Το ζητούμενο είναι πώς η Τριτοβάθμια Εκπαίδευση θα διαμορφώσει τους νέους εργαζόμενους και επιστήμονες, ώστε το κεφάλαιο να εξασφαλίσει το κατάλληλα προσαρμοσμένο επιστημονικό και εργατικό δυναμικό που χρειάζεται για την κερδοφορία του. Αυτό εξασφαλίζεται και από τη συνολικότερη αντιλαϊκή πολιτική της συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ και των προηγούμενων κυβερνήσεων. Τα μέτρα που έρχονται με το κλείσιμο της δεύτερης «αξιολόγησης» μειώνουν και άλλο την τιμή πώλησης της εργατικής δύναμης, αφήνουν ακόμα περισσότερο εκτεθειμένο τον εργαζόμενο στην εργοδοσία προωθώντας τις ατομικές και επιχειρησιακές συμβάσεις, ενώ ενισχύουν ακόμα περισσότερο τις ελαστικές σχέσεις εργασίας.

Η παραπάνω ανάγκη εκφράζεται με συγκεκριμένο τρόπο στην Ανώτατη Εκπαίδευση, μέσα από την προώθηση και υλοποίηση του ενιαίου Χάρτη για την Ανώτατη Εκπαίδευση, που ο νέος υπουργός Παιδείας θέτει σε πρώτη προτεραιότητα.

Ενας από τους στόχους του «σύγχρονου ευρωπαϊκού πανεπιστημίου», όπως το προσδιορίζουν, είναι η διευκόλυνση της κινητικότητας των φοιτητών και αποφοίτων - εργαζομένων υψηλής ειδίκευσης από χώρα σε χώρα και από ίδρυμα σε ίδρυμα. Αυτό απαιτεί αντιστοίχιση των προσόντων τους ώστε να ενιαιοποιείται τελικά η αγορά εκπαιδευτικών και ερευνητικών προϊόντων της ΕΕ. Ο ανταγωνιστικός επιστήμονας παρουσιάζεται ως πρότυπο, ο καθορισμός του περιεχομένου σπουδών με βάση τις ανάγκες της αγοράς - δηλαδή της κερδοφορίας των μονοπωλίων - ως λύση στην απορρόφηση των αποφοίτων στην αγορά εργασίας.

Ποια είναι όμως η πραγματικότητα;

Ο νέος επιστήμονας οδηγείται στο να μαζεύει πανάκριβα και ατελείωτα πιστοποιητικά και πτυχία, να τρέχει από χώρα σε χώρα για να παίρνει εμπειρίες ώστε να μαζέψει τα κατάλληλα προσόντα και να είναι πιο ανταγωνιστικός στην αγορά εργασίας. Είναι χαρακτηριστικό το παράδειγμα του ΕΜΠ, που πουλάει πανάκριβα πιστοποιητικά γνώσης, τα οποία θα έπρεπε να κατοχυρώνονται με την απόκτηση του πτυχίου. Ετσι, ένας απόφοιτος αναγκάζεται να αγοράσει αυτά τα πιστοποιητικά - ανεξάρτητα από το εάν έχει ήδη τα κατάλληλα εφόδια - ώστε να μπορεί να τα βάλει στο βιογραφικό του. Η ίδια κατεύθυνση εκφράζεται και σε άλλες σχολές, π.χ. με την απόσπαση της παιδαγωγικής επάρκειας από το πτυχίο. Με αποτέλεσμα ένας πτυχιούχος φυσικός για να μπορέσει να διδάξει θα πρέπει να πληρώσει πιστοποιητικό παιδαγωγικής επάρκειας ή να κάνει μεταπτυχιακό στο οποίο εισάγονται δίδακτρα.

