Διαβάστε σήμερα στο τετρασέλιδο «Διεθνή και Οικονομία»:

ΕΥΡΩΖΩΝΗ - ΕΥΡΩΠΑΙΟΙ ΒΙΟΜΗΧΑΝΟΙ: Η «βιωσιμότητα» των συνταξιοδοτικών συστημάτων, οι «ευέλικτες αγορές εργασίας» και η ατζέντα των Ευρωπαίων βιομηχάνων.

ΕΕ: Δηλώνει «παρών» στον αυξανόμενο ανταγωνισμό για τους φυσικούς πόρους της Αρκτικής.

ΒΡΕΤΑΝΙΑ: Επιδεινώνεται η κατάσταση στο σύστημα Υγείας. Ο καπιταλισμός βλάπτει σοβαρά τα λαϊκά στρώματα.

ΗΠΑ: Σαν σύγχρονα κάτεργα λειτουργούν αρκετά από τα εργοστάσια της αυτοκινητοβιομηχανίας, με πενιχρές αμοιβές για τους εργάτες και επικίνδυνες συνθήκες εργασίας.

Eurokinissi

Στην ατζέντα του Γιούρογκρουπ της Δευτέρας κυριαρχεί το θέμα της «βιωσιμότητας» των συνταξιοδοτικών συστημάτων, που συνδέεται και με τις απαιτήσεις των βιομηχάνων για νέες αντεργατικές ανατροπές

Στην ατζέντα της συνεδρίασης των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης, την ερχόμενη Δευτέρα στις Βρυξέλλες, κυριαρχεί η «θεματική συζήτηση» για τη βιωσιμότητα των συνταξιοδοτικών συστημάτων στα κράτη της Ευρωζώνης.

«Οι υπουργοί θα εξετάσουν τη δυνατότητα πραγματοποίησης συγκριτικής αξιολόγησης σε αυτόν τον τομέα πολιτικής. Επίσης, θα συζητήσουν σχετικά με την επιλογή των δεικτών και τη συχνότητα της υποβολής εκθέσεων», αναφέρεται χαρακτηριστικά στην ατζέντα της προσεχούς συνεδρίασης. Η διατύπωση του Γιούρογκρουπ, σχετικά με την επιλογή ειδικών, συγκρίσιμων δεικτών, καθώς και για τη συχνότητα υποβολής εκθέσεων και αξιολογήσεων, παραπέμπει στην αναβάθμιση του ζητήματος, στην πρώτη γραμμή των προτεραιοτήτων της διαδικασίας του «Ευρωπαϊκού Εξαμήνου», το οποίο, ουσιαστικά, σηματοδοτεί τα μνημόνια διαρκείας απέναντι στους ευρωπαϊκούς λαούς, ανεξάρτητα από δανειακές συμβάσεις στήριξης με τα κράτη - μέλη.

Σε προηγούμενη συνεδρίαση του συμβουλίου Γιούρογκρουπ, τον Ιούνη του 2016, τόνιζαν: «Ηεπιτυχία των συνταξιοδοτικών μεταρρυθμίσεων εξαρτάται από παράγοντες όπως οι αποτελεσματικές πολιτικές για την αγορά εργασίας», συνδέοντας, δηλαδή, τη «βιωσιμότητα» των ασφαλιστικών συστημάτων με το ζήτημα της διαμόρφωσης ολοένα και περισσότερο «ευέλικτων» σχέσεων εργασίας, καθώς και με τον «περιορισμό των δυνατοτήτων για πρόωρη έξοδο του εργατικού δυναμικού». Μάλιστα, με φόντο τους μελλοντικούς «δημοσιονομικούς κινδύνους», εστιάζουν στον παράγοντα της λεγόμενης «δημογραφικής γήρανσης».

Επιπλέον το Γιούρογκρουπ (συνεδρίαση Ιούνη 2016) «εξέτασε τις βέλτιστες πρακτικές σχετικά με τις αυτόματες διορθώσεις των συνταξιοδοτικών συστημάτων ως αντίδραση στην αύξηση του προσδόκιμου επιβίωσης».

Σε αυτό το πλαίσιο, επιβεβαιώνεται το γεγονός ότι οι «βέλτιστες πρακτικές» στην ΕΕ θα γίνονται ολοένα και χειρότερες για τους εργαζόμενους και τα λαϊκά στρώματα. Ταυτόχρονα, γίνεται φανερό το γεγονός ότι η συζήτηση για τα επόμενα χτυπήματα στα Εργασιακά στην Ελλάδα, με αφορμή τη δεύτερη «αξιολόγηση», είναι άρρηκτα δεμένη με τις γενικότερες αντιλαϊκές διεργασίες και με τα παζάρια σε επίπεδο Ευρωζώνης.

Σύμφωνα με την αρχική «έκθεση των 5 προέδρων» για την εμβάθυνση της ΟΝΕ - που, βέβαια, η ουσία της και οι στόχοι δεν φεύγουν από το τραπέζι, παρά τα εναλλακτικά σενάρια που εξετάζουν τα αστικά επιτελεία για το μέλλον της ΕΕ - προβλέπεται η δημιουργία ευρωπαϊκού μηχανισμού ελέγχου, ο οποίος, σε συνεργασία με τις εθνικές αρχές, θα έχει αρμοδιότητα την αποτροπή των αποκλίσεων στην ανταγωνιστικότητα των μισθών. Τα συμβούλια ανταγωνιστικότητας (κρατικά και σε επίπεδο ΕΕ) θα αξιολογούν το βαθμό στον οποίο η εξέλιξη των μισθών συμβαδίζει με την παραγωγικότητα και, μάλιστα, τόσο με τα άλλα κράτη της Ευρωζώνης, όσο και με τους «κυριότερους συγκρίσιμους εμπορικούς εταίρους» της ΕΕ. Αυτό, με τη σειρά του, σημαίνει τη συμπίεση του μισθολογικού κόστους των επιχειρηματικών ομίλων, με γνώμονα τις συνθήκες της ανταγωνιστικότητας των μονοπωλίων, στη διαρκή διαπάλη τους για την απόσπαση μεριδίων και αγορών.

