Σάββατο 5 Σεπτέμβρη 2015
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 12
ΔΙΕΘΝΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ (ΤΕΤΡΑΣΕΛΙΔΟ)
ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ - ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΤΙΚΗ ΚΡΙΣΗ
Τι δείχνει το παράδειγμα της Φινλανδίας

Η «Microsoft», αφού αγόρασε τη φινλανδική «Nokia», έκλεισε παραγωγικές μονάδες της πετώντας τους εργαζόμενους στην ανεργία
Η «Microsoft», αφού αγόρασε τη φινλανδική «Nokia», έκλεισε παραγωγικές μονάδες της πετώντας τους εργαζόμενους στην ανεργία
Στις 28 Ιούλη 2015 αναδημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα «newpost.gr» και σε άλλα αστικά ΜΜΕ άρθρο της «Le Monde» για τη Φινλανδία, με την εξής αναφορά: «Σήμερα, η "Nokia" δεν έχει πλέον το ίδιο πεδίο δράσης, ο κύκλος εργασιών της ανήλθε στα 12,73 δισ. ευρώ στα τέλη του 2014, έναντι 29,2 δισ. ευρώ στα τέλη του 2004, και οι ρωσικές κυρώσεις καταπόντισαν την οικονομία της εξαγωγικής χώρας. Παρά την αυστηρή τήρηση των οδηγιών που δίνουν τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα, η Φινλανδία κατατάσσεται στους κακούς μαθητές της ΕΕ. Η χώρα είναι αντιμέτωπη με τη μεγαλύτερη περίοδο ύφεσης στην ιστορία της, με τρία συνεχή χρόνια χωρίς ανάπτυξη».

Εγραφε επίσης: «Το κυβερνητικό πρόγραμμα που δόθηκε στη δημοσιότητα στα τέλη Μαΐου έχει θέσει ως στόχο την εξοικονόμηση 10 δισ. ευρώ έως το 2030. Ολοι οι τομείς θα επηρεαστούν από αυτά τα μέτρα λιτότητας, από την Υγεία μέχρι τη Διοίκηση, την Εκπαίδευση και την ανθρωπιστική βοήθεια».

Λίγο πριν από τις εκλογές του Απρίλη 2015 στη Φινλανδία, σε ρεπορτάζ της «Καθημερινής» αναφέρονταν τα εξής:

«Η ύφεση στη Φινλανδία φαίνεται να αντικρούει τον ισχυρισμό πως η κρίση της Ευρωζώνης είναι απότοκος της σπάταλης ζωής των νοτίων. Η κατάρρευση πολλών χαρτοβιομηχανιών της χώρας, εν μέρει και ως αποτέλεσμα της κυριαρχίας του Ιντερνετ, και η εξαγορά της ναυαρχίδας της βιομηχανίας της, της "Nokia", από τη "Microsoft" οδήγησαν σε μαζική ανεργία πολλές βιομηχανικές περιοχές της Φινλανδίας, ειδικότερα όταν η "Microsoft" έκλεισε μη κερδοφόρες μονάδες της σε περιοχές που ζούσαν από την άλλοτε φινλανδική εταιρεία κινητών. Την κρίση επέτειναν, άλλωστε, τα δεινά της Ρωσίας, με την οποία η Φινλανδία έχει σύνορα μήκους 1.300 χιλιομέτρων και συνήθως εκτεταμένες συναλλαγές που σε πολλές περιπτώσεις λειτούργησαν ως ανάχωμα ανάμεσα στη Ρωσία και τη Δύση.

Η ύφεση που αντιμετωπίζει τα τελευταία τρία χρόνια ασφαλώς δεν είναι συγκρίσιμη σε βάθος με εκείνη της Ελλάδας, όπως δεν είναι, άλλωστε, συγκρίσιμα και τα δημόσια οικονομικά της. Η κατάσταση αναμένεται, όμως, να επιδεινωθεί και παρά τα οφέλη από το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ και από την πτώση της τιμής του πετρελαίου, εκτιμάται πως η φινλανδική οικονομία δεν θα αναπτυχθεί περισσότερο από 0,8% το 2015. Επιχειρηματικοί και πολιτικοί κύκλοι στη χώρα αντιλαμβάνονται την τρέχουσα κρίση ως χειρότερη από εκείνη της δεκαετίας του 1990».

