Τα σχέδια της διοίκησης για την ιδιωτικοποίηση της επιχείρησης και ένα νέο θανατηφόρο εργατικό «ατύχημα» την περασμένη βδομάδα, στο εργοστάσιο της Λάρυμνας, έφεραν ξανά στην επικαιρότητα τη ΛΑΡΚΟ. Ο «Ριζοσπάστης» συζήτησε για τις εξελίξεις με τον Παναγιώτη Πολίτη, μέλος του ΔΣ της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εργατοϋπαλλήλων Μετάλλου, της διοίκησης στο Σωματείο Εργαζομένων της ΛΑΡΚΟ και υποψήφιο ευρωβουλευτή του ΚΚΕ.

-- Tο ΔΣ της ΛΑΡΚΟ ετοιμάζεται να προτείνει στη Γενική Συνέλευση των μετόχων το «σπάσιμο» της εταιρείας σε «καλό» και «κακό» κομμάτι. Ποια είναι η διαφορά με το σχέδιο που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τι στάση πρέπει να κρατήσουν οι εργαζόμενοι;

-- Είτε η ιδιωτικοποίηση της ΛΑΡΚΟ γίνει με βάση την απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, είτε με βάση την πρόταση του ΔΣ της ΛΑΡΚΟ, οι συνέπειες για τους εργαζόμενους και το λαό θα είναι ίδιες και θα είναι αρνητικές. Γι' αυτό πρέπει να απορριφθεί η λογική του «μικρότερου κακού».

Τι μας λέει η ΕΕ; Οτι η ΛΑΡΚΟ πρέπει να ιδιωτικοποιηθεί σε τρία «κομμάτια». Το ένα είναι το εργοστάσιο της Λάρυμνας. Το άλλο τα μεταλλεία της. Το τρίτο είναι το λιγνιτωρυχείο που διαθέτει στα Σέρβια. Εκεί θα «μεταφερθούν» όλοι οι εργαζόμενοι, οι υποχρεώσεις που θα προκύψουν αντικειμενικά προς τους εργαζόμενους, όπως αποζημιώσεις, τα ληξιπρόθεσμα χρέη, που φτάνουν σήμερα τα 3 εκατ. ευρώ, συν το πρόστιμο των 136 εκατ. ευρώ, που επέβαλε η ΕΕ για «παράνομες κρατικές ενισχύσεις». Το τελευταίο αυτό κομμάτι, το λιγνιτωρυχείο Σερβίων, θα μπει σε εκκαθάριση.

Βεβαίως, όπως αναφέρει η απόφαση της ΕΕ, οι επιχειρηματικοί όμιλοι που θα αγοράσουν το καθένα από τα τρία κομμάτια, καμιά δέσμευση δεν έχουν απέναντι στους εργαζόμενους, ούτε για τον παραγωγικό χαρακτήρα του κομματιού που θα πάρουν. Τους δίνεται η δυνατότητα να το αξιοποιήσουν όπως θέλουν, με κριτήριο την κερδοφορία τους, ακόμη και με νέες δραστηριότητες, εντελώς διαφορετικές.

Η πρόταση αυτή δεν είναι έξω από τη στρατηγική που επί δεκαετίες υλοποιήθηκε σε ό,τι αφορά τη ΛΑΡΚΟ, με τη συμβολή όλων των κυβερνήσεων, της Περιφέρειας, των Δήμων, αλλά και του κυβερνητικού - εργοδοτικού συνδικαλισμού.

Είναι φως φανάρι πως η απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προωθεί το κλείσιμο της ΛΑΡΚΟ. Στέλνει τα «φιλέτα», όπως τα μεταλλεία - η χώρα μας διαθέτει το 90% των κοιτασμάτων νικελίου στην ΕΕ, ποιοτικά τα καλύτερα παγκοσμίως - σε επιχειρηματικούς ομίλους, που θέλουν να πετάξουν από την αγορά έναν ανταγωνιστή, κλείνοντας τη ΛΑΡΚΟ και παίρνοντας τον πλούτο της, τα μεταλλεύματα, για να τα αξιοποιήσουν οι ίδιοι.

«Σπρώχνει» επίσης τα γεωγραφικά «φιλέτα», όπως το εργοστάσιο της Λάρυμνας, σε επιχειρηματικούς ομίλους που δραστηριοποιούνται σε κερδοφόρους τομείς για το κεφάλαιο, όπως η Ενέργεια και οι Μεταφορές.

Αυτή η πρόταση είναι η μια πλευρά του νομίσματος. Η άλλη είναι η πρόταση του ΔΣ της ΛΑΡΚΟ, να ιδιωτικοποιηθεί η επιχείρηση εν λειτουργία, «σπάζοντας» σε δυο κομμάτια. Ενα κομμάτι, το εργοστάσιο με ένα μέρος των μεταλλείων, προτείνεται να ιδιωτικοποιηθεί άμεσα, «καθαρό» από υποχρεώσεις, ληξιπρόθεσμα χρέη, αποζημιώσεις, κεκτημένα των εργαζομένων, και με προνόμια, όπως η φθηνή Ενέργεια. Το άλλο κομμάτι, προβλέπεται να φορτωθεί όλες τις υποχρεώσεις, να μπει σε εκκαθάριση εν λειτουργία και όταν «καθαρίσει» να δοθεί και αυτό σε ιδιώτες.