Επιπλέον, σύμφωνα με πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (Μάρτης 2016), «είναι σαφές ότι η μελλοντική επιτυχία της ζώνης του ευρώ εξαρτάται, σε μεγάλο βαθμό, από την αποτελεσματικότητα των εθνικών αγορών εργασίας και των συστημάτων Κοινωνικής Πρόνοιας και από την ικανότητα της οικονομίας να απορροφά τους κλυδωνισμούς και να προσαρμόζεται».

Επιπλέον, τονίζεται: «Η ταχύτητα και η έκταση των αλλαγών που συντελούνται επί του παρόντος στον κόσμο της εργασίας, σε συνδυασμό με τις δημογραφικές τάσεις, μεταβάλλουν περαιτέρω τους όρους εργασίας».

Οι παραπάνω παρεμβάσεις έρχονται να «δέσουν» και με την πρόσφατη δέσμη προτάσεων των Ευρωπαίων βιομηχάνων της «Βusiness Europe», στον οποίο ανήκει και ο ΣΕΒ, τονίζοντας: «Ας αξιολογήσουν λοιπόν τα αναπτυξιακά μέτρα που καλούνται να λάβουν οι υπόλοιπες χώρες της ΕΕ, για να τα ενσωματώσουν στο ελληνικό πρόγραμμα χωρίς δεύτερη σκέψη».

Οπως μπορεί να διαπιστώσει κανείς, ο πυρήνας των προτάσεων των Ευρωπαίων βιομηχάνων (και του ΣΕΒ) αποτελεί τον άξονα των διαβουλεύσεων συγκυβέρνησης και κουαρτέτου, βέβαια με τις αναγκαίες εξειδικεύσεις και προσαρμογές στη σημερινή φάση της ελληνικής οικονομίας.

Μεταξύ άλλων, προτείνονται:

-- Μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας, που να στοχεύουν στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Πρόκειται για την κατακρεούργηση των εργασιακών δικαιωμάτων με την εντατικοποίηση της απόλυτης και σχετικής εκμετάλλευσης των εργαζομένων, με κατεύθυνση της τόνωσης της ανταγωνιστικότητας του κεφαλαίου.

-- «Εξορθολογισμός» του ρυθμιστικού περιβάλλοντος εργασίας, ώστε να γίνει «πιο απλό, ευέλικτο και σαφές».

-- Παραμονή στην εργασία για «μακρύτερο χρονικό διάστημα», ώστε να διασφαλίζεται η «βιωσιμότητα» του ασφαλιστικού συστήματος.

-- Μείωση του «μη μισθολογικού κόστους» μέσω στοχευμένων μειώσεων στις εργοδοτικές εισφορές.

-- Αντιμετώπιση των ελλείψεων σε εργασιακές εξειδικεύσεις μέσω καλύτερης στόχευσης του εκπαιδευτικού συστήματος και του συστήματος επαγγελματικής κατάρτισης στις ανάγκες της αγοράς εργασίας.

--Αλλαγή του μείγματος δημοσιονομικής προσαρμογής προς την κατεύθυνση μείωσης των μη παραγωγικών δαπανών και τόνωσης των δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων, με παράλληλη μείωση της υπερφορολόγησης.

-- Μείωση των τιμών Ενέργειας, μέσω μείωσης ενεργειακών φόρων και απελευθέρωσης της αγοράς. Στόχος, όπως αναφέρουν, είναι να «μετριαστεί η διαφορά κόστους χρήσης της Ενέργειας μεταξύ ευρωπαϊκών επιχειρήσεων και των ανταγωνιστών τους», καθώς και να προωθηθεί η «ενεργειακή ασφάλεια».

-- Επέκταση των ευρωπαϊκών υποδομών Μεταφοράς και Ενέργειας, μέσω άρσης όλων των εμποδίων (ρυθμιστικών, διοικητικών, τεχνικών).

Βέβαια, όλα τα παραπάνω αποτελούν πλευρές των «βέλτιστων πρακτικών» που προωθούνται στην ΕΕ, με τον ΣΕΒ μάλιστα να «προειδοποιεί» πως «η ενίσχυση των σχημάτων πολλών ταχυτήτων στην ΕΕ σημαίνει ότι οι πιο ανταγωνιστικές οικονομίες θα αυξήσουν ακόμα περισσότερο την απόστασή τους από τις υπόλοιπες και φυσικά από την Ελλάδα».

Συνοψίζοντας, ο ΣΕΒ καταλήγει: «Είναι επιτακτικό για τη χώρα μας, αν δεν θέλει να μείνει στην τελευταία ταχύτητα, να εφαρμόσει αυτές τις πολιτικές».

Η γεωστρατηγική θέση της περιοχής και οι μεγάλες ανεκμετάλλευτες πλουτοπαραγωγικές πηγές βρίσκονται στο επίκεντρο των ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών για το μέλλον της Αρκτικής

Στην Αρκτική, δηλαδή την περιοχή γύρω από τον Βόρειο Πόλο, οι χώρες οι οποίες έχουν άμεσα συμφέροντα λόγω γειτνίασης, ΗΠΑ, Καναδάς, Ρωσία, Νορβηγία, Σουηδία, Φινλανδία, Ισλανδία και Γροιλανδία, που ανήκει στη Δανία, έχουν σχηματίσει το λεγόμενο «Αρκτικό Συμβούλιο», όπου η ΕΕ επιθυμεί να αποκτήσει καθεστώς «παρατηρητή» ως πολιτική οντότητα, πέρα από τα κράτη - μέλη της που, ξεχωριστά το καθένα, είναι ενταγμένα με πλήρη δικαιώματα, αλλά και τις Νορβηγία και Ισλανδία που διατηρούν ειδική σχέση με την ΕΕ.

