Διατρέχοντας με μια «γρήγορη ματιά» τον πλανήτη, εύκολα διαπιστώνει κανείς ότι πολλά έχουν αλλάξει τα τελευταία χρόνια, ιδιαίτερα στη διάρκεια της δεκαετούς σχεδόν συγχρονισμένης παγκόσμιας καπιταλιστικής κρίσης, που επιτάχυνε διεργασίες και ανακατατάξεις, οξύνοντας παραπέρα τις μεγάλες και εγγενείς αντιθέσεις ανάμεσα σε ιμπεριαλιστικά κέντρα.

Βέβαια, οι ανταγωνισμοί και οι αντιθέσεις ανάμεσα σε ισχυρά ιμπεριαλιστικά κράτη και κέντρα, ως συνέπεια της προσπάθειάς τους να επεκταθούν σε νέες ζώνες επιρροής, να ελέγξουν πλουτοπαραγωγικές πηγές, αγορές, δρόμους του εμπορίου και της Ενέργειας, δεν έλειψαν ποτέ, ενώ βγήκαν στην επιφάνεια με νέα ένταση μετά και τις αντεπαναστατικές ανατροπές στις πρώην σοσιαλιστικές χώρες. Οπως δεν έλειψαν και τα προηγούμενα χρόνια οι ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις και οι πόλεμοι, η «άλλη όψη» της ιμπεριαλιστικής «ειρήνης», η «συνέχεια» των λυσσασμένων ανταγωνισμών με άλλα μέσα.

Μια σειρά ωστόσο από εξελίξεις δείχνουν ότι οι ανταγωνισμοί αυτοί ανάμεσα σε ιμπεριαλιστικά κέντρα περνάνε σε νέα φάση. Οι αλλαγές αυτές αντανακλώνται μάλιστα και στις προσαρμογές που κάνουν το ένα πίσω απ' το άλλο τα βασικά ιμπεριαλιστικά κέντρα στην «παγκόσμια στρατηγική» τους: Τελευταίο παράδειγμα η αναθεώρηση της «στρατηγικής ασφάλειας των ΗΠΑ».

Ορισμένα βασικά στοιχεία των εξελίξεων αυτών, όπως άλλωστε καταγράφονται και από τα ίδια τα αστικά επιτελεία και τους ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς, είναι:

-- Οι μεγάλες δυσκολίες των καπιταλιστικών οικονομιών να περάσουν σε φάση ορμητικής ανάκαμψης, να βρουν δηλαδή κερδοφόρα διέξοδο τα τεράστια υπερσυσσωρευμένα κεφάλαια που προκάλεσαν την καπιταλιστικά κρίση, κι ενώ κανένα ιμπεριαλιστικό κέντρο δεν ξεχωρίζει ως ικανό να παίξει το ρόλο της «ατμομηχανής» για να ξεκολλήσουν οι καπιταλιστικές οικονομίες. Το αντίθετο: Ολο και πιο συχνά εκφράζονται ανησυχίες, όπως για τις πολύ αρνητικές επιπτώσεις που θα είχε για την παγκόσμια καπιταλιστική οικονομία μία σημαντική υποχώρηση της κινεζικής οικονομίας, για τους αναιμικούς ρυθμούς ανάκαμψης που καταγράφει η ΕΕ, χάνοντας θέσεις στον ανταγωνισμό με ΗΠΑ, Κίνα κ.ο.κ.

-- Η μείωση της απόστασης ανάμεσα στις ΗΠΑ - που διατηρούν βεβαίως την πρωτοκαθεδρία στο ιμπεριαλιστικό σύστημα - και στους ανταγωνιστές τους, κατά βάση την Κίνα, εξέλιξη που τροφοδοτείται βέβαια από το νόμο της ανισόμετρης ανάπτυξης του καπιταλισμού και «συμπαρασύρει» μια σειρά από ανακατατάξεις, αναδιατάσσει συμμαχίες, ακόμα και λεγόμενες «παραδοσιακές», κ.ο.κ.

Ο ανταγωνισμός βέβαια ανάμεσα σε ΗΠΑ και Κίνα δεν στερείται αντιφάσεων, παίρνοντας υπόψη τον μεγάλο βαθμό αλληλεξάρτησης των καπιταλιστικών οικονομιών, πόσο μάλλον όταν πρόκειται για την 1η και 2η οικονομική δύναμη, αντίστοιχα, με κριτήριο τα μερίδιά τους στο Παγκόσμιο Ακαθάριστο Προϊόν και ενώ η Κίνα αποτελεί το σημαντικότερο κράτος - πιστωτή των ΗΠΑ. Το ίδιο ισχύει όπου απλώνονται οι ιμπεριαλιστικές αντιπαραθέσεις: Ανταγωνισμός και συνεργασία δεν χωρίζονται με σινικά τείχη αλλά, αντίθετα, συνυπάρχουν, το ένα φέρνει το άλλο.

-- Η τεράστια συγκέντρωση στρατιωτικών δυνάμεων και πολεμικών μέσων, όπως και η κλιμάκωση «περιφερειακών» πολεμικών συγκρούσεων και ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων με ευρύτερη σημασία - «πόλεμο δι' αντιπροσώπων», όπως έχει ονομαστεί από τα αστικά επιτελεία - όπως, για παράδειγμα, στην Ουκρανία, στη Συρία, Στο Ιράκ, σε χώρες του Περσικού Κόλπου και της Αφρικής, στον Ειρηνικό Ωκεανό και αλλού.

-- Εξίσου χαρακτηριστικό όμως είναι και το γεγονός πως όλο και συχνότερα αποτυπώνεται ότι οι ιμπεριαλιστές ρίχνουν στην αρένα του παγκόσμιου ανταγωνισμού συνδυασμένα όλα τα «όπλα» τους, πολιτικά, διπλωματικά, οικονομικά, στρατιωτικά. Ετσι πυκνώνουν οι αναλύσεις ότι τα όρια ανάμεσα στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο και την ιμπεριαλιστική «ειρήνη» θολώνουν όλο και περισσότερο. Το γεγονός αυτό επιβεβαιώνει για μια ακόμα φορά ότι κάθε άλλο παρά «χάος» χωρίζει ιμπεριαλιστικό πόλεμο και «ειρήνη», αλλά, αντίθετα, ότι είναι τα συμφέροντα των επιχειρηματικών ομίλων και το κυνήγι του καπιταλιστικού κέρδους που διαπερνούν ως ενιαίο «νήμα» και τα δύο: Τη «σταθερότητα» με το πιστόλι στον κρόταφο των λαών και τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο ως «προέκταση» της πολιτικής τους με άλλα - πολεμικά - μέσα.