Αν πάρουμε υπόψη ότι δεκαετίες τώρα οι επιχειρηματικοί όμιλοι έχουν δείξει ενδιαφέρον είτε να δραστηριοποιηθούν στον κλάδο του μετάλλου, είτε να επεκτείνουν τη δραστηριότητα που ήδη έχουν, θα καταλάβουμε πως ούτε αυτή η πρόταση είναι ουρανοκατέβατη. Για παράδειγμα, το 2008 έδειξαν ενδιαφέρον εννιά «μνηστήρες», όπως τους έλεγαν.

Αρα, και τα δυο σχέδια μιλάνε για ιδιωτικοποίηση του ορυκτού πλούτου. Δεύτερον, μιλάνε για εκκαθάριση, που σημαίνει απολύσεις και ότι ο λαός θα πληρώσει ξανά τα χρέη που αυτοί προκάλεσαν. Τρίτον, ούτε η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ούτε η πρόταση του ΔΣ διασφαλίζει τον παραγωγικό χαρακτήρα της ΛΑΡΚΟ. Στο πλαίσιο της καπιταλιστικής αγοράς, ο νέος ιδιοκτήτης θα μπορεί να αξιοποιήσει την επιχείρηση και τις υποδομές της όπως αυτός θέλει.

-- Την περασμένη βδομάδα, ένας εργαζόμενος σκοτώθηκε στη ΛΑΡΚΟ, ο δεύτερος μέσα σε πέντε μήνες. Πού οφείλονται κατά τη γνώμη σας τα απανωτά εργατικά «ατυχήματα»;

-- Στα 13 χρόνια που εργάζομαι στη ΛΑΡΚΟ, έχουν σκοτωθεί δέκα συνάδελφοι. Η ΛΑΡΚΟ, από την ίδρυσή της μέχρι σήμερα, «μετράει» πάνω από 70 νεκρούς την ώρα της δουλειάς, ενώ ποτέ δεν έχει γίνει καταμέτρηση των επαγγελματικών ασθενειών που μπορεί να καταλήξουν στο θάνατο και είναι εκατοντάδες. Η εντατικοποίηση της δουλειάς, ο μη εκσυγχρονισμός των εγκαταστάσεων και η εργολαβοποίηση τομέων της παραγωγής, η έλλειψη μέτρων υγιεινής και ασφάλειας, επειδή κοστίζουν, αποτελούν παράγοντες αύξησης των εργατικών «ατυχημάτων».

Η εφαρμογή της εργολαβοποίησης, εκτός από τις άμεσες συνέπειες που είχε στα δικαιώματα των εργαζομένων, συνέβαλε καθοριστικά στη μείωση του προσωπικού. Τη δεκαετία του '80 απασχολούνταν στη ΛΑΡΚΟ 1.200 εργαζόμενοι και σήμερα έχουν απομείνει 800, χωρίς να έχει μεσολαβήσει κανένας εκσυγχρονισμός των εγκαταστάσεων. Αυτό σημαίνει εντατικοποίηση.

Μια πεπειραμένη γενιά εργατών συνταξιοδοτήθηκε, χωρίς να έχουν δίπλα τους τη νέα γενιά, για να μεταφέρουν την πείρα τους. Αυτό σημαίνει ότι σήμερα, άπειροι εργάτες κάνουν εργασίες που απαιτούν ιδιαίτερη ειδίκευση και πείρα, λόγω της επικινδυνότητάς τους. Οι εγκαταστάσεις είναι στην πλειοψηφία τους ασυντήρητες, κρύβουν παγίδες και επομένως μεγαλώνουν οι κίνδυνοι για την ασφάλεια. Ακόμα και η ανασφάλεια που ζουν οι εργαζόμενοι, αφού δεν ξέρουν τι θα τους ξημερώσει, αν θα συνεχίσουν να έχουν δουλειά και με ποιους όρους, παίζει πολύ μεγάλο ρόλο.

-- Τι στάση κρατάει η πλειοψηφία του σωματείου απέναντι σε αυτή την κατάσταση;

-- Τη στάση που κράταγε πάντα: «Αμορτισέρ» της αγανάκτησης. «Γκρινιάζει» για τις εργολαβίες, όμως διαχειρίζεται τις προσλήψεις στους εργολάβους για ψηφοθηρικούς λόγους. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 2000, όταν οι εργαζόμενοι στις εργολαβίες έκαναν κινητοποιήσεις, απαιτώντας μόνιμη και σταθερή δουλειά, η πλειοψηφία του σωματείου, ΔΑΚΕ - ΠΑΣΚΕ, ανοιχτά και με όλες της τις δυνάμεις αντιτάχτηκε στις κινητοποιήσεις. Οπως αντιδρά στην πρόταση που κάνουμε, να γίνουν οι εργαζόμενοι στις εργολαβίες μέλη του σωματείου.