Είναι γνωστό ότι η περιοχή αυτή κατά τα τελευταία χρόνια συγκεντρώνει το ενδιαφέρον των πιο ισχυρών καπιταλιστικών κρατών εξαιτίας του ιδιαίτερου στρατηγικού και οικονομικού της ρόλου, καθώς το σταδιακό λιώσιμο των πάγων δημιουργεί νέα δεδομένα στη ναυσιπλοΐα, στην έρευνα και εξόρυξη υδρογονανθράκων αλλά και άλλων ορυκτών πόρων.

Εντονη κινητικότητα τα τελευταία χρόνια δείχνει η Ρωσία, η οποία έχει διακηρύξει επίσημα την πρόθεσή της να εκμεταλλευτεί και να αναπτύξει περαιτέρω τις ανεξερεύνητες μέχρι σήμερα δυνατότητες όσον αφορά τα ορυκτά και τις πρώτες ύλες στην περιοχή. Σύμφωνα μάλιστα με τα στοιχεία του υπουργείου Φυσικών Πόρων της Ρωσίας, όπως παρουσιάστηκαν σε ειδικό συνέδριο για την Αρκτική, που έγινε τον περασμένο Νοέμβρη στη Μόσχα, με θέμα την εκμετάλλευση των φυσικών πόρων της περιοχής, το ανεκμετάλλευτο δυναμικό υδρογονανθράκων της Αρκτικής ζώνης αγγίζει το 91% σε υπεράκτιες περιοχές και το 53% στην ξηρά.

Η στάση της Ρωσίας καταγράφεται ειδικότερα στο ψήφισμα του Ευρωκοινοβουλίου που θα δούμε στη συνέχεια, όπως επίσης και το ιδιαίτερο ενδιαφέρον που επιδεικνύει η Κίνα για τις νέες θαλάσσιες οδούς που δημιουργούνται στην Αρκτική, τις οποίες επιθυμεί να εκμεταλλευτεί για την ενίσχυση του εξωτερικού της εμπορίου, μέσω της σύναψης εταιρικών συμφώνων με κράτη που ασκούν κυριαρχικά δικαιώματα στον Αρκτικό Κύκλο.

Εξίσου μεγάλο είναι και το ενδιαφέρον των ΗΠΑ για την περιοχή. Η πιο γνωστή μελέτη της Γεωλογικής Υπηρεσίας των ΗΠΑ αναφέρει την ύπαρξη τουλάχιστον 90 δισ. βαρελιών πετρελαίου και άνω των 1,3 τρισ. κ.μ. φυσικού αερίου.

Στην αιτιολογική έκθεση του ψηφίσματος επισημαίνεται ευθύς εξαρχής η διευρυνόμενη γεωπολιτική σημασία της Αρκτικής, ενώ σημειώνεται επιπρόσθετα ότι ο αυξανόμενος ανταγωνισμός για την πρόσβαση στην Αρκτική και τους φυσικούς της πόρους, όπως επίσης και οι αυξανόμενες οικονομικές δραστηριότητες «έχουν δημιουργήσει ευκαιρίες αλλά και κινδύνους στην περιοχή, συμπεριλαμβανομένων των προβλημάτων ασφαλείας...», γι' αυτό είναι «...εξαιρετικά σημαντικό να παραμείνει η Αρκτική περιοχή χαμηλών εντάσεων».

Σήμερα, τρία κράτη-μέλη της ΕΕ - Δανία, Φινλανδία και Σουηδία - είναι πλήρη μέλη του οκταμελούς Αρκτικού Συμβουλίου και άλλα επτά κράτη-μέλη - Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Κάτω Χώρες, Πολωνία, Ισπανία και Ηνωμένο Βασίλειο - είναι παρατηρητές. Με δεδομένο ότι επί μακρό χρονικό διάστημα η ΕΕ «είναι ο κύριος χρηματοδότης στην Αρκτική θα ήταν απόλυτα εύλογο να αναβαθμιστεί το καθεστώς της στο Αρκτικό Συμβούλιο και να γίνει παρατηρητής», επισημαίνεται στην αιτιολογική έκθεση.

Με σαφή τη διάθεση να σταλούν μηνύματα προς πάσα κατεύθυνση, επισημαίνεται ακόμη ότι η ΕΕ έχει την ικανότητα να συμβάλει «με πολλαπλούς τρόπους στην αντιμετώπιση πιθανών προβλημάτων ασφαλείας και στην αποτροπή των συγκρούσεων» και ταυτόχρονα «εφιστά την προσοχή στο γεγονός ότι η ΕΕ θεωρεί απαραίτητο τον σεβασμό του διεθνούς δικαίου στην Αρκτική και τάσσεται υπέρ ενός ισχυρού ρόλου της ΕΕ στην προώθηση αποτελεσματικών πολυμερών ρυθμίσεων και μιας παγκόσμιας τάξης βασισμένης σε κανόνες».

Την ίδια στιγμή που η ΕΕ επικαλείται τον σεβασμό του «διεθνούς δικαίου» στην Αρκτική, παράλληλα επισημαίνει τις σημαντικές περιβαλλοντικές αλλαγές που συντελούνται στην περιοχή κατά τα τελευταία 50 χρόνια και ιδιαίτερα από το 1980 μέχρι σήμερα που «οι θαλάσσιοι πάγοι της Αρκτικής μειώνονται κατά 13,4% ανά δεκαετία και η χιονοκάλυψη συνεχίζει να μειώνεται κάθε χρόνο». Γεγονός που δημιουργεί νέα δεδομένα οικονομικής δραστηριότητας στην περιοχή, όπως προαναφέραμε, άσχετα αν η ΕΕ στηρίζει θεωρητικά την «αγωνία» της για παρέμβαση στην περιοχή επάνω στην «κλιματική αλλαγή», στην «προστασία του οικοσυστήματος» αλλά και των «αυτόχθονων πληθυσμών». Σε ένα τέτοιο πλαίσιο, αφού «αραδιάζει» μια σειρά ζητήματα που άπτονται των προηγούμενων «ευαισθησιών», έρχεται στη συνέχεια να προτείνει ένα μοντέλο «βιώσιμης ανάπτυξης» της Αρκτικής, το οποίο περιλαμβάνει την οικονομική δραστηριότητα επιχειρήσεων «...για τη βελτίωση των δικτύων μεταφοράς, επικοινωνίας και ηλεκτρισμού, και για την ανάπτυξη καινοτόμων λύσεων καθαρής τεχνολογίας σε συνθήκες χαμηλής θερμοκρασίας»...

