένες εταιρείες όπως η αμερικανική πετρελαϊκή «Anadarko», η ινδονησιακή «Pertamina», η ισπανική «Cepsa».

Αυτά παρά την αναίμακτη επίθεση τζιχαντιστών της οργάνωσης - παρακλάδι της «Αλ Κάιντα», AQMI, στο εργοστάσιο φυσικού αερίου «Krechha», η οποία δημιούργησε προσωρινά ανησυχίες για πιθανή αποθάρρυνση ξένων επενδυτών από τα πηγάδια γεωτρήσεων της Αλγερίας, λόγω τρομοκρατίας...

Ακόμη μεγαλύτερες δυνατότητες παρουσιάζει η εκμετάλλευση των σημαντικών κοιτασμάτων φυσικού αερίου στη χώρα που είναι, κατά κάποιους, τα δέκατα μεγαλύτερα στον κόσμο. Η Αλγερία, άλλωστε, ας μην ξεχνάμε, παρά τα όποια προβλήματα, είναι ήδη η έκτη μεγαλύτερη χώρα παραγωγής - εξαγωγής φυσικού αερίου διεθνώς. Ωστόσο, όπως συμβαίνει αυτή την περίοδο και με άλλες χώρες της Β. Αφρικής και της ευρύτερης Μέσης Ανατολής (με πιο χαρακτηριστική την περίπτωση της Σαουδικής Αραβίας) ο μεσοπρόθεσμος και μακροπρόθεσμος σχεδιασμός της οικονομίας επιβάλλει «απεξάρτηση» από τους υδρογονάνθρακες. Με δεδομένο, βεβαίως, τον οξυμένο ανταγωνισμό που υπάρχει έκδηλα τα τελευταία χρόνια ανάμεσα στους παλιούς «πετρελαιάδες» και τα νέα μονοπώλια των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας...


Δέσποινα ΟΡΦΑΝΑΚΗ



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