Στιγμιότυπο από την επίδειξη σιμουλτανέ |
Την εκδήλωση άνοιξε ο Γιάννης Γραμματικάκης, εκ μέρους της ΟΒ ΗΜΜΥ, μιλώντας για την παιδική ηλικία του Μποτβίνικ, την πρώτη του επαφή με το σκάκι και τις σπουδές του στο Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών του Πολυτεχνείου του Λένινγκραντ. Γεννημένος στις 17 Αυγούστου του 1911 στην Αγία Πετρούπολη, από μικρή ηλικία είδε πάνω του τα σημάδια της μεγάλης Οχτωβριανής Επανάστασης. Σε μια χώρα που πριν την Επανάσταση του 1917 το ποσοστό αναλφαβητισμού άγγιζε το 90%, στήθηκαν σχολεία σε κάθε πόλη και χωριό ακόμη και για ενήλικες, καταλήγοντας μέσα σε μια 15ετία μετά την Επανάσταση στην ολική εξάλειψή του. Η εργατική τάξη απέκτησε για πρώτη φορά πρόσβαση στα μπαλέτα, στα θέατρα, την κλασική μουσική, που μέχρι τότε αποτελούσαν γι' αυτήν άπιαστο όνειρο. Το ίδιο συνέβη και με το σκάκι. Διαδόθηκε πολύ πλατιά, βασιζόμενο στα εκπαιδευτικά ιδρύματα και τους χώρους δουλειάς. Στις αρχές της δεκαετίας του '30 δεν υπήρχε εκπαιδευτικό ίδρυμα ή τόπος δουλειάς χωρίς το δικό του σκακιστικό σωματείο. Το υπουργείο Αθλητισμού και Πολιτισμού και τα σωματεία παρείχαν όλους τους απαραίτητους πόρους για την ανάπτυξη του αθλήματος. Σε αυτές τις συνθήκες, στην ομάδα του σχολείου του, έκανε ο Μποτβίνικ τα πρώτα του βήματα.
Ο Μ. Μποτβίνικ υπήρξε ο ιδρυτής της Σοβιετικής Σκακιστικής Σχολής |
Αμέσως μετά τη λήξη του πολέμου και μετά το θάνατο του Αλεξάντερ Αλιέχιν, μέσα από ένα τουρνουά διεκδικητών, ο Μποτβίνικ ανακηρύσσεται Παγκόσμιος Πρωταθλητής. Ακολούθησαν άλλες τέσσερις κατακτήσεις του τίτλου και μια λαμπρή πορεία ως προπονητής των επόμενων πρωταθλητών της ΕΣΣΔ. Ως μηχανικός έστρωσε με τις εργασίες του το έδαφος για την επίλυση σκακιστικών προβλημάτων από υπολογιστές.
Ο Γ. Γραμματικάκης έκλεισε την ομιλία του λέγοντας ότι «η συνεισφορά του Μποτβίνικ στη σκακιστική και επιστημονική κοινότητα είναι αδιαμφισβήτητη. Στο πρόσωπό του βλέπουμε και εμείς, όπως και ο ίδιος, τις ανεξάντλητες δυνάμεις που κατάφερε να απελευθερώσει η σοβιετική κοινωνία για λογαριασμό της ανθρωπότητας. Η πορεία του ήταν ταυτισμένη με την οικοδόμηση της σοσιαλιστικής σοβιετικής κοινωνίας. Η ιστορία του γεμίζει με δυνάμεις και αισιοδοξία όλους εμάς τους νέους, που παλεύουμε για την έξοδο από τη σημερινή δύσκολη συγκυρία».
Στη συνέχεια, πήρε το λόγο ο Βασίλης Ανδρώνης, ΕΔΙΠ ΕΜΠ, πρόεδρος του ΣΑΣ Κορωπίου και Υποψήφιος Μαιτρ. Ο κ. Ανδρώνης στάθηκε στους λόγους που οδήγησαν στη ραγδαία ανάπτυξη του σκακιού στην ΕΣΣΔ, στα χαρακτηριστικά εκείνα που αποκτά κάποιος μέσα από την ενασχόλησή του με το άθλημα, απαραίτητα για τους οικοδόμους της νέας εργατικής εξουσίας. Αξίζει να σημειωθεί ότι το 1923 οι σκακιστές που ήταν εγγεγραμμένοι σε συλλόγους ήταν περίπου 1.000. Στα τέλη της δεκαετίας του '30 ξεπερνούσαν τα 5.000.000!