Πιο συγκεκριμένες σε σχέση με την επιδιωκόμενη οικονομική δραστηριότητα στην περιοχή γίνονται οι επιδιώξεις στο κείμενο του ψηφίσματος που τιτλοφορείται «Σχετικά με μια ολοκληρωμένη πολιτική της Ευρωπαϊκής Ενωσης για την Αρκτική» [2016/2228 (INI)]. Εκεί, ευθύς εξαρχής σημειώνεται με κατηγορηματικό τρόπο ότι «η ΕΕ είναι παγκόσμιος παράγοντας», ο οποίος επιπλέον διαθέτει «παγκόσμια στρατηγική για την εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφαλείας», όπως συμπυκνώνεται στη σχετική Εκθεση για την «Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Αμυνας» που εγκρίθηκε τον περασμένο Οκτώβρη.

Με αυτό ως δεδομένο, όπως επίσης και τη γεωπολιτική σπουδαιότητα της περιοχής για την «ασφάλεια της ΕΕ», καλεί την Επιτροπή «να προωθήσει αυστηρά προληπτικά ρυθμιστικά πρότυπα στον τομέα της περιβαλλοντικής προστασίας και ασφάλειας σε ό,τι αφορά την εξερεύνηση, αναζήτηση και παραγωγή πετρελαίου» αλλά και «την απαγόρευση της εξόρυξης πετρελαίου στα παγωμένα ύδατα της Αρκτικής που ανήκουν σε χώρες της ΕΕ και του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (σ.σ. αφορά τη Νορβηγία και την Ισλανδία)» και να «προωθήσει» ανάλογα «πρότυπα» για τα υπόλοιπα παράκτια κράτη της Αρκτικής. Η προτροπή αυτή σχετίζεται άμεσα με τις διεκδικήσεις της Ρωσίας επί μιας τεράστιας έκτασης στη Αρκτική, συνολικού εμβαδού 1,2 εκατ. τετραγωνικών χιλιομέτρων, διεκδικήσεις που αποτελούν σημείο συνεχούς τριβής και σε επίπεδο ΟΗΕ αλλά και διμερών σχέσεων της Ρωσίας με τα υπόλοιπα κράτη που έχουν κυριαρχικά δικαιώματα στην Αρκτική, δηλαδή τις ΗΠΑ, τον Καναδά, τη Δανία και τη Νορβηγία.

Στο ψήφισμα τονίζεται η στάση της Ρωσίας που από το 2015 μέχρι σήμερα, σε διάστημα δηλαδή δύο μόλις χρόνων, «έχει εγκαταστήσει έξι τουλάχιστον νέες βάσεις βόρεια του Αρκτικού Κύκλου, συμπεριλαμβανομένων έξι λιμένων βαθέων υδάτων και 13 αεροδρομίων, ενώ αυξάνει την παρουσία χερσαίων δυνάμεων στην Αρκτική». Για την αντιμετώπιση της ρωσικής τακτικής, το Ευρωκοινοβούλιο καλεί σε «συνέχιση του διαλόγου» στο πλαίσιο της «περιφερειακής συνεργασίας» της Αρκτικής, αλλά και ειδικότερα της διασυνοριακής συνεργασίας ΕΕ - Ρωσίας, την ίδια όμως στιγμή «τονίζει την ανάγκη να προβάλει η ΕΕ περαιτέρω τα συμφέροντά της έναντι της Ρωσίας με τη χρήση μιας επιλεκτικής εμπλοκής», επιδιώκοντας επίσης «πρόοδο σε ζητήματα κοινού ενδιαφέροντος στα οποία υπάρχει περιθώριο για παγκόσμιες λύσεις...».

Τέλος, δεν θα μπορούσε να απουσιάσει κάποια αναφορά στην Κίνα καθώς το ψήφισμα τονίζει επίσης το «αυξανόμενο ενδιαφέρον» της Κίνας για την περιοχή της Αρκτικής, ιδίως όσον αφορά την πρόσβαση σε θαλάσσιες διαδρομές και την ύπαρξη ενεργειακών πόρων, ενώ επισημαίνει τη σύναψη συμφωνίας ελεύθερου εμπορίου μεταξύ της Ισλανδίας και της Κίνας, εφιστώντας την προσοχή στην Επιτροπή «να παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς τις επιπτώσεις που αυτή μπορεί να έχει όχι μόνο για τη βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη της ισλανδικής πλευράς της Αρκτικής, αλλά και για την οικονομία και την εσωτερική αγορά της ΕΕ».