Τι αποκαλύπτουν οι αστοί

Εχουν σημασία αυτές οι αναφορές αστικών ΜΜΕ επειδή, ανεξάρτητα από την απόκρυψη των αιτιών της καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης, παραδέχονται ότι αυτή εμφανίζεται σε όλα τα καπιταλιστικά κράτη με το παράδειγμα της Φινλανδίας. Πώς αλλιώς να ερμηνευτεί το ότι «η ύφεση στη Φινλανδία φαίνεται να αντικρούει τον ισχυρισμό πως η κρίση της Ευρωζώνης είναι απότοκος της σπάταλης ζωής των νοτίων»...

Εχει, επίσης, τη σημασία της αυτή η καταγραφή γιατί αναδεικνύει ότι η καπιταλιστική οικονομική κρίση εκδηλώνεται στην παραγωγή. Τα παραδείγματα των χαρτοβιομηχανιών και της «Nokia», ή το κλείσιμο μη κερδοφόρων μονάδων της «Microsoft», καταρρίπτουν τις απόψεις περί χρηματοπιστωτικής κρίσης, κρίσης χρέους κ.λπ. Οι αστοί δείχνουν, χωρίς να το λένε, καραμπινάτη καπιταλιστική οικονομική κρίση. Είναι άλλο ζήτημα ότι κάνουν περικοπές για εξοικονόμηση κρατικού χρήματος και αποπληρωμή του κρατικού χρέους, που έχει δραματικές επιπτώσεις στους εργαζόμενους. Είναι ένας παράγοντας απαξίωσης της εργατικής δύναμης.

Πράγματι, το κρατικό χρέος της Φινλανδίας αυξήθηκε σημαντικά από 32,7% του ΑΕΠ το 2008 στο 59,3% το 2014. Σε έξι χρόνια, το ύψος του σχεδόν διπλασιάστηκε και από 63 δισ. ευρώ έφτασε στα 121 δισ. ευρώ.

Αυτή η εξέλιξη κατέρριψε και το μύθο της αποφυγής της οικονομικής κρίσης με «χρηστή διαχείριση» από τις κυβερνήσεις.

Στο άρθρο της «Le Monde» αναφέρεται: «Δεν υπάρχει πράγματι κεϋνσιανή παράδοση στη Φινλανδία, το δημόσιο χρέος παρακολουθείτο πάντα στενά, ο προϋπολογισμός ήταν πάντα υπό έλεγχο (...) Στο υπουργείο Οικονομικών αναγνωρίζουν ότι το σημερινό επίπεδο του χρέους δεν προκαλεί ακόμη ανησυχία, αλλά θα μπορούσε να προκαλέσει στο μέλλον: Το πρόβλημα είναι μάλλον ο τρόπος με τον οποίο το χρέος αυξάνεται και οφείλουμε να λάβουμε μέτρα για να το αποτρέψουμε αυτό (...) Η ήδη μεγάλη μείωση των κοινωνικών δαπανών είχε περιορισμένο αντίκτυπο στον ρυθμό ανάπτυξής μας και την ανεργία που μειωνόταν (σ.σ. τώρα η ανεργία αυξήθηκε στο πρωτόγνωρο για τη Φινλανδία ποσοστό του 10%). Πριν από το 1995 και την εισαγωγή του ευρώ, η χώρα είχε προχωρήσει στην υποτίμηση του νομίσματός της για να ενισχύσει τις εξαγωγές». Είχαν πάρει, λοιπόν, όλα τα μέτρα ενίσχυσης της καπιταλιστικής ανάπτυξης, αλλά επανήλθε η κρίση, μετά το ξεπέρασμα της προηγούμενης στη δεκαετία του 1990, σε όφελος του κεφαλαίου βεβαίως.

