Αποψη από τη συνάντηση των τριών αντιπροσωπειών

Με καθυστέρηση πέντε χρόνων πραγματοποιήθηκε το Σάββατο η έκτη κατά σειρά ετήσια τριμερής συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών (ΥΠΕΞ) Κίνας, Ιαπωνίας και Νότιας Κορέας, επιβεβαιώνοντας τις διεργασίες που εντείνονται, προκειμένου να προχωρήσουν μια σειρά μονοπωλιακοί σχεδιασμοί και στη βορειοανατολική Ασία.

Οι συναντήσεις αυτές είχαν ξεκινήσει τη δεκαετία του 1990, αλλά το 2012 σταμάτησαν, στο πλαίσιο όξυνσης των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων, κύρια μεταξύ Κίνας - Ιαπωνίας και Νότιας Κορέας - Ιαπωνίας. Σήμερα, φαίνεται ότι οι ανάγκες των μονοπωλίων ίσως υπηρετούνται καλύτερα από μια «αναθέρμανση» στις σχέσεις των τριών χωρών, που έχουν μεταξύ τους πολλές εδαφικές διαφορές. Αυτό φυσικά δε σημαίνει ότι δεν παραμένουν οι ανταγωνισμοί ούτε και μπορεί κανείς να αποκλείσει νέα όξυνση των αντιθέσεων (βλέπε και αύξηση στρατιωτικών δαπανών σε Κίνα, Ιαπωνία). Επιπλέον, το πώς θα αναπτυχθούν οι σχέσεις των τριών αυτών χωρών συνδέεται με ευρύτερες ιμπεριαλιστικές επιδιώξεις. Για παράδειγμα οι ΗΠΑ δε θέλουν «σύννεφα» στις σχέσεις Σεούλ - Τόκιο, αφού είναι οι «εκλεκτοί» τους «εταίροι» στην περιοχή (συνολικά στις δύο χώρες βρίσκονται αμερικανικές στρατιωτικές δυνάμεις 80.000 ανδρών).

Πάντως, είναι ενδεικτικό ότι, Σεούλ και Τόκιο ήδη επανεξετάζουν τις αρχικές τους επιφυλάξεις για ένταξη στην Ασιατική Τράπεζα Επενδύσεων Υποδομών (AIIB) στην οποία πρωτοστατεί η Κίνα. Αλλωστε, οι οικονομικές σχέσεις των τριών χωρών είναι πολύ στενές, καθώς η Κίνα αποτελεί το μεγαλύτερο εμπορικό εταίρο και της Ιαπωνίας και της Νότιας Κορέας.

Σε Κοινό Ανακοινωθέν που εκδόθηκε, οι τρεις υπουργοί «αναγνωρίζουν ότι έχει γίνει στέρεη πρόοδος στην τριμερή συνεργασία σε διάφορους τομείς, παρά τη ρευστή κατάσταση στην περιοχή της Βορειοανατολικής Ασίας τα τελευταία χρόνια». Τονίζεται ότι στις συζητήσεις που έγιναν οι τρεις πλευρές «μοιράστηκαν την άποψη ότι οι τρεις χώρες έχουν ενεργά δώσει ώθηση στη θεσμοποίηση του τριμερούς εμπορίου, των επενδύσεων και των οικονομικών σχέσεων» αναφερόμενοι π.χ. στη Γραμματεία Τριμερούς Συνεργασίας (TCS) που ιδρύθηκε το 2011, ώστε να σχεδιαστεί και να αναπτύσσεται καλύτερα η συνεργασία σε μια σειρά κλάδους. Μεταξύ άλλων, σημειώνεται ότι υπάρχει συμφωνία για επιτάχυνση των τριμερών διαπραγματεύσεων για FTA (Free Trade Areas - Περιοχές Ελεύθερου Εμπορίου). Στο Ανακοινωθέν αναφέρεται ότι Ιαπωνία και Κίνα εκτιμούν και καλωσορίζουν την «Πρωτοβουλία για την Ειρήνη και τη Σταθερότητα στη Βορειοανατολικη Ασία» που έχει πάρει η Ν. Κορέα (και επιδοκιμάζει και η Ουάσιγκτον) και «να δυναμώσουν περαιτέρω την τριμερή συνεργασία για την πυρηνική ασφάλεια στη Βορειοανατολική Ασία». Στο ίδιο πλαίσιο «επαναβεβαίωσαν τη σταθερή τους αντίθεση στην ανάπτυξη πυρηνικών όπλων στην Κορεατική Χερσόνησο», αλλά και τη δέσμευσή τους για ουσιαστική επανάληψη των εξαμερών επαφών που θα οδηγήσουν στην αποπυρηνικοποίηση της Κορεατικής Χερσονήσου».

Οι τρεις πλευρές αντάλλαξαν απόψεις για μια σειρά περιφερειακά και διεθνή ζητήματα, ενώ στους «μηχανισμούς» της τριμερούς συνεργασίας που συμφωνήθηκε να επανενεργοποιηθούν ξεχωρίζει αυτός για την «Τριμερή Συμβουλευτική Πολιτική σε Υποθέσεις της Μέσης Ανατολής».

Τέλος, μεταξύ άλλων, αποφασίστηκε να «συνεχιστούν οι προσπάθειες για μια Τριμερή Σύνοδο Κορυφής την πρώτη κατάλληλη στιγμή για τις τρεις χώρες».