Από πρόσφατη απεργιακή κινητοποίηση υγειονομικών στη Βρετανία

Το 60% των νοσοκομειακών δομών άναψαν «κόκκινο συναγερμό» τον φετινό χειμώνα, παλεύοντας να αντεπεξέλθουν στη ζήτηση. Τα ράντζα είναι καθημερινό φαινόμενο στους διαδρόμους των νοσοκομείων.¹

Τη διετία 2015 - 16, σχεδόν 475 χιλιάδες ασθενείς ξεπέρασαν τις 4 ώρες αναμονής στα επείγοντα. Χιλιάδες εγχειρήσεις αναβάλλονται λόγω έλλειψης κρεβατιών, ενώ ρεκόρ έχει χτυπήσει ο αριθμός των καρκινοπαθών που περιμένουν πάνω από 2 μήνες την έναρξη της θεραπείας τους. Να σημειωθεί εδώ ότι η Βρετανία έχει ήδη από τους μικρότερους αριθμούς γιατρών ανά 1.000 κατοίκους (μόλις 2.8) μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών και τον μικρότερο αριθμό κρεβατιών νοσηλείας (2,76/1.000).² Στην 5ετία 2011 - 2016 σημειώθηκαν 15 χιλιάδες περισσότεροι θάνατοι από το αναμενόμενο, γεγονός που με βάση τα στατιστικά των νοσοκομείων συσχετίζεται ολοφάνερα με την έλλειψη γιατρών.³ Τα στοιχεία δείχνουν ότι οι ελλείψεις αυξάνονται διαρκώς και στο λοιπό νοσηλευτικό προσωπικό, λόγω συνταξιοδοτήσεων ή μη ευνοϊκών συνθηκών εργασίας για τους νοσηλευτές, που σε μεγάλο ποσοστό είναι γυναίκες (χαμηλές αμοιβές και εξοντωτικά ωράρια εργασίας).⁴ Σε συνθήκες υποστελέχωσης, το 50% του προσωπικού εργάζεται απλήρωτες υπερωρίες για να καλυφθούν οι στοιχειώδεις ανάγκες.⁵

Η κυβέρνηση διατάζει τα νοσοκομεία να πιάσουν τους στόχους εξυπηρέτησης των ασθενών στα επείγοντα, παίρνοντας ορισμένα μέτρα για να αμβλυνθεί η κατάσταση, προωθώντας συνεργασία με τις υπηρεσίες γενικών γιατρών (GPs) ακόμα και την παροχή υπηρεσιών επί τόπου από τα πληρώματα των ασθενοφόρων.⁶ Ταυτόχρονα, αναγνωρίζοντας τον επείγοντα χαρακτήρα της κατάστασης ανακοίνωσε μια πολύ μικρή «ένεση» επιπλέον χρηματοδότησης στον προϋπολογισμό του 2017 που ανακοινώθηκε στις αρχές Μάρτη.⁷ Ομολογουμένως όμως και αυτή η αύξηση δεν επαρκεί για να καλύψει τις αυξανόμενες ανάγκες. Το ποσοστό της υγειονομικής δαπάνης στη Βρετανία, ακόμα και με την έκτακτη αύξηση κυμαίνεται στο 10% του ΑΕΠ, που δεν είναι από τα μεγαλύτερα στην Ευρώπη. Παρ' όλα αυτά, τα τελευταία χρόνια η κυβέρνηση και οι ειδικοί οικονομικοί αναλυτές κάνουν λόγο για μια τεράστια «μαύρη τρύπα» που απειλεί να καταπιεί ολόκληρο το NHS, αν δεν ληφθούν άμεσα μέτρα.⁸ Αρχίζουν στα αστικά ΜΜΕ να εμφανίζονται διάφορες αναλύσεις για το πώς θα μπορούσε το NHS να μειώσει τις δαπάνες του και να γίνει πιο αποδοτικό με καλύτερο management και αξιοποίηση της περιουσίας του και άλλων πόρων (π.χ. κτίρια και ακίνητη περιουσία κ.ο.κ.).

Η κυβέρνηση, προκειμένου να αντιμετωπίσει τον λεγόμενο δημοσιονομικό «εκτροχιασμό» του NHS, έχει ξεκινήσει εδώ και μήνες την επεξεργασία σχεδίων «ανακούφισης» των δομών του NHS, και κυρίως των νοσοκομείων, στο όνομα της «μεγαλύτερης αποτελεσματικότητας» και της δήθεν «καλύτερης και πιο στοχευμένης παροχής υπηρεσιών σε αυτούς που τη χρειάζονται πραγματικά».

Με όμοιο τρόπο - στο όνομα των «καλύτερων υπηρεσιών στον πολίτη» - είχε προπαγανδίσει και πέρσι την αλλαγή στα συμβόλαια εργασίας των ειδικευόμενων γιατρών, με βάση το σχέδιο για «NHS συνεχούς λειτουργίας 24(ώρες)/ 7(μέρες)». Στην πραγματικότητα, επιχειρούσε να λύσει το πρόβλημα της υποστελέχωσης και της μείωσης του κόστους λειτουργίας των μονάδων, φορτώνοντας το βάρος στους εργαζόμενους γιατρούς.

Τώρα το σχέδιο αφορά μια «στρατηγική συρρίκνωση» του NHS, με κλείσιμο και συνένωση νοσοκομείων και κλινικών και απώτερο στόχο τη μείωση του κόστους κατά 20%, δηλαδή ενός ποσού 22 δισεκατομμυρίων λιρών, στην πενταετία 2016 - 2020. Η αναδιάρθρωση των υπηρεσιών σχεδιάζεται σε τοπικό επίπεδο, με βάση τις ιδιαίτερες τοπικές ανάγκες και στατιστικά, περίπου σε επίπεδο «δήμων» ή «υπερ-δημοτικών» ενοτήτων. Σε όλη τη χώρα εκπονούνται 44 τέτοια σχέδια, με στόχο να έχουν υλοποιηθεί μέχρι το 2020.^{2, 9} Σε θεωρητικό επίπεδο, το σχέδιο περιλαμβάνει αποφόρτιση των νοσοκομείων από όλες τις υπηρεσίες αποκατάστασης και φροντίδας και τη μεταφορά τους στο σύστημα πρωτοβάθμιας περίθαλψης και σε παράλληλες δομές φροντίδας των δήμων και ιδρυμάτων (π.χ. δομές για ηλικιωμένους). Τα σχέδια στηρίζονται σε γενικές διατυπώσεις και εκκλήσεις του τύπου ότι «η πρόληψη είναι καλύτερη της θεραπείας» και ότι «ο πολίτης πρέπει να εκπαιδευτεί να φροντίζει ο ίδιος τον εαυτό του και να ζητάει φροντίδα μόνο όταν την χρειάζεται». Επίσης, παρουσιάζονται σε πρώτη γραμμή στατιστικά του τύπου: «πάνω από 6/10 Βρετανοί είναι υπέρβαροι» κ.λπ. προκειμένου να αποδειχθούν τα περιθώρια βελτίωσης της γενικής εικόνας υγείας του πληθυσμού, μέσω μιας πιο «ολιστικής» προσέγγισης με έμφαση στην πρόληψη και την ποιότητα ζωής.

