Αν κάποιος επιχειρήσει να κάνει έναν απολογισμό από τη συμπλήρωση, σήμερα, ενός χρόνου από τη συμφωνία Ευρωπαϊκής Ενωσης - Τουρκίας για το Προσφυγικό, θα βγάλει αρκετά χρήσιμα συμπεράσματα. Και για να γίνει κάτι τέτοιο, καλό θα είναι να θυμηθούμε τι ακριβώς έλεγε τότε η κυβέρνηση με αφορμή τη συμφωνία. Τότε, λοιπόν, η κυβέρνηση σχεδόν πανηγύριζε γι' αυτήν τη συμφωνία, ότι θα δώσει διέξοδο στο ζήτημα των προσφυγικών ροών. Σήμερα, ένα χρόνο μετά, η κατάσταση έχει ως εξής: Η συμφωνία έχει διαμορφώσει συνθήκες μόνιμου εγκλωβισμού στη χώρα μας χιλιάδων προσφύγων και μεταναστών, συσσωρεύοντας μεγάλα προβλήματα σε νησιά και άλλες περιοχές της χώρας, ενώ χιλιάδες ακόμα που βρίσκονται στην Τουρκία γίνονται πιόνι των γεωπολιτικών παιχνιδιών και των αντιθέσεων ανάμεσα στην Τουρκία και την ΕΕ. Αξιοποιώντας αυτήν την κατάσταση, για την οποία κυβέρνηση και ΕΕ έχουν τεράστιες ευθύνες, χύθηκε πολύ ρατσιστικό δηλητήριο, «αλείφτηκε βούτυρο στο ψωμί» διαφόρων ακροδεξιών και φασιστικών στοιχείων.

Τα θύματα των ιμπεριαλιστικών πολέμων και επεμβάσεων που βρίσκονται στη χώρα μας απαγορεύεται όχι μόνο να μετακινηθούν για τις χώρες που θέλουν να πάνε - και όταν αυτό συμβαίνει, γίνεται με το σταγονόμετρο - αλλά και να μετεγκατασταθούν από τους καταυλισμούς στα νησιά για άλλους χώρους στην ηπειρωτική χώρα. Στους περισσότερους προσφυγικούς καταυλισμούς οι συνθήκες διαβίωσης είναι επικίνδυνες για την υγεία και τη σωματική ακεραιότητα αυτών των ανθρώπων. Είναι γεγονός ότι υπήρξαν ακόμα και νεκροί πρόσφυγες και μικρά παιδιά στην προσπάθειά τους να ζεσταθούν την περίοδο του χιονιά, αφού δεν υπάρχουν οι απαραίτητες υποδομές θέρμανσης. Αυτή η κατάσταση επιδρά αρνητικά στα νησιά, με χρυσαυγίτες, φασίστες, από τη μια, και ΜΚΟ - που αλωνίζουν στους καταυλισμούς με ευθύνη της ΕΕ και της κυβέρνησης - αλλά και διάφορους άλλους μηχανισμούς, από την άλλη, να παίζουν παιχνίδια στην πλάτη των προσφύγων αλλά και των εργατικών - λαϊκών στρωμάτων αυτών των περιοχών.

Αυτός είναι ένας μικρός απολογισμός της επετείου της συμφωνίας ΕΕ - Τουρκίας. Υπάρχει όμως και κάτι ακόμα: Η συμφωνία για την οποία μιλάμε, προέκυψε από ένα άθλιο παζάρι της λυκοσυμμαχίας της ΕΕ με την άρχουσα τάξη της Τουρκίας, που όχι μόνο δεν έλυσε κάποιο πρόβλημα, όχι μόνο επιδείνωσε τις συνθήκες εγκλωβισμού και καταστολής για ακόμη περισσότερους πρόσφυγες και μετανάστες, αλλά είχε και ένα άλλο αποτέλεσμα: Με τη συμφωνία, η άρχουσα τάξη της Τουρκίας πήρε από την ΕΕ αυτό που επιδίωκε εδώ και καιρό, δηλαδή να «βάλει πόδι» στην περιοχή της Συρίας όπου βρίσκονται κυρίως Κούρδοι, στο όνομα δήθεν του να δημιουργηθούν «ασφαλέστερες περιοχές» για τους πρόσφυγες «σε ορισμένες περιοχές κοντά στα τουρκικά σύνορα». Με λίγα λόγια, όλα αυτά είναι αποτέλεσμα των ισχυρών ιμπεριαλιστικών συγκρούσεων συμφερόντων και των άλυτων αντιθέσεων, σε συνθήκες καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης. Αλλωστε, εδώ και ένα χρόνο και σχεδόν αμέσως μετά το κλείσιμο της συμφωνίας, η Τουρκία διαρκώς απειλεί ότι θα ανοίξει την «κάνουλα» των προσφυγικών ροών προς την Ευρωπαϊκή Ενωση.

Ομως, μέσα στο χρόνο που πέρασε δεν έγιναν μόνο τα παραπάνω. Την ίδια στιγμή, το ΚΚΕ πάλεψε για την ανακούφιση των προσφύγων, για τον απεγκλωβισμό τους, για ανθρώπινες συνθήκες διαβίωσης στους καταυλισμούς, για ανάδειξη των προβλημάτων. Οι κομμουνιστές πρωτοστάτησαν μέσα στα εργατικά σωματεία, στους φορείς του λαϊκού κινήματος για να οργανωθεί ένα πλατύ κίνημα αλληλεγγύης στους πρόσφυγες, πολέμησαν έμπρακτα το ρατσισμό και την ξενοφοβία. Το ΚΚΕ έδωσε και δίνει προτεραιότητα στην ανάδειξη των αιτιών που προκαλούν τη μαζική μετανάστευση και προσφυγιά, όπως και στην οργάνωση της πάλης του λαού, ενάντια στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο και τη μήτρα του, τον καπιταλισμό.