Στην εργασιακή ζούγκλα που επικρατεί, το ατελείωτο αυτό κυνήγι γνώσεων έχει ως αποτέλεσμα την ενίσχυση δημιουργίας ενός ευέλικτου φτηνού εργατικού και επιστημονικού δυναμικού που θα είναι έτοιμο προς εκμετάλλευση από τα μονοπώλια. Η πραγματικότητα άλλωστε δείχνει πως η πλειοψηφία των αποφοίτων βρίσκεται μεταξύ ανεργίας και εργασιακής περιπλάνησης. Οσοι δουλεύουν έχουν τσακισμένα εργασιακά δικαιώματα, οι ελαστικές σχέσεις εργασίας, η δουλειά με το μπλοκάκι, η πληρωμή των ασφαλιστικών εισφορών από την τσέπη του εργαζόμενου κυριαρχούν. Ενώ οι απόφοιτοι που είναι ελεύθεροι επαγγελματίες έχουν το άγχος των ασφαλιστικών εισφορών, των φόρων, την ίδια ώρα που τα μονοπώλια κάνουν ασφυκτική την παρουσία μικρών επιχειρήσεων. Ακόμα όμως και αρκετοί από τους επιστήμονες που θα καταφέρουν να δουλέψουν σε ερευνητικό κέντρο δύσκολα μπορούν να συμβάλουν δημιουργικά στην ανάπτυξη της επιστήμης. Θα είναι αποσπασμένοι από το σύνολο του έργου που παράγεται και θα ασχολούνται με ένα μικρό κομματάκι δουλειάς που η επιχείρηση θα 'χει δώσει στο συγκεκριμένο εργαστήριο, θα κυνηγούν χορηγίες και δημοσιεύσεις, ενώ οι ώρες εργασίας στο εργαστήριο συχνά θα είναι ατελείωτες, η δουλειά κακοπληρωμένη και η ασφάλιση προσωπική υπόθεση του ερευνητή.

Αυτές είναι κάποιες πλευρές από τα αποτελέσματα του «σύγχρονου ευρωπαϊκού πανεπιστημίου»...

Την ουσία του δεν την υπερασπίζεται μόνο η κυβέρνηση αλλά και η πλειοψηφία καθηγητών, όχι μόνο προπαγανδίζοντάς το στα μαθήματα αλλά διοργανώνοντας ή συμμετέχοντας σε ημερίδες και συμπόσια με επιχειρηματικούς ομίλους. Αναδεικνύοντας τις αρετές της επιχειρηματικότητας και καλλιεργώντας τη στρεβλή αντίληψη στους φοιτητές ότι η ακόμα μεγαλύτερη διασύνδεση πανεπιστημίου με την αγορά θα εξασφαλίσει περισσότερες θέσεις εργασίας για τους αποφοίτους. Οι πρυτανικές αρχές πρωτοστατούν στην εφαρμογή των παραπάνω αλλαγών και διακηρύσσουν σε όλους τους τόνους ότι «αυτό το πανεπιστήμιο έχει ανάγκη η χώρα μας». Οι όποιες διαφωνίες προκύπτουν με την κυβέρνηση είναι στη βάση του πώς θα εφαρμοστούν καλύτερα οι παραπάνω κατευθύνσεις. Χαρακτηριστικό παράδειγμα οι αντιμαχίες κάποιων πρυτανικών αρχών με την κυβέρνηση όχι για το εάν θα υπάρχουν δίδακτρα στα μεταπτυχιακά - σε αυτό όλοι συμφωνούσαν - αλλά στο ποιος θα τα καθορίζει.

Χρειάζεται να αποκαλυφθεί το μεγάλο ψέμα ότι η εξέλιξη της κοινωνίας και της επιστήμης προς όφελος του λαού μπορεί να γίνει με την ενίσχυση και τη θωράκιση της ανταγωνιστικότητας και της κερδοφορίας του κεφαλαίου.

Η ανάδειξη των αναγκών και των δυνατοτήτων που υπάρχουν αντικειμενικά σήμερα στην κοινωνία μπορεί να αποτελέσει βάση ώστε νέες δυνάμεις να μπαίνουν στο κίνημα, να ανεβαίνει ο βαθμός διεκδίκησης και οργάνωσης στους συλλόγους, να ενισχύεται η συσπείρωση στο Μέτωπο Αγώνα Σπουδαστών.

Ανάπτυξη με κριτήριο τις σύγχρονες ανάγκες και τα συμφέροντα των φοιτητών των λαϊκών στρωμάτων σημαίνει μόνιμη και σταθερή δουλειά με δικαιώματα, εκπαιδευτικό σύστημα που θα εξασφαλίζει την καθολική, ολόπλευρη και ενιαία μόρφωση όλων των νέων, χωρίς ταξικούς φραγμούς, Ανώτατη Εκπαίδευση που θα προετοιμάζει ολοκληρωμένους επιστήμονες με γνώση και κριτήριο για το επιστημονικό τους αντικείμενο, επιστήμη και έρευνα που θα εφαρμόζεται και θα αξιοποιείται προς όφελος των λαϊκών αναγκών και της κοινωνικής εξέλιξης.