Η πραγματικότητα είναι ότι την ίδια ώρα η πρωτοβάθμια φροντίδα είναι επίσης σε κρίση (20% μείωση στις υπηρεσίες γενικών γιατρών - GPs την προηγούμενη 5ετία) ενώ και η χρηματοδότηση προς τους δήμους είναι διαρκώς μειούμενη, με μεγάλες περικοπές να λαμβάνουν χώρα αυτό το διάστημα σε δημοτικές υπηρεσίες, σχολεία. Δεν είναι λίγοι οι εργαζόμενοι στο NHS, που υποστηρίζουν ότι η όλη συζήτηση περί «εξορθολογισμού» και «βιωσιμότητας» έχει να κάνει με την επιχείρηση πλήρους ιδιωτικοποίησης των υπηρεσιών Υγείας, με ένα ευέλικτο σύστημα παροχής υπηρεσιών, το οποίο να μπορεί να στηριχτεί στη χρηματοδότηση από τον χρήστη και τις ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες.

Η χειροτέρευση της κατάστασης της Υγείας στη Βρετανία, εννοείται πως δεν αφορά γενικά όλο τον πληθυσμό της, αλλά την εργατική τάξη, τα λαϊκά στρώματα, που, ενώ έχουν φορολογηθεί διπλά και τρίδιπλα από το αστικό κράτος, βλέπουν σήμερα το δημόσιο σύστημα Υγείας να απαξιώνεται, να συρρικνώνεται, να υποστελεχώνεται, με αποτέλεσμα τη ραγδαία χειροτέρευση του δημόσιου συστήματος. Αντίθετα, για τους καπιταλιστές και τις οικογένειές τους υπάρχουν οι ιδιωτικές υπηρεσίες Υγείας, που είναι πανάκριβες και απλησίαστες για το λαό. Ωστόσο, η αστική τάξη προσδοκά να αυξήσει τα κέρδη της και από το δημόσιο σύστημα Υγείας, μέσω της παραπέρα εμπορευματοποίησής του.

Κι όλα αυτά σε μια χώρα, που δεν έχει μνημόνια, δεν περνά «αξιολόγηση» από την τρόικα, δεν αντιμετωπίζει το ζήτημα του δημόσιου χρέους και επιπλέον έχει το δικό της εθνικό νόμισμα και είναι μια από τις ισχυρότερες καπιταλιστικές οικονομίες στον κόσμο.

Να γιατί ψεύδονται τόσο αυτοί που επικαλούνται τα παραπάνω (μνημόνια, χρέος, η κατάσταση της οικονομίας κ.λπ.) για να δικαιολογήσουν τη χειροτέρευση του δημόσιου συστήματος της Υγείας στη χώρα μας, όσο και εκείνοι που ισχυρίζονται πως η αλλαγή νομίσματος και η επιστροφή στο εθνικό νόμισμα από μόνη της θα καλυτερεύσει την κατάσταση του λαού μας.

Η ουσία είναι πως ο καπιταλισμός βλάπτει σοβαρά την Υγεία του λαού, την ώρα που αποτελεί πεδίο ακόρεστης κερδοφορίας για το κεφάλαιο.

Παραπομπές:

1. https://www.england.nhs.uk/statistics/wp-content/uploads/sites/2/2016/06/Monthly-AE-Report-January-17.pdf

2. https://www.theguardian.com/society/2017/mar/03/nhs-being-hit-by-cuts-to-beds-as-well-as-to-social-care

3. http://content.digital.nhs.uk/SHMI

4. https://www.ons.gov.uk/employmentandlabourmarket/peopleinwork/employmentandemployeetypes/bulletins/uklabourmarket/feb2017#vacancies

5. http://www.nhsstaffsurveys.com/Page/1056/Home/NHS-Staff-Survey-2016/

6. https://www.theguardian.com/society/2017/mar/09/nhs-england-chiefs-order-hospitals-to-begin-urgent-overhaul-of-ae-care

7. https://www.gov.uk/government/speeches/spring-budget-2017-philip-hammonds-speech

8. https://www.publications.parliament.uk/pa/cm201617/cmselect/cmpubacc/887/887.pdf

9. https://www.england.nhs.uk/stps/

Copyright 2017 The Associated

Από την πρόσφατη κινητοποίηση εργατών έξω από εργοστάσιο της Nissan στο Μισισίπι

Στην πραγματικότητα, λοιπόν, σήμερα η βιομηχανία αυτοκινήτων στις ΗΠΑ, που παραδοσιακά αποτελούσε το μεγαλύτερο μέρος του 20ού αιώνα την «ατμομηχανή» της βιομηχανικής παραγωγής στη χώρα, έχει μεταμορφωθεί σε έναν παραγωγικό τομέα που όσο περνούν τα χρόνια εξασφαλίζει ολοένα και λιγότερο σταθερή και καλοπληρωμένη εργασία, χωρίς ασφάλιση και δικαιώματα. Αυτό οφείλεται σε ένα συνδυασμό παραγόντων και αλλαγών που αφορούν, μεταξύ πολλών άλλων:

