-- Κυρία Παπαρήγα μιλήσατε για αντεπανάσταση, ανατροπή του σοσιαλισμού που γνωρίσαμε. Κάνετε μια αρκετά σημαντική προσπάθεια για αποτίμηση της Ιστορίας των σοσιαλιστικών χωρών και θα ήθελα να σας ρωτήσω, πού τοποθετείτε ιστορικά για τη Σοβιετική Ενωση μιλώντας, το σημείο μη επιστροφής. Είναι στο 20ό Συνέδριο του 1956 ή πιο πριν;

-- Αυτό που έχουμε ξεκαθαρίσει και είναι σαφές, είναι ότι το τελικό, αν θέλετε, όχημα και το σημείο μη επιστροφής τοποθετείται την περίοδο της περεστρόικα. Οχι γιατί αποδίδουμε τις αποκλειστικές ευθύνες στην ίδια την περεστρόικα, αλλά γιατί εκείνη την περίοδο χάθηκε η δυνατότητα να παλέψει κανείς για την αναζωογόνηση του σοσιαλισμού και κυρίως για τη διόρθωση σοβαρών λαθών που έγιναν. Αναμφισβήτητα, οι παράγοντες που οδήγησαν στο αδυνάτισμα του σοσιαλιστικού συστήματος και στην αλλοίωση των βασικών του αρχών, εξελίχθηκαν σταδιακά. Ομως η ταφόπλακα μπήκε στα μέσα της δεκαετίας του '80. Ενδεχομένως, τότε υπήρχαν δυνατότητες διόρθωσης. Αλλά η συνέχεια έκοψε κάθε νήμα προς αυτήν την πορεία.