Νέα εξαγωγή - «μαμούθ» αρχαιοτήτων μας για τη διοργάνωση έκθεσης ενέκρινε το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο (ΚΑΣ) την περασμένη Τετάρτη, συνεχίζοντας μια τακτική που όχι μόνο δεν τεκμηριώνεται επιστημονικά, αλλά εμπεριέχει και εν δυνάμει κινδύνους για την ασφάλεια των αρχαιοτήτων.

Συγκεκριμένα, το ΚΑΣ ενέκρινε τη διοργάνωση περιοδικής έκθεσης με τίτλο «Τhe Greeks: Agamemnon to Alexander the Great» («Οι Ελληνες: Αγαμέμνων και Μέγας Αλέξανδρος») σε μουσεία του Καναδά και των ΗΠΑ, από το Δεκέμβρη του 2014 έως το Σεπτέμβρη του 2016, για τις ανάγκες της οποίας θα εξαχθούν, προσωρινά βέβαια, 563 αρχαία έργα, πέντε προπλάσματα, δύο εκμαγεία, ένα αντίγραφο και τρία αναπλασμένα πρόσωπα!

Αξίζει να θυμίσουμε ότι από τον Απρίλη του 2011 μέχρι και το Γενάρη του 2012 εξήχθησαν, με προορισμό δύο εκθέσεις... πάνω από 1.000 αρχαία αντικείμενά μας, συν τα πάνω από 500 που εξήχθησαν για την έκθεση για την Ολυμπία που ξεκίνησε πέρυσι από το Βερολίνο και ολοκληρώθηκε... στο Κατάρ.

Οπως έχει κατ' επανάληψη σημειώσει ο «Ρ», οι προσωρινές εξαγωγές και δανεισμοί στο εξωτερικό αρχαίων έργων από ελληνικά μουσεία έχουν πάρει διαστάσεις «τσουνάμι» τα τελευταία χρόνια. Η επιστημονική και παιδευτική χρησιμότητα τέτοιων εκθέσεων και εξαγωγών αμφισβητείται σοβαρά από μέρος της αρχαιολογικής κοινότητας - ενώ υπάρχουν και σοβαροί προβληματισμοί για την ασφάλεια αυτών των ανεκτίμητων και αναντικατάστατων αντικειμένων που ταξιδεύουν ανά τον κόσμο - αν και οι κυβερνήσεις δεν μπαίνουν καν στον «κόπο» να αιτιολογήσουν αυτές τις πολιτικές, ουσιαστικά, επιλογές με επιστημονικούς όρους.

Ακόμη και αντιρρήσεις των αρμόδιων Εφορειών Αρχαιοτήτων για μετακινήσεις αρχαίων έργων πολλές φορές υποτάσσονται στην κυρίαρχη λογική διαχείρισης της πολιτιστικής κληρονομιάς από το αστικό κράτος. Για παράδειγμα, η Ε' Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων εξέφρασε αντιρρήσεις για τη μετακίνηση του γλυπτού του οπλίτη «Λεωνίδα» (480 - 470 π.Χ.) από το Μουσείο της Σπάρτης, καθώς αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα εκθέματα του μουσείου. Ομως, το ΚΑΣ έκρινε ότι επειδή καθορίζει μια ολόκληρη ενότητα στην έκθεση, θα πρέπει να αποσταλεί.

Η προπαγανδιστική «καραμέλα» των κυβερνήσεων κάνει λόγο για «εξωστρέφεια» του ελληνικού πολιτισμού (σ.σ. προφανώς ο όρος «εξωστρέφεια» για το ελληνικό αστικό κράτος εμπεριέχει μόνο ποσοτικά κριτήρια) και βέβαια για την... «τόνωση» του τουρισμού, αν και μέχρι τώρα καμιά πολιτική ηγεσία του υπουργείου Πολιτισμού δεν έχει τεκμηριώσει τη «σχέση» μεταξύ της «προσέλκυσης» τουριστών και των εξαγωγών αρχαιοτήτων.

Σε κάθε περίπτωση οι αρχαιότητες και με αυτόν τον τρόπο χρησιμοποιούνται για διπλωματικούς, οικονομικούς, πολιτικούς λόγους, οι οποίοι εντάσσονται στο γενικότερο προσανατολισμό εμπορευματοποίησης του πολιτισμού.