Οταν το ΠΑΜΕ χτύπαγε δεκαετίες τώρα το «καμπανάκι» για την κατεύθυνση που δίνουν η ΕΕ και οι κυβερνήσεις για τη ΛΑΡΚΟ, αυτοί προπαγάνδιζαν πως θέλουμε να την κλείσουμε. Στο όνομα της βιωσιμότητας της ΛΑΡΚΟ, χειροκροτούσαν τις εγκρίσεις για τα λιμάνια και τα ενεργειακά εργοστάσια.

Να σημειώσουμε και τούτο: Στο ΔΣ της ΛΑΡΚΟ συμμετέχουν και δύο εκπρόσωποι των εργαζομένων, εκλεγμένοι ο ένας με τη ΔΑΚΕ, ο άλλος με την ΠΑΣΚΕ. Τα μέλη του ΔΣ της ΛΑΡΚΟ εξουσιοδότησαν ομόφωνα, δηλαδή και με την ψήφο των εκπροσώπων των εργαζομένων, τον πρόεδρο της ΛΑΡΚΟ να συγκαλέσει Γενική Συνέλευση των μετόχων και να εισηγηθεί την πρόταση για «σπάσιμο» της επιχείρησης στα δύο, με στόχο την ιδιωτικοποίηση. Οι συνάδελφοι πρέπει να βγάλουν συμπεράσματα και από αυτό το γεγονός.

-- Τι προτείνετε εσείς στους εργαζόμενους;

-- Καταρχήν, ο κάθε εργαζόμενος πρέπει να αξιοποιήσει τη συσσωρευμένη πείρα που έχει και να βγάλει συμπεράσματα. Οι δυνάμεις του ΠΑΜΕ στο εργοστάσιο προειδοποιήσαμε έγκαιρα για τις σημερινές εξελίξεις, κάναμε προσπάθεια να προετοιμάσουμε και να οργανώσουμε τους εργαζόμενους. Τους είπαμε την αλήθεια, όταν όλοι οι άλλοι τους την έκρυβαν, επειδή είχαν λερωμένη τη φωλιά τους, ήταν συνεργοί σ' αυτά που ετοιμάζονταν.

Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι ο καβγάς είναι για το ποιο κομμάτι του κεφαλαίου θα καρπωθεί τον πλούτο της ΛΑΡΚΟ. Χρειάζεται να το πάρει απόφαση και να πετάξει από το σβέρκο του τον κυβερνητικό - εργοδοτικό συνδικαλισμό, μπροστά και στις εκλογές που έχουμε τον επόμενο μήνα στο σωματείο.

Είναι ανάγκη να καταδικαστούν ενιαία οι πολιτικές δυνάμεις - διαχειριστές του συστήματος, όποιο «μείγμα» κι αν προτείνουν. Παντού, σε όλα τα επίπεδα, γιατί αποδεικνύεται πως ενιαία περνούν τη στρατηγική που αφορά και στη ΛΑΡΚΟ. Από την Ευρωβουλή, ως το Κοινοβούλιο και από το Κοινοβούλιο ως τις Περιφέρειες, μέχρι και στο τελευταίο Δημοτικό Συμβούλιο, έχουν συζητηθεί και παρθεί αποφάσεις για τη ΛΑΡΚΟ. Αποφάσεις που εξυπηρετούν τα συμφέροντα επιχειρηματικών ομίλων, πατώντας ακόμα και πάνω στις ζωές μας.

Καλούμε τους εργαζόμενους να συσπειρωθούν με το ΠΑΜΕ. Να παλέψουμε μαζί με τους συναδέλφους στον κλάδο, με άλλους κλάδους, με τα φτωχά λαϊκά στρώματα της περιοχής και ευρύτερα. Να διεκδικήσουμε να μην περάσει η ιδιωτικοποίηση της ΛΑΡΚΟ. Να σταματήσει το δουλεμπορικό καθεστώς των εργολαβιών. Μόνιμη και σταθερή εργασία για όλους, με σύγχρονους μισθούς και δικαιώματα. Ουσιαστικά μέτρα ασφάλειας - υγιεινής, μέτρα για την προστασία του περιβάλλοντος.

Να διεκδικήσουμε μια ΛΑΡΚΟ σύγχρονη, ενταγμένη σε έναν ενιαίο κρατικό φορέα, που θα εκμεταλλεύεται τον ορυκτό πλούτο της χώρας με στόχο την κάλυψη των λαϊκών αναγκών. Με καθετοποιημένη παραγωγή, μέσα από την κατασκευή μονάδας παραγωγής ανοξείδωτου χάλυβα, που θα αξιοποιεί ταυτόχρονα όλα τα υποπροϊόντα. Αυτή η πρόταση απαιτεί σύγκρουση με την ΕΕ, με τα κόμματά της και τα συμφέροντα που εξυπηρετούν. Πάνω εκεί, όμως, πρέπει να συγκεντρωθούν δυνάμεις. Αυτός είναι ο δρόμος που συμφέρει τους εργαζόμενους και το λαό.