Υπάρχει ένα ακόμη ζήτημα που καταρρίπτεται με την επιστροφή της κρίσης στην καπιταλιστική οικονομία της Φινλανδίας. Το περιεχόμενο της καπιταλιστικής ανάπτυξης, πιο σωστά το πρόγραμμα της παραγωγικής ανασυγκρότησης, που λένε στην Ελλάδα. Γιατί ακόμη και τώρα εμφανίζουν την πείρα της Φινλανδίας σ' αυτό το ζήτημα ως πολύτιμη για την Ελλάδα, λέγοντας ότι έτσι ξεπέρασε την κρίση του 1990.

Μία πρόταση διεξόδου και γιατί δεν έδωσε λύση

Στην «Καθημερινή», 23/8/2015, δημοσιεύτηκε άρθρο, των Κ. Ζοπουνίδη, ακαδημαϊκού, καθηγητή Χρηματοοικονομικής Πολυτεχνείου Κρήτης, Distinguished Research Professor, Audencia Nantes School of Management, Χρ. Φλώρου, καθηγητή Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής, ΤΕΙ Κρήτης και Χρ. Λεμονάκη, μέλους του Εργαστηρίου Συστημάτων Χρηματοοικονομικής Διοίκησης του Πολυτεχνείου Κρήτης, για το συγκεκριμένο θέμα, που έλεγε τα εξής:

«Η Φινλανδία, έχοντας περάσει τη δική της οικονομική κρίση, στις αρχές της δεκαετίας του 1990, κατάφερε να οδηγηθεί σε ανάπτυξη αυξάνοντας την επιχορήγηση για την έρευνα. Τα δεδομένα δείχνουν ότι το μεγαλύτερο μέρος της Ερευνας και της Ανάπτυξης (E&A), δηλ. εφευρέσεις, ανάπτυξη προϊόντων και καινοτόμα προϊόντα, διεξάγεται από τις επιχειρήσεις με δικά τους κεφάλαια. Η Φινλανδία είναι πλέον μια ανταγωνιστική χώρα, αφού έχει βρει τον τρόπο να αναπτύσσεται μέσω της εμπορευσιμότητας και της σύγχρονης προώθησης των καινοτόμων προϊόντων της, τον σωστό προγραμματισμό της έρευνας που βασίζονται κυρίως σε ερευνητικά προγράμματα, στις σύγχρονες τεχνολογίες, αλλά και σε αυξημένες δαπάνες στην εκπαίδευση και την έρευνα. Ετσι, το παράδειγμα της Φινλανδίας μάς διδάσκει ότι η οικονομική κρίση αντιμετωπίζεται κυρίως αξιοποιώντας τις νέες τεχνολογίες, αλλά και αναβαθμίζοντας την παιδεία και την έρευνα στη χώρα. Με λίγα λόγια, καινοτομία και ανάπτυξη οδηγούν σε αύξηση της παραγωγής, αλλά και στη διάδοση και εφαρμογή της νέας γνώσης, που με τη σειρά της καλλιεργεί το ανθρώπινο δυναμικό και αναβαθμίζει τις επιχειρηματικές και άλλες παραγωγικές ομάδες.

"Κλειδί" στην αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης είναι η έρευνα, η οποία είναι η ατμομηχανή της ανάπτυξης. Τι θα πρέπει να συμβεί στη χώρα μας για να πρωτοπορήσει στην έρευνα και την ανάπτυξη. Η Ελλάδα πρέπει να αυξήσει τις εισροές έρευνας και καινοτομίας μέσω των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων καινοτομίας (...) Η Ελλάδα πρέπει να παρουσιάσει βελτιωμένες συνθήκες προώθησης καινοτομιών, με σκοπό την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και την ανάπτυξη των προϊόντων της. Η αριστεία γνώσεων, η διεθνοποίηση και η συνεργασία στον τομέα της επιχειρηματικής καινοτομίας θα βοηθήσουν τη χώρα να ξεπεράσει την οικονομική κρίση (...) Θα βελτιωθούν οι δείκτες παραγωγής της χώρας και οι οικονομικοί δείκτες, αλλά κυρίως θα καταστεί εφικτή η προσέλκυση ξένων επενδύσεων, με σκοπό την οικονομική ανάπτυξη, που όλοι επιθυμούμε στη χώρα μας».