Φυσικά, δεν μπορεί να δυναμώνει αυτή η γραμμή εάν δεν παίρνονται και πρακτικά μέτρα αποκάλυψης των πολιτικών δυνάμεων που είναι υπερασπιστές της σημερινής κατάστασης.

Η ΔΑΠ φωνάζει γιατί οι αναδιαρθρώσεις αυτές άργησαν, χαρακτηρίζοντας τον ΣΥΡΙΖΑ άχρηστο και επικίνδυνο. Στη λογική αυτή κάνουν κριτική ότι δήθεν οι αριστεροί δε θέλουν τις μεταρρυθμίσεις για να γίνουμε πανεπιστήμιο ευρωπαϊκών προδιαγραφών και εμμένουν στο παλιό δημόσιο δήθεν χαρακτήρα τους, «σοβιετικού τύπου», όπως αυτοί λένε.

Οχι τυχαία κάνουν τέτοια κριτική και ακολουθούν φυσικά την ίδια τακτική με το κόμμα τους τη ΝΔ, επιδιώκοντας με ένα σμπάρο δυο τρυγόνια. Από τη μια, να αποδώσουν στον ΣΥΡΙΖΑ ένα αριστερό προφίλ που δεν έχει, κάνοντας και ένα ιδιαίτερου τύπου αντικομμουνισμό, παρουσιάζοντας την ΕΣΣΔ ως την κοινωνία που θέλει ο ΣΥΡΙΖΑ. Και, από την άλλη, συκοφαντούν τις τεράστιες κατακτήσεις και επιτεύγματα που υπήρχαν στις σοσιαλιστικές χώρες (και) στα ζητήματα της μόρφωσης, της επιστήμης και της εκπαίδευσης.

Τα βάζουν με τον ΣΥΡΙΖΑ αξιοποιώντας τη λαϊκή δυσαρέσκεια που υπάρχει ώστε να προβάλουν ως μόνη διέξοδο μία κυβέρνηση της ΝΔ.

Στην ίδια ρότα, φυσικά, κινείται και η ΠΑΣΠ αφού συμπλέει στρατηγικά με την πολιτική ΕΕ - μονοπωλίων. Ιδιαίτερα, μαζί με τα παραπάνω επιχειρήματα, κάνει λόγο για την «παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας που είναι αναγκαία». Οταν όμως μιλούν γι' αυτήν την περιβόητη ανασυγκρότηση κρύβουν ότι αυτή θα γίνει για να βρει κερδοφόρα πεδία επένδυσης το κεφάλαιο και θα γίνει πάνω στα αποκαΐδια των λαϊκών δικαιωμάτων, στις σχέσεις εκμετάλλευσης του καπιταλιστικού συστήματος. Εξάλλου, για να κρύψουν τον πραγματικό ένοχο, που είναι η στρατηγική της ΕΕ και των μονοπωλίων, ρίχνουν την ευθύνη στα «λαμόγια», βγάζοντας λάδι και το κόμμα τους που έφερε τα μνημόνια και είναι υποστηρικτής αυτής της πολιτικής.

Από την άλλη, τα ΕΑΑΚ και οι υπόλοιπες δυνάμεις του οπορτουνισμού συνεχίζουν το ρόλο τους στον αποπροσανατολισμό του κινήματος, βάζοντας εμπόδια στην προσπάθεια το κίνημα να περάσει στην αντεπίθεση ενάντια στο σύστημα, στο κράτος και τη στρατηγική του κεφαλαίου.

Μετά τη στήριξη της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, συνεχίζουν σερβίροντας ξαναζεσταμένη την ίδια σούπα. Βρίζουν την κυβέρνηση αλλά την ίδια ώρα λένε πως το πρόβλημα είναι ότι «συνθηκολόγησε με τους εταίρους και γι' αυτό δεν είναι καλή». Νέες αυταπάτες, δηλαδή, ότι μπορεί να υπάρξει μια κυβέρνηση σε αυτό το σύστημα που δεν θα «συνθηκολογεί» ή δε θα λειτουργεί υπέρ του κεφαλαίου.

