Κυριακή 8 Δεκέμβρη 2013
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 20
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
ΤΟ ΑΠΟΛΥΤΟ ΡΟΔΟ
Ιχνηλατώντας το τοπίο

Η Ειρήνη Ευσταθίου γεννήθηκε στην Αθήνα το 1980. Σπούδασε ζωγραφική στη Σχολή του Μουσείου Καλών Τεχνών της Βοστόνης (Μασαχουσέτη) και στο Πανεπιστήμιο Tuffs, απ' όπου πήρε το πτυχίο της στις Καλές Τέχνες. Το 2004 βραβεύτηκε από τη Σχολή του Μουσείου Καλών Τεχνών με το Albert Henry Whiten Travelling Scholars Grant. Το 2010 ολοκλήρωσε τις μεταπτυχιακές της σπουδές στην ΑΣΚΤ στην Αθήνα. Το 2009 τιμήθηκε με το βραβείο του Ιδρύματος ΔΕΣΤΕ.

Στην τέχνη της η Ειρήνη Ευσταθίου επιχειρεί μια νέα διείσδυση στο παρελθόν και στα όποια ίχνη άφησε πίσω της η συλλογική προσπάθεια. Είδα την τελευταία της δουλειά για τον Γράμμο, που σκοπό έχει την αφύπνιση του πνεύματος του βουνού και ν' αποδείξει πως κάποτε εκεί έζησαν και πολέμησαν άνθρωποι σε πείσμα της κυρίαρχης λησμονιάς που επιθυμεί να τους σκεπάσει. Τη ρώτησα και μου απάντησε:

«Το θέμα που διαπραγματεύομαι είναι η συλλογική μνήμη, το συναίσθημα και ο τρόπος με τον οποίο αυτά λειτουργούν στη δημόσια σφαίρα. Αναζητώ ίχνη της συλλογικής ή και προσωπικής ιστορικής μνήμης που βρίσκονται κρυμμένα σε αρχειακό υλικό ή αποτυπωμένα στο αστικό κυρίως τοπίο. Επιλέγω εικόνες που περιγράφουν με κάποιον τρόπο την καταπίεση, τη σύγκρουση, την καταστροφή, το αδιέξοδο, αλλά και την αντίσταση, το σθένος και την ελπίδα.

»Τις εικόνες αυτές τις αποδίδω στη συνέχεια κάνοντας χρήση μιας σειράς διαφορετικών παραδοσιακών μέσων, παράγοντας τελικά έργα ζωγραφικά, χαρακτικά αλλά και μικρής κλίμακας εγκαταστάσεις. Ο χρόνος που αφιερώνω στην απόδοση αυτή, αλλά και η άμεση προσωπική οικειότητα με την εικόνα που χτίζεται μέσα από την υλική επεξεργασία της, θρέφει μια προσωπική σχέση μου με το γεγονός. Η μεταβίβαση αυτή, πιστεύω, με τη σειρά της χρωματίζει την αποτύπωση. Ετσι τα έργα αποτυπώνουν "τοπία", κοινωνικά-ανθρώπινα τοπία. Επιδιώκω με την απόδοση αυτή να πετύχω μιαν εναλλακτική χαρτογράφηση των γεγονότων. Μια ριζοσπαστική χαρτογράφηση της ανεπίσημης ιστοριογραφίας και της συλλογικής μνήμης στο χώρο και στο χρόνο.

»Για τα έργα αυτά, πρώτα συντάσσω αρχεία εικόνων. Κατά κύριο λόγο συλλέγω "δημόσιες" εικόνες από τον Τύπο της εποχής ή από επίσημα ιστορικά αρχεία, καθώς και "ιδιωτικές" εικόνες από άλλες πηγές. Επιλέγω εικόνες που περιβάλλουν στιγμές πολιτικής κρίσης και κοινωνικής αναταραχής, αλλά που είναι κατά κάποιον τρόπο ελάσσονος σημασίας αναφορικά με τα γεγονότα αυτά. Αλλοτε επιλέγω φωτογραφίες που στην ιστορική τους στιγμή υπήρξαν εμβληματικές, αλλά που πλέον οδεύουν προς το τετριμμένο. Με έλκουν επίσης και εφήμερες λήψεις γεγονότων που υπήρξαν σταθμοί της πρόσφατης συλλογικής ζωής και ιστορίας. Οι εικόνες αυτές, ακόμη και όταν ασκούν κριτική, είναι άμεσα συνυφασμένες με την εξουσία και, στις περισσότερες περιπτώσεις, απλά αναπαράγουν την αφήγηση της εξουσίας για τον εαυτό της. Μέσα από την επιλογή και την ίδια την επεξεργασία των εικόνων αυτών και την εκ νέου παρουσίασή τους, δεν επιδιώκω την αναπαράσταση γεγονότων, αλλά εστιάζω στον απόηχο των συναισθημάτων που συνόδεψαν τα γεγονότα. Αποσκοπώ έτσι στην αποδόμηση και αμφισβήτηση της κυρίαρχης αφήγησης των γεγονότων αυτών.

Σε συνδυασμό με το αρχειακό υλικό, κάνω χρήση και εικόνων που συλλέγω στις περιπλανήσεις μου στα αστικά τοπία και στην επαρχία. Οι περιπλανήσεις μου σε τόπους που έχουν βιώσει τα γεγονότα που ιχνηλατώ μεταμορφώνονται και οι ίδιες σε βίωμα του γεγονότος μέσα από το αποτυπωμένο στίγμα του. Οι αποτυπώσεις αφορούν τη μαρτυρία στο χώρο χαμένων ή άγνωστων αφηγήσεων του παρελθόντος. Αποτυπωμένοι απόηχοι δηλαδή της ανεπίσημης ιστορίας. Τις εικόνες αυτές συνδυάζω με το υλικό που αποσπώ από τα επίσημα αρχεία.

Συνολικά το έργο μου αποσκοπεί σε μιαν αρχαιολογική προσέγγιση στη μνήμη των γεγονότων του παρελθόντος. Ιχνηλατώντας έτσι τόπους και γεγονότα, επιδιώκω την αποδόμηση της κυρίαρχης αφήγησης και μυθολογίας, αφήνοντας στη θέση τους το άμεσα ανθρώπινο».


Του
Γιώργου ΚΑΚΟΥΛΙΔΗ


Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