• Στις κόντρες των μονοπωλίων και τον ανταγωνισμό αμερικανικών, ευρωπαϊκών και ασιατικών μονοπωλίων του κλάδου με φόντο και τις περιφερειακές εμπορικές συμφωνίες (όπως η «Συμφωνία Εμπορίου Βόρειας Αμερικής», NAFTA του 1994) ή και διεθνείς.
• Στις τεχνολογικές αλλαγές που συνεπάγεται η άνοδος της αυτοματοποίησης στον τομέα βιομηχανικής παραγωγής και η συνακόλουθη σταδιακή αντικατάσταση έμπειρων και ειδικευμένων εργατών όχι μόνο από ρομπότ υψηλής τεχνολογίας αλλά και από συμβασιούχους, προσωρινούς ανειδίκευτους εργάτες ή προσωπικό με ανεπαρκή προσόντα και εμπειρία.
• Στη συνεχή αποδυνάμωση των εργατικών και εργασιακών δικαιωμάτων εξαιτίας του υπονομευτικού ρόλου που παίζουν εργοδοτικά συνδικάτα, αλλά και εξαιτίας των μεγάλων εμποδίων που προβάλλει το αστικό κράτος για να περιορίσει ή και να απαγορεύσει τη συνδικαλιστική δράση των εργατών, Αμερικανών και μεταναστών.
• Στη θέσπιση και στην αύξηση της διάδοσης του ρόλου των δουλεμπορικών «γραφείων ευρέσεως προσωρινής εργασίας» (λεγόμενα «temp agencies») που σήμερα, μετά από περίπου επτά δεκαετίες, έχουν εξελιχθεί σε αληθινή μάστιγα για τους εργάτες στις ΗΠΑ συνιστώντας κλάδο οικονομίας με ετήσιο κύκλο κερδών 43 δισ. δολάρια. Τα δουλεμπορικά πλέον έχουν αναδειχθεί σε σχεδόν αποκλειστικό πάροχο εργασίας στις βιομηχανίες αυτοκινήτου και αντικαθιστούν ολοένα και περισσότερο μισθωτούς εργάτες με συμβασιούχους που πληρώνονται με πολύ χαμηλότερες αμοιβές (με το ζόρι 8,50 δολάρια την ώρα, ενίοτε μεικτά...), δεν έχουν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και συνταξιοδοτική ασφάλιση, απαγορεύεται να ενταχθούν σε σωματεία ή να αναπτύξουν συνδικαλιστική δράση, απολύονται δίχως αποζημιώσεις και τροφοδοτούν τον φαύλο κύκλο εκμετάλλευσης με την προσμονή μελλοντικής «καλύτερης θέσης» δουλειάς...

Τα προβλήματα των σημερινών εργατών που απασχολούνται στον κλάδο της παραγωγής και συναρμολόγησης αυτοκινήτων φαίνεται να διογκώνονται περισσότερο σε νέα εργοστάσια που έχουν φτιάξει τα τελευταία χρόνια κυρίως ασιατικές αυτοκινητοβιομηχανίες, όπως οι Nissan, Kia, Huyndai, Honda ή εταιρείες που προμηθεύουν στις προηγούμενες ανταλλακτικά και μέρη αυτοκινήτου, όπως η κορεατική «Ajin». Τα ασιατικά μονοπώλια φτιάχνουν πλέον τα περισσότερα εργοστάσια όχι στις μεσοδυτικές ΗΠΑ (που παραδοσιακά είχαν συγκεντρώσει το μεγαλύτερο ενδιαφέρον της παραγωγής αυτοκινήτου) αλλά τις νότιες πολιτείες (Aλαμπάμα, Τζόρτζια, Μισισίπι), όπου το εργατικό δυναμικό (και λόγω μεγαλύτερων φυλετικών ανισοτήτων) αμείβεται χαμηλότερα.

Το πρόβλημα αναδείχθηκε και το Σάββατο 4 Μάρτη, όταν πάνω από 5.000 εργάτες πραγματοποίησαν μεγάλη κινητοποίηση έξω από εργοστάσιο της αυτοκινητοβιομηχανίας Nissan στο Κάντον του Μισισίπι για να διαμαρτυρηθούν για τα χαμηλά ωρομίσθια, τις επισφαλείς συνθήκες εργασίας και την τρομοκρατία που ασκεί η διοίκηση του εργοστασίου στους εργάτες ώστε να αποτρέψει τη συνδικαλιστική δράση και την ένταξή τους ακόμη και σε (φιλικά προς τα μονοπώλια) συνδικάτα, όπως το συνδικάτο εργαζομένων στις αυτοκινητοβιομηχανίες, UAW, που ήδη από το 2007 είχε συμφωνήσει σε σημαντική μείωση των εργατικών αμοιβών με αφορμή την καπιταλιστική κρίση που κορυφώθηκε ένα χρόνο αργότερα...

Ο εφιάλτης των εργατών σε αυτά τα σύγχρονα κάτεργα, που λειτουργούν υπό το οξύμωρο σχήμα των εργασιακών συνθηκών τύπου Μεσαίωνα, ενώ διαθέτουν αυτοματοποιημένα στάδια παραγωγής με την τελευταία εξέλιξη της τεχνολογίας, ήρθε πρόσφατα στην επιφάνεια χάρη στον αγώνα που δίνει η μητέρα της 20χρονης εργάτριας Ρεγκίνα Ελσι όταν συνθλίφτηκε από ρομπότ σε εργοστάσιο της «Ajin» στην Αλαμπάμα, τον περασμένο Ιούνη. Η νεαρή εργάτρια έχασε τη ζωή της, μέσα σε δευτερόλεπτα, όταν πήγε να δει για ποιο λόγο σταμάτησε η λειτουργία ενός ρομποτικού συστήματος, το οποίο ξαφνικά ξανατέθηκε σε λειτουργία λιώνοντάς την... Ομως, πριν από το αποτρόπαιο τέλος, η ζωή της είχε για μήνες τραβήξει μία μαρτυρική ανηφόρα εξαντλητικής εργασίας για 8,50 δολάρια την ώρα.