Αντιστρέφουν την αντικειμενική πραγματικότητα που είναι ότι η Εκπαίδευση προσαρμόζεται με τις ανάγκες της οικονομίας. Η λογική που καλλιεργούν ότι μπορείς να αντιπαλέψεις την ανεργία και την κακοπληρωμένη δουλειά με ένα καλύτερο πτυχίο δεν έχει καμία σχέση με την ίδια την πραγματικότητα της εργασιακής ζούγκλας που υπάρχει. Ενώ ενισχύουν από τη μεριά τους την άποψη «να κάνω τα πάντα ώστε να είμαι πιο προσαρμοσμένος στην αγορά εργασίας». Απομονώνουν τα προβλήματα από το χαρακτήρα και το ρόλο του πανεπιστημίου, όπως με τα δίδακτρα, την παιδαγωγική επάρκεια, βάζοντας εμπόδιο ώστε να αναπτυχθεί προβληματισμός για τις αιτίες, άρα και τη λύση των ζητημάτων, την κατεύθυνση της πάλης που χρειάζεται να υπάρξει.

Θέλουν κίνημα ανοργάνωτο, χωρίς κατεύθυνση σύγκρουσης με τον πραγματικό αντίπαλο, το οποίο θα οδηγείται στην απογοήτευση και το συμβιβασμό με τη σημερινή κατάσταση. Κάνουν τα πάντα ώστε να μπλοκάρουν τις προσπάθειες οργάνωσης στους συλλόγους, την ενίσχυση της συζήτησης και της διαπάλης γύρω από το τι ανάγκες έχουμε σήμερα, την ανάδειξη του ποιος πραγματικά ευθύνεται για τη σημερινή κατάσταση. Παρουσιάζουν τους συλλόγους που συσπειρώνονται στο ΜΑΣ ως «κομματικά καπέλα»... επειδή λειτουργούν (λέει!) τα Διοικητικά Συμβούλια και εισηγούνται στις Γενικές Συνελεύσεις! Ενώ δε συμφωνούν με τις συνελεύσεις ετών και τμημάτων γιατί «αποδυναμώνουν τη Γενική Συνέλευση»... την ώρα που μέσα από αυτές τις διεργασίες ανεβαίνει ο βαθμός οργάνωσης των φοιτητών και ενισχύεται η συζήτηση για τη λειτουργία του συλλόγου, παίρνοντας μέρος περισσότεροι φοιτητές τελικά και στις Γενικές Συνελεύσεις των συλλόγων.

Οι δύο απεργίες που έχουμε μπροστά μας μπορούν να αποτελέσουν σταθμό στις διεργασίες στους φοιτητικούς συλλόγους ώστε να ενισχυθεί η συζήτηση και αποκάλυψη για το μέλλον του αποφοίτου και το ρόλο που έχει η Ανώτατη Εκπαίδευση σε αυτό. Να δουλέψουμε πιο ολοκληρωμένα με την επιστημονικά επεξεργασμένη αντίληψη του ΚΚΕ για την Ενιαία Ανώτατη Εκπαίδευση, όχι αναδεικνύοντας την υπεροχή της πρότασης του Κόμματος ως κάτι «ιδανικό που όμως δεν γίνεται» - όπως μας λένε πολλοί φοιτητές - αλλά κάνοντάς τη βάση για συζήτηση ώστε να δυναμώσει σήμερα η διεκδίκηση για το περιεχόμενο και τους όρους σπουδών που έχουν αντικειμενικά ανάγκη οι φοιτητές, τι είναι αυτό που μπαίνει εμπόδιο σήμερα, ποια κατεύθυνση πρέπει να έχει ο αγώνας.

Η προετοιμασία των απεργιών μπορεί να αποτελέσει βάση ώστε να δυναμώσει η συζήτηση για την ανάγκη συμπόρευσης του φοιτητικού κινήματος με το ταξικό εργατικό κίνημα και το ΠΑΜΕ. Ωστε από καλύτερες θέσεις, μαζί με το λαό, να δίνεται ο αγώνας για το δικαίωμα στη μόρφωση, στη δουλειά και τη ζωή. Για να αποκτήσουν οι φοιτητές πείρα, αντοχή στον αγώνα, να πάρουν θέση μάχης απέναντι στα μονοπώλια και το κράτος τους.

Σε κάθε φοιτητικό σύλλογο μπορεί να ανέβει ο βαθμός οργάνωσης και η συμμετοχή των φοιτητών στις Γενικές Συνελεύσεις, συνελεύσεις ετών και τμημάτων, να ενισχυθεί η διαπάλη, να ξεχωρίσουν πρωτοπόροι νέοι που θα πάρουν ρόλο στη λειτουργία και δράση του συλλόγου τους.