«Βρισκόμαστε το 1922, πέντε χρόνια μετά τη Ρωσική Επανάσταση στο μεγαλύτερο σε έκταση κράτος στον κόσμο, την ΕΣΣΔ, το πρώτο σοσιαλιστικό κράτος στην παγκόσμια ιστορία, όπου μπήκαν οι βάσεις για ένα από τα σημαντικότερα αθλητικά φαινόμενα του 20ού αιώνα, την απόλυτη κυριαρχία της Σοβιετικής Ενωσης στο σκάκι για περίπου 70 χρόνια. Κάτι που αποτελεί μοναδικό φαινόμενο στην ιστορία του αθλητισμού, ενώ φαντάζει απίθανο να επαναληφθεί ποτέ σε οποιοδήποτε άθλημα. Οι επιπτώσεις αυτού του επιτεύγματος επηρεάζουν ακόμη το παγκόσμιο σκάκι, 26 χρόνια μετά την ανατροπή της ΕΣΣΔ, αφού σήμερα οι 5 από τους 10 κορυφαίους σε διεθνή αξιολόγηση σκακιστές ανήκουν στη δύναμη της (πρώην) ΕΣΣΔ.
Το σκάκι αναδείχθηκε εθνικό άθλημα της Σοβιετικής Ενωσης, με σκοπό να συνεισφέρει στην καλλιέργεια ενός επαναστατικού χαρακτήρα. Με κρατική μέριμνα και συνεχή υποστήριξη δημιουργήθηκε η λεγόμενη Σοβιετική Σχολή Σκακιού, η οποία βασιζόταν στην προπόνηση και τον απλό τρόπο σκέψης παρά στο στυλ παιχνιδιού. Η τόλμη, η εφευρετικότητα, η φαντασία, η ανάγκη για στρατηγική αντίληψη και σχεδιασμό, καθώς και για τακτική ετοιμότητα, η χαλιναγώγηση των συναισθημάτων από τη λογική σκέψη, η αυτοκριτική αντιμετώπιση που απαγορεύει την επανάπαυση σε παλαιότερες επιτυχίες, η μαχητικότητα κάτω από οποιεσδήποτε περιστάσεις κ.λπ., είναι χαρακτηριστικά τόσο του ισχυρού σκακιστή όσο και του απλού εργάτη».
Μέσα σε αυτές τις συνθήκες μεγάλωσε και «ανδρώθηκε» σκακιστικά ο Μ. Μποτβίνικ. Κατέκτησε 6 φορές το Πρωτάθλημα Ρωσίας, περισσότερες από κάθε άλλο σκακιστή. Κατέκτησε τον τίτλο του Παγκόσμιου Πρωταθλητή το 1948 στη Χάγη και τον διατήρησε για 15 χρόνια με «μικρά ενδιάμεσα διαλείμματα». Εχει αναγνωριστεί ως ο πιο ικανός παίκτης στην ιστορία του σκακιού στον τομέα της ατομικής προετοιμασίας. Ηταν αυστηρός υπέρμαχος της δημοσίευσης αναλυμένων παρτίδων από τους σκακιστές σε περιοδικά, ώστε οι αναγνώστες να στέλνουν χρήσιμα σχόλια.
Εγκατέλειψε το επαγγελματικό σκάκι το 1970 για να αφοσιωθεί στην προπονητική και στους σκακιστικούς Η/Υ. Η Σχολή Μποτβίνικ δεχόταν τα κορυφαία ταλέντα της νεολαίας απ' όλη τη χώρα και κατόρθωσε να δημιουργήσει εξαιρετικές γενιές κορυφαίων πρωταθλητών.
Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με επίδειξη σιμουλτανέ, στην οποία ο Κώστας Κοκόλιας από τον ΣΟ Παγκρατίου (elo fide 2200) αντιμετώπισε ταυτόχρονα 15 αντιπάλους.