Οπως καταγράφηκε σε εκτενές ρεπορτάζ των «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς» πριν από λίγες μέρες, η 20χρονη Ρ. Ελσι, για μήνες, δούλευε 12ωρες βάρδιες, επτά μέρες τη βδομάδα, ως συμβασιούχος των δουλεμπορικών «Alliance Total Solutions» και «Joynus Staffing», σε μία προσπάθεια να αποταμιεύσει τα λεφτά που χρειαζόταν για να παντρευτεί και να ανοίξει το δικό της σπιτικό. Η μητέρα της, μιλώντας σε δημοσιογράφους, εξομολογήθηκε πως το κορίτσι το τελευταίο διάστημα, έως ότου έχασε τη ζωή της, στις 18 του περασμένου Ιούνη, ένιωθε εξαντλημένη και αδύναμη αφού είχε καταλήξει να ζει για να δουλεύει σαν σκλάβος. Το εργατικό δυστύχημα καταγράφηκε στα επίσημα στοιχεία ως μία ακόμη απώλεια της ζωής ανειδίκευτου εργάτη, από τις εκατοντάδες ανάλογες περιπτώσεις που συμβαίνουν κάθε χρόνο, και προκάλεσε τις έρευνες από την ομοσπονδιακή Αρχή Επαγγελματικής Ασφάλειας και Υγείας (OSHA), και τις απειλές προστίμων ύψους 2.500.000 δολαρίων στη βιομηχανία «Ajin» και στα δουλεμπορικά «Alliance T.S.» και «Joynus Staffing».

Στο ρεπορτάζ των «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς» καταγράφεται μάλιστα η παρατήρηση του πρώην υφυπουργού Εργασίας δρ. Ντέιβιντ Μάικλς, που μετέβη, όπως ομολόγησε, το 2015 επί τούτου στην Κορέα και συναντήθηκε με διευθυντικά στελέχη των αυτοκινητοβιομηχανιών «Χιουντάι» και «Κία» για να τους επιστήσει την προσοχή στην ανάγκη επιβολής μέτρων εργασιακής ασφάλειας ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά τη λειτουργία των ρομποτικών συστημάτων και ιδίως τη διακοπή λειτουργίας τους στη διάρκεια εργασιών συντήρησης ή επισκευής... Ο Μάικλς, που από καιρό παρακολουθούσε τα κρούσματα εργοδοτικής αυθαιρεσίας και καταπίεσης εργατών, είχε διαπιστώσει πως τίθενται σε αχρείαστους κινδύνους η ασφάλεια και η ζωή βιομηχανικών εργατών και πως θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί οι ακρωτηριασμοί ή οι θάνατοί τους εάν λαμβάνονταν βασικά μέτρα ασφάλειας...

Τα κάτεργα βεβαίως λειτουργούν δημιουργώντας, με την υπεραξία της εργατικής δύναμης, για τα μονοπώλια τεράστια κέρδη σε βάρος της υγείας και της ζωής των εργατών.

Αμερικανικά, ευρωπαϊκά και ασιατικά μονοπώλια της αυτοκινητοβιομηχανίας που έχουν μονάδες παραγωγής και συναρμολόγησης στις ΗΠΑ βλέπουν τα τελευταία χρόνια, μετά την καπιταλιστική κρίση του 2008, τις πωλήσεις στην αμερικανική αγορά και τα κέρδη τους να αυξάνονται σταθερά. Το 2016 πουλήθηκαν 17,46 εκατομμύρια αυτοκίνητα, ελαφρά φορτηγά και βανάκια καταγράφοντας ρεκόρ όλων των εποχών, αύξηση της τάξης του 4% σε σχέση με το 2015. Το 2016 ήταν η έβδομη συναπτή χρονιά σταθερής αύξησης στις πωλήσεις αυτοκινήτων στις ΗΠΑ, όπου ο μέσος όρος ηλικίας ενός οχήματος είναι τα 11,5 χρόνια και η μέση τιμή πώλησης ανέρχεται σε 35.300 δολάρια. Ετησίως υπολογίζεται πως τα μονοπώλια αυτοκινητοβιομηχανίας δίνουν στην οικονομία των ΗΠΑ 953 δισ. δολάρια δημιουργώντας πάνω από 7.200.000 θέσεις εργασίας (δηλαδή, 1 στις 25 θέσεις εργασίας στις ΗΠΑ σχετίζεται με τον κλάδο αυτοκινήτου). Αυτό, σύμφωνα τουλάχιστον με τα επίσημα στοιχεία της ομάδας των αυτοκινητοβιομηχανιών Auto Alliance, που εκπροσωπεί τα συμφέροντα του 77% των βιομηχανιών αυτού του τομέα (εταιρείες όπως οι BMW, Fiat Chrysler, Ford, General Motors, Jaguar Land Rover, Mazda, Mercendes Benz, Mitsubishi, Toyota, Volvo, Volkswagen κ.ά).

Παρ' όλα αυτά, τα μονοπώλια αυξάνουν τις πιέσεις για ακόμη περισσότερο ξεζούμισμα των εργατών καθώς έχουν την αμέριστη στήριξη όλων των κυβερνήσεων, συμπεριλαμβανομένης και της νέας κυβέρνησης του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, που έχει υποσχεθεί να επαναφέρει στις ΗΠΑ «χιλιάδες καλές θέσεις εργασίας» με πετσοκομμένα, βεβαίως, δικαιώματα, μισθούς, και περιορισμό ή και πλήρη απαγόρευση της συνδικαλιστικής δράσης.

Μπροστά σε όλα αυτά λύσεις μπορούν να βρεθούν μόνο με ταξικά συνδικάτα και με κλιμάκωση του αγώνα της εργατικής τάξης σε όλους τους χώρους δουλειάς. Οχι με αιτήματα που αφορούν μόνο την ασφαλή και αξιοπρεπή εργασία ή τους καλούς μισθούς και τα επιδόματα, αλλά και τη ζωή που αξίζει στους παραγωγούς του πλούτου, αλλά αυτό προϋποθέτει σύγκρουση με την εξουσία του κεφαλαίου.