Το άρθρο είναι αρκετά αναλυτικό ως προς τις προτάσεις των τριών καθηγητών, αλλά δεν απαντούν γιατί με αυτό το περιεχόμενο καπιταλιστικής ανάπτυξης επανήλθε η κρίση στη Φινλανδία. Αυτό ξέχασαν να το γράψουν, το κρύβουν στο άρθρο τους. Η κρίση είναι μάλιστα παρατεταμένη, τουλάχιστον για τρία, έως τώρα, χρόνια. Οι καθηγητές αποκαλύπτουν με το άρθρο τους ότι είναι υπερασπιστές της επιχειρηματικότητας, δηλαδή της καπιταλιστικής ιδιοκτησίας, της καπιταλιστικής ανάπτυξης, της διεθνοποίησης, της προσέλκυσης καπιταλιστικών επενδύσεων, γενικά είναι υπερασπιστές του καπιταλισμού. Σε όλ' αυτά υποτάσσουν την έρευνα, την καινοτομία, τις νέες τεχνολογίες, την αύξηση της παραγωγικότητας και όχι βεβαίως στην ικανοποίηση των λαϊκών αναγκών.

Συμπέρασμα

Αποκαλύπτεται και με το παράδειγμα της Φινλανδίας ότι με καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής, μετά την ανάπτυξη έρχεται κρίση, μπορεί να ξανάρθει ανάπτυξη που θα φέρει νέα κρίση. Επομένως, μόνο με την αντικατάσταση της καπιταλιστικής ιδιοκτησίας στα μέσα παραγωγής με την κοινωνική ιδιοκτησία μπορεί να εξαλειφθούν οι κρίσεις και να μπει η οικονομία στην υπηρεσία κάλυψης των λαϊκών αναγκών, γιατί θα έχει καταργηθεί το κέρδος. Αυτό απαιτεί από την εργατική τάξη και τα άλλα φτωχά λαϊκά στρώματα χειραφέτηση από την αστική πολιτική, οργάνωση, λαϊκή συμμαχία, που θα παλεύει σε αντικαπιταλιστική, αντιμονοπωλιακή ρότα, χρειάζεται μέσα από τους αγώνες για την ικανοποίηση των εργατικών - λαϊκών αναγκών να αμφισβητηθεί ο καπιταλιστικός δρόμος ανάπτυξης, μέχρι τη ρήξη και ανατροπή της εξουσίας του κεφαλαίου και την εγκαθίδρυση της εργατικής - λαϊκής εξουσίας. Αυτό το δρόμο, αυτή την πολιτική διέξοδο προβάλλει στην εργατική τάξη και τα άλλα φτωχά λαϊκά στρώματα το ΚΚΕ. Η ψήφος, λοιπόν, στο ΚΚΕ δυναμώνει αυτό το δρόμο, αυτή τη διέξοδο, δυναμώνει τη δύναμή τους, την ταξική, πολιτική πάλη να την επιβάλουν.


Σ.

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ
Το «σκανδιναβικό μοντέλο» περικοπών και κατάργησης δικαιωμάτων(2017-06-03 00:00:00.0)
Ερευνα, Ανάπτυξη, Καινοτομία: Για επιχειρηματική εκμετάλλευση ή αξιοποίηση προς όφελος του λαού;(2016-06-22 00:00:00.0)
Τους ανησυχεί η βραδεία καπιταλιστική ανάπτυξη(2016-02-07 00:00:00.0)
Ορισμένες σκέψεις με αφορμή μια έρευνα του ΤΕΙ Κρήτης(2015-11-18 00:00:00.0)
Από Δανία... Φινλανδία του Νότου;(2013-02-15 00:00:00.0)
Μακροπρόθεσμοι στόχοι στην υπηρεσία των επιχειρήσεων(2009-10-08 00:00:00.0)

Κορυφή σελίδας
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